Tíminn - 12.01.1991, Blaðsíða 2

10 T HELGIN

✓
'%/MfW VATRYGGINGAFELAG
Nffif ISLWÖSIII
Útboð
Tilboð óskast í eftirtaldar bifreiðir sem skemmst
hafa í umferðaróhöppum.
MMC Lancer GLX árgerð 1990
Mazda 626 LX árgerð 1988
MMC Tredia 1800 GLS árgerð 1987
Alfa Romeo 4x4 árgerð 1987
Suzuki Swift GL árgerð 1987
MMC Pajero Long árgerð 1987
Mazda 626 2000 GLX árgerð 1986
Peugot 505 GR árgerð 1985
Subaru 1800 GLF árgerð 1984
Mazda 626 2000 árgerð 1982
Mazda 626 2000 árgerð 1982
Daihatsu Charade árgerð 1982
Suzuki SS 80 árgerð 1981
Mazda 323 1400 árgerð 1980
Ford Fiesta 1100 árgerð 1978
Bifreiðirnar verða sýndar að Höfðabakka 9,
Reykjavík, mánudaginn 14. janúar nk. kl. 12-16.
ÁSAMATÍMA:
Á Hvolsvelli:
Toyota Corolla 1300 árgerð 1986
Á Akranesi:
Toyota Cressida árgerð 1978
Tilboðum sé skilað til Vátryggingafélags íslands
hf., Ármúla 3, Reykjavík eða umboðsmanna fyrir
kl. 17:00 sama dag.
VÁTRYGGINGAFÉLAG ÍSLANDS h.f.
- Okutækjadeild
FÉLAGSMÁLASTOFNUN REYKJAVÍKURBORGAR
Síðumúla 39-108 Reykjavík - Sími 678500
STARFSMAÐUR í ÚTIDEILD
Útideild sinnir leitar- og vettvangsstarfi meðal
unglinga í Reykjavík.
Markmiðið með starfinu er að hjálpa unglingum
til að koma í veg fyrir að þeir lendi í erfiðleikum
og aðstoða þá ef slíkt kemur fyrir. Við óskum eft-
ir starfsmanni í dag- og kvöldvinnu. Félagsráð-
gjafamenntun eða sambærileg menntun æski-
leg, sem og starfsreynsla á sviði félags- og upp-
eldismála.
Nánari upplýsingar í síma 621611 og 20365.
Umsóknarfrestur er til 22. janúar nk.
AÐSTOÐARMAÐUR í FÉLAGSSTARFI
Óskum eftir að ráða aðstoðarmann við félags-
starf í félags- og þjónustumiðstöð aldraðra að
Aflagranda 40. Staðan er 50% og laus frá 1.
mars nk.
Nánari upplýsingar veitir forstöðumaður í síma
622571. Umsóknarfrestur er til 22. janúar nk.
Umsóknum skal skila til Félagsmálastofnunar
Reykjavíkurborgar, Síðumúla 39, á umsóknar-
eyðublöðum er þar fást.
Útboð
Innkaupastofnun Reykjavíkurborgar, f.h. Hitaveitu Reykjavikur,
óskar eftir tilboðum I símakerfi, tengiskáp, ásamt uppsetningu
fyrir Útsýnishús Öskjuhlíð.
Útboðsgögn veröa afhent á skrifstofu vorri, Frikirkjuvegi 3,
Reykjavík, gegn kr. 5.000,- skilatryggingu.
Tilboðin verða opnuð á sama stað þriðjudaginn 5. febrúar kl.
14.00.
INNKAUPASTOFNUN REYKJAVÍKURBORGAR
Fríkirkjuvegi 3 - Sími 25800
Laugardagur 12. janúar 1991
r
-^VÍV p rftxS ■ivvtwv.v
w 4»v ^ o/
'j Qj

'ð*~r
f*Uir LtrP*. ...... ..
^ JVv v»x« .vS o LVm
wocjÁT'J o 'WxvTj ? on v/f
.TP
^WV V»1V
■Wt jítvw wu\v
J.XV M*
O 'Ww I ig Otl'
C r.
,V«>'V s
Rithönd Páls Jónssonar á Staðarhóli.
Fyrsta blaðsíða uppkasts af kæru á hendur Daða Guðmundssyni í Snóksdal.
li
STAÐARHOLS-
PÁLL
þess lengi að mega ganga í eina
sæng. Risu þau vart af Iínbeði
sínum svo vikum skipti eftir
brúðkaupsveisluna og þekkja
menn ekki dæmu um annan
eins blæjubríma.
Hjónaslit
En ekki urðu ástir þeirra Páls
og Helgu langvinnar. Bar þar til
að skaplyndi þeirra beggja var
strítt: Hann var allra manna
stórorðastur, en hún duttlunga-
full, enda er svo sagt að heima-
menn á Grund í Eyjafirði hafí
fagnað mjög er Helga varð í
burtu þaðan frá Þórunni föður-
systur sinni. Fannst Páli og lítt
til um vitsmuni hennar. Kom
þar að hann orti til hennar háðu-
íegar vísur og eru þrjár þeirra
varðveittar, hver frá sínum tíma.
Allar eru vísurnar meinlegar,
ekki síst sú sem hér fer á eftir:
Lítið er lunga
í lóuþrælsunga.
Þó er enn minna
mannvitið kvinna.
Kom svo að þau slitu samvistir
1578 að frásögn Páls sjálfs.
Héngu þau þó saman á sama bæ,
þótt lítt skeytti Helga um bú
þeirra og væri löngum stundum
annars staðar. Loks fór Helga al-
farin burtu, sennilega 1590, að
Munkaþverá til dóttur sinnar.
Þar var hún á lífi 1611. Til er
langt kvæði eftir Pál, alls 29 er-
indi, og er það talið ort um þær
mundir er konan fór alfarin frá
honum. Er hann þar rauna-
mæddur, deilir á vini og aldar-
brag. Teíur hann hollast að láta
aðra afskiptalausa, búa að sínu,
hafa hljótt um sig, temja sér
dyggðir og treysta Guði. Ber
kvæðið vott um meiri guðrækni
en er að finna í öðrum ljóðum
hans.
Málastapp Páls
En þótt svo virðist sem Páll sé
sums staðar bljúgur eða klökkur
í kvæði þessu, þá gleymdi hann
samt bráðlega sumum þeim
heilræðum sem hann fól í því.
Stefndi hann Helgu fyrir dóm í
héraði 1591 og bar hana ýmsum
sökum. Nefndi hann til sam-
vistaslit við sig og brottför af
heimili, fjáreyðslu og gjafir á
laun viö sig: „Hér með hefur hún
verið þrálynd, keppin og óhlýðin
og sagt upp á sig óheyrilega
hluti,“ segir hann. Mál þetta
kom til Alþingis á hverju sumri
1592-94 en var ekki útkljáð.
Lagðist Oddur biskup Einarsson
mjög á móti Páli í málinu og
taldi það hneykslunarefni. En
Páll svaraði heldur en ekki ein-
arðlega og er enn til eiginhand-
aruppkast hans. Dregur hann
ekkert af því að Oddur biskup
hafi sjálfur valdið hneyksli með
barneignum. Lýkur bréfinu með
þessu heilræði frá Páli:
Þeim lyft er neðan úr lágri stétt
leiddur upp í vald og mekt,
hafí sá lukku í heiðri slétt
hún sýni honum ekki stærra prett.
Má fara nærri um hug biskups
til Páls eftir þetta. Leitaði Páll
síðan til konungs og fékk þann
3. febrúar 1595 leyfi hans til að
mega kvongvast aftur, ef hann
legði fram dóm um skilnað.
Skaut hann þessu til Alþingis
1595 og jók því nú við sakargift-
irnar að hjúskapur sinn og
Helgu hefði ekki farið löglega
fram, þar sem allt hefði farið
fram á sama degi - kaup, festing
og brúðkaup. Dómsmenn sinntu
þessu ekki og kváðu Pál sjálfan
eigi síður valdan að sundurlyndi
þeirra og þverúð. Hreyfði Páll
máli þessu þá ekki framar.
Nýjar kvonbænir
Árin á undan hafði Páll verið í
einskonar bónorðsumleitunum
við Halldóru, dóttur Guðbrands
biskups, og eru varðveitt frá
honum tvö bréf til biskups frá
árunum 1593 og 1594. Eru þau
gott dæmi um rithátt hans og
íburð í máli. Heitir hann þar
biskupi fylgi gegn Jóni lögmanni
bróður sínum og hverjum sem
væri öðrum. Kveðst hann enda
vilja ánafna biskupi eignir sínar
öðrum mönnum fremur. Hér fer
á eftir kafli úr öðru bréfanna:
.Almáttugur Guð gefi yður
heill, lukku og velferð lífs og sál-
ar - yður þakka ég allt gott.
Sendi ég yður nú það bréf er ég
skrifaði í haust og hjá mér hefur
legið, sömuleiðis það bréf sem
skrifað hefur verið fyrir fjórum
árum og hjá mér hefur hér til af
sérdeilis forhugsan geymt verið,
item útskrift af bréfi í vetur, ég
þenkti yður að skrifa og senda,
hefði mig ekki forfallið snjóar og
ófærð...
Syndin ástríðir altíð Guðs verk.
Löngu fyrr en þér voruð skapað-
ur hafði Guð fyrirhugað yður
biskup verða á Hólum. Hvort
meinið þér ei að guð hafi og séð
fyrir hvert Helga skyldi víkja?
Nei, þó Guð sé glaður, þá er
hann enginn gárungur... Þér vit-
ið ei nema sá góði Guð hafi fyrir-
hugað mig, auman jarðarmaðk...
yður og yðrum til styrktar og að-
stoðar...