Tíminn - 05.09.1992, Blaðsíða 5

Laugardagur 5. september 1992
Tíminn 5
r
Olafur Þ. Þórðarson: y
Sjálfstætt Island
í ölduróti okkar tíma gleymist það oft
að enginn veit hvað átt hefur fyrr en
misst hefur.
Sjálfstæðisbarátta íslensku þjóðarinn-
ar vannst, en erum við fær um að varð-
veita það sem áunnist hefur? Meðan á
þeim átökum stóð heyrðust oft þær
raddir að slaka á kröfunum í sjálfstæðis-
baráttunni, ef það mætti verða til þess
að Danir liðkuðu meira til fyrir okkur á
líðandi stundu. Freistingin var mikil,
því þjóðin bjó við sárustu fátækt.
Það er aftur á móti staðreynd að í þá
freistni féllu foringjar þjóðarinnar ekki.
E.B.
Efnahagsbandalag Evrópu hefur frá því
að Rómarsáttmálinn var undirritaður
þróast stöðugt í þá veru að verða Banda-
ríki Evrópu. Sameiginleg mynt er á dag-
skrá og Evrópuherinn hefur verið stofn-
aður. Hinar ríkari þjóðir bandalagsins,
og þá sérstaklega Þjóðverjar, hafa ijár-
fest innan landamæra fátækari þjóð-
anna í bandalaginu og margt bendir til
þess að þeir verði hálfgerð herraþjóð á
þessu svæði. Mest er þetta gert í nafni
hlutafélaga og öllum almenningi meira
og minna hulið hverjir eru eigendur
þeirra. Stór heimamarkaður fyrir iðnað-
arvörur var eitt af því sem ýtti á eftir
stofnun bandalagsins.
EES og fullveldið
Þær þjóðir Evrópu, sem bjuggu við
vestrænt lýðræði og á sínum tíma vildu
ekki stofna bandaríki Evrópu, freistuðu
þess að ná samningi við EB um viðskipti
og fleira á jafnréttisgrundvelli. Talað var
um fjórfrelsi í þessu sambandi. Allir þeir
fyrirvarar, sem þáverandi forsætisráð-
herra íslands setti í Ósló, hafa verið
þurrkaðir út.
Fengu þá ekki hinir það sem þeir leit-
uðu eftir?
Jafnræði er ekki í samningnum og sýnt
að lög og reglur EB munu öllu ráða.
Niðurstaða þeirra ríkja, sem unnið hafa
að EES, er því sú að betra sé að vera í EB
en búa við þann samning sem gerður
hefur verið.
Þeir eru að vísu margir í þessum lönd-
um sem andæfa og þyngja róðurinn
gegn ráðagerðum um að afsala hluta af
fullveldi sinna landa. Hvað íbúarnir
sjálfir segja, liggur ekki fyrir.
Danir felldu Maastricht-samkomulagið
og hafna í reynd meiri samruna en orð-
inn er.
íslendingar eiga að hafa
meirí rétt til starfa á ís-
landi en útlendingar
Samkvæmt EES-samningnum hefðu
útlendingar frá samningssvæðinu sama
rétt og íslendingar til starfa á íslandi. Að
mínu viti er það
fráleitt. Við höf-
um gert samn-
ing um sam-
ræmd atvinnu-
svæði hvað
Norðurlönd
áhrærir. Þar eru
laun há og at-
vinnuleysisbæt-
ur verulegar. Önnur félagsleg réttindi
eru og mikil á Norðurlöndum. Það var
því engin hætta á neinum stórum inn-
flutningi fólks frá þeim hingað.
Verði EES-samningurinn samþykktur
af okkur, erum við að samþykkja frjálst
streymi fólks frá löndum sem greiða
mjög lág laun, eins og t.d. Portúgal og
mörg fleiri lönd. Verkafólk færi verst út
úr þessari samkeppni, þar sem tungu-
málakunnáttu, t.d. íslenskukunnáttu,
verður ekki krafist. Samningar verka-
lýðshreyfingarinnar verða ekki virtir af
mörgum fyrirtækjum og hætt við að
kynþáttahatur gæti blossað upp þegar
fleiri og fleiri íslendingar, sem væru at-
vinnulausir, myndu horfa upp á útlend-
inga í störfum hér á landi.
Auölindir á íslandi
Hin mikla efnahagslega sigurganga ís-
lensku þjóðarinnar er að hluta til að
þakka auðlindum landsins. Með frelsi
útlendinga til að fiárfesta hér eru litlar
líkur á að hægt verði að varðveita þessar
auðlindir.
Sumir eru haldnir þeirri ást á erlendu
fé og erlendum auðmönnum að þeir
telja engu skipta um þessa fjársjóði okk-
ar. Ég trúi því enn að Sigríður í Bratt-
holti, sem neitaði að selja útlendingum
Gullfoss, hafi verið ein af landverndar-
mönnum þessarar þjóðar. Kaldhæðni
örlaganna væri það, ef hennar efnahags-
lega fórn á sínum tíma, er hún neitaði
að selja fossinn, yrði af okkar kynslóð
talinn skortur á frjálshyggju.
Atvinnutækin í þessu landi
þurfa ávallt að mestu Íeyti
að vera í eigu íslendinga
Viljum við vera þrælar í okkar eigin
landi eða frjálsir menn, þegar aldir
renna? Hringrás fiármagnsins innan
hins íslenska hagkerfis kemur þjóðinni
allri að gagni. íslenskir auðmenn deyja
eins og aðrir
og eignir og
áhrif skiptast
á nýjan veg
meöal þjóðar-
innar. Banda-
ríki Norður-
Ameríku leyfa
útlendingum
að fiárfesta
þar, en setja miklar skorður við greiðslu
arðs úr landi. Varla getum við leyft
minna frelsi en þeir á þessu sviði.
Verði EES-samningarnir samþykktir,
geta útlendingar keypt flest atvinnutæki
hér á landi og flutt arðinn úr landi.
Verslunarfrelsið
íslendingar þurfa að dreifa sinni utan-
ríkisverslun það mikið að ekkert eitt
efnahagssvæði geti kúgað okkur. Þess
vegna þurfum við að auka viðskipti okk-
ar við Ameríku, Asíu og Rússland. Við
höfum þegar mikil viðskiptasambönd á
þessum svæðum og þurfum að auka
þau. Þetta verkefni á að vera forgangs-
verkefni utanríkisþjónustunnar.
Efnahagslegt sjálfstæði íslands verður
þá fyrst varið af öryggi, er við höfum
dreift nægjanlega okkar viðskiptum.
Það er ekki skynsamlegt að setja flest
eggin í eina körfu. Gömlu nýlenduveld-
in hafa litlu gleymt, þegar viðskipta-
þvinganir eru annars vegar.
Stjórnarskráin og EES
Það átti öllum að vera ljóst að það afsal
hluta fullveldisins, sem felst í samn-
ingnum um EES, stenst ekki sam-
kvæmt stjórnarskránni. Stjórnarskráin
er skrifuð á auðskiljanlegri íslensku.
Það er hrein móðgun að halda því fram
að fyrst eigi þingmenn að vinna dreng-
skaparheit að því að virða stjómar-
skrána, en svo þurfi þeir að lesa hana
gegnum annarra gler til að skilja hana,
því þeir skilji ekki það sem í henni
stendur.
Eyjólfur Konráð Jónsson hefur sagt að
heldur láti hann af þingmennsku en að
brjóta stjórnarskrána. Undir það ættu
allir þingmenn að geta tekið.
EES er skref inn í EB
Björn Bjarnason, núverandi formaður
utanríkismálanefndar, hefur sagt að
með því að samþykkja samninginn um
EES hafi íslendingar stigið fyrsta og
annað skrefið til inngöngu í EB. Ég er
honum sammála um þetta, en þar
greinir á að ég er andvígur því að íslend-
ingar gangi í EB. Hvort sem það verður
kallað í framtíðinni Stór-Þýskaland eða
Bandaríki Evrópu, ætla ég íslendingum
best borgið utan þeirra landamæra.
Að múra ísland innan landamæra EB
væri slíkt afsal fullveldis að ótilneydd
getur þjóðin ekki tekið slíka ákvörðun. í
kvæði sínu Að Áshildarmýri segir Tómas
Guðmundsson m.a.:
En gcet þess að sagan oss dæmir til feigðar
þd fyrst
er frelsi og rétti vors lands stendur ógn af
osssjálfum.
Þjóðaratkvæði um samn-
inginn um EES
Það hlýtur að vera réttlát krafa, þegar
jafn stór ákvörðun er tekin eins og sú
hvort íslendingar staðfesti samninginn
um EES, að þjóðin sjálf sé spurð álits.
Það er einfaldlega hennar réttur að
ákveða örlög sín, þau er af mönnum
ráðast. Það er svo makalaus hroki að
halda því fram að hún sé þekkingarlega
ófær um að fara í þjóðaratkvæða-
greiðslu.
Þetta mál verður að upplýsa svo að öll
aðalatriði þess séu ljós hverjum manni.
Danir felldu Maastricht-samkomulagið
í þjóðaratkvæðagreiðslu. Mér er ekki
kunnugt um að danskir stjórnmála-
menn hafi talið Dani of heimska til að
taka þátt í þeirri þjóðaratkvæðagreiðslu.
Frakkar ætla í þjóðaratkvæðagreiðslu
um sama efni.
Láti íslenskir stjórnmálamenn verða af
því að þvinga samninginn um EES upp
á þjóðina án þjóðaratkvæðagreiðslu,
hafa þeir rofið friðinn í landinu.