Tíminn - 26.03.1991, Blaðsíða 2

2 Tíminn
Þriðjudagur 26. mars 1991
Ólafur Ragnar Grímsson segir lækna vera með hótanir og vísar
til bréfs samninganefndar lækna til samninganefndar ríkisins:
Læknar eiga beitt vopn
Upp er komin hörð deila milli fjármálaráðherra og sérfræðinga á
sjúkrahúsum eftir ummæli fjármálaráðherra í fréttatíma Sjónvarps-
ins sl. laugardag um að læknar beittu sjúklingum fyrir sig í kjarab-
aráttu. Ólafur Ragnar Grímsson sagði í samtali við Tímann að í
bréfi sem formaður samninganefndar lækna lagði fram á fundi hjá
ríkissáttasemjara 10. janúar sl., segjast læknar eiga beitt vopn og
þegar búið sé að egna menn mikið kynni því að verða beitt.
Högni Óskarsson, formaður Lækna-
félags Reykjavíkur, sagði að þetta
vopn væri það sama og allir laun-
þegar hefðu, þ.e. að þeir gætu sagt
upp störfum sínum, en ekki að þeir
myndu láta sjúklinga sína deyja ef
þeir fengju ekki sem mesta peninga
í sinn hlut, eins og fjármálaráðherra
hefði sagt.
Ólafur Ragnar Grímsson sagði í
gær að í þessu bréfi hóti læknar því
að þeir muni krefjast þess að loka
spítölunum og eingöngu sinna
stærri slysum og bráðustu lífs-
hættulegum veikindum ef ekki
verði gengið að kröfum þeirra. Ólaf-
ur sagði að hann hefði lýst þeim við-
horfum að það að lækna sjúka ætti
ekki að vera verktakabisness sem
menn stórgræði á. Hann sagðist
geta nefnt fleiri dæmi um hótanir
lækna í sín eyru en þetta væri það
áþreifanlegasta í augnablikinu. „Við
erum ekki að byggja upp heilbrigð-
iskerfi hér á íslandi til að ákveðinn
hluti læknastéttarinnar sé með árs-
tekjur á bilinu 5-10 milljónir og
þaðan af meira, en þessi ákveðni
hluti virðist fyrst og fremst meta
kerfið eftir því hvað þeir geti grætt á
því. Við viljum hafa góða heilbrigð-
isþjónustu þar sem starfsfólkið hef-
ur góð laun en við erum ekki að búa
til gullnámur fyrir hluta læknastétt-
arinnar. Það sem að þetta plagg sýn-
ir er að þeir láta rækilega í það skína
að þegar ekki er orðið við þeirra
kröfum þá hafi þeir vald til að loka
sjúkrahúsunum," sagði Ólafur.
Hann sagði að þessi orð í bréfinu
tali sínu máli og stjórnmálamönn-
um sé einfaldlega stillt upp við vegg
vilji þeir ekki samþykkja kröfur
lækna. Aðspurður sagði Ólafur að
þeir gætu fyrst og fremst treyst á
fólkið í landinu sem vilji hafa góða
heilbrigðisþjónustu en vilji ekki að
þeir sem þar vinni séu með gullkort
á skjótfenginn gróða
í gær var skotið á skyndifundi í
stjórn Læknafélags Reykjavíkur og
þar var Ólafi Ragnari ritað bréf þar
sem þess er krafist að hann dragi
ummæli sín í fréttum Sjónvarpsins
sl. laugardag til baka ellegar rök-
styðji þau. í bréfinu segir að það sé
alrangt að forráðamenn lækna hafi
haft í hótunum í eyru fjármálaráð-
herra og krefst stjórn Læknafélags
Reykjavíkur að skýrt verði frá því
um hvaða forráðamenn lækna sé að
ræða, þannig að læknasamtökin geti
tekið afstöðu til þess, hvort þeir hafi
brotið siðareglur lækna. Stjórn
Læknafélags Reykjavíkur krefst þess
að fá skriflegar skýringar frá ráð-
herra og að afsökunarbeiðni hans
verði birt opinberlega innan tveggja
daga, og verði hann ekki við þessum
óskum þá muni stjórnin íhuga aðrar
leiðir til þess að ummæli hans verði
dæmd ómerk.
Iðnlánasjóður:
Mestur hagnaður af
fjárfestingalánadeild
Tæplega 137 milljón króna hagnað-
ur varð af starfsemi Iðnlánasjóðs á
síðasta ári. Meginhluti þessa er
vegna starfsemi fjárfestingalána-
deildar, en hagnaöur af henni er 131
milljón. Þetta kom meðal annars
fram á ársfundi sjóðsins sem hald-
inn var í gær.
Rekstrartekjur sjóðsins á síðasta ári
voru 1.376 millj. og fjármagnsgjöld
811 millj. Eftir afskriftir er hagnað-
urinn 136,8 millj.
Innan Iðnlánasjóðs eru þrjár deildir
með aðskilinn fjárhag. Fjárfestinga-
lánadeild skilaði 130 millj. króna
hagnaði, vöruþróunar- og markaðs-
deild var með 7,4 millj. í tekjuafgang
og loks tryggingadeild útflutningsaf-
urða sem 1,4 millj. króna tap varð á.
Innborgað iðnlánasjóðsgjald var
105.1 millj. og lánum að upphæð
88.1 millj. var breytt í styrki. Því gæt-
ir Iðnlánasjóðsgjalds óverulega í
hagnaði sjóðsins. Endanlega afskrif-
uð útlán voru 104,7 millj. á árinu en
voru árið áðúr 36,7 millj.
Bragi Hannesson, forstjóri Iðnlána-
sjóðs, sagði að þrátt fyrir mikla dreif-
ingu útlána og töku trygginga eftir
hefðbundnum aðferðum banka hefði
áhætta í allri útlánastarfsemi aukist
stórum. -sbs.
Margir árekstrar
17 árekstrar urðu í umferðinni í
Reykjavík í gær. Það er mikið miðað
við suma aðra daga. Engin slys urðu
þó á fólki.
Að sögn varðstjóra mátti rekja or-
sakir a.m.k. eins árekstursins til þess
að ökumaður var að stinga sér yfir á
gulu ljósi, en náði ekki yfir gatna-
mótin áður en rauða ljósið small á.
Lögreglan hefur verið að undan-
förnu verið að beita sér gegn slíku
háttalagi á gatnamótum þar sem eru
umferðarljós og beitt gegn því sekt-
um. -sbs.
Olía lak á götu
Olía úr yfirfullum tankbfi lak niður í
gærdag. Atvikið átti sér stað á gatna-
mótum Nýbýlavegar og Reykjanes-
brautar í Kópavogi.
Menn frá olíufélaginu komu á vett-
vang og helltu hreinsiefni á flekkinn.
Slökkviliðsmenn komu á vettvang og
smúluðu gumsinu burt. -sbs.
í áðurnefndu bréfi samninganefnd-
ar lækna til samninganefndar ríkis-
ins segir að því miður verði það að
segjast að margir í hópi sjúkrahús-
lækna telji svo búið að afbaka laun
sín að þeir eru alveg tilbúnir að fara
nú út í harða baráttu fyrir mikla
breytingu á þeim. „Ljóst er að samn-
ingar verða að lokum gerðir. Þess
skyldu menn einnig minnast og má
ekki skoða þetta á neinn hátt sem
ókurteisi eða hótanir að menn
munu ekki vinna stríð við lækna
jafnvel ekki með lagasetningu og
nægir þar að vísa til sögunnar í ná-
grannalöndum okkar og vert að
menn kynntu sér hana. Læknar eiga
beitt vopn. Þegar búið er að egna
menn mikið kynni því að verða
beitt," segir orðrétt í bréfinu.
Högni Óskarsson, formaður
Læknafélags Reykjavíkur, sagði að
þetta væri ekki bréf heldur minnis-
punktar eða vinnuplagg úr deilunni
milli aðstoðarlækna og ríkisins.
Vinnuplaggið hefði verið lagt fram
10. janúar sl. þegar samningar voru
búnir að dragast mjög á langinn. Ól-
afur Ragnar hefði alltaf breytt um-
boði samninganefndar sinnar þegar
eitthvað var farið að miða og menn
því orðnir ansi þreyttir á framkomu
hans. Högni sagði að aðstoðarlækn-
ar hefðu dregið saman vinnu sína og
eldri sérfræðingar þurft að ganga
inn í þeirra störf og taka forvaktir,
þ.e. að vaka allar nætur á sjúkrahús-
unum. Margir af þessum eldri sér-
fræðingum gátu það ekki mikið
lengur því var ljóst að draga þyrfti
saman seglin ef ekki yrði samið
fljótt.
Aðspurður sagði Högni að þetta
beitta vopn lækna væri það sama og
aðrir launþegar hefðu, þ.e. þeir
gætu sagt upp störfum.
Læknar hefðu hins vegar alltaf í
þau fáu skipti, þegar þeir hefðu
neyðst til að segja upp, sinnt sínum
sjúklingum. Það væri því alrangt að
halda því fram að þeir væru að hóta
því að drepa fólk.
Högni sagði að í nágrannalöndum
okkar hefði ríkisvaldið þröngvað
vinnufyrirkomulagi upp á aðstoðar-
lækna og það sé vinnufyrirkomulag
sem ekki hafi gengið, fyrst og fremst
vegna þess að sjúklingar hafa fengið
lélegri þjónustu.
Því væri verið að benda á það í
þessu plaggi að læknar hafi barist í
sínum málum erlendis og ríkisvald-
ið beitt þvingunum sem það hafi
síðan fengið aftur í bakið. Högni
sagði að þeir héldu fast við sínar
kröfur og sagði að þetta vinnuplagg
sem fjármálaráðherra hefði lagt
fram sanni alls ekki mál hans.
—SE
Finnur Ingólfsson skoðar reiðhesta í eigu hestamanna hjá Hestamannfélaginu Fáki. Tímamynd: Ami Bjama
Hestamannafélögin á höfuðborgarsvæðinu:
Gerð reiðvega ábótavant
Hestamannafélögin á höfðuborg-
arsvæðinu telja að mikill mis-
brestur hafi orðið á framkvæmd
samkomulags milli Landsam-
bands hestamannafélaga og Vega-
gerðar rfidsins um gerð reiðvega
frá árinu 1982 þar sem m.a. er
kveðið á um að séð sé fyrir um-
ferð hestamanna þar sem vegir
með bundnu slitlagi eru lagðir.
Hestamenn vilja að meginmark-
mið reiðvegagerðar verði að
tengja saman hesthúsahverfin í
héraðinu með reiðgötum.
Hestamannafélögin í Kjalarnes-
þingi buðu frambjóðendum
stjórnmálaflokkanna til kynninga-
fundar sl. laugardag til að vekja at-
hygli á þessu máli, þar sem m.a.
var farið í skoðunarferð um félags-
svæði félaganna. Finnur Ingólfs-
son, efsti maður á lista Framsókn-
arflokksins í Reykjavík, var meðal
þeirra sem sóttu fundinn, hann
lagði þar til m.a. að hestamenn,
sveitarfélögin á höfuðborgarsvæð-
inu og ríkisvaldið myndu kosta í
sameiningu reiðvegagerð á svæð-
inu og var þeirri tillögu vel tekið.
Hestmennska er stöðugt vaxandi
tómstundaiðja íslendinga. Hesta-
mennska og hestaeign á höfuð-
borgasvæðinu hefur aukist veru-
lega á undanförnum árum, en
samkvæmt könnun eru um 10.000
reiðhestar á höfuðborgarsvæðinu
og tæplega 3000 félagsmenn í
hestamannafélögunum á höfuð-
borgarsvæðinu og á Kjalarnesi og í
Kjós.
Haustið 1990 ákváðu hesta-
mannafélögin í Hafnarfirði, á
Álftanesi, í Garðabæ, Kópavogi,
Reykjavík og Mosfellsbæ að koma
á formlegu samstarfi um reiðvega-
mál. En á árunum 1986 og 1987
lögðu fulltrúar hestamannafélag-
anna fram við stjórnvöld þá skoð-
un að meginmarkmið reiðvega-
gerðar væri að tengja hesthúsa-
hverfin í héraðinu saman með
reiðgötum sem eingöngu yrðu
ætlaðar hestaumferð.
Finnur Ingólfsson sagði að fund-
urinn hefði verið mjög athyglis-
verður og að merkilegt væri hvað
aðbúnaður við reiðvegi og annað
hjá hestamönnum á svæðinu er
bágborinn, sérstaklega ef miðað er
við hve þessi iðja er útbreidd.
„Framsóknarflokkurinn hefur
sýnt málefnum hestamanna meiri
sóma heldur en nokkrir aðrir.
Dæmi_ um það eru verk Sigrúnar
Magnúsdóttur í borgarráði, en
hún hefur flutt fjölda tillagna um
reiðvegagerð í borgarráði, og verk
nokkurra framsóknarmanna á Al-
þingi þar sem þeir hafa flutt til-
lögu til þingsályktunar um reið-
vegaáætlun og sérstakt gjald á hóf-
fjaðrir sem myndi renna til reið-
vegagerðar," sagði Finnur.
„Þetta hafa hestamenn tekið
mjög vel undir og verð sáttir við
og því kastaði ég fram þeirri til-
lögu á fundinum að á ári hverju
ætti að liggja fyrir áætlun um gerð
og byggingu reiðvega og að kostn-
aður við þá áætlun yrði greidd að
einum þriðja hluta að hóffjaðra-
gjaldinu, einum þriðja sameigin-
lega frá sveitarfélögunum á höfuð-
borgarsvæðinu og að einum þriðja
frá ríkisvaldinu.'1
Finnur lagði auk þess til að Vega-
gerðin, hestamannafélögin á höf-
uðborgarsvæðinu og sveitarfélög-
in á höfuðborgarsvæðinu mynd-
uðu með sér samstarfsnefnd til að
vinna að þessum málum. „Því
staðreyndin er í raun sú að hestar
eru jafnréttháir og bílar sam-
kvæmt lögum, því ætti að standa
jafnvel að gerð beggja vega. Sam-
starf milli nefndar á vegum hesta-
mannafélaganna og vegagerðar-
innar hefur gengið illa og svo hef-
ur ábyrgðinni verið kastað á milli
Vegagerðarinnar og sveitarfélag-
anna,“ sagði Finnur í samtali við
Tímann í gær. —GEÓ