Sjómannablaðið Víkingur - 01.10.1958, Blaðsíða 18

IXTJGVÉLIN RÁN á sveimi yfir útlendum landhelgisbrjót. Þegar geröar eru
mælingar á skipum, er oft flogið mjög lágt yfir þau. Ennfremur til að taka
myndir og eins til þess að sjá nafn og númer skipanna. Síðan þarf oft að
sveima yfir skipunum klukkustundum saman þar tii varðskip kemur á vett-
vang. Kemur fyrir, að landhelgisbrjótar sigla tif hafnar, eftir skipun flugvéla.
Landhelgis gæzluflng
Islenzkir og útlendir sjómenn
sem veiða hér við land, einkum
þeir, sem fiska nærri ströndinni,
eru hættir að reka upp stóraugu,
þegar vængmikill flugbátur
rennur skyndilega með æmum
drunum yfir skipið, svo nærri,
að maður býzt ósjálfrátt við, að
hann rekist á möstrin. Ef sam-
vizkan hjá skipstjóranum hefur
verið góð, þá fjarlægist vélin á
augabragði og hverfur svo innan
skamms.
Já, svona hefur það gengið til
undanfarin ár og það munu fáir,
sem á togurum hafa starfað, sem
ekki hafa séð þennan fallega
flugbát TF-RÁN, eign íslenzku
landhelgisgæzlunnar, oftar en
einu sinni. Þetta er skemmtileg
tilbreyting í góðu og fögru veðri
fyrir sjómennina, en þegar flug-
vélin birtist í náttmyrkrinu, fyr-
irvaralaust, eða undan svörtu
éli, þá stendur ekki öllumásama.
Það eru ekki nema um það bil
fjögur ár síðan Landhelgisgæzl-
an hóf reglubundið gæzluflug og
jafnlangt síðan hún eignaðist
vélina. Þó er hugmyndin eflaust
miklu eldri: sennilega jafngömul
fluginu. Veiðiþjófar léku listir
sínar við öll tækifæri á fyrstu
dögum flugsins, þessvegna urðu
farþegaflugmenn ekki ósjaldan
varir við togara „uppí kálgörð-
um“, eins og sagt er.
íslenzk hugmynd.
Islendingar eru fljótir að til-
einka sér tækni, a. m. k. stund-
um. Framsýnir náungar flytja
hitt og þetta inn frá útlandinu.
Já, flestöll tækni berst hingað til
lands, austan, eða vestan um haf.
Til eru þó undantekningar, og
ein þeirra er fluggæzlan.
Hvað er maðurinn að fara,
kunna nú ýmsir að spyrja? Eins-
og það sé íslenzk „hugmynd" að
horfa á skip úr flugvélum, eða
fara í eftirlitsferðir í þeim. Nei,
síður en svo, en landhelgisgæzla
úr flugvél, á sama hátt og hún
er framkvæmd hér á landi, er al-
íslenzk hugmynd. Islendingar
munu nefnilega vera eina þjóð-
in, sem gerir út flugvél eingöngu
til þess að verja fiskimið sín og
til þess að koma lögum yfir land-
hélgisbrjóta. Þess má einnig
geta, svona til gamans, að marg-
ar þjóðir hafa skrifað hingað og
spurzt fyrir um fluggæzluna ís-
lenzku í því skyni, að fá leiðbein-
ingar og ráð.
Mælingar.
Til þess að gera landhelgis-
gæzlu úr flugvél samkeppnis-
færa við samskonar gæzlustörf
varðskipanna, þurfti að finna
aöferð til þess að staðsetja lög-
brjótana með nægjanlegri ná-
kvæmni. Varðskipin geta stöðvað
vélarnar og látið reka í róleg-
heitum, meðan gerðar eru ná-
kvæmar hornamælingar, eða aðr-
ar staðarákvarðanir. Flugvélin
VÍKINGUR
194