Lesbók Morgunblaðsins - 08.09.2007, Blaðsíða 9

barna á Íslandi
Ljósmynd/Mary Ellen Mark
Með pokann Alexander Viðar heima í einum af sínum eftirlætis leikjum, með pappírpoka á höfðinu.
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 8. SEPTEMBER 2007 9
Viljum vekja fólk
til umhugsunar
Með sýningunni Undrabörn, ljósmyndum Mary Ellen Markog Ívars Brynjólfssonar, og kvikmyndinni Alexandereftir Martin Bell, þar sem fjallað er um líf fatlaðra barna
í Reykjavík, tekur Þjóðminjasafnið að sögn Margrétar Hallgríms-
dóttur þjóðminjavarðar virkan þátt í mikilvægri samfélags-
umræðu. Hún segir að söfn, sem og listamennirnir sem sýna í
þeim, eigi að axla ábyrgð og taka þátt í umræðunni, hreyfa við
fólki með sýningum sínum.
„Það er leiðarljós í starfi Þjóðminjasafnsins að öllum gestum
okkar, fötluðum sem ófötluðum, finnist þeir velkomnir hingað. Við
leggjum mikla áherslu á gott aðgengi allra.
Við viljum gjarnan skapa umræðu og vekja fólk til umhugsunar.
Að Þjóðminjasafnið standi fyrir víðsýni og virðingu fyrir öllum. Safnið hefur tæki-
færi til að láta til sín taka, við getum valið sýningarefni og málefni sem þarft er að
vekja umræður um. Með sýningu Mary Ellen Mark fengum við tækifæri til að halda
sýningu með einum þekktasta ljósmyndara samtíma okkar, sem er mikils virði fyrir
safnið enda eitt af markmiðum safnsins að gera veg ljósmyndarinnar sem mestan.“
Margrét segir lagða áherslu á það í safninu að verðveita og miðla ljósmyndum og
að hafa góða aðstöðu til að sýna ljósmyndir. „Við setjum upp fjölbreytilegar sýn-
ingar; sögulegar á arfinum og eins samtímaljósmyndun, íslenska sem erlenda. Rétt
eins og listasöfnin taka á alþjóðlegri myndlist þarf líka að vekja athygli á mikilvægi
ljósmyndunar sem listgreinar í alþjóðlegu samhengi.
Það er mikil vakning í íslenskri ljósmyndun, mikill áhugi fyrir miðlinum og mér
finnst löngu vera kominn tími til að við Íslendingar viðurkennum ljósmyndun sem
listgrein, betur en hefur verið gert. Ég sé þannig fyrir mér að Listahátíð Reykjavík-
ur gæti fljótlega verið tileinkuð ljósmyndun.“
Meiri kröfur til safna
Margrét segir það ofarlega á baugi í samræðum þeirra sem stýra þjóðminjasöfnum
og söfnum almennt, að þau láti til sín taka í mannúðarmálum og samtímamálefnum,
og spurt er hvað söfnin geti lagt til almennrar velferðar og betra samfélags.
„Hér áður voru söfnin að varðveita og rannsaka, voru spegill á fortíðina. Það er í
fullu gildi en það verður að gera enn meiri kröfur til safna í dag. Það þarf líka að
hafa áhrif á samtímann.
Safn á að vera hlutlaus staður þar sem hægt er að fjalla um viðkvæmustu mál. Við
getum notað listform eða miðlun sem tjáningarform í því skyni. Þessi sýning er gott
dæmi um það. Við erum að vinna með heimsþekktum ljósmyndara að mikilvægu
heimildaverkefni, og um leið getum við opnað á umræðu um málefni fatlaðra barna.
Við gerum okkur vonir um að aðrir taki síðan við keflinu, fagaðilar, foreldrar og
fjölmiðlar, og taki þátt í þeirri umræðu sem ætti að skapast við að opna sýn inn í
heim barnanna. Ég lít svo á að með sýningunni séum við að horfast í augu við þetta
málefni. Börnin horfast í augu við ljósmyndarann, hún í augu við þau, og við í augu
við okkar fordóma og við aðstæður þessara barna.“
Margrét
Hallgrímsdóttir