Lesbók Morgunblaðsins - 28.10.2006, Qupperneq 1
Laugardagur 28. 10. 2006
81. árg.
lesbók
MÚRAR BÓKAÞJÓÐAR
MARKAÐUR MEÐ ERLENDAR BÆKUR VINNUR GEGN
NEYTENDUM, BÓKASÖLUM OG BÓKSÖLUM >> 8-10
Fullkomin plata um ófullkomið fólk» 13
MEISTARAVERK!
Antony Beevor lýsir
hér af nærfærni og list
gangi innrásarinnar í
Þýskaland úr austri og
þeim mannlegu örlögum
og hörmungum sem hún
hafði í för með sér.
FALL BERLÍNAR
1945 - bók sem
þú verður að lesa! Skráning á spara.is & s: 587-2580
Úr mínus í Plús
Á námskeiðinu lærir þú að:
•greiða niður skuldir á skömmum tíma
•hafa gaman af því að eyða peningum
•spara og byggja upp sjóði og eignir
Takmarkað sætaframboð
Verð: 9.000-
Þú átt nóg af peningum og Ingólfur H.
Námskeið fyrir þá sem vilja
gera meira úr peningunum
Næstu námske
ið
7. & 14. nóvember
Sextíu ár eru liðin síðan fyrsta bók
Elíasar Marar kom út, skáldsagan
Eftir stuttan leik. Bókin þótti marka
ákveðin tímamót í íslenskum bók-
menntum, enda ein af fyrstu al-
reykvísku skáldsögunum sem skrif-
aðar voru og fyrsta nútímasaga
lýðveldisins.
Bókin fjallar um leiða og tómleika
í Reykjavík aðeins einu ári eftir að
þjóðin sameinaðist á heilagri stund á
Þingvöllum til að stofna sjálfstætt
lýðveldi.
Í Grein eftir Hjálmar Sveinsson í
Lesbók í dag segir að næstu skáld-
sögur Elíasar Marar, sem allar eru
Reykjavíkursögur og fjalla allar um
ístöðulítið ungt fólk sem einhverra
hluta vegna finnur ekki taktinn í lýð-
veldinu nýja, hafi ekki síður vakið at-
hygli. Þannig vitnar Elías Mar sjálf-
ur í bréf sem hann fékk frá Jóni úr
Vör um fund í Unuhúsi þar sem
Halldór Laxness segist hafa verið að
skrifa skáldsögu sem gæti verið eftir
Elías Mar. Um var að ræða sam-
tímasögu úr Reykjavík, Atómstöð-
ina, sem Halldór skrifaði 1947.
Elías Mar hætti að skrifa skáld-
sögur eftir að Sóleyjarsaga kom út í
tveimur bindum 1954 og 1959. Þá
var hann 35 ára gamall og álitinn
einn efnilegasti rithöfundur þjóð-
arinnar. Síðan hafa komið út eftir
hann ljóð og smásögur. Í grein
Hjálmars er hugsanlega að finna
ástæðuna fyrir því að Elías Mar gaf
ekki út fleiri skáldsögur.»4
Morgunblaðið/Kristinn Ingvarsson
60 ára útgáfuafmæli
Eftir Eirík Örn Norðdahl
kolbrunarskald@hotmail.com
Þú kaupir þér ekki nagla
til að krossfesta sálir –
þú þarft einúngis
að hnykkja rétt á orðunum.
Ég hafði ekki haldið niðri matarbita í tæpan sólarhring
þegar ég fékk smáskilaboð frá móður minni. Síminn pípti:
„Líttu í Lesbók Mbl!“ Ég tíndi til einhverjar nálægar
spjarir og staulaðist fram í gegnum leifar tveggja daga
gamals matarboðs, niður brakandi tréstiga Öldunnar á
eigin brakandi mjöðmum. Morgunblaðið var komið.
„Ég hef ekki heyrt öðru fleygt en Eiríkur Örn Norð-
dahl sé skýrleiksmaður.“ Ekki get ég sagt grein Þor-
steins frá Hamri hafa byrjað illa, fyrir mig. Ég las mig í
gegnum pistilinn í sótthitakasti og gat einhvern veginn
ekki betur séð en ég hefði, kannski í öðru eins óráði, kall-
að Þorstein frá Hamri „rumpulýð sem aldrei nennir
neinu nema láta kjálkamótorana ganga linnulaust“, að
hann væri haldinn þeim tendens að stunda „einhvers
konar sjálfsfróun sem [á] fyrst og síðast að eiga sér stað
tignarlaust hangandi í sturtuhengjum“ og að hann hafi
árum saman litið svo á að list hans sé fyrir hina fáu, eigi
að vera fjarlæg og hana eigi ekki að vera hægt að nálg-
ast“.
Í veikindum mínum næsta sólarhringinn starði ég út í
þennan dauða sem tveggja daga rúmlega veitir lifandi
mönnum og velti því fyrir mér þessari ægilegu spurn-
ingu: Hvernig svarar maður Þorsteini frá Hamri? Og
fylltist satt best að segja nokkru vonleysi gagnvart verk-
efninu.
Hafandi löngum lagt stund á bægslagang veit ég orðið
vel hversu líklegt er að einhver taki honum illa, og enn
fremur hef ég lært að það er engu ólíklegra að menn taki
honum illa að ósekju. Bægslagangur hefur veraldlega
ókosti, en ljóðræna kosti.
Hvað ég var nákvæmlega að hugsa meðan á þessu við-
tali stóð man ég varla, ég á ekki lengur heildarhugs-
anirnar heldur bara svörin, eins og aðrir lesendur, sem
veitt voru við einhverjar tilteknar aðstæður á tilteknum
tíma. Ég er ekki ósammála sjálfum mér í neinu af því sem
ég segi, en ég inniheld mergðir eins og Whitman og aðrir
menn, og er þó einungis fær um að finnast eitt í einu. Ég
tel enn að Íslendingar séu meira gefnir fyrir að tala en að
framkvæma, ég tel enn að íslensk ljóðskáld séu feimin, og
á stundum hrokafull, í list sinni og ég tel enn að ljóða-
bækur stóru forlaganna séu of dýrar. Á meðan ég hef
ekki efni á þeim eru þær of dýrar.
Löngu eftir að pestin var runnin út í veður og
Hvernig svarar maður
Þorsteini frá Hamri?
Morgunblaðið/Svavar
Eiríkur Örn Norðdahl
– eða vandinn að hafa ekki efni á Meira en mynd og grunur
»3