Náttúrufræðingurinn - 1961, Side 31

NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN
179
Bleiknökkvi (Lepiclopleurus arcticus).
Skerjafjörður SV., fjaran, 2 eintök 1960; lengd 11 inm. (Páll
Einarsson).
Hér við land finnur Guðmundur Bárðarson tegund þessa í fjör-
unni við Stykkishólm V. (sjá Sælindýr við ísland í skýrslu Hins ís-
lenzka náttúrufræðifélags Rvk, 1919). En í ritinu: The Zoology of
Iceland, Amphineura, er ákvörðun Guðmundar vefengd. Þó telur
Jörgen Knudsen, sem skrifar um nökkvana, miklar líkur fyrir því,
að bleiknökkvinn geti lifað í íslenzkum sjó, enda þótt hann hafi
eingöngu fundizt við Norður-Noreg og Vestur-Grænland. Höfund-
ur nökkvaritsins telur sig ekki hafa fundið umræddan nökkva í
safni því, sem hann hafi haft með höndum, og á því byggir hann
efasemdir sínar. Nú hefur tegundin fundizt við Faxaflóa, og tel
ég því ástæðulaust að vera að rengja fund Guðmundar á Stykkis-
hólmsfjöru.
Bleiknökkvinn er stuttur og breiður, ekki ósvipaður breiðnökkva
(Lepidopleurus asellus), sem er algengur í Faxaflóa. Hann er okk-
urgulur að lit, mjög flatur, með ávölum mæni og ógreinilegum
þakhyrnum (area). Yfirborð skeljanna er slétt, aðeins lítilsháttar
komótt. Gagnstætt því eru skeljar breiðnökkvans þétt smákorn-
óttar og með greinilegum þakhyrnum.
Rákanökkvi (Lepidochiton exarata G. O. Sars).
í júní 1957 færði Jakob Magnússon, fiskifræðingur, mér þessa
nökkvategund, sem er ný hér við land; hafði komið lifandi upp af
470 m dýpi í suðvestur frá Reykjanesskaga. Nánar
liltekið var fundarstaðurinn á 63° 06' n. br. 23°
42' v. 1.
Norski dýrafræðingurinn G. O. Sars finnur fyrst-
ur manna tegund þessa við Bodö í Noregi á 200—
400 m dýpi, lýsir henni og gefur henni vísinda-
lieitið: Lophyrus exaratus. Síðar fann hann hana
við Florö á svipuðu dýpi. Aðrir fundarstaðir ráka-
nökkvans eru við austurströnd Norður-Ameríku:
undir Flórídaskaga á 540 m dýpi og í nánd við
Nova Scotia á 200—350 m dýpi. Tegundin virðist
því lifa í fremur djúpu vatni samkvæmt þeirri tak-
mörkuðu þekkingu, sem um hana er fengin.
3. mynd. Ráka-
nökkvi, sýndur
ofan frá. (G. O.
Sars).