Samvinnan - 01.03.1958, Síða 27

Sigurjón Jónsson.
Á heiðinni voru vörður.
Undanfarin dægur hafði geysað
krapahríð. Heiðin var hulin í fann-
breða, svo að hvergi sá dökkan díl.
Og vörðurnar voru klæddar í klaka-
hjúp, samlitan umhverfinu.
Göngubúinn maður lagði til heið-
arinnar. Veðrið var bjart, heiður
himinn, útsýn fögur til allra átta —
kaldur tíguleiki yfir vetrarauðninni.
Færðin þung og lýjandi, skelin brotn-
aði í hverju spori. Ferðamaðurinn
varð göngumóður.
Hann þræddi nákvæmlega vörðuðu
leiðina, nam staðar við hverja vörðu,
tók þó eigi tíma til að hvíla sig og
blása mæðinni, heldur reiddi stöngina
til höggs og braut niður klakabrynj-
urnar. Seint um kvöldið kom hann
til byggða, þreyttur eftir erfiðan dag.
Þá risu vörðurnar afhjúpaðar í hjarn-
breiðu þingeysku heiðarinnar.
Þessi gamli ferðaþáttur rifjast upp
þegar þú, glókollur, ert að stíga fyrstu
sporin. Sumir viðburðir halda verð-
gildi gegn um aldir og áratugi; — þeir
leita fram í hugann, þegar ungur mað-
ur rís á legg.
Verðlaunaritgerð Kaupfélags Þingeyinga
— í dag stígur þú glókollur fyrstu sporin —
Eftir Sigurjón frá Þorgeirsstöðum
Vörður á vegum eru hlaðnar til að
leiðbeina vegfarendum. Þeir þurfa
ekki að notfæra sér slíka leiðsögn,
þegar kennileiti sjást í landslagi,
stjörnur leiftra og norðurljós braga.
En í myrkri og dimmviðri kemst
ferðalangurinn oft til mannabyggða
með því að þræða leiðina frá einni
vörðu til annarar. Þeir, sem hlóðu
vörðurnar, eru ef til vill horfnir í
mold feðranna, en þeir lifa áfram í
verkum sínum.
Varða, sem er vafin í værðarvoðir
vetrarins, bregst á varðberginu. Hún
er eins og göfug kóngsdóttir í álög-
um, sem greint er frá í ævintýrunum.
Og hún bíður þess, að elskhugi henn-
ar, þeyvindurinn, komi og leysi hana
úr hlekkjunum.
Bóndinn, sem gekk heiðina í hrein-
viðrinu, þurfti ekki að gefa gætur að
vörðunum. Hann var þaulkunnugur
leiðinni. En hann vissi, að ljósum degi
getur fylgt sótsvört nótt, og íslenzk
veðrátta er hverflynd og duttlunga-
full. Og hann lét sig varða örlög
mannsins, sem leggur á heiðina næsta
morgunn. Þess vegna braut hann
klakann af vörðunum — gerðist liðs-
maður sólbráðs og sunnanvinda.
í dag stígur þú, glókollur, fyrstu
sporin. Þú brosir, baðar út höndun-
um, bjartur drengur, hamingjusamur
yfir unnum sigri, en jafnframt dálítið
kvíðandi að fótstyrk bresti til að
standa óstuddur.
Það er skylda eldri kjmslóðarinnar
að rétta æskunni örfandi hönd, benda
henni á varðaða vegi, reyna að glæða
trú hennar á það hlutverk, sem henn-
ar bíður í landinu. Æskan fer að vísu
í mörgu sinna eigin ferða, en kjölfest-
una fær hún að lokum úr hollum á-
hrifum, sem hún verður fyrir í upp-
vextinum.
Það er einkum eitt, sem ég vil segja
þér, glókollur, um leið og þú stígur
fyrstu sporin: Landið þitt heitir ÍS-
LAND. Sumum finnst það lítilmót-
legt land, eyja með eld og ísa, norður
undir heimskauti. En þú mátt aldrei
gleyma því, glókollur, að þú ert ís-
lendingur — þér á að vera það heil-
agt hugðarefni, að reynast íslandi
sannur sonur.
Landið þitt, glókollur, er fagurt.
Það er land mikilla andstæðna. Hrika-
leg fjöll með gnæfandi tinda, úfin
brunahraun, lyngheiðar og fífusund,
silfurtærar bergvatnsár í djúpum
Á síðastliðnu ári átti Kaupfélag Þingeyinga 75 ára afmæli. í
tilefni af því efndi kaupfélagið til ritgerðasamkeppni meðal
samvinnustarfsmanna um land allt. Samkeppnin var auglýst í
HLYN, hinu útbreidda og vinsæla blaði samvinnustarfsmanna,
sem Fræðsludeild SÍS gefur út og Örlygur Hálfdánarson stýrir.
Verðlaunin voru vikudvöl í Þingeyjarsýslu fyrir tvo í boði kaup-
félagsins og heiti ritgerðarinnar skyldi vera FYRSTU SPORIN.
Fjölmargar ritgerðir bárust, en dómnefndin var sammála um
yfirburði ritgerðar þeirrar, er hér birtist. Reyndist hún vera eftir
Sigurjón Jónsson, fulltrúa hjá Kaupfélagi Austur-Skaftfellinga
í Höfn.
Sigurjón Jónsson er fæddur að Borg í Hornafirði 3/9 1911.
Ilann ólst upp að Víðinesi í Berufirði. Stundaði nám við Lauga-
skóla 1931—32. Hóf störf hjá Kaupfélagi Austur-Skaftfellinga
1935 og vann þar til síðustu áramóta, en fluttist þá til Reykja-
víkur. Sigurjón hefur mikið fengizt við smásagnagerð og hefur
Samvinnan nokkrum sinnum birt sögur eftir hann. AIls mun
hann hafa birt 40—50 smásögur í blöðum og tímaritum undir
nafninu Sigurjón frá Þorgeirsstöðum.
SfiMVINNAN 27