Morgunblaðið - 27.10.2007, Qupperneq 36

36 LAUGARDAGUR 27. OKTÓBER 2007 MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
HARKALEGRI umræðu um
málefni Orkuveitu Reykjavíkur og
útrásarfyrirtækja er nú ítrekað
beint í þann farveg að málið komi
Framsóknarflokki sérstaklega við.
Því til sönnunar er bent á að 2,2%
af hlutafé hins nýja
REI fyrirtækis séu í
eigu félags sem
nokkrir Framsókn-
armenn eiga aftur
hlut í, þar á meðal
einn fyrrverandi ráð-
herra flokksins.
Hér verður ekki
lagt mat á það hvort
um réttmæta við-
skiptahætti þessara
manna hafi verið að
ræða enda er það
málefni til umfjöll-
unar á formlegum
vettvangi m.a. með aðkomu dóm-
stóla og umboðsmanns Alþingis.
Hitt er allrar umhugsunar vert
hvort aðkoma þessara manna geri
málið tengdara Framsóknarflokki
heldur en öðrum flokkum.
REI-menn eru úr
mörgum flokkum
Það er alveg ljóst af fréttum lið-
inna daga að meðal eigenda að
hinu nýja félagi eru margir menn
tengdir öðrum stjórnmálaflokkum
en Framsóknarflokki og flestir
þeirra auðvitað Sjálfstæðisflokki
enda er hann stærstur allra
flokka. Tvö af um tuttugu til þrjá-
tíu nöfnum athafnamanna sem
hafa komið upp á yfirborðið í mál-
inu tengjast Framsóknarflokkn-
um. Það er sambærilegt hlutfall
og væri í slembiúrtaki meðal þjóð-
arinnar, m.v. skoðanakannanir
Gallup.
Eru öll umferðarslys Kópa-
vogsbúum að kenna?
Raunar er þessi fréttamennska
sambærileg því ef að við alla um-
fjöllun um umferðarslys væri tekið
fram ef einhver við-
komandi slysinu væri
búsettur í Kópavogi en
þar býr nú tæplega tí-
undi hluti landsmanna.
Með því að tilgreina
svo aldrei búsetustað
annarra sem lenda í
umferðarslysum fengi
þjóðin fljótlega þá
mynd að umferðarslys
væru aðallega íbúum í
Kópavogi að kenna,
einfaldlega vegna þess
að þeirra þáttar væri
getið í að minnsta
kosti tíundu hverri slysafrétt og
aldrei talað um íbúa annarra
hreppa.
Umfjöllunin um Framsókn-
arþátt REI-málsins einkennist
þannig af ákveðinni krossferð og
þjónar þeim tilgangi fyrst og síð-
ast að festa í sessi ómaklegan
spillingarstimpil á orðspori Fram-
sóknarflokksins. Víst er reiði
Sjálfstæðismanna gagnvart borg-
arstjórnarflokki Framsóknar mikil
en réttlætir samt engan veginn
þessi vinnubrögð.
Óháð stofnunum flokksins
Þegar horft er á þátt einstakra
stjórnmálamanna hafa menn á
vegum Framsóknarflokksins
vissulega komið að þessu máli en
þá má það ekki gleymast að þeir
hafa komið að því beggja vegna.
Annarsvegar sem gerendur með
samstarfsflokki og nú samstarfs-
flokkum í borgarstjórn. Og hins
vegar sem gagnrýnendur en þar
hafa bæði formaður flokksins,
varaformaður og sá sem hér ritar
talað mjög skýrt. Talsvert skýrar
reyndar heldur en forysta Sjálf-
stæðisflokks. Málið sjálft varð
einnig til án hlutdeildar formlegra
stofnana Framsóknarflokksins.
Ég mun á næstunni fjalla nánar
um Framsóknarflokkinn, sögu
hans og almennan áróður um spill-
ingu þess flokks.
Um REI-málið,
spillingu og Fram-
sóknarflokkinn
Í umfjöllun REI-málsins er
reynt að festa í sessi spilling-
arstimpil á Framsóknarflokk,
segir Bjarni Harðarson
» ...ef við alla umfjöll-un um umferðarslys
væri tekið fram ef ein-
hver viðkomandi væri
búsettur í Kópavogi.
Bjarni Harðarson
Höfundur er þingmaður
fyrir Framsóknarflokkinn
NORRÆNT samstarf hefur ver-
ið farsælt og það vekur æ meiri at-
hygli um allan heim. Samstarf
Norðurlandaþjóðanna er eitt elsta
og nánasta svæðasamstarf í heimi,
það nýtur virðingar víða um lönd
og menn taka það sér til fyr-
irmyndar í svæðasamstarfi í öðrum
heimshlutum. Ýmislegt bendir til
þess að þau áhrif séu vanmetin
sem samstarfið hefur á samkeppn-
ishæfni, velferð og jöfnuð í lönd-
unum sem þar eiga að máli.
Því er miður að ekki skuli lögð
meiri áhersla á rannsóknir á ýms-
um þáttum norræns samstarfs. Við
vitum mjög lítið um hvernig nor-
rænt samstarf virkar, hvers vegna
það virkar, hverjir eru mikilvæg-
ustu aðilar í samstarfinu og hvort
það gæti virkað enn betur.
Því getur reynst erfitt að sann-
færa fólk annars staðar í heim-
inum um ágæti norræns samstarfs
og ekki síður að standa vörð um
samstarfið. Það er hætta á því að
enginn kynnist því samstarfsfyr-
irkomulagi sem Norðurlönd hafa
komið sér upp.
Þetta þýðir ekki að lítill áhugi sé
á rannsóknum í norrænu sam-
starfi. Það er öðru nær því Nor-
ræna ráðherranefndin styður
rannsóknir á ýmsum sviðum þar
sem talið er að samstarfið leiði til
aukins árangurs. Það er ákaflega
skynsamleg stefna. Eina rann-
sóknasviðið sem ekki er styrkt eru
rannsóknir á norrænu samstarfi
sem slíku.
Það má hæglega túlka þetta
áhugaleysi á rannsóknum á kjarna
norræns samstarfs sem vott um
dæmigert norrænt lítillæti og
feimni við að vekja á sér athygli.
Við teljum heldur ekki að Nor-
ræna ráðherranefndin eigi að gera
of mikið úr rannsóknum á sjálfri
sér. Þó væri lítill sjóður til stuðn-
ings rannsóknum á norrænu sam-
starfi vel þeginn. Hann myndi gera
fræðimönnum sem rannsaka nor-
rænt samstarf kleift að funda og
ýta úr vör minni verkefnum líkt og
gert er hjá öðrum alþjóðlegum
stofnunum, t.d. Evrópusamband-
inu, Sameinuðu þjóðunum og Atl-
antshafsbandalaginu.
Því viljum við, með hefð-
bundnum hógværum hætti, hvetja
til þess að ráðherrar Norður-
landanna fjalli um þetta mál við
fyrsta tækifæri.
Rannsóknir á norrænu
samstarfi verði auknar
Peter Nedergaard, Ole Elgs-
tröm, Per Lægreid og Baldur
Þórhallsson hvetja til aukinna
rannsókna á norrænu samstarfi
» Í grein þessarileggja fjórir nor-
rænir prófessorar til að
rannsóknum á norrænu
samstarfi verði gert
hærra undir höfði.
Peter
Nedergaard
Peter Nedergaard er prófessor við
Viðskiptaháskólann í Kaupmanna-
höfn, Ole Elgström er prófessor
við Háskólann í Lundi, Per Lægreid
er prófessor við Háskólann í Björgvin
og Baldur Þórhallsson er prófessor
við Háskóla Íslands.
Per
Lægreid.
Baldur
Þórhallsson
SAUTJÁN þing-
menn vilja fá að
kaupa áfengi í mat-
vöruverslunum, ég
vona að þeir séu ekki
fleiri. Allir segjast
þeir treysta einkafyr-
irtækjum til að selja
vín með betri „ár-
angri“ en ríkinu,
reksturinn verði
mjög líklega „hag-
kvæmari“ og
„skömmtunarvaldið“
veikara, eins og þeir
kjósa að orða það.
Um þetta ætla ég ekki að deila
enda ekki úr lausu lofti gripið – sem
dregur síst úr áhyggjum mínum. Ég
ætla heldur ekki að velta mér upp úr
þeirri staðreynd að áfengi er vímu-
efni sem menn ánetjast með ærnum
tilkostnaði fyrir samfélagið. (Og þá
hlýtur spurningin að vakna: Af
hverju eiga kaupmenn að hirða
hagnað af sölu þess en ríkið að borga
brúsann?) Hvað þá að ég vilji eyða
púðri í þá fánýtu rök-
semd að okkur beri að
breyta eins og aðrar
þjóðir í þessum efnum.
Það sem mig langar
hins vegar til að gera er
að fá Sigurð Kára Krist-
jánsson (og félaga hans í
þessu máli) til að velta
fyrir sér spurningunni:
Er sá möguleiki fyrir
hendi að áfengisneysla
unglinga aukist í öfugu
hlutfalli við veikingu
„skömmtunarvaldsins“?
Ég tek eftir því að
þingmennirnir sautján víkja ekki
einu orði að þessu spursmáli í grein-
argerðinni sem þeir sömdu með til-
lögum sínum. Þær eru þó ansi há-
værar raddirnar sem halda því fram
að unglingadrykkja muni aukast fari
áfengið inn í Hagkaup, Bónus og
Nettó. Kannski er þetta röng álykt-
un.
Ég vil spyrja þingmenn, hvern og
einn einasta, eruð þið alveg vissir í
ykkar sök? Mun til dæmis bjórsala í
Hagkaupum ekki auka áfeng-
isneyslu ungmenna? Ef ykkur
blandast hugur um svarið þá bið ég
ykkur þess lengstra orða að láta
börn okkar og barnabörn njóta vaf-
ans og segja nei við tillögum Sig-
urðar Kára og félaga.
Þingmenn, ef vafi þá …
Jón Hjaltason vill ekki að bjór
og léttvín verði selt í mat-
vöruverslunum
»Ég vil spyrja þing-menn, eruð þið alveg
vissir í ykkar sök? Mun
til dæmis bjórsala í
Hagkaupum ekki auka
áfengisneyslu ung-
menna?
Jón Hjaltason
Höfundur er sagnfræðingur og jafn-
framt faðir og afi.
Stórhöfða 21, við Gullinbrú, s. 545 5500.
www.flis.is ● netfang: flis@flis.is
lím og fúguefni
ÞESSI spurning kom upp í
huga minn eftir þá meðhöndlun
sem umsókn Íþróttabandalags
Reykjavíkur fékk á
sambandsþingi Ung-
mennafélags Íslands,
sem haldið var á
Þingvöllum þann 20.
og 21. október s.l. Þar
var umsókninni hafn-
að með atkvæðum 47
þingfulltrúa á meðan
45 voru samþykkir
umsókninni. Það er
ekki nema von að
maður verði hugsi yf-
ir því hvers konar
samtök eru þarna á
ferðinni. Í tíu ár hefur
ÍBR sótt reglulega um aðild að
UMFÍ, en umsóknirnar hafa ýmist
ekki verið afgreiddar, settir hafa
verið afarkostir fyrir inngöngu,
sem erfitt hefur verið að uppfylla
eða umsókninni hefur verið hafnað
eins og nú gerðist án nokkurra
skynsamlegra raka.
UMFÍ skilgreinir sig sem lands-
samtök, íþrótta- og æskulýðs-
félaga. Samtökin fá verulega fjár-
muni af fjárlögum auk þess sem
þau eru aðilar að sérleyfum sem
íþróttahreyfingunni er úthlutað
með lögum s.s. getraunum og
lottó. Innan raða UMFÍ eru nán-
ast öll héraðssambönd landsins
nema frá Reykjavík, Hafnarfirði,
Vestmannaeyjum, Akranesi, og
Siglufirði svo stærstu héraðssam-
böndin séu nefnd. Flestir félagar
UMFÍ koma úr þéttbýlinu, sem er
e.t.v. ekki óeðlilegt miðað við þá
íbúaþróun sem hefur orðið í land-
inu síðustu áratugina.
Það er því alger-
lega óskiljanlegt fyrir
okkur sem erum í
forystu fyrir íþrótta-
hreyfingunni í
Reykjavík að hreyf-
ingin skuli ekki fá
inngöngu í UMFÍ.
UMFÍ hefur lagt
aukna áherslu á að
styrkja sig í þéttbýl-
inu má í því sambandi
benda á áhuga UMFÍ
að byggja nýjar höf-
uðstöðvar í Reykja-
vík. Við getum ekki skilið hvað
veldur því að fulltrúar á sam-
bandsþingi UMFÍ hafni okkar um-
sókn um aðild á meðan innan raða
UMFÍ eru félög sem starfa á ná-
kvæmlega sama hátt og félögin í
Reykjavík. Ég bara spyr, er ein-
hver munur á félögum eins og
Breiðabliki í Kópavogi, Stjörnunni
í Garðabæ, Keflavík ungmenna-
félagi í Reykjanesbæ og íþrótta-
félögunum í Reykjavík eins og
K.R., Val, Í.R. ofl. félögum. Til að
kóróna svo alla vitleysuna þá er
stærsta íþróttafélag Reykjavíkur
og reyndar landsins, Fjölnir í
Grafarvogi, innan raða UMFÍ. Ég
hélt að allir væru að vinna að
sama markmiðinu. Hvaða hags-
muni er verið að verja, spyr sá
sem ekki veit?
Ég get ekki ályktað annað eftir
þessa framkomu, sem mér finnst í
hæsta máta undarleg, en að Ung-
mennafélag Íslands sé í raun lok-
uð samtök. Samtök þar sem aðilar
eru handvaldir inn í samtökin.
Þetta er ólíðandi í ljósi þess að
hér er um samtök að ræða sem fá
úthlutað fjármagni og réttindum
frá Alþingi Íslendinga og getur
því ekki mismunað þegnum lands-
ins með þessum hætti. Stjórnvöld
bæði Reykjavíkurborg og Alþingi
verða að gera þá kröfu til samtaka
sem þeir úthluta gæðum að þau
séu öllum opin.
Fyrir hverja er UMFÍ?
UMFÍ sé í raun lokuð samtök
þar sem aðilar eru handvaldir
inn í samtökin, segir Reynir
Ragnarsson
» Það er því algerlegaóskiljanlegt fyrir
okkur sem erum í for-
ystu fyrir íþróttahreyf-
ingunni í Reykjavík að
hreyfingin skuli ekki fá
inngöngu í UMFÍ.
Reynir Ragnarsson
Höfundur er formaður Íþrótta-
bandalags Reykjavíkur, sem er sam-
tök íþróttafélaga í Reykjavík og öllum
opin sem stunda íþróttir.