Sjómannablaðið Víkingur - 01.01.1943, Blaðsíða 13

Þegar stríðið braust út, fór hún úr góðu starfi
í landi, og skráðist á skip í verzlunarflotanum.
f liðflutningunum frá Frakklandi, sem kallaðir
hafa verið „helvítið við Dunkirk" starfaði ung-
frú Viktoría í vélarrúminu á skipi sínu eins og
ekkert væri um að vera, en fór eftir það í land
og settist að í litla húsinu sínu.
Á skipi nokkru sem var á leið til Ameríku,
komust skipvei’jar að því, að annar vélstjóri
var kvenmaður. Þeir furðuðu sig þó meira á
því, að þessi kona var enginn viðvaningur í
starfinu. Hún náði meiri krafti úr vélunum en
nokkrum öðrum hafði tekizt.
Þegar þeir báðu hana að gefa sér skýringu á
því, svaraði hún: ,,Eg tala bara vingjarnlega
við þær. Þú getur lempað þær áfram og stjórn-
að þeim, en þú mátt aldrei reka þær“. En sjó-
mennirnir skildu ekki vel þetta svar. Fjörutíu
og átta klukkustundum eftir að skipið lét úr
höfn, áttu þeir ungfrú Viktoríu það að þakka,
að þeir héldu lífi.
Þegar skipið var um 400 mílur frá landi, kom
þýzk fjögra hreyfla sprengjuflugvél og renndi
sér að því í vígahug.
Ungfrú Viktoría flýtti sér niður í vélarrúm-
ið. Við slagið af fyrstu sprengjunni sem þó
missti marks, féll hún yfir skiptistengurnar.
Hún náði sér þó fljótlega aftur og kallaði sam-
an allt vélaliðið og skipaði fyrir. Það voru að-
eins tvö orð: „Farið upp!“ Hún gaf þeim tæki-
færi til þess að bjarga sér, en var sjálf kyrr
niðri.
Óvopnað skip hefir aðeins eitt ráð til þess
að verjast sprengjukasti úr flugvél. Það verður
að halda beinni stefnu þar til flugvélin tekur
miðun sína á það. Þá verður að setja stýrið hart
í borð, svo að skipið renni út af braut sprengj-
unnar. En hér skiptir aðeins sekundum og
sentimetrum. Aukinn hraði gefur skipstjórnar-
manninum möguleika til þess að snúa skipinu
fljótara en ella og meiri líkur til að geta forð-
ast sprengjur flugvélarinnar yfir höfði sér. Og
ungfrú Viktoría var einsömul niðri í vélarrúm-
inu.
Einn af yfirmönnum skipsins sagði seinna
frá æfintýrinu á þessa leið:
Eftir 10 mínútur var hún búin að tala svo
mikið við vélarnar, að hraðinn á skipinu, sem
áður var tæpar 9 mílur, var kominn upp í 12!/2-
Af sprengjukastinu höfðu eimpípur laskast og
raftaugar slitnað og fleira úr lagi farið. Þétti á
aðal stopplokanum var bilað og sjóðheitur eim-
ur streymdi út yfir höfði hennar. Hefði ein-
hver óvanari verið að verki þarna niðri, hefðu
pípurnar auðveldlega getað sprungið undan
hinu gífurlega álagi. En ungfrú Viktoría
VÍKINGUR
hlífði henni í hvert sinn er hún fann af flug-
vélarhljóðinu, að sprenging var í aðsigi. En
þegar sprengingin var riðin af, opnaði hún fullt
fyrir vélina að nýju.
Mér varð einu sinni litið niður um háglugg-
ann og kallaði þá til hennar nokkrum uppörv-
andi orðum. Hún var á beitistöðinni og hélt
annarri hendi um eimstillirinn yfir höfði sér
eins og hún væri með því að lokka eitt kg.
af eimi eftir þessari brestandi pípu. I kring-
um hana lágu á gólfinu brot af sprengikúlum,
sem fallið höfðu niður um hágluggaopið.
Hún horfði upp á móti sólskininu, en það var
ekki fremur hræðslusvipur í andliti hennar en
á járnþilinu fyrir aftan hana. Hún sá mig ekki,
því að svartir taumar af eldsneytisolíu lágu nið-
ur um andlitið og blinduðu alveg annað augað“.
Þrisvar heppnaðist að renna skipinu undan
sprengjunum, vegna hins aukna hraða, sem
annars hefðu riðið því að fullu. Loks þrutu
sprengjurnar og skotfæri flugvélarinnar og
hvarf hún þá á burt. Ungfrú Viktoría minnk-
aði nú ferðina aftur. Þiljur og björgunarbátar
var sundur skotið, og leki kominn að skipinu,
en við vorum enn ofan sjávar.
Þegar skipið kom í höfn í Virginía, barst
sagan til Norfolk með skipverjunum (sjálf
mintist ungfrú Viktoría ekki einu orði á afrek
sitt). Urðu íbúarnir svo hrifnir, að þeir skutu
saman 2500 dollurum og sendu borgarstjóran-
um í Lambeth. Honum var falið að kaupa fyrir
peningana matreiðsluvagn (canteen) til notk-
unar í loftárásum. Ber hann nafn ungfrúar-
innar, og er kallaður Viktoría Drummond-
vagninn.
Nú er ungfrú Viktoría aftur komin „til sjós“
og „talar vingjarnlega við vélarnar", sem henni
þykir svo vænt um. Þegar hún kemur að landi,
fer hún beint heim til sín í húsið með gulu
hurðina.
Meðan hún bíður næsta skips, hreinsar liún
til í litla garðinum, grípur í að skreyta húsmuni
og „leysir af“ við loftvarnabyssurnar. Því næst
fer hún af stað aftur.
Eftir „Readers Digest“ H. J.
Óveðursgný ég ennþá heyri,
aflanum gengur tregt að ná.
Kvefaðir og með kvilla fleiri,
karlarnir sumir eru frá.
Ástandið það er ekki gott,
ýmislegt ber þess ljósan vott.
J. B.
13