Tíminn - 05.03.1996, Blaðsíða 4

4
Þri&judagur 5. mars 1996
STOFNAÐUR 1 7. MARS 1 91 7
Útgáfufélag: Tímamót hf.
Ritstjóri: ]ón Kristjánsson
Ritstjórnarfulltrúi: Oddur Olafsson
Fréttastjóri: Birgir Gubmundsson
Ritstjórn og auglýsingar: Brautarholti 1, 105 Reykjavík
Sími: 563 1600
Símbréf: 55 16270
Pósthólf 5210, 125 Reykjavík
Setning og umbrot: Tæknideild Tímans
Mynda-, plötugerb/prentun: ísafoldarprentsmibja hf.
Mánabaráskrift 1550 kr. m/vsk. Verb í lausasölu 150 kr. m/vsk.
Menntunin o§
atvinnulífið
Eitt af því, sem einkennir nútíma samfélag, er hin
mikla tæknivæöing í atvinnulífinu. Ekki þarf að fara
mörgum orðum um hinar öru framfarir sem eru á
þessu sviði og hvað við íslendingar höfum verið
fljótir að tileinka okkur þær. Gífurlegum fjármunum
hefur verið varið í þessu skyni og er þá sama hvar
niður er borið.
Það gefur augaleið að það skiptir miklu máli að
kunna að umgangast þennan flókna tæknibúnað og
halda honum við. Slíkt krefst þekkingar og færni.
Sem dæmi um atvinnuveg þar sem miklu hefur
verib til kostað í tækni og vélvæðingu má nefna sjáv-
arútveginn. Fiskiskip nútímans eru fljótandi verk-
smiðjur með alls konar tæknibúnaði og flóknum
vélakosti, og frystihúsin í landi eru sömuleiðis útbú-
in með margbrotnum tækjakosti, sem kostar stórfé.
Það getur haft mikil áhrif um rekstrarafkomu fyrir-
tækja hvernig um allan þennan vélbúnað er gengið
og í hvers konar ástandi viðhaldsmálin eru og mikil
nauðsyn á því að þekking á þessu sviði sé fyrir hendi.
Því er ekki úr vegi að velta fyrir sér hvernig skólakerf-
ið snýr að þessum þáttum í atvinnulífunu.
Um síðustu helgi var hinn svokallaði „Skrúfudag-
ur" Vélskóla íslands, en á þessum degi er starfsemi
skólans kynnt. Um 200 nemendur eru í Vélskólan-
um hér í Reykjavík. Hann og aðrir skólar sem vinna
á sama sviði gegna mjög mikilvægu hlutverki í skóla-
kerfinu og mennta fólk til beinnar þátttöku í at-
vinnulífinu á sviði sem er að vaxa að umfangi. Vél-
stjóramenntun nýtist ekki eingöngu á sjónum, held-
ur í miklum fjölda fyrirtækja í landi sem eru með
búnað sem þarf viðhald og umhugsun. Sem dæmi
um fjármunina, sem eru hér í húfi, má nefna að við-
hald á vélbúnaði í fiskiskipaflotanum nemur um 5
milljörðum króna á ári. Þá er ótalinn allur vélbúnað-
ur í frystihúsunum kringum allt land, frysti- og kæli-
búnaður í matvælaframleiðsiu o.fl. Þarna er um gíf-
urlega stórt starfssvið aö ræða og að sögn forráða-
manna Vélskólans nær útskrift frá skólanum ekki að
mæta þörfinni fyrir menntað fólk á þessu sviði.
Það skiptir miklu máli að hugað sé að því að skól-
ar, sem starfa á svibi verkmenntunar, séu vel búnir
og nái að fylgjast meb þeirri tækniþróun. Þetta út-
heimtir mikla fjármuni og þessi kennsla er dýr af
þessum sökum. í dæmi Vélskólans hafa ýmis fyrir-
tæki hlaupið undir bagga og styrkt hann með tækja-
búnaði. Það er góðra gjalda vert, en rétt er fyrir yfir-
völd menntamála að huga sérstaklega að þessum
þætti í iðn- og verknámi og hvernig sé séð fyrir þess-
um þætti menntakerfisins. Eins og áður segir er þessi
kennsla dýr í eöli sínu, ef hún á að koma að notum
og vera praktísk. Einnig þarf í vaxandi mæli að huga
að einfaldri verkkunnáttu í skólum, vegna þess hvað
þjóðfélagið er oröið flókið og verkaskipt.
Það er ætíð af hinu góða að skólarnir opni sínar
dyr fyrir almenningi og kynni starfsemina. Slíkt eyk-
ur gagnkvæman skilning og ýtir undir umræðu um
menntakerfið og hvernig að því beri að standa til
þess að við stöndum okkur í því samkeppnisþjóöfé-
lagi sem er orðin stabreynd á íslandi.
Enn er skömmuð Albanía
Kjartan Gunnarsson, formabur
bankarábs Landsbankans, er stór-
hneykslabur í Mogganum um
helgina. Þab sem hneykslar Kjart-
an eru ummæli Gunnlaugs Sig-
mundssonar, alþingismanns og
formanns bankaháeffunar ríkis-
stjórnarinnar, þess efnis ab allt of
margir stjórnendur séu í Lands-
bankanum, sem sé sérstaklega
óheppilegt þegar bankinn á í þeim
erfibleikum sem raun beri vitni.
Þingmaburinn bætti því svo vib ab
hann myndi ab sjálfsögbu ekki
einu sinni reyna ab selja bankann í núverandi
ástandi, því mibab vib rekstrarstöbu síbustu
þriggja ára myndi markaburinn eflaust fúlsa vib
þessari vöru, þannig ab fyrst yrbi ab laga til í
rekstri og síban ab selja.
Kjartan Gunnarsson, forraaöur
hnnkaráös Landsbankans
Ummælin óviðeig-
andi og órökstudd
>addi«.
GanauMan. *4 CuiwUur" r*
---
____ *J4 C>
i S HÍSrtoh-fí/ O* tMAinir- ntt P****.*,- „
sviKJíss'S's--; sfr&a-ig-—
Óviðeigandi ummæli —
Kjartan Gunnarsson er ákaflega sibfágabur
mabur og svarar Gunnlaugi kurteislega eins og
hans var von og vísa. Kjartan tekur m.a.s. undir
þab meb Gunnlaugi ab bæta megi rekstur Lands-
bankans eins og allra annarra ríkisfyrirtækja. Hins
vegar visar Kjartan ummælum Gunnlaugs á bug
vegna þess ab þau séu svo „óvibeigandi" og „ekk-
ert rökstudd".
Nú kann þab ab vera ab þab þyki ekki sæta tíb-
indum þó menn greini á meb þessum hætti, og
vissulega eru ummæli Gunnlaugs í hvassara lagi.
Enda er þab ekki nema ab hluta til sjálf orbræban
milli þeirra Gunnlaugs og Kjartans sem er áhuga-
verb í þessari rimmu. Þab sem er áhugavert í
henni er baksvib rimmunnar og þab sem á undan
er gengib. Kjartan Gunnarsson velur augljóslega
orb sín af stakri vandvirkni þegar hann svarar
Gunnlaugi. Þab er ab sjálfsögbu ekki tilviljun ab
GARRI
hann velur tvö atribi til ab nefna
sérstaklega. Annars vegar talar
hann um lélegan „rökstubning"
og hins vegar um þab hvab sé
„vibeigandi" ab mabur í stöbu
Gunnlaugs lætur frá sér fara.
Talað vib Sverri
Garri er ekki í nokkrum vafa
um ab þeir Kjartan og Gunnlaug-
ur eru ekki ab tala hvor vib ann-
an. Þeir eru í raun bábir ab tala
um Sverri Hermannsson. Gunn-
laugur er ab senda nokkur skeyti til baka til Sverr-
is og benda á ab bankastjórinn Sverrir Hermanns-
son geti nú varla talist gób söluvara og þab eitt ab
losna vib hann úr bankanum gæti aukib talsvert
----------- markabsvirbi bankans. En Sverrir
hefur sem kunnugt er blásib eins
og hvalur um ómöguleika Gunn-
laugs og annara framsóknar-
manna í allan vetur og endabi síban á dögunum í
sinni landsfrægu einræbu um „óbs manns skít"
og „þrekk". Kjartani hins vegar hefur eflaust, eins
og öbrum vel upp öldum íslendingum, þótt nóg
um framgöngu bankastjóra síns, síendurteknar
árásir hans á ríkisstjórnina og ruddalegar götu-
strákaupphrópanir um vexti og mannaskít. Slíkar
upphrópanir eru einfaldlega hvorki vel „rök-
studdar" né eru þær „vibeigandi" hjá bankastjóra
í Landsbanka íslands.
Hér ábur fyrr var þab sérstök kúnst kommúnista
ab skamma Albaníu, þegar abrir áttu ab taka
skammirnar til sín. Augljóst er ab listin ab
skamma Albaníu dó ekki meb kommúnismanum,
heldur lifir hún góbu lífi mebal vibskiptajöfra sem
hafa stjórnmál ab abaláhugamáli.
Garri
Kynferbisleg áreitni á þingi
Stundum hefur því verib haldib
fram ab óskir um utandagskrár-
umræbur á Alþingi helgist ekki
nema ab öbrum þræbi af áhuga
manna á því málefni sem ræba
á. Er þá sagt ab þab skipti ekki
síbur máli í slíkum óskum ab
þingmenn séu ab nota tækifær-
ib til ab baba sig sjálfir í svibs-
ljósinu, enda fái slíkar umræbur
alla jafna meiri fjölmiblaathygli
en flestar abrar umræbur. Marg-
ir eru enn fremur þeirrar skob-
unar — kannski ekki síst vegna
þess eblis ab þjóna undir hé-
gómagirnd þingmanna — ab
þessar utandagskrárumræbur
séu einhverjar þær fánýtustu
sem fram fara í þingsölum. Fyrir
vikib minna þær gjarnan á málfundastarf í fram-
haldsskólum eba mælskukeppnir þar sem um-
ræbuefni eru dregin upp úr hatti.
Utandagskráráreiti
En þó flestir séu hættir ab
verba hissa á því sem fram kem-
ur í þessum efnum, verbur ab viburkennast ab nú
hefur Gubnýju Gubbjörnsdóttur, þingkonu
Kvennalistans, tekist ab slá fyrri met. Hún hefur
óskab eftir utandagskrárumræbu á hinu háa Al-
þingi um kynferbislega áreitni vegna tilfella, sem
komu upp í Háskóla íslands í haust, og þeirra
ásakana sem biskupinn yfir íslandi býr vib þessa
dagana. Samkvæmt sjónvarpsviötali vib Gubnýju
telur hún fulla ástæbu til aö ræba augljóst getu-
leysi stofnana til ab vinna úr málum þar sem kyn-
feröisleg áreitni kemur upp, eins og dæmib úr
kirkjunni sýni og sanni. Hvab þab hins vegar er,
sem kvennalistakonur telja ab muni vinnast vib
þab ab þingmenn fari ab velta sér upp úr málefn-
um biskups og allri þeirri furbustöbu sem þab mál
er komib í, er manni nánast fyrirmunaö ab skilja.
Kannski þær telji þetta heppilegan tíma og réttan
vettvang til ab koma á framfæri einhverjum fem-
ínískum túlkunum á fyrirbærinu kynferöisleg
áreitni? Tæplega búast þingkonurnar viö aö utan-
dagskrárumræban muni geta meb einhverjum
uppbyggilegum hætti fjallab um þau ákveönu
mál sem þó eru tilefni umræðunnar.
Hinn augljósi sannleikur er nefnilega sá að hér
er ekki um neitt venjulegt kvennapólitískt mál að
ræða, jafnvel þó Kvennalistinn kunni að telja það
pólitíska spurningu hvernig brugðist er viö kyn-
ferðislegri áreitni almennt.
Sakamál og pólitík
Hér er um einstaklingsbundin mál að ræða og
aödróttanir um refsiveröa hegöun, sem geta sem
hægast flokkast sem meibyrbi og
ærumorö ef svo ber undir. Enda
hefur komib á daginn aö mál
biskupsins er komiö í ákvebinn
lögfræðilegan og réttarfarslegan farveg, sem tæp-
lega gefur tilefni til mikilla pólitískra skoðana-
skipta eöa karps í þingsölum. Þeir Össur og Hall-
dór Blöndal víla ekki fyrir sér að kalla hvor annan
nöfnum eins og „skeggjúði" og „sauður í sauðar-
gæru", en einhvern veginn er ótrúlegt aö jafnvel
þeir haldi miklar flugeldasýningar í umræöum
um biskupsmáliö. Slík uppnefni geta raunar haft
dálítiö tvíræöari merkingu í svona máli en í um-
ræbu um Póst og síma.
Utandagskrárumræöan á Alþingi getur því ekki
orbib um þau mál sem sögð eru tilefni hennar.
Hins vegar getur hún orðib ab einhverju almennu
snakki um kynferðislega áreitni á vinnustöðum
og vegna samhengisins verbur mál biskups í bak-
grunni. Alþingi íslendinga hefur þá bæst í hóp
þeirra hundruba sauma- og spjallkúbba, sem hist
hafa í heitum pottum og á götuhornum og velt
sér upp úr málinu án þess aö hafa nokkrar for-
sendur til að mynda sér upplýsta skoðun á mál-
inu.
Það eina, sem menn geta með nokkurri vissu
reiknað með aö muni koma jákvætt út úr þessari
þinglegu meðferö á kynferbislegri áreitni, er sá
mikli fjöldi vísna, sem vibbúið er aö verbi til hjá
þjóðkjörnum hagyrðingum hins háa Alþingis.
-BG
Á víbavangi