Tíminn - 17.04.1993, Blaðsíða 9

Laugardagur 17. apríl 1993
Tíminn 9
Banja Luka
Travnik
Sarajevo
KRÓATÍA
Gorazde.
SVARTFJALLALAND
ALBANÍA
------„ -v- um skiptingu
—>sníu í kantónur eins og hún
er nú í ferhyrningnum efst til
hægri, talið að ofan:
1.5.9 Múslímar
2,4,6 Serbar
3.8.10 Króatar
7 Blönduð kantóna
SERBÍA
Kosovo
Dubrovnik
viðbrögð. Allt frá því að heims-
styrjöldinni síðari lauk hefur
þjóðernishyggja ekki verið fal-
legt orð samkvæmt opinberu
skoðuninni á Vesturlöndum.
Ríkjandi í umræðunni hefur í
staðinn verið kenning um að ríki
skuli tileinka sér „fjölmenning-
arstefnu". Hugsjónin á bak við
það er að allar menningarheild-
ir, allar þjóðir, búi með gagn-
kvæmri velþóknun hver innan
um aðra. Hefur þeirri kenningu
stundum verið fylgt fram af slík-
um ákafa að jaðrað hefur við af-
neitun á eigin menningu og
þjóðerni. Dæmi úr sögunni,
gömul og ný, þar á meðal frá
Vesturlöndum á síðustu áratug-
um, gefa að vísu tilefni til vissra
efasemda um að auðvelt sé að
framkvæma kenningu þessa
þannig að allir hlutaðeigandi
hafi ástæðu til að láta sér vel
líka.
Hugsunarháttur vestrænu
„fjölmenningarhyggjunnar"
náði hinsvegar ekki að ráði aust-
ur fyrir járntjald eins og sýnt
hefur sig síðan það hrundi ásamt
sovétkommúnismanum. í lönd-
um þar eystra er þjóðernis-
hyggja síður en svo neitt feimn-
ismál. Eistland, Lettland og Lit-
háen voru endurreist sem sjálf-
stæð ríki beinlínis til þess að
halda við ákveðnum þjóðum og
efla þær. Vesturlönd skynja þetta
nánast ósjálfrátt sem ögrun við
sitt gildismat, sem þau telja öllu
æðra. Þetta er líklega ein af skýr-
ingunum á því, að vesturlanda-
menn bregðast sumir af vissu
óþoli og gremju við þjóðernis-
hyggju Eystrasaltsþjóða og virð-
ast eiga erfitt með að sætta sig
við ugg þeirra gagnvart fjöl-
mennum rússneskum þjóðern-
isminnihlutum þar.
Eftir á virðist mörgum svo sem
Júgóslavía hafi frá byrjun verið
tilraun dæmd til að mistakast,
og um það hefur þjóðernis-
hyggja verið meginorsök.
Eystrasaltsþjóðirnar hafa und-
anfarin ár fylgt fram þjóðernis-
stefnu sinni af stillingu, sem
mætti verða ófáum til fyrir-
myndar, en á hinn bóginn leysti
þjóðernishyggja suðurslava úr
læðingi gagnkvæmt útrýminga-
ræði. Þrátt fyrir augljóst hatur
milli þjóða þar, sem svo auðveld-
lega vaknaði á ný, reyndu Vest-
urlönd með viðurkenningu á Bo-
sníu að tryggj^ að til yrði ríki
byggt þremur þjóðum sem ljóst
var um að vildu sitt hvað um
framtíð landsins. Varla er útilok-
að að það sem knúði fram þá
ákvörðun hafi verið gremja út af
ögrun þeirri við vestrænt gildis-
mat, sem birtist í austri við fall
járntjaldsins, og kannski í og
með hræðsla við það sem gerast
kynni ef vofa þjóðernishyggj-
unnar tæki að ganga ljósum log-
um einnig um fyrrverandi Vest-
antjalds-Evrópu.
3,5 milljónir flótta-
manna
íbúar Bosníu-Hersegóvínu voru
um 4,3 milljónir er stríðið
braust þar út. Samkvæmt einni
frétt eru nú flóttamenn undan
stríðinu um 3,5 milljónir; má
vera að flóttafólk undan stríðinu
í Króatíu sé þar með talið. Frið-
arhorfur eru enn daufar. Leið-
togar Serbíu og Króatíu munu
fyrir löngu hafa ráðið með sér á
laun að skipta Bosníu á milli sín.
Hvorugir munu ætla múslímum
þar nokkur ráð. Bosníumúslím-
ar hafa fyrir sitt leyti dregið
stríðið á langinn í von um að
Vesturlönd dragist um síðir inn í
það við hlið þeirra og vinni Bo-
sníu undir þá. Hvorki Bosníu-
múslímar né Bosníu- Serbar eru
hrifnir af kantónutillögunni eins
og nú er komið málum. Múslím-
ar vilja sem fyrr ríki með valda-
mikilli miðstjórn, í von um að
þeir í krafti fjölda síns ráði þar
mestu. Bosníu-Serbar hafa auk
annars við tillöguna að athuga
að samþykkt hennar þýddi að
þeir yrðu að láta af hendi nokk-
urn hluta þess lands er þeir hafa
nú á sínu valdi.
Og þess utan _ talsverða bjart-
sýni (eða hvað á að kalla það)
hlýtur að þurfa til þess að geta
gert sér vonir um að Bosníu-
menn, sem í meira en ár hafa
verið að eyðileggja heimilin
hverjir fyrir öðrum, reka hverjir
aðra á vonarvöl, drepa hverjir
aðra, nauðga hverjir öðrum,
kvelja lífið hverjir úr öðrum með
misþyrmingum og pyndingum,
svelta hverjir aðra í fangabúðum
o.s.frv. geti eftir það allt saman
farið að lifa saman í einhvers
konar „þjóðfélagi" eins og ekkert
hafi í skorist.
LÓÐARVINNA
Innkaupastofnun ríkisins, Borgartúni 7, Reykjavik, f.h. heilbrigð-
is- og tryggingamálaráðuneytisins, óskar hér með eftir tilboðum
f lóðartögun á Landspítalalóð i Reykjavík.
Verkinu skal aö fullu lokið 13. ágúst 1993.
Útboðsgögn eru til sölu á kr. 6.225,- m/vsk. frá og með þriðju-
deginum 20. april 1993 á skrifstofu vorri.
Tilboð verða opnuð á sama stað 6. maí n.k. kl. 11:00.
INNKAUPASTOFNUN RÍKISINS
BORGARTÚNI 7 . 105 REYKJAVIK

/sji y.

Innkaupastofnun rikisins fyrir hönd Ríkisspítala óskar eftirtil-
boðum í eftirfarandi:
Nr. Tegund Áætluð ársinnkaup
IR 3932-3 Hænuegg 9 700 kg
IR 3933-3 Unnið dilkakjöt 13 700 kg
IR 3934-3 Unnið nautakjöt 8 800 kg
IR 3935-3 Unnið svínakjöt 9 600 kg
IR 3936-7 Kjúklingar 6 500 kg
IR 3937-3 Álegg 7 400 kg
IR 3938-3 Slátur 2 900 kg
IR 3939-3 Farsvörur 6 400 kg
IR 3940-3 Soöiö kjöt í álegg 7 300 kg
Útboösgögn verða seld á skrifstofu vorri, Borgartúni 7, Reykja-
vík, á 1000 kr. hvert eintak.
Tilboð verða opnuð á sama stað þriðjudaginn 11. mai kl. 11:00.
INNKAUPASTOFNUN RÍKISINS BORGARTÚNI 7.105 REYKJAVÍK
RÁSKÓUNN
A AKUREYFU
Kynningardag-
ur Háskólans
á Akureyri
Opið hús 17. apríl frá kl. 13 til 17
I í aðalbyggingu skólans við Þingvallastræti
Kl. 13.00 Strengjasveit Tónlistarskólans á Akureyri
leikur lög eftir Vivaldi og Haydn í anddyri
skólans.
Fyrirlestrar í stofu 24 á 2. hæð:
Kl. 13.15 Sigríður Halldórsdóttir, forstöðumaður,
kynnir heilbrigðisdeild.
Ki. 13.30 Dr. Guðmundur H. Frímannsson,
sérfræðingur, kynnir kennaradeild.
Kl. 13.45 Dr. Stefán G. Jónsson, forstöðumaður, kynnir
rekstrardeild.
Kl. 14.00 Þórir Sigurðsson, lektor, kynnir
sjávarútvegsdeild.
Kl. 14.15 Sigrún Magnúsdóttir, yfirbókavörður, kynnir
bókasafn háskólans.
Kl. 14.25 Helgi Vilberg, skólastjóri Myndlistarskólans á
Akureyri, og Guðmundur Óli Gunnarsson,
skólastjóri Tónlistarskólans á Akureyri, kynna
starfsemi sinna skóla.
Kl. 14.35 Kaffi og óformlegar viðræður við kennara og
nemendur í kaffistofu í kjallara skólans.
Tónlistaskólinn sér um létta tónlist.
Kl. 15.00 Bókaverðir sýna bókasafnið. Húsið og kennslu-
tæki skoðuð undir leiðsögn nemenda.
Kennarar og nemendur kynna nám í einstökum deild-
um á eftirfarandi stöðum á tímabilinu kl. 13-17:
Heilbrigðisdeild í stofu 16 á 1. hæð: Hjúkrunarfræði.
Rekstrardeild í stofu 21 á 2. hæð: Iðnrekstarfræði
Rekstrarfræði
Gæðastjórnun
Kennaradeild í fundarherbergi á 3. hæð: Kennaranám.
II Stúdentagarðar
KJ. 14.00-16.00 Nemendur sýna stúdentagarðana,
Útstein, Skarðshlíð 46 og stúdentagarðana
við Klettastíg.
III í Glerárgötu 36
Sjávarútvegsdeild: Kennarar og nemendur sjávarút-
vegsdeildar kynna nám í sjávarútvegsfræði í aðal-
kennslustofunni á 2. hæð í Glerárgötu 36 kl. 13-15
og sýna kennslu- og rannsóknaaðstöðu.
Starfsfólk samstarfsstofnana verður einnig til staðar
og gefur upplýsingar um starfsemi stofnananna.