Tíminn - 30.09.1995, Síða 11

Laugardagur 30. september 1995
11
Sýningin Atta íslenskar konur í London:
Rauðsokkusýning
Helga Lára Haraldsdóttir, myndhöggvari og umhverfislistamabur.
stofu. Ég fékk góða dagmömmu
og þaö gerðist tvisvar hjá henni
að Anna Mjöll missti meðvit-
und. En dagmamman íhugaði
að hætta. Eg fékk aldrei aðra
barnapössun. Á leikskólanum
hér vildu þeir ekki taka hana
inn, nema fá vottorð frá lækni.
Það kom einu sinni fyrir á leik-
skólanum að hún datt út, í
orðsins fyllstu merkingu. Hún
er ansi kaldur krakki, óhrædd
við allt, og þá er ennþá meiri
hætta á að eitthvað gerist.
Stelpan henti sér nefnilega út
úr rútu. Það framkallaði svona
kast. Þetta leiddi líka til þess að
fólk ofverndaði hana og hélt á
henni. Þá var engin hætta á að
eitthvað kæmi fyrir. Ég geri
mér alveg grein fyrir því að
þetta eru eðlileg viðbrögð, því
þetta er sjúkdómur, ef sjúkdóm
skyldi kalla, sem enginn þekkir.
En ég hef aldrei þurft að hafa á-
hyggjur af henni á nóttunni.
Stelpan dettur aðeins út ef hún
verður fyrir einhvers konar á-
reiti. Þaö var kannski nóg fyrir
hana að labba á eitt horn.
Einnig var mjög ljótt að sjá
þetta, því það var eins og hún
lamaðist öðru megin. Og svo
var hún auðvitað á þeim aldri
að það var ýmislegt sem gekk á.
Það sem róaði mig var hvað
hún var fljót til meb allt. Það
sýndi mér að þetta hafði engin
áhrif á þroskann eða að hún
hefði beðið andlegt tjón."
Aðrir foreldrar hafi
samband
Hróðmar kom Hlíf í samband
vib konu í Reykjavík sem átti
barn með affect-krampa. Barnið
var reyndar komið yfir þetta,
þegar Hlíf talaði við konuna.
Hlíf segir að það hafi verið mjög
gott að tala við hana, því þær
skildu hvor aðra svo vel, gátu
talað um ýmis einkenni og
vandkvæði þessu bundin. Sú
kona var heima hjá barninu all-
an tímann þangað til þetta gekk
yfir. Hjónin fóru einu sinni út
að borba og voru þá með sím-
boða meðferðis. „Þab sem vant-
ar er einmitt að fólk geti hringt í
einhvern sem hefur átt svona
barn. Þess vegna vil ég koma
minni sögu á framfæri, tii þess
aö upplýsa fólk um einkenni og
til þess að benda því á að hafa
t.d. samband við mig."
Hlíf talaði við sveitarstjórnina
í Þorlákshöfn'til að fá lánað
boötæki eba eitthvað slíkt til að
barnapía gæti náð beint í hana.
Það gekk ekki í gegn, því sveitar-
stjórninni fannst það hafa
slæmt fordæmisgildi að Pétur og
Páll gætu komið og fengið alls
konar tæki. Hróðmar benti Hlíf
hins vegar á ab fá fólk í lið með
sér, einskonar tengiliði, þegar
Anna Mjöll fengi kast. Hlíf gæti
þá hringt í einhvern sem væri
örugglega heima og sú mann-
eskja gæti verið í símanum til
að ná í lækn' á meðan Hlíf
sinnti barninu. En aðstæður
Hlífar leyfbu það ekki, því fjöl-
skylda hennar er í Eyjum.
Þrátt fyrir aö mikið hafi reynt
á Hlíf undanfarin ár, reynir hún
jafnframt ab sjá spaugilegu hlið-
arnar á þessu, hversu kaldhæðn-
islega sem það kunni að hljóma.
Þegar Hlíf og Stefán voru að
kynnast, fóru þau á Pizzahúsið í
Reykjavík, en Stefán hafði þá
aldrei séð Önnu Mjöll detta út.
„Það var fullt af fólki þarna inni
og Anna Mjöll fékk kast. Ég sá
hvab var að gerast og tók hana
strax í fangið og fór inn í eld-
hús. Starfsfólkið í eldhúsinu
komst í mikið uppnám og ég
bað það að hringja fyrir mig í
lækni. Allt í einu rauk ein starfs-
stúlkan á Stefán, reif í hann og
spurbi hvort þetta væri eitthvað
sem væri aö ganga, eins og þetta
væri plága sem breiddist út og
dræpi allt libib á staðnum.
Einu sinni var ég ab borða á
Duggunni hér í Þorlákshöfn og
þá fékk Anna Mjöll mjög slæmt
kast. Stúlkan, sem var að vinna
þar, varð svo æst að ég var í hin-
um mestu vandræðum meb að
sinna barninu. Svona sterk við-
brögð voru mjög algeng. Það var
samt ótrúlegt hvað allt gekk vel
og Anna Mjöll virðist ekki hafa
orðið meint af, alveg eins og
læknarnir sögðu mér."
Hlíf vill koma á framfæri
þakklæti til allra sem hafa
reynst þeim mæðgum vel í
gegnum þessa erfibu tíma. Sér-
staklega vill hún nefna læknana
á sjúkrahúsinu í Eyjum, foreldra
sína og ættingja. En auðvitað
hafi margir abstoðað þær, eins
og t.d. maöurinn í Þorlákshöfn
sem bauö Hlíf upp á ókeypis
námskeið í skyndihjálp. „Ég er
alveg tilbúin að aðstoöa, ef ein-
hver á svona barn. Hafið þá
endilega samband," sagði Hlíf
og nú var tekið til óspilltra mál-
anna við undirbúning afmælis-
ins, sem reyndar var vel á veg
kominn.
Átta íslenskar listakonur, sem
eiga þab sameiginlegt ab hafa
fæbst og alist upp á íslandi en
flust til Bretlands, auk einnar
hálfíslenskrar, opnuðu sýningu
í Galerie Vermillion í London á
fimmtudag.
„Þetta eru níu listakonur sem
eru búsettar og hafa starfaö hér í
London um árabil. Vib erum
með skúlptúra, myndir í þrívídd
og tvívídd, málmverk og felt-
myndir. Þetta er nú svona hálf-
gerð rauðsokkusýning. Það kem-
ur mjög sterkt feminískt viðhorf í
gegn þarna á sýningunni, sem er
kannski einkennandi fyrir þessa
kynslóð, en listakonurnar eru
flestar fæddar á tímabilinu 1940-
50," sagði Helga Lára Haralds-
dóttir, ein listakvennanna.
Helga Lára stendur fyrir sýn-
ingunni, en hún opnaði galleríið
í apríl á þessu ári. Þar hefur hún
verið með sýningar eftir lista-
menn frá öllum heimshornum,
en einnig er þar alltaf íslensk
myndlist til staðar.
Helga hefur búið í Bretlandi í
um tíu ár. Hún fór upphaflega til
London til að nema höggmynda-
list. Síðar fór hún í public art,
sem útleggst á íslensku umhverf-
islist og er eins konar list innan
arkitektúrs. Hún vann að eigin
verkum í nokkur ár í stúdíói þar
til hún setti galleríib á stofn.
Að sögn Helgu Láru hefur
gengib upp og ofan að selja verk-
in, en nýleg listaverk hennar hafi
þó fengib mjög góðar viðtökur.
Konurnar 9, sem taka þátt í sýn-
ingunni, eru allar starfandi at-
vinnulistakonur og hefur þeim
vegnað ágætlega.
Helga Lára telur að áhugaverð-
ara sé fyrir listamenn að búa í
London en í Reykjavík. „Það er
náttúrlega meira um að vera hér.
London hefur á síðustu tveimur
áratugum veriö staður fyrir sam-
tímalistamenn og conceptlistina,
sérstaklega í skúlptúrnum. Þann-
ig að fyrir manneskju sem er í
höggmyndalist þá er þetta ákjós-
anlegur staður."
Gallerí Helgu Láru heitir Ver-
million og segir hún nafniö vísa í
eldrauðan lit. „Þetta er svona
rauðsokkulitur, sem við kynnt-
umst flestallar á áttunda áratugn-
um þegar við vorum á íslandi.
Listmálarar hafa notað litinn
mikið í gegnum aldirnar. Nafniö
á galleríinu er því eins konar
tákn fyrir sýninguna."
Aðspurð hvað þessar konur eigi
sameiginlegt annað en að vera ís-
lenskar og hvað gefi tilefni til
sýningar sem þessarar, segir
Helga Lára að þó margt sé ólíkt í
þeirra myndlist, þá eigi þær það
þó allténd sameiginlegt að vera
konur. Að sögn Helgu vinna þær
ekki sérstaklega með þennan tví-
þætta bakgrunn, þ.e. þann ís-
lenska og enska, heldur hafi hver
listakona stnar hugmyndir upp á
að bjóða. Á sýningunni sé fjallað
um ímynd konunnar í samfélag-
inu og komi þemu eins og hjóna-
bandið, fjölskylduhefðin og kon-
an í eldhúsinu mjög sterkt í
gegn.
„Konan í ensku þjóbfélagi á
kannski erfibara uppdráttar en
konan í íslensku eldhúsi. Við
álitum það, þessar íslensku kon-
ur, að vib hefðum heilmikið að
gefa enskum konum. T.d. vegna
þess að viö erum fyrstu konurnar
sem eiga lýbræðislega kjörinn
kvenforseta. Okkur finnst við
geta frætt enskar konur heilmik-
ið um frelsi."
Listakonurnar níu eru Ásta
Kristinsdóttir með feltmyndir,
Borghildur Anna Jónsdóttir meb
málverk, Guðrún Nielsen með
skúlptúr, Helga Lára Haraldsdótt-
ir meb skúlptúr og málverk, Kar-
ólína Lárusdóttir í grafík, Nanna
Dýrunn Björnsdóttir málverk og
sérstaklega jöklamyndir, Olína
með íslenskan hefðbundinn list-
vefnað og Skúla Kjartansdóttir
sem vinnur með málm. Sýningin
stendur til 20. október.
Nemendagaröar rísa viö Samvinnuháskólann:
Vísir ab háskólaþorpi á Bifröst
Framkvæmdir halda áfram vib
Nemendagarða Samvinnuhá-
skólans á Bifröst, en hafin er
bygging tveggja rabhúsa meb
samtals átta íbúðum. Þegar er
búib að taka í notkun tólf íbúb-
ir, en þrjú hús eru risin. Allt eru
þetta raðhús á tveimur hæðum
og fjórar íbúðir í hverju húsi.
Mikil uppbygging hefur verið á
Bifröst á undanförnum árum og
má með sanni segja að þar sé
kominn vísir að háskólaþorpi.
Skóflustungan að fyrsta húsi
nemendagaröanna var tekin vorið
1992, en samkvæmt fram-
kvæmdaáætlun verða byggð átta
hús með þrjátíu og tveimur íbúö-
um og samkvæmt bjartsýnustu
spám veröur þeirn lokið 1998.
Byggingarfélagið Borg í Borgar-
Bifröst, skólasetning haustib 1995.
Cestum kynntir nemendagarbar
og útiit hverfisins.
Tímamyndir: TÞ, Borgarnesi
.
'.;
nesi hefur byggt öll húsin, en
bygging nemendagaröanna var
boöin út í alútboöi. Arkitektar
hqsanna eru Þórarinn Þórarinsson
og Egill Guömundsson. Jónas
Guömundsson, rektor Samvinnu-
háskólans, segir útlit húsanna
hafa verið hugsaö til þess að þau
féllu inn í byggðina og tækju miö
af þeim byggingum sem fyrir
voru. Einnig hefði verið lögð
áhersla á að húsin væru jafnframt
ódýr í byggingu og yiöhaldslítil,
hagkvæm fyrir þessa starfsemi og
pössuöu vel ýmsum fjölskyldu-
stæröum.
Framkvæmdirnar eru fjármagn-
aðar að mestu leyti frá Bygginga-
sjóði verkamanna. Nemendagarð-
arnir eru síðan látnir reka sig sjálf-
ir meb leigutekjum: íbúbirnar eru
leigöar út til nemenda yfir vetur-
inn, en yfir sumartímann eru þær
leigöar sem orlofsíbúðir, m.a. til
stéttarfélaganna.
TÞ, Borgamesi