Sjómannablaðið Víkingur - 01.01.1943, Blaðsíða 10

Arngrímur Fr. Bjarnason:
Aldrei meiri nauðsyn á
nýbyggingarstyrkjum en einmitt nú
Stóru skörðin í fiskiflotanum íslenzka, sem
ófyllt standa, eru hverjum hugsandi manni auð-
sæ.
Og hitt ekki síður, að mikill hluti fiskveiða-
flotans eru gömul og aflóga skip, og þetta á
einkum heima um þann hluta fiskveiöafiotans,
sem sækir mest á djúpmið og sum í fiutning-
um landa á milli, svo sem botnvörpuskip, línu-
veiðigufuskipin og sumt af stærri vélbátaflot-
anum.
Af hálfu löggjafarvaldsins hafa verið gerð-
ar ráðstafanir tii endurnýjunar fiskiflotans með
því að ýta undir útgerðarmenn með því að
ieggja verulegan hluta af svonefndum stríðs-
gróöa útgeröarinnar í nýbyggingarsjóði. Hjá
botnvörpuskipaútgerðinni og þeim útgerðar-
mönnum öðrum, sem hafa haft skip með fisk í
förum, hefir safnazt verulegur gróði undar.far-
in ár. Hjá öðrum útgerðarmönnum er gróðinn
smávaxnari og hjá allmörgum aðeins sýndar-
gróði frá ári til árs, sem í sumum tilfellum er
margfaldlega aftur tekinn í auknum útsvörum
og sköttum. Sé litið til heildarinnar, blasir sú
staðreynd við þeim, sem til þekkja, að nauð-
synleg endurnýjun fiskiflotans myndi ekki kom-
ast í framkvæmd fyrir tilverknað lagaákvæð-
anna um nýbyggingarsjóði.
Til þess að sú löggjöf komi að notum, er nauð-
synlegt að breyta henni á þann veg, að miklu
fastara sé ýtt á framlög í sjóði þessa. Fyrst og
fremst frá útgerðarmönnum, og jafnhliða frá
ríkinu sjálfu.
Eins og fjárhag ríkisins er nú farið, er það
vel kleift, að það leggi fram sem beinan styrk
verulegan hluta af kostnaðinum við endurnýj-
un fiskveiðaflotans. Ætti framlag ríkisins í
þessu skyni að vera:
1. Framlag af hluta, t. d. 20%, móti framlagi
útgerðarmanns eða félags, enda væri endurnýj-
un bundin samþykki og samráði trúnaðarmanna
ríkisst j órnarinnar.
2. Nýbyggingarstyrkir, t. d. 25%, til þeirra
útgerðarmanna eða félaga, sem nú eða á næst-
unni láta smíða fiskiskip að nýju, án stuðnings
eða framlags úr nýbyggingarsjóði.
Ef ríkið rétti fram örfandi hönd á þann hátt
sem að ofan greinir eða honum líkan, standa
vonir til að endurnýjun fiskveiðaflotans muni
þrátt fyrir dýrtíð og vandræði þau, er ófriðar-
ástandið skapar, taka nokkurn fjörsprett og
góð skip komi í stað þeirra, er farist hafa.
Og það er sameiginlegt nauðsynjamál þjóðar-
innar að á þessu veröi ekki löng bið. Ný og
góð skip eru hin bezta vörn gegn atvinnuleysi
og kreppu. Hin þráöu fley eru nauðsj nleg her-
klæði vegna hagsmuna þjóðarheildarinnar, ek'ki
útgerðarmanna einna eða sjómanna, heldur
aiira.
Keynsla undanfarinna áratuga hefir stað-
fest og margundirstrykað þann saunieika, að
útvegurinn hefir orðið að afla nær emgöngu ut-
flutningsverðmæta í þjóðarbúið og jafnhiiða að
standa að mestu leyti undir öhum skattabyrð-
unum.
Útvegurinn hefir líka að mestu leyti átt þátt-
inn í hvernig farnast hefir styrjaldarárin. —
Hvar stæðum við sem skipalaus þjóð? — og
hvar stöndum við eftir stríðið með fiskveiða-
flota, sem ekki er samkeppnisfær við útlend-
inganna, sem þá munu aftur þyrpast til fisk-
veiöa á miðin umhverfis fsland?
Þá má ekki sú saga endurtaka sig, sem gerð-
ist eftir fyrri heimsstyrjöldina og löngum síð-
ar, að íslendingar kaupi fyrir ærið fé þau skip,
sem keppinautar okkar á sviði fiskveiðanna eru
að leggja frá sér sem ónothæf eða eru búnir að
leggja frá sér fyrir löngu.
Hin nýja saga um endurnýjun fiskveiðaflot-
ans verður að byggjast á nýjum og vönduðum
skipum, sem að svo miklu leyti sem frekast er
unnt, séu að öllu leyti smíðuð af íslenzkum
höndum og huga og á þann hátt hafi það tvö-
falda ætlunarverk að skapa varanlega vinnu
fyrir margt fólk í landi og bjóða sjómönnum
tækifæri til þess að geta ausið meira fé úr hin-
um ótæmandi auðlindum hafsins umhverfis fs-
land. Til þess að fullkomna og framkvæma þetta
ætlunarverk á alþingi og ríkisstjórn að hafa
forustuna — og allir aðrir að leggjast á eitt um
þangað til sigri er náð, því að ekkert er það
bjargráð, sem betur tryggi framtíð þjóðarinn-
ar og velsæld, en fullkominn fiskveiðafloti.
10
VlKINGUR