Tíminn - 14.06.1996, Side 5
Föstudagur 14. júní 1996
5
Ólympíuleikarnir í Atlanta áriö 1996:
íslensk
Ólympíu-
frímerki
Þann 25. júní næstkomandi
veröa gefin út fjögur Ólympíu-
frímerki af Póstmálastofnun-
inni. Merkin em hönnuð af
Hlyni Ólafssyni og eru myndir
og verðgildi sem hér segir: 5,00
krónur með mynd af hlaupara.
25,00 krónur með mynd af
spjótkastara. 45,00 krónur með
mynd af langstökki. Loks eru
svo 65,00 krónur með mynd af
kúluvarpi.
Frímerki þessi em prentuð
hjá seðlaprentsmiðju Noregs-
banka í offset og 50 stykkja
örkum. Eins og áður segir koma
frímerkin út þriðjudaginn 25.
júní.
Tilefni þessarar útgáfu er að
Ólympíuleikarnir í ár verða
haldnir í Atlanta í Bandaríkj-
unum. ísland hefir verið þátt-
takandi öðm hverju allt frá
1908, en það ár vom leikarnir
haldnir í London. Sjö manna
hópur sýndi íslenska glímu og
Jóhannes Jósefsson (Jóhannes
á Borg) varð fyrsti íslenski
keppandinn, en hann náði
undraverðum árangri í grísk-
rómverskri glímu, varð fjórði. Á
næstu leikum, í Stokkhólmi ár-
ið 1912, sýndu íslendingar
glímu öðm sinni og tveir ís-
lendingar vom á meðal kepp-
Nýju Ólympíufrímerkin.
THE1996 OLYMPICS IN AT
Gjafamappan meb öllum frímerkjunum.
enda á leikunum. Eftir það varð
hlé á þátttöku íslendinga, en í
Berlín 1936 mætti 15 manna
hópur héðan og á Vetrar-
ólympíuleikunum í St. Moritz
árið 1948 vom íslendingar með
í fyrsta sinn. Síðan hafa íslensk-
ir keppendur verið á öllum
Ólympíuleikum. Árangur
þeirra hefur oft verið glæsileg-
ur, en upp úr standa þeir tveir,
sem á verðlaunapall hafa kom-
ist. í Melbourne árið 1956 vann
Vilhjálmur Einarsson til silfur-
verðlauna í þrístökki og Bjarni
Friðriksson hlaut bronsverðlaun
í júdó í Los Angeles árið 1984.
Á leikunum í Seoul 1988 lék ís-
lenska landsliðið í handknatt-
leik um bronsverðlaunin, en
endaði í fjórða sæti. Á Ólympíu-
leikunum í Atlanta sumarið
II Mnwil i iril
tsí Uttii I frrifi*
Frímerk jahefti
>. .
M M§ /■' mm >< mm a
)i fiÍMtrki i Irif III
fttit »Ut Ivrif*
Frímerkjahefti
púsnm wm
FRIMERKI
SIGURÐUR H. ÞORSTEINSSON
1996 keppa íslendingar vænt-
anlega í fimm greinum: frjáls-
um íþróttum, júdó, fimleik-
um, badminton og sundi.
Auk frímerkjanna verður svo
gefin út sérstök gjafamappa
með öllum frímerkjunum í.
Þetta er vönduð mappa, en
verður aðeins send þeim sem
panta hana sérstaklega.
Þá verða gefin út tvö frí-
merkjahefti með merkjum
Ólympíuleikanna, en þarna
eru fyrst komin sérstök frí-
merki með réttum burðargjöld-
um eftir breytingarnar frá 1.
júní. Þetta verða hefti með 10
45,00 króna frímerkjum og
einnig með 10 65,00 króna frí-
merkjum. Sama myndgerð er á
forsíðu beggja heftanna, aðeins
með mismunandi litum. Þá eru
heftin skráð sem númer 3/1996
og nr. 4/1996. Verð heftanna er
svo nafnverð frímerkjanna, en
gjafamappan kostar 200,00
krónur stykkið.
Sérstakur útgáfudagsstimpill
verður, með ólympísku hringj-
unum. Þá verður sérstimpill á
Landsmóti skáta á Úlfljóts-
vatni þann 21.-28. júlí 1996.
Stimpillinn verður í notkun
alla dagana og aðeins tekið á
móti almennum bréfasending-
um. ■
Frímerkjaheftin meb frímerkjunum tveim.
Fáein hvít blóm á Tjöminni
Þann 4. júní s.l. voru liðin sjö ár
frá því valdhafar Kína létu
murka lífið úr að minnsta kosti á
annað þúsund ungmennum á
Torgi hins himneska friðar. Til-
efnið var, að fólkið krafðist þess að
fá að hugsa upphátt. Af þessu
tilefni sló óhug á fólk um allan
heim. Sá beygur situr enn í
brjóstum þeirra, sem búa við
nokkurn veginn óbrenglað sál-
arlíf. Að vísu lét forseti íslands
sig hafa það á síðasta ári, að fara
austur til Peking, m.a. til að ræða
„afstæði frelsis" við böðla ung-
mennanna. En þótt forsetinn
ætti svolítið erfitt með að skilja
það, þá töldu ýmsir slíkt uppá-
tæki þjóðinni lítt til sóma.
4. júní í ár komu nokkrir tug-
ir manna saman við Tjörnina að
undirlagi Amnesty Interna-
tional. Erindið var að minnast
fórnarlambanna frá Torgi hins
himneska friðar með því að láta
hvít blóm fljóta á Tjörninni, en
hvítur litur er sorgartákn Kín-
verja. Ekki vakti það sérstaka at-
hygli mína hverjir þar voru
saman komnir. Hitt er mér
nokkurt undrunarefni hverjir
voru í hópi fjarstaddra. Þar gat
ekki að líta neinn ráðherra, sem
raunar þurfti ekki aö koma á
óvart, því fjármálaráðherra var
einmitt staddur austur í Peking
að ræða viðskipti við böðlana. Við-
skiptahagsmunum má sem
kunnugt er ekki stefna í voða
vegna grundvallarhugmynda
siðaðra manna, hvorki um eitt
né neitt.
Ástþór Magnússon, sérlegur
frambjóðandi friðar í forseta-
kosningunum, heiðraði mann-
skapinn með fjarvem sinni. Það
sama gerðu mótframbjóðendur
hans, friðardúfurnar Ólafur
Ragnar Grímsson og Guðrún
Agnarsdóttir. Aðrir forsetafram-
bjóðendur vom einnig fjar-
staddir, en mér vitanlega hafa
þeir aldrei blakað hvítum friðar-
fjöðmm framan í samborgara
sína, né heldur kynnt sig sem
sérlega boðbera mannréttinda.
Fjarvera þeirra getur því ekki
talist kasta rýrð á heilindi þeirra.
SPJALL
Pjetur
Hafstein
Lárusson
Nokkmm tíðindum þótti mér
það sæta, að sjá ekki þama við
Tjörnina einn einasta alþingis-
mann, borgarfulltrúa, ritstjóra
eða varkalýðsleiðtoga. Hestir
þeirra, sem myrtir voru á Torgi
hins himneska friðar, vom stúd-
entar. Þó varð ég þess ekki var,
að íslenskir námsmenn fylktu
liði til að heiðra minningu fall-
inna félaga. Skáld og lista-
menn, sem ég hélt að ættu að
gera sér sæmilega grein fyrir
rétti fólks til frjálsrar hugsunar,
voru ekki þarna. Sennilega hafa
þeir staðið i biðröð við miðasölu
Listahátíðar. Úr hópi gamalla
vinstri róttæklinga þekkti ég að-
eins Birnu Þórðardóttur. Frelsis-
boðberann Hannes Hólmstein
Gissurarson sá ég hvergi, né
nokkra aðra forystumenn frjáls-
hyggjunnar svokölluðu.
Aftur á móti létu endurnar
sig ekki vanta. Þær syntu í
flokkum að bakkanum og
horfðu biðjandi á fólkið, auðvitað
í von um brauð. Þær vom sem
sagt mættar þarna við suður-
bakka Tjarnarinnar sömu er-
inda og fjármálaráðherra ís-
lands austur í Peking. Og þegar
hvít blómin flutu á móti þeim,
skildu þær sýnilega ekki hvað
um var að vera.
Þannig getur hugur andanna
flögrað alla leið upp í mannlegar
„hæðir". Eða var það kannski
mannleg hugsun sem hrapaði
niður til andanna á Tjörninni,
sem lætur betur að þiggja brauð-
mola en að sýna ofsóttum virð-
ingu?
FÖSTUDAGS
PISTILL
ÁSGEIR
HANNES
KERFIÐ KALLAR Á
NAFNA SINN
Þegar gömlu Sowjetríkin stóðu í
blóma var fylgst grannt með um-
ferð á landamærum ríkjanna. í öll-
um höfnum og flughöfnum stóbu
þrír tollverðir og létu fólk fylla út
spurningalista um hvort þab hefði
skotvopn, demanta og eiturlyf eba
eitthvab ámóta í farteskinu. Ein-
björn tók vib útfylltu skjali hjá
ferbamanninum og rétti Tvíbirni
sem stimplabi þrisvar. Tvíbjörn
rétti svo Þríbirni, sem stakk skjalinu
í möppu til frekari athugunar hjá
KGB- lögreglunni.
Löngu eftir ab Sowjetríkin libu
undir lok og KGB-lögreglan var
leyst upp héldu tollveröirnir þrír
áfram ab mæta í vinnuna eins og
ekkert hefbi ískorist. Einbjörn tók
við skjalinu og Tvíbjörn stimplaði
þrisvar sinnum, en Þríbjörn mtti
ferðamanninum skjalib aftur. Allar
möppur og hillur jafnt sem koppar
og kirnur voru fyrir löngu fullar af
þessum skjölum, sem heyröu til
KGB og köldu stríöi. Tollverbirnir
sáu sína sæng uppreidda og los-
ubu sig vib skjaliö á handhægan
hátt, því enginn hafbi sagt þeim
ab kalda stríbinu væri lokib.
íslenska þjóbfélagib er ekki bara
landfræöilega geymt úti í mibju
Atlantshafi á milli tveggja heima
Evrópu og Ameríku, heldur er þab
líka mitt á milli tveggja heima
Vesturlanda og Austur-Evrópu.
Fólk sem feröast um gömlu Aust-
urblokkina er stöbugt ab rekast á
gamla kunningja ab heiman í
stjórnsýslunni þar Eystra. Gamla
og góba Sowjetkerfib kallar víba á
nafna sinn á Islandi. Og ekki nóg
meb þab:
Gömlu kommaríkin skjóta okkur
ref fyrir rass á mörgum sviöum.
Dæmi: Víba í Austur-Evrópu eru
viöskipti almennings meb gjaldeyri
oröin frjáls eins og fuglinn og
menn kaupa erlendan gjaldeyriyfir
borðiö eins og pund af sykri. Á Is-
landi er hins vegar abeins leyfilegt
ab skipta íslenskum og útlenskum
peningum í bönkum meb gjald-
eyrisleyfi og ekki öll sagan sögb:
Bankarnir taka nibur kennitölu
allra þeirra sem skipta gjaldeyri í
krónur og gildir þá einu hvort um
íslendinga eba útlendinga er ab
ræba. Kerfiö skráir sumsé hjá sér
fólk sem skiptir valútunni sinni í
krónur. En hverjum kemur þab við
og hverjum kemur þab til góba
þegar öllum er heimilt ab eiga
gjaldeyri á bankareikningi eba
undir koddanum sínum? Kalda
stríöið geisar enn í gjaldeyrisvib-
skiptum íslendinga, þó ab vopna-
búrum risaveldanna sé nú ekib á
bálkestina. Enn er þó ekki öllu til
skila haldið:
íslendingar eru svona tvö pró-
sent af þeim sem skipta gjaldeyri í
krónur og níutíu og átta prósentin
koma frá útlöndum. Samt eru út-
lendingarnir látnir fylla út eybu-
blöbin með kennitölunni eins og
ekkert hafi ískorist. Og þar sem ís-
lenskar kennitölur ná ekki útfyrir
landhelgina, eru allir útlendingar
látnir skrifa 999999-9999 á eyðu-
blöbin!
Er ekki mál til komið ab einhver
hringi nibur í Seblabanka og bibji
símadömuna ab skila til banka-
stjóranna ab kalda stríbinu hafi lok-
ib vib fall Berlínarmúrsins meb sigri
íslensku krónunnar?