Samvinnan - 01.06.1958, Blaðsíða 4

Búseta Mormónanna í Utah og framvindan í Saltsævardal
HHS

■
Opinberun mormóna var yfirleitt ekki
til þess fallin að vekja mikla ánægju hjá
lærðum mönnum. enda hefur víst eing-
inn íslenzkur háskólamaður nokkru sinni
komist undir áhrif þeirra í Höfn. En
nokkrir ólærðir íslendíngar sem stund-
uðu iðnnám þar í borg hrifust af þessum
boðskap, flestir held ég úr Vestmanna-
eyjum, ellegar af austanverðu Suður-
landsundirlendi; þeir boðuðu opinberun
drottins fyrir munn Jóseps Smiðs í átt-
högum sínum þegar heim kom.
Því miður er gagnverkan íslendínga
við opinberun mormóna einginn sérstak-
ur sólskinsblettur í sögu andlegs lífs á
íslandi. Tómlátir mörlandar vorir sem
fyrir mart eru frægari en vera trúhetjur,
og ekki hafa svo menn viti lagt nokkurn
skerf til trúarkenninga heimsins, utan
jánkað sálarlaust einhverjum trúarsetn-
íngum uppúr útlendíngum, þeir tóku nú
við sér af meira offorsi gegn mormóna-
Síðari hluti
trú en menn vita dæmi til að íslendíng-
ar hafi áður gert með eða móti trúar-
brögðum. Andleg sem veraldleg yfirvöld
og svo lærðir sem ólærðir snúast hatrarn-
lega gegn þessum flokki. Eitthvað hefur
hlotið að felast í kenníngum mormóna
þess umkomið að raska geðró trúarlega
steingelds ahnenníngs einsog verið hefur
á Islandi. Eftilvill er skýríngin sii að
fólki sem helsti leingi hefur játað stein-
runnar kennisetníngar einsetumanna og
útilegu úr Miðjarðarhafsbotnum frá því
fyrir tvöþúsund árum eða meir. ellegar
viskunni úr ölkærum bóndamúnki þýsk-
um, hlýtur að hafa orðið ónotalega bilt
við að heyra drottinn væri sjálfur nær
og farinn að tala við menn fyrir vestan
haf. IMormónarnir sem híngað kornu í
trúboðserindum voru hraktir og smáðir
meira en nokkrir málsvarar andlegra
skoðana á íslandi fj7r eða síðar. Það
kom bann frá sveitarhöfðíngjum og yfir-
völdum við því að skjóta yfir þá skjóls-
húsi eða hygla þeim á nokkurn hátt. Það
var sigað á þá hundum af bæunum hvar
sem þeir geingu um garða í sveitum.
Einn var bundinn niður við hestastein
á sunnudegi undir messu svo hann kæm-
ist ekki í kirkju. Gagnstætt lögum sem
þó giltu í landinu var reynt að varna
þeim máls, ti'úboðspésar þeirra. sem þeir
urðu að láta prenta í Kaupmannahöfn,
voru teknir af þeim með lögregluvaldi.
En eftir því sem manni skilst af bókum
postula eins og Þórðar Diðrikssonar og
Eiríks karlsins á Brúnum, þá ergði það
prestastéttina og kirkjuyfirvöldin mest
að þessir einföldu og hrekklausu ídýf-
Halldór Kiljan Laxness.
ingarsinnar skyldu altaf vitna í biflíuna
til að sanna sitt mál gegn barnaskírn á
móti klerkdóminum; en þegar því var
hinsvegar haldið fram við þá að eingin
opinberun væri til nema sú sem stæði í
biflíunni, þá sögðust þeir ekki trúa því
að guð væri þagnaður.
Samt voru þeir til, og fleiri en menn
skyldu halda af viðtökunum, sem fundu
þá sannleiksraust í boðskap mormóna að
þeir létu skírast til þessarar trúar. En
með því fyrirheitna landið var bundið
mormónstrú, þá lagði þetta góða fólk
mestalt leið sína burt af íslandi. og nam
ekki staðar fyren vestur í Saltsævarborg.
Eru þær vesturfarir raunar fyrstar af ís-
landi, og hófust aldarfjórðúngi áðuren
útflutníngur manna til Ameríku alment.
Það var snemma í lögum mormóna,
eftir skipun drottins, að sérhverjum
manni sem léti turnast væri lögð sú
skylda á herðar að eyða tveim árum ævi
sinnar í þágu kirkjunnar, og þá einkum
til trúboðs. Enn þann dag í dag hvílir
samskonar starfskvöð til handa kirkj-
unni á sérhverjum mormón. auk þess
sem safnaðarmenn gjalda henni tíunda
hluta allra tekna sinna. Fjai-ri fór því að
trúboðar mormóna væru sendir útum
heim að boða sannleikann með fullar
hendur fjár, nei þeir urðu að gera svo vel
og fara einsog þeir stóðu. án nestis og
pýngju, og vinna fyrir sér hvar sem þeir
komu fram; nema lofað hjálp að komast
heim aftur til fyrirheitna landsins við
Saltsæ ef þeir skyldu standa uppiskroppa
á fjarlægum heimsenda að tveim árum
liðnum.
Flestir íslendínga þeirra sem tóku
mormónstrú og fluttust til Utahríkis
settust að í sveitabygðinni Spanish Fork,
um hundrað og fimtíu kílómetra frá Salt-
SAMVINNAN