Samvinnan - 01.09.1953, Blaðsíða 6

anburður á verðlagi KEA og lægsta
verði í Reykjavík á nokkrum vöru-
tegundum sýndi, að KEA seldi marg-
ar þeirra lægra verði en fáanlegt var
í höfuðstaðnum.
Auk þessa lága verðlags, sem
einnig á tvímælalaust meginþátt í
því, að verðlag kaupmannaverzl-
ana ekki er luerra, já félagsmenn
KEA endurgreiðslu eftir að ársvið-
skipti hafa verið gerð upp, og nam
hún 5% fyrir síðasta ár. Það jafn-
gildir einnig verulegri lcekkun á
vöruverði.
HVAÐ ER AÐ GERAST
HJÁ KEA?
Eyfirðingar hafa löngum verið stór-
huga menn og kaupfélag þeirra eitt
mesta framkvæmdafélag í landinu.
Líður vart það ár, að ekki þoki nokk-
uð áfram verklegum framkvæmdum
félagsins, og varð 1952 engin undan-
tekning í þeim efnum. Þá var frysti-
hús félagsins á Dalvík endurbætt að
miklum mun, komið fyrir nj'jum
frystivélum í vélarhúsi þess, sem reist
var 1951 og það gert mjög afkasta-
mikið. Haldið var áfram smíði mvnd-
arlegs verzlunarhúss á Dalvík og á
Akureyri var byggð kartöflugeymsla.
Stendur hún við Skipagötu og hent-
ar vel sem almenn vörugeymsla, þann-
ig að nota má húsið, þótt uppskeru-
brestur verði á kartöflum, og þar með
hindra, að framleiðendur þurfi að
bera þungan kostnað af geymslum
þau árin. Þá átti félagið þátt í fleiri
framkvæmdum, svo sem hinni miklu
olíustöð á Oddeyri og mætti fleira upp
telja.
Þetta gerðu kaupfélagsmenn í Eyja-
firði á einu ári, þrátt fyrir mikinn skort
á lánsfé, sem þá
var í landinu, og
þó stendur í
skýrslu félags-
s t j ó r n a r, að
kaupfélagið hafi
„ekki ráðizt i
mikil stórvirki
eða umsvifa-
miklar fram-
kvœrhdir“ á ár-
inu!
VINSÆL ÞJÓNUSTA.
Á þessu ári eru 10 ár liðin, síðan
Kaupfélag Eyfirðinga lét fyrst smíða
ÚtgerÖ smábáta fcr nú ört vaxandi um land
allt, og fjórir bátar, töluvert stcerri en þessi
trxlla, verða smiðaðir hjá KEA i vetur.
geymsluhólf til leigu í frystihúsi sínu
á Oddeyrartanga. Var þetta þá nýung
í almenningsþjónustu, sem þegar náði
miklum vinsældum og hefur hreiðzt
víða um land.
Haukur Ólafsson frystihússtjóri
skýrir svo frá, að fjöldi manns hafi
áður fyrr leitað til frystihússins og
óskað þess, að fá geymd matvæli. Var
þetta fyrst í stað gert í einni af kæli-
geymslum hússins, en það reyndist
mjög óhentugt, og var þá tekinn upp
sá háttur að smíða smáhólf, sem hægt
er að læsa, og leigja þau.
Síðan byrjað var á þessari hólfa-
leigu, hefur stöðugt þurft að bæta
við hólfum, og eru þau nú orðin yf-
ir 1100, en þyrftu að vera 200—
250 fleiri, ef fullnægja ætti eftir-
spurn. Mun þetta að meðaltali
nálgast, að annað hvert heimili á
félagssvæði KEA hafi hólf í frysti-
húsinu og sýnir það bezt vinsældir
þessarar þjónustu.
Hólfin eru höfð af mismunandi
stærðum og eru leigð fyrir 45—300
krónur á ári eftir stærð. Geyma menn
í þeim hvers konar fryst matvæli, kjöt
að sjálfsögðu mikið, einnig smjör og
slátur og hvaðeina fleira. Hafa menn
aðgang að hólfunum á svipuðum tíma
og búðir eru opnar og geta þá sótt
sér í- matinn af birgðum sínum. A
þennan hátt tekst mörgum fjölskyld-
um að spara nokkuð á matarkaupum
sínum. Bezt er þessi skipan fyrir þá,
sem framleiða matvælin sjálfir, enda
hafa bændur mjög margir notfært sér
þessa þjónustu.
Það færist nú í vöxt víða um heim,
að fjölskyldur kaupa fryst matvæli
í allstórum stíl og gejrma sjálfar. Er
byrjað að framleiða erlendis frysti-
skápa eða frystikistur til slíkrar
geymslu á heimilum og breiðast þessi
tæki ört út. Einhvern tíma munu þau
vafalaust leysa leiguklefa í frystihús-
um af hólmi hér á landi, en tækin eru
dýr og enn geta aðeins fá heimili eign-
azt þau. Meðan svo er, má gera ráð
fyrir því, að vinsældir frystihúsahólf-
anna, sem KEA kom upp fyrst allra
aðila hér á landi, fari vaxandi.
KEA STYÐUR SMÁ-
BÁTAÚTGERÐ.
Útvíkkun landhelginnar hefur nú
þegar borið þann gleðilega árangur,
að útgerð smábáta hefur stóraukizt
um allt land. Byggist þessi útgerð að
miklu leyti á því, að menn eiga báta
þá, sem þeir róa á, og geta oft hag-
nýtt sér eigin vinnuafl og sinnar fjöl-
skyldu betur en ella. Skipta trillur nú
tugum í mörgum verstöðvum og
heildarafli þeirra er án efa orðinn
veruleg björg í þjóðarbúið.
Enda þótt öllum þorra landsmanna
hafi um skeið verið ljóst, hversu þýð-
ingarmikið það er að hlúa að þess-
ari smáútgerð, hefur nokkuð þótt
skorta á viðunandi aðbúnað fyrir
hana. Til dæmis var ókleift að fá
trillurnar tryggðar þar til Samvinnu-
tryggingar riðu á vaðið fyrir nokkr-
um mánuðum og hófu smábátatrygg-
ingar. Væri full ástæða til að gefa því
meiri gaum, hversu efla megi þessa
útgerð og bæta aðstöðu hennar.
Mikill og vaxandi áhugi er fyrir
smábátaútgerð í Ey^jafirði, og hefur
Kaupfélag E}4irðinga viljað leggja
mönnum lið til þess að eignast bát-
ana. Er nú byrjað á smíði fjögurra sjö
smálesta báta í Skipasmíðastöð KEA
og mun kaupfélagið lána til smíði
bátanna auk þess sem nokkur opin-
ber aðstoð hefur fengizt. Bátarnir eru
þilfarsbátar, hin myndarlegustu fley,
ætluð Hríseyingum. Mun einn bátur-
inn verða einkaeign, en hinir eign
tveggja manna hver og ættu þeir að
verða góður atvinnuauki. Smábáta-
útgerð við Eyjafjörð er einnig mikil
á Árskógsströnd og í Dalvík.
Jakob Frimannsson
6