Náttúrufræðingurinn

Årgang

Náttúrufræðingurinn - 1945, Side 22

Náttúrufræðingurinn - 1945, Side 22
132 NÁTTÚRUFRÆfllNGURINN flug þeirra. Ennfremur fann hann, að þeim er kleift í mismunandi mæli, að smjúga í gegnum efni, og fer það eftir þéttleika þeirra; langsamlega auðveldast smjúga þeir í gegnum loft, en þar næst vatn, pappír, trjávið, gúmmí o. s. frv., en lang sízt í gegntim málma og verst í gegnUm þá þyngstu, svo sem blý, gull o. fl. Sannprófaði Rönt- gen þetta með gliturspjaldi, en einnig með því að láta geislana verka á ljósmyndaplötur og framkalla svertingu á þeim og er sú aðferð nákvæmari. Geislarnir fara eltir beinum brautum og verða ekki fyrir neinum stefnubreytingum við það að ganga í gegnum strendinga (prismu) úr ýmsum efnum, á sama hátt og venjulegir ljósgeislar verða fyrir Ijósbroti, og eru því engar linsur til fyrir röntgengeisla. I>á verða röntgengeislarnir ekki l’yrir neinu endurkasti, en hins- vegar koma þeir af stað nýrri geislun í þeim efnum, sem þeir ganga í gegnum á svipaðan hátt og þegar vanalegt ljós fellur í gegríúm gruggug efni (ryk í lofti). Röntgen áleit að geislar hans væru sama eðlis og ljósið, þ. e. bylgjuhreyfing, en honum tétkst ekki að ákvarða bylgjulengd þeirra með mælingum, en ályktaði, að bylgjulengdin hlyti að vera mjög lítill og miklu minni en bylgjulengd venjulegs Ijóss. Að vísu kom honum einnig til hugar að geislarnir gætu verið mjög hraðfleygar smáagnir, en honum tókst ekki að sýna fram á nein áhrif segulsviða eða rafsviða á brautir röntgengeislanna, en þau áhrif var mjög auðvelt að sýna ef um katóðu-geisla eða aðrar raf- magnaðar agnir var að ræða, og taldi hann því sennilegra að geisl- arnir væru mjög skyldir vanalegum Ijósgeislum, og reyndist sú hug- mynd hans rétt, eins og síðar mun vikið að. Uppgötvun Röntgens vakti þegar feikna mikla athygli. Var þegar auðsætt, að hún hefði stórfellda vísindalega þýðingu og eins hitt, að hún myndi geta orðið til mikils gagns á sviði læknisfræðinnar. Víðs vegar um heim fóru menn að endurtaka tilraunir Röntgens og leituðust við að ná sem fullkomnustum röntgenmyndum. Sjálfur hafði hann birt nokkrar myndir, sem hann hafði tekið, og er þar á meðal 2. ntynd, sent hann tók af hönd konu sinnar þann 22. des- ember 1895. Annars gerði almenningur sér skringilegar hugmyndir um geisla þessa og myndir þær, sem með þeim mætti taka, og kentui það glöggt í ljós á 3. mynd, sem er tekin úr samtíma skoptímariti. A ]n'í eru ýmis vandkvæði, að ná góðum röntgenmyndum, og má jiar nefna, að vegna þess, hve ljósbrot þeirra er lítið, eru engar lins- ur til fyrir röntgengeisla, og verða því myndirnar, sem með þeim fást, skuggamyndir, og þeim ntun skýrari, sem brennibletturinn, þ. e. upphafsstaður röntgengeislanna er minni.

x

Náttúrufræðingurinn

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.