Skinfaxi - 01.01.1928, Blaðsíða 13

SKINFAXI
13
Árið lí)18 var lagður grundvöllurinn í'yrir sjálfslæði
íslands. Fullveldisviðurkenningin var hyrningarsteinu-
inn. Ýmislegt vantaði þó á, svo að telja mætti sain-
bandslögin trygg til frambúðar. petta var Islendingum
ljóst árið 1918, eigi ætti oss að vera þetta óljósara.
Sambandsiögin eru einungis b r á ð a b irgðalög.
Uppsagnarákvæðið er full sönnun þess. Ef þau væru
ekki bráðabirgðalög, þá hefði engin ástæða verið til
þess að setja uppsagnarákvæðið í lögin. íslendingum
voru fullljósir gallar samhandslaganna, en þeir lijeldu,
að lögin kynnu að reynast meinlítil eða meinlaus sök-
um þess, hve skamman tíma þau mundu í gildi vera.
Samningsmönnunum 1918 var ljóst, að samhands-
lögin væru engan veginn hæf lil þess að mynda grund-
völl hins íslenska þjóðrikis um ókomnar aldir, þau
mynda hráðahirgðagrundvöll millihilsástands og ekk-
ert annað.
Arið 1930 stendur fyrir dyrum.
Gervöll þjóðin bindur sögurikar endurminningai’
við þetla ár. Með stofnun Alþingis á pingvöllum 930
var grundvöllurinn lagður fyrir hið forníslenska
lýðveldi. pjóðinni her að minnast lýðveldis-
i n s forna. pað er hið forna lýðveldi, sem varpar
frægðarljóma yfir samfelda sögu tiu alda. Söguþjóðin
sjálf má ekki glevma þessu.
III.
Árið 1943 felur í sér frjómagn framtíðarinnar.
Fortíð, nútíð og framtíð marka þá fyrst samfelda
keðju, að viðhurðir áranna séu tengiviðburðir og bein-
ist í framfaraátt.
petta má þvi að eins verða, að vér á pingvöllum 1930
minnumst ekki einasta stofnun hins íslenska lýðveld-
is, heldur tengjum minningu lýðveldisins við þ a ð
s e m e r og þ a ð s e m á a ð v e r ð a. pá getur ekki
hjá því farið, að vér höfum hugfast hvernig málum