Tíminn - 17.04.1993, Blaðsíða 2

2 Tíminn
Laugardagur 17. mars 1993
Ríkisstjórnin telur að með yfirlýsingu sinni til aðila vinnumarkaðarins hafi hún teygt sig fram á ystu nöf:
Að mati rikisstjórnarinnar er áætlað að kostnaður við þær aðgerð-
ir sem hún lagði til í yfirlýsingu sinni til aðila vinnumarkaðarins í
tengslum við gerð kjarasamninga, nemi um 5,5 milljörðum króna.
Helstu atriði yfirlýsingarinnar sem er í 12-liðum eru eftirfarandi:
- Virðisaukaskattur á matvælum
verður lækkaður úr 24,5% í 14% frá
1. janúar 1994 en ekki er gert ráð
fyrir verðlækkun á gosi og sælgæti.
Þessi aðgerð verður fjármögnuð
með flötum fjármagnsskatti frá
sama tíma og er miðað við 10%
skatt á nafnvexti sem verður inn-
heimtur í staðgreiðslu.
- Kjötvörur verða niðurgreiddar
frá 1. maí og mjólkurvörur frá 1.
október sem nemur lækkun vsk. úr
24,5% í 14% fram til áramóta, eða
þar til vask-skatturinn lækkar. Þessi
aðgerð er talin lækka verð á kjötvör-
um um 3,5% - 5% og á mjólkurvör-
um um 8,4%.
- Stuðlað verður áfram að Iækkun
vaxta, aðgerðir í peningamálum
munu miðast við það og m.a. verður
dregið úr lánsfjárþörf opinberra að-
ila eins og kostur er.
- Einum miljarði króna verður
veitt í ár til atvinnuskapandi að-
gerða og einkum til fjárfestinga og
viðhalds til viðbótar því sem þegar
hefur verið ákveðið.
- Á næsta ári verður einnig varið
einum milljarði til atvinnuskapandi
aðgerða s.s. í sérstök verkefni, ný-
framkvæmdir og viðhald þar sem
leitast verður við að skapa sem flest
störf.
- Blásið verður til sóknar í atvinnu-
málum til að treysta atvinnulífið
m.a. með breytingum á starfsskil-
yrðum, skipulagi og starfsaðferðum
þar sem tillögur um Þróunarsjóð
sjávarútvegarins skipta verulegu
máli. M.a. er stefnt að því að efla
Er mögulegt
aðfœkka rœstingum
um rúmlega helming ?
CCHfll_____
hreinsimottur
r Hreinsa allt að 94% óhreininda undan skóm
Draga i sig 6 lítra af vatni eáa 5 kg.
af götuskít á hvern fermeter
► Fækka ræstingum um 2/3
? Borga sig á 6 mánuöum
KJARAN
Gólf búnabur
SÍÐUMÚLA 14 • SÍMI (91) 813022
Sendum
bæöi í
póstkröfu og
gírókröfu.
kynningu á innlendum vörum og
þjónustu á erlendri grund, stofnun
frísvæðis og reynt verður að stuðla
frekar að fjárfestingu erlendra fyrir-
tækja hérlendis, greitt verður fyrir
fjárfestingu íslenskra fyrirtækja er-
lendis og þá einkum í sjávarútvegi,
rannsóknir í fiskeldi verða auknar,
rannsókna- og þróunarstarf verður
eflt, stefnt verður að því að gera ís-
land að þekktri þjónustumiðstöð
fyrir erlend skip og leitað verður
allra leiða til að auka sölu á inn-
lendri orku og nýta þá umframorku
sem fyrir hendi er.
- Vörugjald á sementi, steypu og
öðrum byggingavörum verður strax
fellt niður.
- TVyggingagjald af útflutningsat-
vinnugreinum verður fellt niður til
ársloka 1993 og þeim tilmælum
beint til sveitarstjóma að taka tillit
til erfiðrar stöðu í sjávarútvegi við
ákvörðun um gjaldskrár hafna.
- Aflaheimildum Hagræðingar-
sjóðs verður úthlutað án endur-
gjalds til að draga úr áhrifum þorsk-
aflaskerðingar.
- Ríkisstjómin undirbýr aðgerðir
til að koma í veg fyrir að kostnaður
vegna lyfja og læknishjálpar verði
fólki ekki ofviða m.a. með tilvísun-
arkerfi og endurgreiðslum auk þess
sem heilbrigðis- og tryggingaráðu-
neyti mun beita sér fyrir öðmm
leiðum í sama tilgangi í samstarfi
við aðila vinnumarkaðarins og önn-
ur hagsmunasamtök.
-Ríkisstjómin mun beita sér fyrir
samþykki stjómarfrumvarps um at-
vinnuleysistryggingar á yfirstand-
andi þingi.
- Skattaeftirlit verður styrkt og
undirbúið verður aukið átak í þeim
efnum. -grii
Frændur okkar á Norðurlöndunum reka öflugar atvinnumiðlanir fyrir
atvinnulaust fólk:
Aðstoða atvinnulausa
mun meira en við
Á hinum Norðuríöndunum er atvinnulausu fólki veitt mun meiri að-
stoð við að finna sér vinnu en hér á landi. Þar eru starfandi sér-
stakar vinnumiðlanir sem aðstoða fólk við að finna sér vinnu. Ef
það er mat atvinnuráðgjafa að menntun og starfsreynsla hins at-
vinnulausa gefi honum litla möguleika á að fá vinnu er honum bent
á að afla sér menntunar á námskeiðum sem standa í skamman eða
lengri tíma. Menntunin er greidd af atvinnuleysisbótum.
Þessar upplýsingar koma fram í
upplýsingariti um atvinnumál sem
Reynir Hugason hefur tekið saman
fyrir hönd Landssamtaka atvinnu-
lausra. Reynir fór nýlega í kynnis-
ferð til vinnumarkaðsstofnana
frænda okkar á Norðurlöndum til
þess að kanna af eigin raun við
hvaða skilyrði atvinnulaust fólk
byggi í Skandinavíu.
A Norðurlöndum eru starfandi
vinnumiðlanir sem hafa mjög um-
fangsmiklu hlutverki að gegna og
ráða yfir miklu fjármagni. Þegar at-
vinnulaus maður kemur inn á
vinnumiðlun er hann settur fyrir
framan atvinnuráðgjafa. Hlutverk
ráðgjafans er að kynna sér starfs-
reynslu, starfsferil og menntun við-
komandi atvinnuumsækjanda og
meta hvort reynsla hans og þekking
sé næg til þess að hann eigi að geta
fengið vinnu á frjálsum markaði í
þeirri samkeppni sem þar ríkir.
Finnist ráðgjafanum skorta á ann-
að hvort menntun eða starfsþjálfún
getur hann í samráði við þann at-
vinnulausa skipulagt að umsækj-
andinn fari í nám, á námskeið eða í
starfsþjálfun til þess að gera hann
betur samkeppnishæfan. Námið er
síðan greitt af vinnumiðluninni og
getur það varað allt frá nokkrum
vikum upp í nokkur ár.
Hinn atvinnulausi fær námslaun
eða atvinnuleysisbætur á námstím-
anum. Námslaun eru nokkru lægri
en atvinnuleysisbætur.
Sem dæmi um umfang þessarar
menntunar og starfsþjálfunar má
nefna að í Noregi voru í fyrra 170
þúsund manns atvinnulausir. Um 60
þúsund af þeim voru í námi eða í
starfsþjálfun sem styrkt var með ein-
um eða öðrum hætti af vinnumiðl-
un. í Danmörku er atvinnulaust fólk
styrkt með ýmsum hætti til að koma
á fót eigin atvinnurekstri. Talið er að
á síðastliðnum fjórum árum hafi
Dönum tekist að búa til 25 þúsund
störf með þessum hætti. Sambæri-
leg tala fyrir ísland væri 1.200 störf.
Atvinnulausum ijölgaði milli febrúar og mars sem er afar fátítt enda
fleiri án vinnu en nokkru sinni fyrr:
Um 53% atvinnulausra
á aldrinum 20-39 ára
Aldrei fyrr hefur atvinnuleysi veriö skráö meira í einum mánuði
helduren nú í mars, þegar 6.700 manns voru að meöaltali án vinnu
allan mánuöinn. Aðeins tvö önnur dæmi eru um það síðasta aldar-
fjórðunginn a.m.k. að atvinnulausum hafi ekki fækkað milli milli
febrúar og mars. Nú fjölgaði þeim um 520 í mars. Sú fjölgun öll, og
rúmlega það, varð á höfuðborgarsvæðinu. Þar fjölgaði vinnulaus-
um um 560 í mars á sama tíma og þeim fækkaði nokkuð víða á
landsbyggðinni. Um 57% allra atvinnulausra í mars voru á höfuð-
borgarsvæðinu.
Eftir hækkun atvinnuleysishlutfalls
úr 4,4% í 5,2% milli mánaða er at-
vinnuleysi nú orðið hlutfallslega eins
mikið á höfuðborgarsvæðinu og á
Iandsbyggðinni, í fyrsta sinn í áratug
a.m.k. Frá mars í fyrra hefur atvinnu-
lausum fjölgað um 96% á höfuðborg-
arsvæðinu en 54% að meðaltali á
landsbyggðinni.
Sérstaka athygli vekur, að meira en
helmingur allra atvinnulausra (53%),
eða 3.750 manns, eru ungt fólk á aldr-
inum 20-39 ára. Og það er jafnframt í
þessum aldurshópi sem atvinnulaus-
um hefur fjölgað hlutfallslega lang-
mest. Fyrir ári var helmingur at-
vinnulausra á þessum aldri og aðeins
44% fyrir tveim árum. Einungis um
þriðjungur (36%) atvinnulausra er 40
ára og eldri, og þeirra hlutfall hefur
lækkað úr tæplega helmingi allra at-
vinnulausra fýrir tveim árum. Þetta
virðist í mótsögn við það sem oft er
haldið fram að atvinnurekendur reyni
í auknum mæli að losa sig við piið-
aldra fólk og eldra. Um tíundi hluti at-
vinnulausra er síðan undir tvítugu,
sem líka er Iægra hlutfall heldur en ári
áður.
f febrúar sl. var sá hópur stærstur
(32%) sem hafði verið án vinnu í 1-3
mánuði og síðan litlu færri (28%) í 3-
6 mánuði, eða samtals 60% í 1-6 mán-
uði. Um 15% höfðu verið án vinnu
minna en mánuð en hins vegar um
7% í heilt ár eða meira. - HEI
Áætlun Norrænu 1993:
Staöartími
ViökomuhafnirAfikudagar
Esbjerg.......laugard.
Þórshöfn......mánud.
Bergen....... þriöjud.
Þórshöfn......miðvikud.
Seyðisfjöröur.. fimmtud.
Þórshöfn......föstud.
Esbjerg.......laugard.
3
6 7
10 11 12 13 14
- 22:00 29.05 05.06 12.06 19.06 26.06 03.07 10.07 17.07 24.07 31.07 07.08 14.08 21.08 28.08
10:00 14:00 31.05 07.06 14.06 21.06 28.06 05.07 12.07 19.07 26.07 02.08 09.08 16.08 23.08 30.08
12:00 15:00 01.06 08.06 15.06 22.06 29.06 06.07 13.07 20.07 27.07 03.08 10.08 17.08 24.08 31.08
11:00 15:00 02.06 09.06 16.06 23.06 30.06 07.07 14.07 21.07 28.07 04.08 11.08 18.08 25.08 01.09
07:00 11:00 03.06 10.06 17.06 24.06 01.07 08.07 15.07 22.07 29.07 05.08 12.08 19.08 26.06 02.09
05:00 08:30 04.06 11.06 18.06 25.06 02.07 09.07 16.07 23.07 30.07 06.08 13.08 20.08 27.08 03.09
19:00 - 05.06 12.06 19.06 26.06 03.07 10.07 17.07 24.07 31.07 07.08 14.08 21.08 28.08 04.09
I’rjár fyratu erðir ó dýran
AUSTFAR
SEYÐISFIRÐI - © 21111 - FAX 21105
Norræna
ferðaskrifstofan hf.
sími 91-626362, fax 29450 Laugavegi 3, Reykjavík