Tíminn - 07.12.1991, Blaðsíða 14

22
HELGIN
Laugardagur 7. desember 1991
SAKAMAL SAKAMÁL SAKAMÁL SAKAMÁL SAKAMÁL
Robert James og Robert Slatter í rammlegri lögreglugæslu viö réttarhöldin.
Kráarslagsmál
árið 1899
var stór og mikill á velli og strunsaði
nú yfir gólfið og stillti sér upp fyrir
framan Joe Slatter. „Ég hef bannað
þér að koma héma, Joe. Þér hefur
tekist að skreiðast hingað aftur, en
komdu þér nú út og hættu að angra
viðskiptavini mína.“
„Ég er ekki að brjóta nein lög, herra
minn. Ég er bara að fá lánaðan smáa-
ur fyrir bjór hjá honum vini mínum
héma,“ sagði Slatter og benti á unga
manninn í hominu.
„Þú ert að betla, Joe, og betl er bann-
að með lögum í þessu landi. Kláraðu
úr kollunni þinni og komdu þér út.“
„Hann Bob, félagi minn, er söngvari.
Bob er mikill ágætis söngvari. Ef
hann tæki nú lagið fyrir gestina og
við söfnuðum auram fyrir, það væri
varla að betla, eða hvað?“
Ástandið var orðið ögrandi og Isaac
Day gat ekki, úr því sem komið var,
látið undan síga.
Á þeirri stundu opnuðust dymar og
lögreglumennimir tveir gengu inn í
fordyrið. Gestimir steinþögnuðu þeg-
ar gestgjafinn gekk til móts við Iög-
reglumennina. Slatteryppti öxlum og
tók að hvíslast á við félaga sinn.
Lögreglumennirnir höfðu ákveðið
að hafa sig lítt í frammi til að byrja
með, þar sem þeir töldu að nærvera
þeirra kynni að nægja til að lægja öld-
urnar.
áfram. Slatter og James brettu upp
ermamar og buðu mótstöðumönn-
um sínum birginn.
„Sláist þið, helvítis aumingjamir
ykkar,“ urruðu þeir. ,>Iaður gegn
manni, huglausu ræflar."
Hewett sneri sér við til að halda á eft-
ir veitingamanninum aftur inn á
krána. Hann hafði ekki í hyggju að
láta tvo óróaseggi hafa sig út í slags-
mál. Verkefni hans hafði verið að losa
krána við þá kumpána og að því loknu
var hans hlutverki lokið.
En í þann mund kom Charlton lög-
regluþjónn út úr kránni. James kom
auga á hann og flaug á hann honum
að óvömm. Flækingurinn rak haus-
inn af alefli í maga lögreglumannsins
og skellti honum í götuna. Við fallið
John Charlton var ungur og vel
liðinn iögregluþjónn.
Fjögur ung börn misstu föður
sinn er hann féll frá.
Lítið vinalegt, enskt þorp í lok síöustu aldar var vettvangur slags-
mála sem bundu enda á líf ungs lögreglumanns.
Lögreglumaðurinn John
Chariton var í heimsókn
hjá starfsfélaga sínum á
annan í páskum árið 1899
þegar tilkynning barst um
að ástandið á kránni væri
ekki sem best. Hann hélt
ásamt félaga sínum til að
stilla til friðar og lét þar
lífið í átökum við tvo
vandræðamenn. En ekki
var það síður óhugnanleg
staðreynd að fjöldi
þorpsbúa horfði á átökin
án þess að koma
lögreglumönnunum til
aðstoðar.
Chequers-kráin í litla bænum Har-
well í Berkskíri var troðin út úr dyr-
um. Dagurinn var annar í páskum,
þann 3. apríl 1899. Fastagestimir
flykktust að til að gera sér glaðan dag.
Gestimir voru aðallega bændur og
vinnumenn þeirra, menn sem unnu
mikið og drukku stífL
Vandræði á
fimmtugsaldri
Isaac Day veitingamaður var þó ekki
ánægður með ástand mála. Hann
hafði rekið krána í mörg ár og hafði
komið sér upp hæfileika til að sjá það
út þegar vandræði voru í uppsiglingu.
Áhyggjuefnið að þessu sinni hét Jos-
eph Slatter, flækingur á fimmtugs-
aldri sem flakkaði um nágrennið, svaf
hér og þar og vann einstaka sinnum.
En aðaltekjur sínar haföi hann af
veiðiþjófnaði, fjárhættuspili og þjófn-
aði. Hann var þekktur fyrir ofbeldis-
hneigð og að efria til vandræða og Isa-
ac Day vildi ekki sjá hann á kránni
sinni.
Reyndar hafði hann bannað honum
að koma þar inn fyrir dyr þremur vik-
um áður. En Day hafði ekki tekið eftir
því að Slatter hafði laumað sér inn
með öðrum manni og þeir höfðu
fengið afgreiðslu við barinn.
Þegar Day kom auga á þá félaga vom
þeir þegar famir að stofna til illinda.
Samræðumar vom famar að nálgast
rifrildi allískyggilega.
Félagamir stunduðu það að taka
glös annarra gesta og drekka úr þeim.
Þeir gerðu þetta viljandi en létu sem
um misgáning hefði verið að ræða,
báðust afsökunar en snem sér síðan
að glasi næsta manns.
Day sá að aðstæður vom um það bil
að fara úr böndunum og bað því vika-
piltinn að sækja Thomas Hewitt lög-
regluþjón.
Hewitt átti frí þennan dag og sat á
veröndinni heima hjá sér með vínglas
og slakaði á. John Charlton, sem var
lögreglumaður í næsta þorpi, var hjá
honum þegar vikapilturinn kom og
sagði þeim að kráareigandanum litist
ekki á ástandið sem væri að skapast á
kránni.
„Er Joe gamli Slatter byrjaður aftur,"
sagði Hewitt skilningsríkur. Hann
náði í jakkann sinn. „Segðu Isaac að
ég komi að vörmu spori."
Drengurinn hraðaði sér aftur til
krárinnar og lögreglumennimir tveir
fylgdu honum eftir í rólegheitunum.
En á þeim skamma tíma sem það
hafði tekið að ná í lögregluaðstoð
hafði ástandið á kránni versnað til
muna. Slatter og vinur hans, hinn
þrítugi Robert James, vom orðnir
auralausir og vom famir að betla, eða
öllu heldur hóta, fé út úr kráargest-
um. Slatter stóð yfir ungum manni
og unnustu hans sem sátu út í homi.
Robert James stóð við hlið hans til að
vama parinu undankomu.
Betl varðar við lög
„Lánaðu okkur smáaur fyrir kollu,
félagi. Þú ert laglegasti piltur. Er
hann ekki sætur, Bob? Haltu bara
áfram að vera sætur, þá ertu góður
strákur. Ég er viss um aö kærastan
þín er hrifin af sætum strákum. Bara
nokkra aura svo við Bob getum feng-
ið okkur í glas.“ Það var dulin hótun í
hverju orði.
Nú var Isaac Day nóg boðið. Hann
Reynslan hafði kennt þeim að best
væri að fara rólega að hverju máli. En
því miður er engin regla án undan-
tekningar. Það leið ekki nema andar-
tak áður en heyra mátti að róstur
vom hafnar í veitingastofunni. Eng-
inn efaðist um að Slatter og James
væm þar virkir þátttakendur, svo He-
wett sendi Charlton inn ganginn að
dymnum fjær en hann sjálfur og Isa-
ac Day héldu beint inn í veitingasal-
inn.
Hitna tekur í kolunum
Hewett ákvað að nú væri best að
grípa til harðari aðgerða. Bjór hafði
verið skvett yfir einn fastagestinn og
greinilegt var að Slater átti sök á því.
Lögregluþjónninn ungi og veitinga-
maöurinn gripu traustataki í sinn
hvom æsibelginn og ýttu þeim á und-
an sér út á götu þar sem átökin héldu
skall hnakki Charltons harkalega í
gangstéttina. Hann var þegar nær
meðvitundarlaus þegar James og
Slatter réðust á hann og hófu að
sparka í hann þar sem hann lá.
Hewett snerist á hæli og þusti félaga
sínum til hjálpar. Hann réðst á Slatt-
er og reif hann frá hreyfingarlausum
manninum sem lá á gangstéttinni.
Hann sló Slatter í andlitið og kom
honum þannig niður.
En James var ekki lengi að bætast í
hópinn og nú tóku við hörð átök milli
lögreglumannsins og flækinganna
tveggja. Hnefar og fætur vom á ferð
og flugi næstu tíu til tólf mínútur,
sem er óvenjulega langur tími fyrir
slík átök. Kráargestir höfðu flykkst út
til að fylgjast með slagsmálunum og
hrópa hvatningarorð.
Aðgcrðalausir
áhorfendur
Hewett átti virkilega í vök að verjast
þar sem hann var einn gegn þeim
tveimur, en enginn áhorfenda lyfti
litla fingri honum til hjálpar. Tvisvar
sinnum hafði Slatter tekist að slá
hann í götuna, en lögreglumaðurinn
vissi sem var að það var lífshættulegt
að liggja í götunni, kominn upp á náð
og miskunn þessara tveggja mdda
sem hann átti í höggi við. Hewitt leit-
aði í örvæntingu að vini í mannfjöld-
anum. Hann kom auga á James Bosl-
ey, kolakaupmann bæjarins, og hróp-
aði: „í guðanna bænum, Jimmy, náðu
í kylfuna mína og handjámin inn á
krána."
Bosley hlýddi honum hikandi og
kom til baka ásamt Isaac Day og
Thomas Hughes, slátraranum á
staðnum. Þeir mddu sér leið gegnum
áhorfendaskarann og afhentu blóð-
ugum lögreglumanninum kylfu hans
og handjám.
Þessi nýtilkomni stuðningur, þótt
seintbærist, hleypti nýju lífi í Hewett
Hann rauk á Slatter, barði hann af al-
efli með kylfunni og rotaði hann.
Bosley og Hughes kmpu niður hjá
meðvitundarlausum manninum og
jámuðu hann fyrir aftan bak. Hewett,
með blóðið fossandi úr nefinu og
augabrúnunum, svipaðist um eftir
James, en hann hafði haft sig á brott
Um leið og líkur bentu til að Hewett
kynni að bera sigur af hólmi hafði
hann troðið sér gegnum áhorfenda-
skarann og flúið upp í hæðimar um-
hverfis bæinn.
Fyrsta hugsun Hewetts, þegar átök-
in vom til lykta leidd, var að huga að
Charlton, sem ekki hafði bærst á
meðan á átökunum stóð. Hann hrað-
aði sér til hans, með frú Day á hælun-
um sem gerði vandræðalegar tilraun-
ir til að þurrka af honum blóðið með
rakri dulu. Þegar hann kom til félaga
síns lá hann enn meðvitunarlaus á
gangstéttinni, nú umkringdur
áhugasömum áhorfendum.
Charlton var nú borinn heim til He-
wetts til að hægt væri að veita honum
aðhlynningu.
Klukkan fimm að morgni þriðju-
dagsins 4. apríl 1989 lést lögreglu-
maðurinn John Charlton án þess að
hafa komist til meðvitundar. Hann
hafði verið vinsæll og góður lögreglu-
maður, giftur og átti fjögur ung böm.
Dómarinn les yfir
lýðnum
Daginn eftir fór ffarn réttarrannsókn
á heimili Hewetts. Þangað flykktust
þeir bæjarbúar sem gátu gefið lýsingu
á því sem gerst hafði og þeir vom
margir sem lýst gátu atburðum lið
fyrir lið.
Skurðlæknirinn, dr. Rice, lýsti því yf-
ir að Charlton hefði látist af völdum
þrýstings á heilann sem orsakast
hefði af þungu höfuðhöggi. Tálið var
að höggið sem varð er hann skall með
hnakkann í stéttina væri orsökin.
Hewett bar einnig vitni. Hann var
illa særður, hafði misst sjón tíma-
bundið á öðru auga og hitt var sokkið
f bólgu. Hann var nefbrotinn og allur
líkami hans var marinn og blár.
Dánardómstjórinn kvað upp að um
morð að yfirlögðu ráði væri að ræða.
Að því loknu sneri hann sér að við-
stöddum og húðskammaði þá. Hann
sagði sér það gersamlega óskiljanlegt
hvemig allir þessir menn hefðu getið
staðið aðgerðarlausir og horft á tvo
hugrakka lögreglumenn eiga í höggi
við alþekkta fanta og ekki lyft fingri
þeim til hjálpar.
„Þessir lögreglumenn fengu þvílíka
útreið að annar þeirra er látinn og
hinn verður frá störfum svo mánuð-
um skiptir, og fjöldi manns stóð og
horfði á og gerði ekkert þeim til
hjálpar. Þetta er ykkur öllum til há-
borinnar skammar," sagði dánardóm-
stjórinn að lokum.
Dánardómstjórinn sleit síðan réttar-
höldunum og þorpsbúar tíndust út,
en það var ekki hátt á þeim risið,
heldur vom þeir niðurlútir af
skömm. Þegar réttarhöldin sjálf hóf-
ust var Slatter dreginn fram fyrir
dóminn. Hann vildi ekkert segja og
var fljótlega leiddur út aftur.
Saksóknarinn, hr. Brain, kom fram
með nokkur vitni sem báru það að
Slatter hefði ítrekað hvatt Robert
James til að stinga Hewett með hnífi
sínum. Bosley, Hughes og Isaac Day
sóru að þeir hefðu heyrt Slatter hrópa
hvað eftir annað: „Stingtu hann með
kutanum, Bob!“ Það má þó segja Ro-
bert James það til hróss að hann lét
það ógert
Eftir vitnaleiðslur vísaði dómarinn
málinu til réttar í stærri bæ í sýsl-
unni. Joeph Slatter var úrskurðaður í
áframhaldandi gæsluvarðhald.
James á flótta
Það síðasta sem hafði sést til Robert