Tíminn - 11.06.1992, Side 6
6 Tíminn
Fimmtudagur 11. júní 1992
Japanir kynna nýja gerð sjónvarps:
Sjónvarpið sem mál-
verk heima í stofu
Þunnir tölvuskjáir meö fljótandi kristöllum eru þekktir í tölvum. Nú
hafa Japanir bætt um betur og eru að þróa örþunna en stóra lita-
sjónvarpsskjái sem hanga á veggjum eins og málverk.
í gær var kynnt ný gerð sjónvarps-
skjás í Japan sem er 102sm (40
tommur) að stærð en þó aðeins
80mm (3 tommur) að þykkt.
Japanimir segjast búast við því að
þessi tegund af sjónvarpsskjá verði
oróin algeng á heimilum í lok þessa
áratugar.
Sjónvarpsskjárinn er ekki ósvipaður
málverki og segja Japanimir að hann
megi hengja upp á vegg í stofum.
Hann hefur verið í mótun á rann-
sóknarstofum NHK sjónvarpsstöðv-
arinnar japönsku og er í sama flokki
og „háskerpu" (=HDTV) sjónvarpið
japanska sem verið hefur í notkun þar
á bae frá nóvember síðastliðnum.
Vísindamenn frá NHK-stöðinni
sögðu að enn væri eftir að leysa þrí-
þætt vandamál við þennan skjá sem
þeir kalla „PDP-skjá“ (plasma display
panel). Eitt er það að skjáimir vilja
bila eftir 2000 klukkustunda notkun,
annað er að birtustig er of lágt og það
þriðja að litadeþlamir á skjánum em
ekki af réttri stærðargráðu. Japanim-
ir sögðu þó að lausnir á þessum
vandamálum væm innan sjónmáls.
Þeir búast jafhframt við því að tækin
verði komin á almennan markað ekki
síðar en árið 1997.
Nú þegar geta menn fengið í Japan
„háskerpu" sjónvarp með 1125 línum
á skjá, breidd er minnir á kvikmynda-
tjald og tóngæöi sem em engu lík.
Þetta er þó háð því að menn geti
pungað út ríflega einni miljón yena
fyrir hvert tæki. Auk þess verða tækin
æði umfangsmikil því stærri sem
skjárinn er.
Með núverandi tækni yrði sjónvarp,
sem hefði þetta stóran skjá (102sm)
og þau myndgæði sem krafist er í dag,
gríðarlega stórt og þunglamalegt.
„Þyngdin yrði a.m.k. 100 til 150 kg og
umfangið eftir því eða á við einn lít-
inn sumo- glímumann," sögðu Jap-
animir.
Ein leið til þess að draga úr umfangi
sjónvarpstækja er sú að nota svo kall-
aðan „fjótandi kristalsskjá"
(LCD=liquid-crystal display) sem
byggir á örþunnum smámm er
kveikja og slökkva sífellt á Ijósdeplum
þeim sem í skjánum em. Slíkt krefst
mjög flókinnar uppbyggingar sem
gera myndi tækið bæði mjög flókið
og dýrt í framleiðslu. Stærstu tæki
sem framleidd hafa verið með þessari
aðferð fram til þessa em aðeins með
41 sm (16 tommu) skjá. Vísinda-
mennirnir, sem kynntu hinn nýja
„plasma-skjá“ í gærmorgun, segja að
hann muni verða mun auðveldari og
ódýrari í framleiðslu en áðumefndur
„kristals-skjár“ (LCD-skjár).
NHK-stöðin framleiðir ekki sjón-
varpstæki sjálf en hefur deilt þessari
tækniþekkingu sinni með ýmsum
fyrirtækjum. Fyrirtæki s.s. Oki
Electric, Dai Nippon Printing og
Matsushita Electric sýndu afurðir
sínar byggðar á þessari tækniþekk-
ingu á sýningu og blaðamannafundi
sem haldinn var í Tokyo í gærmorg-
un.
Belgrad
Liðsforingjar á vegum Sameinuðu
þjóðanna héldu til Sarajevo í gær
og vonuðust til þess að geta opn-
að flugvöllinn þar svo flytja mætti
vistir til þeirra þúsunda sem em
innikróaðar I borginni. Hersveitir
héldu hins vegar uppteknum hætti
og skutu á borgina auk þess sem
götubardagar voru háðir þar. Bíla-
lest var send af stað til Sarajevo
með vistir og vopn frá Belgrad og
þarf hún að aka um 300 km vega-
lengd á holóttum og sundurtættum
vegum. I lestinni er 41 vöruflutn-
ingabill með matvæli.
Brússel
Bandaríkjamenn sögðu banda-
mönnum sínum í NATO að Serba
yrði að einangra enn frekar á að-
þjóðavettvangi. M.a. yröi að koma
í veg fyrir aö Serbar skipuðu sama
sess og Júgóslavía fyrmm í að-
þjóölegri samvinnu.
Moskva
Boris Yeltsin reynir nú að tryggja
stöðu sína gagnvart hinum íhalds-
sama her í Rússlandi. Hann ákvaö
að hækka laun liðsforingja og var-
aði Bandaríkjamenn við að taka
einhliða ákvarðanir í afvopnunar-
málum. Þá lýsti hann opinberlega
yfir stuðningi sínum við áform Yeg-
or Gaidar um efnahagsumbætur
en það er taliö að hann hafi gert
það til þess að friða Vesturveldin
áöur en af fyrirhugaðri heimsókn
hans verður í næstu viku.
Dómar felldir í kjölfar uppþotanna í íran:
Fjórir hengdir
aðrir flengdir
í gær voru fjórir menn hengdir í fran fyrir að hafa tekið þátt í upp-
þotunum sem urðu þar í síðasta mánuði. Uppþotin áttu sér stað í
hinni helgu borg Mashhad 30. maí síðastliðinn.
Mikill fjöldi fólks var einnig dæmd-
ur, ýmist til fangavistar eða hýðing-
ar, eftir réttarhöld sem haldin voru
af íslamska byltingardómstólnum í
Mashhad.
Yfir 300 manns voru fangelsaðir í
kjölfar óreiðanna en í þeim var m.a.
kveikt í opinberum byggingum og
verslanir rændar.
Fjórir menn, sem taldir voru bera
ábyrgð á uppþotunum, voru síðan
hengdir við sólarupprás í gær. Sagði
útvarpið í Teheran frá þessu í gær-
dag.
Uppþotin voru ein hin mestu um
árabil og að sögn opinberra aðila
Öryggissveitir í Kairó, Egypta-
landi, hafa að eigin sögn smalað
saman 200 islömskum strangtrú-
armönnum og sett verði við heimili
margra helstu menntamanna Eg-
ypta.
Þessar aðgerðir koma í kjölfar
morðsins á rithöfundinum, trúleys-
ingjanum og háðfuglinum Farag
Foda, sem gert hafði ómælt grín að
strangtrúarmönnum. Foda var skot-
inn til bana að kvöldi mánudags en
strax í kjölfar morðsins streymdu
lögreglumenn inn í al-Zawiya al-
Hamra sem er fátækrahverfi Kairó.
Þar eru strangtrúarmenn og and-
stæðingar stjórnarinnar taldir hafa
hreiðrað um sig.
Foda var mjög áberandi í baráttu
gegn strangtrúarmönnu og hafði
farið háðulegum orðum um rétttrú-
voru meira en 100 opinberar bygg-
ingar, bankar og verslanir brenndar
og eyðilagðar.
Utvarpið í Tehran nafngreindi
mennina sem hengdir voru og tí-
undaði sakargiftir á hendur þeim.
Einn þeirra, Sadeqi að nafni, átti að
hafa staðið fyrir árás á islamska upp-
lýsingamálastofnun, en þar var til
húsa bókasafn sem hýsti meðal ann-
arra bóka sjálfan kóraninn.
Réttarhöldin halda áfram og ennþá
bíöa nokkrir örlaga sinna. Uppþot
þessi hófust þegar stjórnvöld ætluðu
að fækka ólöglegum byggingum.
aða múslima í ritum sínum.
Egypskur blaðamaður staöfesti í
gær að margir helstu menntamenn
Egypta hefðu fengið vopnaða verði
til þess að gæta sín eftir morðið á
Foda. Blaðamaðurinn Makram Mo-
hammed Ahmed sagði ennfremur að
margir Egyptar stæðu frammi fyrir
Eigandi 60 hákarla, sem sluppu úr
sædýrasafni á Táhiti og út í lón við
ströndina, hefur nú heitið fiski-
mönnum háum verðlaunum ef þeir
geti fangað hákarlana og skilað
þeim.
í dagblaði, sem gefið er út í höfuð-
Klerkastjórnin í fran og dóms-
kerfi hennar tekur ekki með
neinum silkihönskum á þeim
sem hún telur sér andsnúna.
tveimur kostum: ,JVð vera með eða á
móti hryðjuverkum." Ahmed sagði
að sín væri gætt af vopnuðum vörð-
um eftir að honum hafði verið sýnt
banatilræöi fyrir nokkrum árum.
Öryggislögreglan telur að sömu að-
ilar hafi drepið Foda nú og drápu
Anwar Sadat á sínum tíma. Tálið er
borg eyjanna, Papeete, var birt aug-
lýsing þar sem þessa er getið og heit-
ið 6000 kr fyrir hvem hákarl sem
næst og skilað er.
Eigandi hákarlanna segir að þeir
hafi sloppið á flóði út um gat á girð-
ingu sem var um tjöm þeirra. Nú
Swissair í verðstríð á Atlants-
hafs-flugleiðinni?
Lækka fargjöld
um 25 til 30%
Svissneska flugfélagið Swissa-
ir tilkynnti í gær að það myndi
lækka fargjöld sín á Atlantshafs-
flugleiðinni svo um munaði, eða
25 til 30%. Þetta er gert í kjöl-
far lækkana hjá bandarísku flug-
félögnum TWA (Trans World
Airlines) og Delta Airlines.
Tálsmaður Swissair segir enn-
fremur að þessar lækkanir séu
sambærilegar við fargjöld sem
önnur evrópsk flugfélög hafi boðið
undanfarið, s.s. þýska flugfélagið
Lufthansa.
Rétt eins og hjá öðmm flugfélög-
um muni hin lágu fargjöld Swissa-
ir verða bundin skilyrðum s.s. að
fargjald verði að greiðast að fullu
innan 48 klst. frá pöntun. Auk þess
verði fargjöldin aðeins í gildi til 30.
september næstkomandi.
að það séu hin svokölluðu Jihad-
samtök en Jihad mun merkja „heil-
agt stríð". Þetta morð í Egyptalandi
er fyrsta sinnar tegundar í langan
tíma. Egyptar em sem kunnugt er
nokkuð frjálslyndir miðað við marg-
ar arabaþjóðir og þar hefur helst ríkt
friður ef eitthvað er.
synda þeir um í lónum við vestur-
strönd Tahiti. Allir séu hákarlamir
blíðir og góðir nema kannski einn
sem eigandinn segir að þyki manna-
kjöt afar gott.
Tahiti er ein 130 eyja í þeim eyja-
klasa sem kallast Franska- Polynesía.
Bangkok, Tælandi
Anand Panyarachun, sá er réð fýr-
ir Tælandi í kjölfar byltingar árið
1991, var útnefndur forsætisráö-
herra i gær skv. fréttum útvarpsins
i Bangkok. Panyarachun erfyrrum
sendifulltrúi sem sneri sér að við-
skiptum.
Kiev
A.m.k. 43 námuverkamenn létu líf-
ið i gassprengingu sem varð í
Krasnodon. Þetta er síðasta slysið
í röð margra sem oröið hafa i
löngu úreltum kolanámum Úkra-
ínu.
Bratislava, Tékkóslóvakía
Vladimir Meciar, leiðtogi Slóvaka,
snupraði Vaclav Havel, forseta
Tékkóslóvakíu, og neitaöi að eiga
með honum fund í annarri um-
ræðu samningaumleitana Tékka
og Slóvaka. Stirfni eykst nú milli
þessara þjóðarbrota i Tékkóslóv-
akíu.
Tripoli, Libýa
Opinberir fjölmiðlar í Líbýu réðust
mjög óvænt á Muammar Gaddafi
leiðtoga þjóðarinnar í gær og for-
dæmdu skoöanir hans um sam-
einað arabaríki. Þeir sögðu skoð-
anir Gaddafi vera tálmynd eina og
kröfðust ennfremur að hann sætt-
ist við vesturveldin. I einni greininni
sagði að Líbýumenn gætu lært
meira á samvinnu við Bandaríkja-
menn en því að elta Gaddafi í ar-
abavitleysunni.
Strasbourg, Frakklandi
Jacques Delor forseti EB reynir nú
allt hvað hann getur til þess að
auka hylli EB meðal almennings í
kjölfar kosninganna í Danmörku.
Hann lofaði því m.a. i gær að EB
yröi mun opnara og auðsveipara
þegnum sínum en verið hefur.
Jakarta, Indónesíu
Meirihluti Indónesa studdi flokk
Suharto forseta en nokkuð bar þó
á óánægju kjósenda þegar at-
kvæði voru talin.
Róm
Italskir flokksleiðtogar skiptust á
skömmum i gær en skammir og
ásakanir á vixl koma frekar í veg
fyrir að þeim takist að koma sama
ríkisstjóm en hitt.
Rithöfundurinn Farag Foda drepinn fyrir að hæðast að trúmönnum:
HÆTTULEGT AÐ SKOPAST
AÐ STRANGTRÚARMÖNNUM
60 „tamdir" hákarlar á sveimi við vesturströnd Tahiti:
Einn þeirra sólginn í mannakjöt