Samvinnan - 01.03.1958, Qupperneq 8
í samkeppni við 600 kaupmenn
Kjartan Sæmundsson
kaupfélagsstjóri hjá KRON
HANN HEFUR samið við þá í Berlín,
Leipzig og Prag. Hann hefur verzlað
vestur i Ameríku. Hann hefur höndlað í
Hamborg og víða farið þar á milli. Hann
hefur skoðað vörusýningar og þreifað á
margs konar góssi, velt vöngunum yfir
sýnishornum og ýmist sagt neitakk eða
lagt inn pöntun. Sennilega hefur hann
verið meðal minnstu viðskiptavina hjá
þeim útlenzku, en það stafar af því
einu, að hans þjóð, okkar þjóð, er svo
fámenn. Hún þarf að fá góða vöru fyr-
ir því, og maðurinn er þrautkunnugur
óskum, þörfum og smekk sinna landa.
Hann er Ólafsfirðingur að ætterni,
einn af reyndustu verzlunarmönnum ís-
lenzkrar samvinnuhreyfingar. Nafnið er
Kjartan Sæmundsson og munu þá ýms-
ir fara að kannast við hann í sambandi
við störf, sem ekki eru nefnd hér að of-
an. Hann er sem sé kaupfélagsstjóri
KRON nýbakaður og var þar áður for-
stöðumaður fyrir SÍS-Austurstræti um
hríð.
En þessi síðustu störf Kjartans eru á-
vöxtur af löngu og dyggu starfi hans,
ávöxtur, sem er rétt að byrja að þrosk-
ast og á vonandi langan blómatíma eft-
ir. Flest ár sinnar þjónustu við íslenzka
samvinnuhreyfingu var Kjartan inn-
kaupastjóri, sem oft var fjarri sínum
skrifstofustóli í Reykjavík eða á Akur-
eyri, af því að hann var á nauðsynleg-
um ferðalögum langt úti í löndum til að
finna þá vöru, sem menn vanhagaði um
hér heima, og fylgjast með þeim nýj-
ungum, er fram komu.
Kjartan Sæmundsson fæddist í Ólafs-
firði 1911, en fluttist ungur til Akur-
eyrar. Hann gerðist sendisveinn hjá
KEA, varð þar síðan verzlunarmaður í
Kjartan
járn- og glervörudeild og ioks deildar-
stjóri. Árið 1942 var Kjartan sendur
vestur um haf til að hjálpa til við inn-
kaup fyrir kaupfélögin, sem voru ærið
erfið á styrjaldarárunum. Hann átti að
vera vestra þrjá mánuði, en var fjögur
ár á vegum innkaupanefndar viðskipta-
ráðs. Þegar hann kom heim 1946, var
hafin endurbygging samvinnustarfsins,
og hann tók við starfi sem deildarstjóri
í innflutningsdeild SÍS og fór þá víða
um lönd til innkaupa, svo að honum
þótti meira sport að fá að dveljast í
friði heima en ferðast.
Kjartan hefur nú mikil verkefni að
glíma við. KRON er eitt stærsta kaup-
félag landsins, félagsmenn 5.494, árs-
velta röskar 41.5 milljónir, 20 búðir og
starfslið um 90. En reksturinn hefur
gengið misjafnlega, meðal annars vegna
þess, að kaupstaðafélögin hafa ekki af-
urðir að selja og því ekki tvöfalda veltu
til að bera allan kostnað, eins og sveita-
félögin. Og KRON á í höggi við rúmlega
600 vígreyfa kaupmenn. Er það ærin
samkeppni.
Kjartan ber til brunns mikla verzlun-
arþekkingu og skarpa sýn varðandi
rekstur og hagkvæma skipan verzlunar-
innar. Samvinnan óskar honum farar-
heilla í hinu nýja starfi og vonar að
honum auðnizt að gera mikið átak fyrir
samvinnustarfið í höfuðstaðnum.
engu tapað, þótt hann hitti hana ekki
heima, því að er það kom fvrir, að hann
hitti hana eina, brast hann alltaf kjark
til þess að tjá henni tilfinningar sínar.
Hann varð hræddur og feiminn í návist
hennar, eins og þegar hann var drengur
og presturinn vildi láta hann lesa. Þau
töluðu aldrei um annað en veðrið og ann-
að álíka innihaldsríkt og stundum varð
hann alveg klumsa og gat heldur ekkert
sagt um veðrið. Þá brosti hún svo undur
blíðlega til hans, en hann fyrirvarð sig
sáran fyrir aumingjaskapinn.
En það var brosið hennar, sem hélt
voninni lifandi í brjósti hans. Hann
skildi það svo, að hún væri að hvetja
hann — að í brosi hennar fælist draum-
ur um fagra framtíð fyrir þau bæði.
Og sá dagur hlaut einhverntíma að
koma, er hann gat ekki lengur látið hjá
líða að tjá henni tilfinningar sínar. —
Kjartan komst fljótt á snoðir um
ástæðuna fvrir liinum tíðu heimsóknum
vinar síns. Hann hafði ætíð hlakkað til
komu Finns, og ekki sízt vegna þess, að
hann gat sjálfur ekki komið eins oft að
Bergi og áður vegna mikilla anna. Einn-
ig nú ásetti hann sér að taka vel á móti
Finni, þótt hann vildi helzt, að hann
fækkaði komum sínum og væri sama þótt
hann legði þær alveg niður. Og hann
fann til einhverrar innri ánægju. þegar
Finnur fór án þess að hafa hitt Unni.
Hann þoldi ekki að sjá Unni í návist
Finns vinar hans; honum fannst sem
Finnur væri að taka eitthvað dýrmætt
frá sér — honum var nefnilega alveg eins
farið og Finni, hann var orðinn ástfang-
inn af þessari stúlku. Nei, það var ekki
gott í efni!
Og vináttan kólnaði smátt og smátt
og eitrið læsti sig inn í hugina.
Unnur var hin sama og áður, alltaf
jafn glaðleg og vingjarnleg og virtist
ekki hafa minnstu hugmynd um, að vin-
irnir voru báðir orðnir ástfangnir af
henni, og óveðursskýin þéttust meira og
meira yfir höfði hennar. Hún var nú einu
sinni svona gerð, að hún brosti til allra
og sá ekkert athugavert við það, datt
sízt af öllu í hug, að bros hennar tendr-
uðu óslökkvandi bál í sálarfylgsnum vin-
anna. Hún hugsaði sem svo, að ef eitt
bros gæti birt upp í tilbreytingarleysinu
og stritinu, þá væri það ekki of mikið,
og svo hélt hún áfram að brosa. Hún
meinti ekkert með því. Hún var ham-
ingjusöm, og þess vegna var hún glöð.
Og liún óskaði, að allir væru eins ham-
ingjusamir og hún sjálf. —
Svo var það eitt sinn um sláttinn. Hún
var með Kjartani að hirða hey undan
úrkomu og dró ekki af sér, enda var hún
orðin dauðþreytt, er síðasti bagginn var
kominn inn í hlöðuna. Þá kom helliskúr,
svo að þau fóru inn í hlöðuna til þess að
verða ekki gegndrepa af rigningunni.
Þau sátu í heyinu og hlustuðu á regnið
á þakinu. Unnur fór að tína hey úr hár-
inu á sér, en Kjartan var að tyggja punt-
strá heldur en ekki neitt.
Svona leið nokkur stund. Það var eins
og hvorugt þeirra treysti sér til þess að
rjúfa þessa þögn; Unni fannst það hlægi-
legt, en þó kom hún sér ekki að því að
segja neitt, því að henni sýndist Kjart-
an vera svo hátíðlegur á svipinn. Hann
leit á hana með einkennilegum gljáa í
augunum og sagði nærri því drengjalega:
„En hvað þú hefur fallegt hár, Unn-
ur!“
„Finnst þér það?“ svaraði hún og ergði
sig yfir að hún fann, að hún roðnaði. Og
nú skildi hún meira en hún kærði sig
um.
Hann varð djarfari þegar hann sá að
hún roðnaði; nú gat ekki leikið neinn efi
á því, hvern hug hún bar til hans og hann
mælti:
„Já, mér lízt vel á hárið á þér. Ég —
ég — elska það . . .
8 SAMVINNAN