Morgunblaðið - 06.10.2007, Blaðsíða 34

34 LAUGARDAGUR 6. OKTÓBER 2007 MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
VIÐ höfum öll ein-
hverjar skoðanir á
stjórnmálum. Náum þó
kannski að hugsa mis-
mikið um þau og finnst
við kannski ekki hafa
hundsvit á sumu sem er
verið að tala um í ís-
lenskri og alþjóðlegri
pólitík.
Maður heldur
kannski að maður hafi
lítið fram að færa. Sjálf
er ég í framboði til að
verða formaður Ungra
jafnaðarmanna en get játað að ég hef
stundum áhyggjur af að hafa lítið
fram að færa í stjórnmálum. Að ein-
hverjir aðrir viti hlutina og skilji
þetta allt saman miklu betur.
Þetta er bara fólk
Málið er samt að það fólk sem
starfar í stjórnmálum er alltaf bara
fólk. Sumt hefur verið
kosið til pólitískra starfa
og gert þau að vinnunni
sinni. Annað hefur gefið
tíma sinn og orku í fé-
lagsstörf tengd stjórn-
málum. Þá er auðvitað
eðlilegt að smám saman
byggi þetta fólk upp
þekkingu og geti farið
að tala af öryggi. Það
breytir því ekki að okk-
ur flestum, líka þessu
fólki sem er orðið vant,
leið líklega svolítið eins
og fávitum fyrst í stað,
ef við hættum okkur á annað borð út í
að taka þátt. Við þurfum bara að vita
og muna að þetta er eðlilegt og á ekki
að koma í veg fyrir að maður sé með í
stjórnmálastarfi. Ekki heldur að
maður þekki engan sem er fyrir í
starfinu. Þetta kemur allt.
Fólkið sem er í ríkisstjórn núna var
einhvern tímann óöruggt og að byrja
að fóta sig. Örugglega má ganga út
frá því að hver einasti ráðherra rík-
isstjórnarinnar hefur líka garanterað
einhvern tímann farið að gráta undan
álagi. Þau eru bara venjulegt fólk eins
og við hin, jafnvel þótt þau séu öflug
og við gerum miklar kröfur til þeirra.
Þú þarft ekki að vita
hvað línuívilnun er
Pólitík snýst um lífið okkar og
hvernig aðstæður við viljum skapa
hvert öðru til að lifa því. Við höfum öll
upplifað mismunandi hluti og komum
þess vegna með ólík sjónarhorn að
fundarborðinu. Einmitt þess vegna er
betra að sem flestir hafi áhrif á póli-
tík, hvort sem er í stjórnmálaflokkum
eða annars staðar.
Okkar ólíka reynsla þýðir að við
getum lagt mismikið af mörkum í
ólíkum málaflokkum. Sum okkar
kunna að nota fagorð á borð við línu-
ívilnun, sem var talsvert í fjölmiðlum
fyrir nokkrum árum en fáir virtust
skilja út á hvað nákvæmlega gekk.
Önnur okkar kunna ekki að nota öll
fagorðin ennþá (fæst okkar held ég)
og það er bara allt í lagi. Það sem
skiptir mestu er að við séum sammála
um grundvallaratriðin, að við vitum
hvað okkur finnst í stórum dráttum
skipta máli um það hvernig samfélag
við búum til. Svo hjálpumst við að við
að byggja ofan á.
Ertu sammála þessu?
Í Samfylkingunni starfa jafn-
aðarmenn. Fólk sem vill byggja á fé-
lagshyggju, sem þýðir að við viljum
samfélag sem byggist á jöfnum tæki-
færum á borði en ekki bara í orði og
því að við tökum ábyrgð hvert á öðru.
Þetta felur auðvitað margt nánar í
sér; svo sem að við viljum öflugt
mennta-, heilbrigðis- og velferð-
arkerfi fyrir unga og gamla og jafnt
aðgengi allra að því, að við viljum öfl-
ugt atvinnulíf sem heldur því uppi, að
við viljum skila umhverfinu okkar
þannig að seinni kynslóðir njóti þess
jafnvel og við, að við viljum tryggja
jafnan rétt mismunandi samfélags-
hópa og fjölbreytni í mannlífinu, að
við viljum utanríkisstefnu sem end-
urspeglar jafnaðarstefnuna og alvöru
lýðræði af því jafnaðarstefnan snýst
ekki bara um jöfn tækifæri til fæðis
og húsnæðis heldur líka til þess að
ákveða hvernig er stjórnað.
Mættu þá
Landsþing Ungra jafnaðarmanna
er haldið í Reykjavík 6. og 7. október.
Þau sem eru þá orðin félagar í Sam-
fylkingunni og eru á aldrinum 16-35
ára, eru miklu meira en velkomin.
Dagskrána er að finna á vefsíðunni
www.politik.is. Þessi árlegi viðburður
er frábær leið til að kynnast starfinu
vel og ekki síst fyrir þau sem ekki
hafa verið með áður. Komdu og kíktu
á okkur.
Þú þarft bara að vilja að við
tökum ábyrgð hvert á öðru
Anna Pála Sverrisdóttir hvetur
ungt samfylkingarfólk til að
mæta á landsþing Ungra jafn-
aðarmanna
» Við höfum öll eitt-hvað fram að færa í
pólitík. Ungt fólk sem
vill samfélag jafnaðar á
að prófa að mæta á
landsþing UJ næstu
helgi.
Anna Pála Sverrisdóttir
Höfundur er frambjóðandi til for-
manns Ungra jafnaðarmanna.
BÖRN sækjast eftir að tjá sig með
myndlist og að sýna afrakstur tján-
ingar sinnar. Það er miður að ekki
skuli vera til vettvangur þar sem verk
barna eru sýnd og þeim búin fagleg
umgjörð og sem tengir listheim barna
við listheim fullorðinna – Barna-
listasafn.
Starfsemi Barnalistasafns þarf að
tengjast skóla-
samfélagi landsins. Að-
alnámskrá grunnskóla
er framsækin og metn-
aðarfull á sviði mynd-
listarkennslu. Henni er
í mörgum skólum
framfylgt af miklum
myndarskap og hafa
þeir á að skipa mörg-
um mjög færum mynd-
listarkennurum. Einn-
ig fer mikið og gott
starf fram í myndlist-
arskólum um allt land.
Oft er þó lítil aðstaða
til sýninga á þessari vinnu í skólunum
og frábær barnamyndlist því oftar en
ekki falinn fjársjóður.
Styrkleiki myndlistarkennslu á Ís-
landi kemur best fram þegar skólum
er boðin þátttaka í stærri list-
viðburðum. Dæmi um þetta eru þátt-
taka yfir 500 grunnskólabarna í Graf-
arvogi í sameiginlegum íþrótta- og
listadegi í Egilshöll á Vetrarhátíð í
febrúar 2003, þar sem þau unnu lista-
verkið Snjóbirta í norðurljósum, verk-
efnið Listamenn í skólum sem unnið
var í tilefni af aldamótaárinu 2000 og
síðast en ekki síst verkefnið Anna og
skapsveiflurnar þar sem grunnskóla-
nemendur unnu með listamanninum
Sjón og Brodsky-kvartettinum á
Listahátíð 2004. Þá settu
þátttökuskólarnir einnig
upp metnaðarfulla
myndlistarsýningu í and-
dyri Borgarleikhússins.
Þegar þessi grein er
skrifuð liggur erindi
undirritaðrar fyrir
menntaráði Reykjavíkur
um leyfi fyrir þátttöku
Grunnskóla Reykjavíkur
í verkefninu. Er það von
mín að menntaráð taki
jákvætt í erindið og noti
tækifærið til að taka þátt
í uppbyggingu spennandi verkefnis.
Börn nota margvíslegar leiðir til að
tjá sig og er listsköpun hvers konar
ein af jákvæðustu leiðum barna til að
vinna úr þeim þúsundum áreita sem
dynja á þeim á degi hverjum. Þegar
fullorðnir sýna verkum barna virð-
ingu kemur fram gleði og stolt yfir vel
unnu verki, sem oft og tíðum fylgir
barninu inn í fullorðinsárin.
Vel rekið Barnalistasafn getur
skapað verðugan vettvang fyrir já-
kvæða upplifun barna og fullorðinna á
listsköpun barna.
Barnalistasafn
Ingibjörg Hannesdóttir hvetur
til stofnunar barnalistasafns
Ingibjög Hannesdóttir
» Börn nota marg-víslegar leiðir til að
tjá sig og er listsköpun
hvers konar ein af já-
kvæðustu leiðum barna
til að vinna úr þeim þús-
undum áreita sem dynja
á þeim á degi hverjum.
Höfundur er kennari í myndmennt,
ljósmyndun og myndbandagerð í
Engjaskóla í Reykjavík.
SVO er að sjá að ráðamönnum
þjóðarinnar sé fyrirmunað að
skynja og átta sig á þeim að-
stæðum sem íslenskum fiskimönn-
um er ætlað að horfast í augu við
um þessar mundir. Ekki þarf ann-
að en að hlusta á mærðarfullar yf-
irlýsingar ráðherranna þriggja um
daginn til að komast að þeirri nið-
urstöðu að íslenskir fiskimenn eru
algjört aukaatriði í málinu og
þeirra hlutskipti felist í því að
gera sér að góðu að éta það sem
úti frýs. M.ö.o. að þau flýtiverk-
efni sem stjórnvöld boða flýta með
afgerandi hætti fyrir þeirri þróun
að ekki fáist nokkur maður á sjó.
Á hátíðar- og tyllidögum verður
ýmsum framámönnum tíðrætt um
mannauðinn sem gjarnan er talinn
öðrum auðæfum verðmætari.
Tekjur til þjóðarbúsins af starfi
hvers íslensks sjómanns eru mun
hærri en þekkjast hjá sjómönnum
annarra þjóða. Þar kemur til
áunnin þekking og reynsla sem er
vandfundin.
Byggðastofnun skal komið í
bruðlgírinn á ný, betra GSM sam-
band, loforð banka um að vera
artarlegir við illa staddar útgerðir,
ráðist verði í byggingar menning-
armiðstöðva, vegaframkvæmdum
flýtt o.s.frv. Allt er þetta ákaflega
létt í vasa sjómannsins og hefur
ákaflega lítil áhrif á afkomu hans
og fjölskyldunnar, hafi hann á
annað borð hug á því að stunda
sitt starf áfram.
Ekki er hægt að meta stöðuna
sem upp er komin í kjölfar útgef-
inna veiðiheimilda á annan hátt en
svo að þekkingu og yfirsýn skorti
tilfinnanlega hjá þeim sem leggja
tillögurnar fram og ekki síður hjá
þeim ráðamönnum sem ákveða að
fara eftir tillögunum. Fjölmörgum
skipstjórum er gert nánast ókleift
að stunda veiðar á stórum hluta
gjöfulustu fiskimiða okkar þar
sem eiga má von á blönduðum
afla. Skipstjóra á togara sem hef-
ur leyfi til að fiska 1–2 tonn af
þorski á sólarhring að meðaltali
yfir kvótaárið er gert því sem
næst ókleift að stunda veiðislóð
sem er að skila 15–20 tonnum af
blönduðum sólarhrings afla ef svo
illa vill til að 20 til 30% af aflanum
eru þorskur, hvað þá ef þorskhlut-
fallið er hærra. Þetta setur mönn-
um hreinlega stólinn fyrir dyrnar
í allt of mörgum tilvikum sem
leiðir í framhaldinu til þess að það
er nánast ógjörningur að koma
með ásættanleg verðmæti að
landi. Afleiðing þessa felst í að við
missum forskot á aðrar þjóðir,
tínum niður þekkingu og yfirburð-
um hvað varðar færni sjómanna
okkar í kjölfar flótta þeirra úr
greininni.
Gagnrýni á fullyrðingar um of-
veiði á þorski síðustu árin á fullan
rétt á sér enda standast þær full-
yrðingar illa nánari skoðun. Sam-
kvæmt tölum Hafró er umfram-
veiðin í þorski sem hlutfall af
veiðistofni sem aflareglan er
reiknuð út frá sáralítil. Á síðustu
ellefu árum eða frá því að viðmið-
unarreglan tók gildi hefur um-
framveiðin einu sinni farið yfir
3%. Meira er það nú ekki þegar
nánar er að gáð. Það er því full-
komlega galið að halda því fram
að slíkt hafi haft afgerandi áhrif á
stærð fiskistofna við landið eða sé
jafnvel að leiða til hruns í þeirra.
Þetta er tæplega ástæðan fyrir
því að algjörlega hefur mistekist
að byggja upp þorskstofninn við
Ísland.
Þegar litið er til ýsuveiða síð-
ustu árin kemur
hinsvegar í ljós að
mun meira hefur þar
verið farið fram úr
ráðleggingum Hafró
en varðandi þorsk-
inn. Fiskveiðiárið
2001/2002 var t.d.
veitt 50% meira af
ýsu en Hafró lagði til
að gert yrði og 33%
meira árið þar á und-
an. Það er athygl-
isvert að skoða hvað
gerðist í kjölfarið á
þessari „ofveiði“ á ýsunni. Stað-
reyndin er sú að frá því að ýsu-
kvótinn var sem minnstur og um-
framveiðin hvað mest hefur Hafró
meira en þrefaldað veiðiheimild-
irnar á ýsunni! Veiðiráðgjöf Hafró
á ýsu jókst um 83% á milli áranna
2001/2002 og 2002/2003, um 36% á
milli áranna 2002/2003 og 2003/
2004, og hefur aukist um alls
250% frá fiskveiðiárinu 2001/2002
til síðasta fiskveiðiárs, úr 30 þ.
tonnum í 105 þ. tonn. Eða með
öðrum orðum: Þrátt fyrir um-
framveiðina á ýsunni hefur stofn-
inn meira en þrefaldast á 5 árum.
Hversvegna styrkir umfram-
veiði á ýsu ýsustofninn á sama
tíma og meint umframveiði á
þorski veikir þorskstofninn?
Hafró hefur áður lagt til 130 þ.
tonna veiði af þorski (fiskveiðiárið
1994/1995) en það ár voru veidd
165 þ.t. Þrátt fyrir þá umfram-
veiði ráðlagði Hafró auknar veiðar
á hverju ári eftir þetta, allt þar til
ársskammturinn af þorski var
kominn í 250 þúsund tonn fisk-
veiðiárin 98/99 og 99/20, eða nærri
tvöfaldur skammtur frá 130 þ.
fimm árum áður. Á hverju ári
varð veiðin örlítið umfram ráð-
leggingar eða 0,4–2,4% af veiði-
stofni án merkjanlegra áhrifa á
stofninn.
Sjómenn eru iðulega bornir
þeim sökum að hugsa einungis um
næstu veiðiferð eða besta falli til
nánustu framtíðar. Þessu er jafn-
vel haldið fram af uppgjafa skip-
stjórum (núverandi sægreifum)
sem lýsa einungis með því sinni
eigin umgengni um auðlindina en
ekki þeim viðhorfum sem við lýði
eru nú á tímum. Stjórnmálamenn
ættu að leita eftir ráðgjöf reyndra
skipstjóra og taka mark á henni í
stað þess að einblína eins og
námahestar á ráðgjöf Hafró.
Enginn veit hvað átt hef-
ur fyrr en misst hefur
Árni Bjarnason og
Björn Valur Gíslason skrifa
um fiskveiðistjórnun
»Hversvegna styrkirumframveiði á ýsu
ýsustofninn á sama tíma
og meint umframveiði á
þorski veikir þorsk-
stofninn?
Björn Valur Gíslason
Árni er forseti FFSÍ
og Björn Valur er stýrimaður.
Árni Bjarnason
Fréttir
í tölvupósti
Tvö falleg raðhús á einni hæð
með stórum innb. bílskúr, sam-
tals 166 ferm. Góð staðsetning í
botnlangagötu með stutt í þjón-
ustu. Til afh. strax fullbúin að ut-
an og rúmlega tilbúin til innrétt-
ingar að innan eða lengra komin.
Áhv. hagstæð langtímalán um
16,2 millj. með 4,15% vöxtum.
Mögul. á 95% láni. Bein sala eða skipti á minni eign á höfuðborgarsvæð-
inu. Verð 24,8-25,8.
PANTIÐ SKOÐUN UM HELGINA Í SÍMA 822 4850.
SELFOSS
SKIPTI EÐA 95% LÁN
OPIÐ HÚS UM HELGINA
Höfði fasteignasala
Runólfur Gunnlaugss.lögg.fasts.
Sími 533 6050 / 895 3000
Lögmenn Suðurlandi
Ólafur Björnsson lögg. fasts.
sími 480 2900
M
bl
.9
19
51
5