Neisti - 10.10.1978, Blaðsíða 3
NEISTI lO.tbl. 1978 bls. 3
Varnaðarorð til þjóðlegra sósíalista
Margir félagar íAlþýöu-
bandalaginu (Abl.) sem hafa
átt erfitt með a5 kyngja þvi
a5 flokkur þeirra skyldi fara
í ríkisstjórn, sem ekki hefur
brottför hersins á stefnuskrá
sinni, hafa huggað sig vi5 a5
með þátttöku sinni 1 ríkis-
stjórn hafi Abl. unni5 varnar-
sigur 1 baráttunni fyrir efna-
hagslegu sjálfstasði þjóðar-
innar. Nú á að efla atvinnu-
vegi borgarastéttarinnar.
Andstaða atvinnurekenda við
efnahags stefnu núverandi
ríkisstjórnar er einungis
sönnun þess sem „íslenskir
sósíalistar" hafa lengi hald-
i5 fram, að atvinnurekendur
eru óþjóðlegir og vilja ekki
efla fyrirtæki sm. (Sbr.
einnig tapreksturinnÚ) Nú-
verandi ríkisstjórn hefur
lika ákveöið að leggja niður
viðræðunefndina um orkufrek-
an iðnað, svo það er engin
hætta á að Hjörleifur Gutt -
ormsson leiðist út í að ræða
við útlend stórfyrirtæki eins
og Magnús Kjartansson á
sínum tíma.
Hætt er þó við að ýmsir
hafi fengið hland fyrir hjart-
að þegar þeir lásu leiðara
Þjóðviljans 19.sept. sl. Upj>-
haf leiðarans einkennist
reyndar af þeim stórhug sem
alltaf hefur. verið aðalsmerki
„íslenskra sósíalista" frá
því að Einar Olgeirsson lagði
fram áætlun sina um ráðstöf-
un striðsgróðans. Þar er
bent á að: „Þeir eru til sem
halda þvi fram að ekkert það
stórverkefni blasi nú við á
þessu sviði(uppbyggingu at-
vinnuveganna) sem réttlæti
áð Alþýðubandalagið slái af
kröfum síhum um þjóðfélags-
breytingar og herlaust land
og gangi í ,,fjósverkin" fyrii
íhaldsöflin með stjórnarþátt-
töku. A mörg slík stórverk-
efni má benda, enda þótt
skiptar skoðanir kunni að
vera á möguleikum bremsu.
stjórnar í efnahags málum að
koma stórvirkjum fram. "
Síðasta setningin f þessari
tilvitnun er reyndar vitnis-
burður um að hér heldur á
pennanum maður sem er smit-
aður af óþjóðlegheitum borg-
arastéttarinnar, þvi eins og
allir vita þá eru það ekki
nema Sjálfstæðisflokkurinn og
Fylkingin sem efast um getu
íslenska auðvaldsþjóðfélags-
ins til þess að framkvæma
stórverkefni, Strax við lest-
ur þessarar tilvitnunar hlýtur
hinn þjóðlegi sósfalisti að
verða var um sig. Þegar
leiðarahöfundurinn heldur
áfram og útlistar það sem
„stórverkefni" að koma hér
upp „töluverðum rafeindaiðn-
aði" og ræðir um að grund-
völlur gæti verið fyrir"sam-
setningarframleiðslu á raf-
eindatækjum" , þá afhjúpar
hann sig algjörlega. Raf-
eindaiðnaður byggir að öllu
leyti á hráefnum sem ekki
eru til í landinu og yrði að
flytja inn. Samkeppni i þess-
ari grein er geysihörð og
mörg fyrirtæki sem hafa byrj-
að með eina snjalla hugmynd
hafa fljótlega orðið risunum
að bráð. Mörg fyrirtæki í
rafeindaiðnaði eru nátengd
hergagnaframleiðslu, enda
eru herir stærstu kaupendur
rafeindatækja. Það gefur þvi
auga leið að rafeindaiðnaði
fylgir stór áhætta, skerðing
á efnahagslegu sjálfstæði þjóð-
arinnar leiðir til þess að
styrkja stöðu hersins í ís -
lensku þjóðfélagi. Það gefur
einnig auga leið að enginn
ne'ma Sjálfstæðisflokkurinn og
Fylkingin eru fylgjandi þvf að
hér verði sett upp samsetning*
arverksmiðja sem starfi sem
útibú frá útlendu stórfyrirtæki
__Fyrir hönd allra „þjóðlegra
sósialista", sem stefna að
storhuga atvinnuuppbyggingu
á fslandi viljum vér koma hér
a framfæri þeim eindregnu til-
mælum að þegar í stað verði
hafin barátta gegn þessum
haskalegu hugmyndum. A
skal að ósi stemma. Þrátt
fyrir núverandi ríkisstjórn
bendir ekkert til þess að „at-
vinnulíf okkar" losni við tap-
reksturinn af Grundartanga-
verksmiðjunni. Við skorum
einnig á þann sem skrifaði
þann leiðara sem hér hefur
verið vitnað til, að opinbera
hver hann er. Það er lýsandi
dæmi um vinnubrögð þessa út'
sendara Seðlabankans (Guð-
mundar Hjartarsonar ?) að
hann merkir ekki leiðara sina
— svo allir „sannir fslending-
ar" megi vita hver hann erf
AD
Barátta kennara
Undanfarið hefur mátt lesa
í flestum dagblöðum landsins
um baráttu Sambands Grunn-
skólakennara (nýtt nafn á Sam-
bandi fsl. Barnakennara, SÍB),
Sambandið setur á oddinn
kröfu um að kennarapróf séu
jafngild til launa, án tillits til
hvenær þau eru tekin. Til
áréttingar þessari kröfu sam-
þykktu kennararnir að taka
ekki nema f æfingakennslu
þar til málið væri leyst. Val-
geir Gestsson, formaður SG,
segir í Þjóðviljanum þann 14.
sept. sl. , að ákvæði um þetta
hafi verið í síðasta kjara—
samningi, en fjármálaráðu-
neytið túlki það á annan hátt
en þeir. Frásögn Valgeirs
er mjög óljós, a.m. k. eins
og hún birtist í blaðinu.
Túlkun fjármálaráðuneytis-
ins er þannig, að allir kenn-
arar, sem voru neðar en í
13. launaflokki, voru færðir
upp í þann flokk og héldu sín-
um launaþrepum, en 13.1auna»
flokkur er byrjunarlaunaflokk—
ur manna með próf frá KHÍ.
Siðasta útskrift kennara með
gamla kennaraprófið var vor-
ið 1973, þannig að þeir, sem
hafið hafa störf strax að
loknu námi eru nú komnir í 3.
þrep 13. launaflokks, nema
síöasti árgangurinn, sem er
enn í 2. þrepi. Launamunur
á 1. og 3. þrepi (nýútskrifað-
ir kennarar fara í 1. þrep,
komi ekki eitthvaö sérstakt
til) er tæp 26 þús. á mán.
Þannig er það ekki rétt sem
haft er eftir Valgeiri í Þjóð-
viljanum, að menn með allt
að 14 ára starfsreynslu fái
hana ekki metna til launa,
þótt þeir fái ekki „nema" 26
þús. króna hærri mánaðar-
laun en nýútskrifaður maður.
leggur því mikið upp úr kenn-
aramenntuninni. Þess vegna
mætti ætla að Sambandið
reyndi að ráðast gegn höfuð-
vanda stéttarinnar hvað þetta
snertir, en það er skorturinn
á menntuðum kennurum.
Einnig væri eðlilegt að
áhersla væri lögð á að kenn-
aramenntun væri einhvers
metin í launum og við ráðn-
ingar, en það virðist vera
þessu Sambandi algert auka-
atriði. Það er látið óáreitt
þótt fólk með alls konar
menntun sé í hærri launaflokk—
um en réttindafólk.
r þessari baráttu sinni hef-
ur Sambandið heldur ekki ráð'
ist gegn punktakerfinu, en
samkvæmt þvi er gamla kenn-
araprófið metið á 90 stig, en
próf frá KHf á 1 30 stig, og
langskólagengnir menn eins
og prestar, eru siðan metnir
hærra til launa, þótt þeir séu
réttindalausir. Menn fá sið-
an 4 punkta fyrir hvert ár í
kennslu og 2 punkta fyrir viku-
langt námskeið. Ef kennara-
samtökin viðurkenndu þá stað—
reynd á borði, sem allir við-
urkenna í orði, að simenntun
sé nauðsynleg og eðlileg, þá
væri óneitanlega heilsteyptari
pólitik að stefna að niðurfell-
ingu punktakerfisins, gera
námskeiðin að hluta starfsins,
og hafa ,,sömu laun fyrir
sömu vinnu" að meginreglu,
ásamt þvi að lögð væri
ahersla á kennararéttindin,
eða hver tekur mark á yfirlýs-
ingum skólastjórafélagsins,
sem eru gráti næst yfir skorti
á menntuðu vinnuafli, á með-
an þeir eru að biðja um setn-
ingar á réttindalausum mönn-
urn, þótt umsóknir réttinda-
fólks liggi fyrir ?
LAUNASTEFNA SG
Samband G runnskólakenn-
ara tekur ekki inn í sin sam-
tök aðra en þá sem hafabarna-
kennsluréttindi, og berst fyr-
ir þvi í orði að gera kennara-
stéttina að öflugu fagfélagi og
AÐGERÐIR SG
Eins og áður sagði, taka
kennarar ekki nema f æfinga-
kennslu, til þess að leggja
áherslu á þessa þröngsýnu
kröfu sina. Mér vitanlega
hefur það aldrei þótt góð póli-
tfk að kippa löppunum undan
eigin stétt, þegar menn eiga f
baráttu. Kennarar gera sér
vfst ekki grein fyrir þvi að
þeir eru þegar búnir að koma
í veg fyrir fjölgun í stéttinni
næsta ár, fyrir nú utan það
að þessir einstaklingar, sem
nú þurfa að lengja sitt nám
eru þeir sömu og stóðu með
kennarastéttinni f fyrra, þeg—
ar menn með gamla prófið
voru hækkaði upp f 13. launa-
flokk. Ég veit ekki hvort
kennararnir vildu standa í
sporum 3. árs nema nú, með
26 þús. króna lægri mánaðar-
laun, ásamt þvi að þurfa að
greiða á aðra milljón f náms-
lán, vfsitölutryggt að fullu.
Kennaranemar hafa sýnt ein-
staka stillingu í þessu máli
og hafa eingöngu farið þess á
leit við SG að þeir beini ekki
spjótum sinum að eigin
bringu. Þegar þetta er skrif-
að, þá veit ég ekki betur en
óvist sé um hvort þessar að-
gerðir kennaranna kæfi í
fæðingu mjög athyglisverða
og framsækna tilraun til end-
urskipulagningar kennara-
námsins sem nú fer fram á
1. misseri, en þessi tilraun
er afurð áralangrar baráttu
kennaranema og framsækinna
manna stofnunarinnar og
væri hörmulegt ef hún færi ut
um þúfur út af þröngsýni og
ónógri þekkingu á því sem er
að gerast innan stofnunarinn-
ar.
Að lokum vil ég vona að
þessi deila leysist sem fyrst
og að kennarar fari að skvnja
það að samstaða innan stétt-
arinnar er nauðsynleg ef úr
bætur eiga að fast, en vissu-
lega er það kaldhæðnislegt
að þessir postular mannlegra
samskipta, sem eiga að efla
félagsþroska nemenda sinna
og gera þá hæfa til þess að
vinna með öðrum, skuli vera
klofnir í þrjú stéttarfélög,
vinnandi sömu vinnu innan
sömu stofnunar.
A rsæll Másson, kennari
Liðsfundur Samtaka
herstöðvaandstæðinga
Laugardaginn 23. september
s.l. var haldinn í Félagsstofn-
un stúdenta liðsfundur Sam-
taka herstöðvaandstæðinga,
sá fyrsti um langa hríð. Ætl-
unin var fyrst og fremst að
kynna þá málaflokka, sem
koma til með að verða til um-
ræðu og afgreiðslu á lands -
fundi Samtakanna 21. -22. okt-
óber næst komandi. Mikið
fjölmenni var á fundinum
framan af, en eins og venju-
lega voru umræður allt of
óskipulegar og langdregnar,
svo undir lokin sátu einir eft-
ir þessir fáu fastagestir ís-
lenskra vinstrifunda.
Það var einkum tvennt sem
var athyglisvert við fundinn
frá pólitísku sjónarmiði. í
fyrsta lagi að sú tillaga um
þjóðaratkvæðagreiðslu um
herinn og NATO sem Fylking-
armenn að ógleymdum ýms-
um oflokksbundnum sósíalist-
um hófu að reka áróður fyrir
meðal herstöðvaandstæðinga
fyrir tæpu ári, á talsverðu
fylgi að fagna. Fjölmargir
herstöðvaandstæðingar, jafnt
Alþýðubandalagsmenn sem
aðrir, tóku undir hana í al-
mennum umræðum á fundin-
um. Þótti mörgum einsýnt
að einungis barátta fyrir því
áð slík atkvæðagreiðsla fari
fram, ef geti orðið sam-
tökunum það skýra og ekki of
fjarlæga markmið f barátt -
unni sem mætti bjarga þeim
úr þeirri ládeyðu sem ríkt
hefur undanfarið ár. Það er
óþarfi að tíunda hér öll rök
þessa máls, það hefur verið
gert áður í þessu blaði. En
hins vegar er nú ljóst að þó
nokkrar líkur eru á þvi, að
tillaga í þessa átt verði sam-
þykkt á næsta landsfundi.
Slík samþykkt ein sér mundi
þó ekki nægja til að gefa SHA
líf, langt því frá. Til þess
þarf stort sameiginlegt átak
allra íslenskra sósíalista,
sem þvi miður virðast ekki
miklar líku-r á eins og er.
Þess meiri ástæða er fyrir
byltingarsinna að liggja ekki
á liði sinu og láta ekki Samtök
herstöðvaandstæðinga deyja
drottni sínum fyrr en allar
leiðir hafa verið reyndar til
þrautar.
r öðru lagi kom í ljós að til-
lögur þær, sem miða að breyt-
ingu SHA i almenn ,,þjóðfrels
issamtök", sem jafnframt
berjist fyrir því sem kallað
hefur verið efnahagslegt sjálf-
stæði íslendinga, eiga ekki
einu sinni vísan stuðning allra
forystumanna A lþýðubanda -
lagsins í herstöðvamálinu og
eru að ýmsu leyti illa undir-
búnar. Þau pólitisku rök,
sem einkum mæla gegn sarr.—
þykkt þessara tillagna hefur
Arni Hjartarson tilgreint í ný-
legri Dagskrárgrein í Þjóðvilj—
anum . Við þau er síðan þvi
að bæta, að þessar tillögur
svipta SHA eðli sínu sem sam—
fylking er sameinar andstæð-
inga NATO, þó þeir standi á
ólíkum grundvelli. Og einsog
tillögurnar hafa verið rök-
studdar í greinargerð, sem
hér eru birtar glefsur úr,
gera þær SHA að stjórnmála-
flokki með vfðtæka stefnuskrá
og þjóðernissinnaða hugmynda-
fræði. Þá þokar baráttan
gegn hernum og NATO um set,
Ýmsir fundarmanna sem töldu
sig efnislega sammála þessurr
tillögum Elfasar Davfðssonar,
fundu þeim einmitt þetta til
foráttu.
Þessi mál verða leidd til
lykta á landsfundi SHA jafn-
framt þvf sem önnur mál,
einsog skipulagsmál og friðlýs-
ingarhugmyndir verða tekin
til umræðu. Það er nauðsyn-
legt að róttækir sósfalistar
fjölmenni á landsfundinn og
taki þátt f að undirbúa hann
með þvf að mæta á þá fundi,
sem reynt verður að efna til
f hverfahópum fram að honum.
Ef ekkert verður að gert, eiga
SHA sér litla lffsvon.
HG
Úr greinargerð með tillögum til lagabreytinga
um útvíkkun á grundvelli samtakanna
„Barátta SHA gegn hersetu og
veru fslands f NATO hefur
allt frá upphafi verið einn af
hornsteinum f þjóðfrelsisbar-
áttu fslendinga."........
„Áður fyrr var þjóðleg vitund
sterk og menn varir um sig f
hvert skipti sem erlend öfl
reyndu að ná ftökum á fslandi,
f dag er slfk vitund talsvert
sljórri. ".....
„Einnig hefur stefna fslenskr-
ar auðstéttar verið sú að ger—
ast f auknum mæli umboðsað-
ili fjölda "alþjóðlegra" stofn-
ana, sem vilja endurnýja ný-
lendustöðu fslands f raun.
Má f þvf sambandi nefna
stofnanir eins og Fríverslun-
arbandalag Evrópu (EFTA),
Efnahags- og framfarastofn-
unin(OECD), Alþjóða gjald-
eyrissjóðinn (IMF) o.fl. Þess-
ar stofnanir reyna að veikja
sjálfstætt athafnalfí fslands
með þvf m. a. að knýja á um
afnám tolla, afnám takmark-
ana á erlendum fjárfestingum,
aukið frjálsræði f gjaldeyris-
málum, o.s.frv. "........
,,Þar sem allir ofangreindir
þættir varða sjálfstæði fs —
lensku þjóðarinnar og sjálf-
ræði fslands, er ekki rétt að
slfta þá f sundur, heldur ber
að skilja hvernig þeir eru
samslungnir. ".........
„Þess vegna teljum við rétt
að þjóðfrelsissamtök fslend-
inga, sem f dag nefnast Sam-
tök herstöðvaandstæðinga,
rúmi innan veggja sinna alla
þætti er varða sjálfstæðis-
og þjóðfrelsisbaráttuna, þar
á meðal baráttuna gegn efna-
hagslegum þáttum heims»
valdastefnunnar. ".....
„Við markmiðsgrein laganna
er bætt tveim nýjum setning
um. Sú fyrri fjallar um það
að samtökin standi vörð um
efnahagslegt sjálfstæði fs-
lands og vinni gegn ftökum
fjölþjóða auðhringa og fjár-
málastofnana. Þegar rætt er
um fjolþjóða auðhringi er átt
við öll einkafyrirtæki, sem
starfa f fleiru en einu landi.
Þessi skilgreining á þvf ekki
aðeins við fyrirtæki sem
reka stóriðju né aðeins við
erlend fyrirtæki. "....
Undir þennan dæmalausa sam-
setning skrifa m. a. :
Arthur Morthens, Rvík; Eng-
ilbert Guðmundsson, Akra-
nesi; Guðrún Helgadóttir,
Rvfk; Stefán Jónsson, Rvík;
Vésteinn ölason, Rvík, auk
höfundar, Elfasar Davfðsson-
ar.