Tíminn - 20.01.1996, Qupperneq 4

4

Laugardagur 20. janúar 1996
Útgáfufélag:
Ritstjóri:
Ritstjórnarfulltrúi:
Fréttastjóri:
Ritstjórn og auglýsingar:
Sími:
Símbréf:
Pósthólf 5210,
Setning og umbrot:
Mynda-, plötugerb/prentun:
Mánabaráskrift 1550 kr. m/v<
Tímamót hf.
Jón Kristjánsson
Oddur Olafsson
Birgir Gu&mundsson
Brautarholti 1, 105 Reykjavík
5631600
55 16270
125 Reykjavík
Jæknideild Tímans
ísafoldarprentsmibja hf.
k. Verb í lausasölu 150 kr. m/vsk.
Frumvarp ab fjárhags-
áætlun fyrir Reykjavík
Frumvarp aö fjárhagsáætlun Reykjavíkurborgar gerir
ráö fyrir 500 milljón króna halla á næsta ári. Þaö er al-
veg sama hvaöa mælistikur menn vilja leggja á slíka
niöurstööutölu, þaö er veriö aö tala um algjöran viö-
snúning í fjármálum þessa stærsta sveitarfélags landsins
og hér er um aö ræöa minnsta halla á borgarsjóöi á þess-
um áratug. Borgarstjóri hefur skýrt þessa ánægjulegu
breytingu með því aö tekist hafi aö stööva sjálfvirka út-
gjaldaaukningu milli ára með aðhaldi og sparnaöi á öll-
um sviðum. Rekstrarútgjöld borgarinnar (án vaxta) sem
hlutfall af skatttekjum hafa lækkaö verulega og gert er
ráö fyrir að þaö veröi komið niöur í 79% í ár, miðað viö
93% árið 1994, áriö sem R-listinn tók við.
Þá hefur sá ávinningur náöst aö fjármálastjórn borgar-
innar hefur verið beisluö, og munar um minna þegar
skuldir hlaupa á hundruöum milljóna. Af þeim 1,6
milljaröi króna, sem teknar veröa aö láni, fer 1,1 millj-
aröur í að skuldbreyta eldri og óhagstæöari lánum. Mis-
munurinn nemur 500 milljónum eða hallanum á borg-
arsjóði. Séu þessar tölur settar í samhengi niöurstöðu-
talna síöustu ára, eru umskiptin augljós: Áriö 1992 juk-
ust heildarskuldir borgarsjóös um 2,3 milljarða króna.
Áriö 1993 jukust skuldirnar um 2,2 milljarða. Áriö 1994
(kosningaáriö) um 2,2 milljarða. Áriö 1995, fyrsta heila
starfsár R-listans, um 800 milljónir og nú, árið eftir, um
500 milljónir eins og áöur segir.
Þessi viösnúningur í fjármálum borgarinnar hefur nú
oröiö, þrátt fyrir aö blásið sé til stórsóknar í uppbygg-
ingu skóla og leikskóla. Þannig er gert ráö fyrir aö 393
milljónum króna veröi varið á árinu til byggingar leik-
skóla og plássum fjölgi um 340-400. í stofnkostnað
skóla veröi varið 830 milljónum og þrír skólar til viöbót-
ar verði einsetnir.
R-listinn hefur því meö ótrúlega afgerandi hætti
breytt kúrsinum í stjórnun Reykjavíkurborgar. í staö
þess aö sigla beggja skauta byr inn í stórsjói skuldasöfn-
unar, óaröbærra monthúsabygginga og sífellt lengri
biðlista, hefur stefnan nú veriö tekin á ábyrga fjármála-
stjórn, skólamál og styttri biölista á öllum sviðum þjón-
ustu.
Sjálfstæöismenn halda vissulega uppi andófi og
hneykslast á því að borgin skuli ekki greiöa niöur skuld-
ir, lækka skatta og setja meira fé í átaksverkefni. Vissu-
lega hljómaöi slík gagnrýni vel, ef fjármunir yxu á trján-
um í Laugardal. Þaö gera þeir því miöur ekki og mál-
flutningur patentlausnanna hefur holan hljóm, þegar
haft er í huga aö þaö voru einmitt sjálfstæðismenn sem
kveiktu elda ófremdarástandsins sem nú er verið aö tak-
ast á viö. Hvar voru patentlausnirnar, þegar þeir sátu viö
völd og juku skuldir ár eftir ár?
Reykjavíkurlistinn sýnir meö þessu frumvarpi aö fjár-
hagsáætlun, aö við stjórn borgarinnar er traustur og
samhentur hópur, sem skilar árangri meö vinnu sinni. í
framhaldinu þarf aö halda vel á spööunum til þess að
áætlunin, sem nú hefur verið kynnt, standist eldraun
veruleikans.
Oddur Ólafsson:
Rábleysib dregur dilk á eftir sér
Fyrir allmörgum árum kastabist í kekki milli organ-
ista og prests í einni af höfubkirkjum okkar kristna
og upplýsta lýbveldis. Væntanlega hefur hegbun
organistans ekki þótt nægilega kristileg eba sam-
rýmast hans kirkjulega starfi. Fékk hann því upp-
sagnarbréf, og þótt mörgum kæmi þab á óvart varb
svo ab vera og misklíbin er nú flestum gleymd.
Hér var um ab ræba frábærlega góban listamann,
sem auk þess ab leika vib kirkjulegar athafnir hélt
ágæta og vel sótta konserta á sínum'vinnustab.
Þab var sóknarnefndin sem fjallabi um málib,
komst ab niburstöbu og leysti þab án fjölmiblafárs,
og aldrei kom til ab kirkjustjórnin þyrfti ab axla
ábyrgb á gjörbum safnabarnefndar eba verib sett á
sakamannabekk fjölmibla og sæta yfirheyrslum um
ástand guðskristninnar í landinu.
Æ flóknara
Ágreiningurinn, sem nú er uppi í Langholtssókn,
er rakinn í fjölmiblum frá degi til dags og eru marg-
ir til kallabir ab gefa skýrslur og segja álit. Upp-
spennt dagskrárgerbarfólk tekur hús á lærbum sem
leikum og mótar skobanir ab sín-
um smekk.
Því meira, sem um málib er fjall-
ab, verbur þab flóknara og erfibara
vibfangs og kirkjan í heild bíbur
skaba af.
Vandræbagangurinn í Lang-
holtssókn var búinn ab gerjast og
orbib vandamál á landsvísu ábur
en fréttist af því ab safnabarnefnd
kæmi saman. Og þá var hún vin-
samlegast bebin ab halda ekki
fund, þar sem Umbi biskups væri farinn af stab ab
gera skýrslu.
Svo hélt nefndin fund og niburstaban varb engin.
í gær hélt hún annan fund sinn síban deilan hófst
og er varla von ab þar hafi verib höggvib á hnútinn.
Málib er því í höndum Umba, sem er ab viba ab
sér í skýrslu.
I
tímans
rás
Dómar um aukaatríbi
Hæstiréttur úrskurbabi nýverib ab blabamabur
Morgunblabsins þyrfti ekki ab gefa upp heimildar-
menn ab upplýsingum úr þjóbbankanum, sem birt-
ar voru í blabinu. Dómurinn hnekkti undirréttar-
dómi, sem taldi ab blabamanni væri skylt ab skýra
frá heimild sinni.
Málaferlin hófust vegna þess ab rannsaka þurfti
hvort bankaleynd hafi verib rofin. í nær allri um-
fjöllun og umræðum um málið var þagnarskylda
um heimildir blabamanns aðalmálið og svo er enn.
Hins vegar er ekki búið að skera úr um það hvort
banki hafi lekið upplýsingum um vibskiptavin og
hver eða hverjir hafi verið þar að verki.
Þab var bankaeftirlit Seðlabankans sem gerði sak-
sóknara viðvart um að grunur léki á að bankaleynd
hafi verib rofin. Saksóknari afhenti rannsóknarlög-
reglunni málib og aldrei hefur komið annað í ljós en
að hún hafi krafist játningar Agnesar Bragadóttur
um hver hafi afhent henni fundargerbir, sem ætlað-
ar eru æbstu stjórn bankans og samdar af henni um
viöskiptin við Sambaþdið á sínum tíma.
Trúnabarbrestur
Málaferli og dómsúrskurbir um upplýsingaskyldu
Agnesar Bragadóttur og rétt hennar til að þegja um
heimildarmann eru kjarni málsins í fjölmiblum. En
réttur viðskiptavinar banka til að njóta bankaleynd-
ar er utanveltu, og satt best að segja er flest á huldu
um hvað saksóknari ríkisins og Rannsóknarlögregla
ríkisins eru að bardúsa í því máli.
Fram til þessa hefur enginn spurt hvort bankaráb
Landsbankans sætti sig við að gögn, sem eingöngu
eru ætluð æðstu mönnum bankans og varða hags-
muni viðskiptavinar, leki út úr stofnuninni til fjöl-
miðils, greinilega í þeim tilgangi að þau verði birt.
Bankaráðib hefur ekki sagt bofs í þessu máli, og sé
til einhvers konar innra eftirlit í bankanum, virðist
þab álíka abgerðalítið og bankarábib.
Eftir stendur ab allir þeir stjórnendur Landsbanka
íslands, sem hafa aðgang að trúnaðarskjölum, liggja
undir grun um að hafa með grófum hætti brotið
trúnað vib einn af stærstu viðskiptavinum bankans,
þegar hann lá vel vib höggi.
Gubdómurinn á flótta
Hér er minnt á hvernig safnaðarnefnd leysti erfitt
vandamál með snöfurmannlegum hætti og hreint
ekki óumdeilanlegum á sínum tíma.
I Langholtssókn kom safnaðarnefnd ekki einu
sinni saman á meðan kynt var undir illdeilum org-
anista og prests um helgihald og tónlistarflutning.
Höfubklerkar og Umbi koma að málinu hver meb
sínum hætti og lausnin er enn úti í
hafsauga, ef hún er þá til.
Guödómurinn kvað vera víbs
fjarri, ef marka má fyrrum sóknar-
prest á Langholti, sem telur aö
drottinn veigri sér vib að sækja
messur hjá núverandi sóknarpresti.
Sá, sem svo mælir, hefur gott sam-
band við annan heim og segir tíð-
indi víða að.
Engum sögum fer af því, að í
Landsbankanum sé unnið að því að
komast að hver braut trúnað og rauf bankaleynd.
Eins og safnaðarnefnd Langholtssóknar er ófær um
að gegna hlutverki sínu og magnar ágreining í stað
þess að leysa hann, kemur bankarábi Landsbankans
ekkert við þótt mikill trúnaðarbrestur hafi orðið þar
innan veggja.
Virðist ráðið halda að nóg sé að láta embætti sak-
sóknara og rannsóknarlögregluna berja í brestina og
leiða athyglina frá hinu eiginlega broti, sem banka-
eftirlitið gerði athugasemd við. Þab var og er innan-
húsmál Landsbankans og kemur Morgunblaðinu
sem slíku ekkert við. Það var sjálfsagt af blaðinu ab
taka viö upplýsingunum og koma þeim á framfæri,
eins og það er líka sjálfsagt ab blaðamaður gefi ekki
upp heimildarmenn sína, þegar svo býbur við að
horfa.
Deilur og sakamál
Ef til vill er langsótt að líkja vandræðamálum
Langholtssóknar og Landsbankans saman. En málin
ber upp á sama tíma og svipar hvoru til annars að
því leyti að verið er að reyna að leysa þau á allt öðr-
um vettvangi en eölilegt má telja.
Safnaðarnefnd er ekki kosin til að ala á úlfúð og
sundurþykkju í sóknum. Þegar upp koma deilur eins
og þekktar eru innan kirkju, á að leysa þær áður en
kirkjustjórnin og hið kirkjulega samfélag er komiö í
uppnám og skaðar guöskristnina í landinu.
Þegar bankastjórn og bankaráð horfa upp á brot-
inn trúnað og svívirta bankaleynd og hafast ekki
annað að en að spóla upp aukaatriöi og gera þau að
sakamáli, sem fer í gegnum fleiri dómsstig, er manni
spurn: Er svona rábum og stjórnum trúandi fyrir
heilum þjóöbanka?
Hér eru á ferðinni eitthvert ráb- og dáðleysi, sem
er fyrst og síöast fjölmiðlafóður og hégóminn ein-
ber, og koma málin hvorki kristindómi né heiöar-
legri bankastarfsemi við.
Þau átti að leysa eftir öðrum leiðum en þeim far-
vegi sem þau lentu í. ■