Neisti - 20.08.1984, Blaðsíða 13
Nicaragua___________________________
Somoza er sakaöur um að auðg-
ast sjálfur á hinni alþjóðlegu
neyðarhjálp vegna jarðskjálft-
anna.
1974: Stjórnlagaþingjð lagar til stjóm-
arskrána. Somoza er kosinn í
gervikosningum undir eftirliti
Pjóðvarðliðsins.
FSLN rænir 40 manns í sinni
fyrstu stóm aðgerð, þ.á m. hátt-
settum stjómarliðum og dipló-
mötum. Somoza þarf að punga út
1 milljón dollara.
Sama ár er UDEL myndað, -
Unión Democratica de Libera-
tion, - sem samanstóð af ólík-
um stjómarandstöðuflokkum,
s.s. íhaldsmönnum, frjálslynd-
um, kristilegum demókrötum og
kommúnistum ásamt verka-
mannasambandinu CGT. Pedro
Joaquin Chamorro kemur fram á
sjónvarsviðið sem talsmaður
UDEL, en hann hafði í mörg ár
barist gegn Somoza-einræðinu
fyrst og fremst með blaði sínu La
Prensa; sat fyrir það í fangelsi í
mörg ár.
1978: Janúar/Febrúar:
10. janúar er Chamorro myrtur
samkvæmt pöntun Somoza.
Miklar mótmælaaðgerðir brjót-
ast sjálfkrafa út. UDEL boðar til
allsherjarverkfalls með kröfu um
að Somoza fari frá. Eftir viku
verkfall er hætt án þess að
Somoza hafi verið kollvarpað.
1978: Ágúst:
22. ágúst fara 25 Sandinistar dul-
búnir sem Þjóðvarðliðar inn í
þinghúsið og taka alla þingmenn í
gíslingu. Kröfur: 1: tafarlaus
frelsun 83 pólitískra fanga, 2: í
öllum fjölmiðlum verði dreift
pólitískri yfirlýsingu og stríðsyfir-
lýsingu, 3: 10 milljón dollarar
ásamt tryggingu fyrir því að 25-
menningamir ásamt föngunum
fái frjálsa ferð til Panama.
Eftir misheppnaða tilraun til að
sprengja Sandinistana út neydd-
ist Somoza til að semja. Gengið
var að öllum kröfunum nema 10
milljón dollaramir vom lækkaðir
í hálfa milljón.
1978: September:
Þessi velheppnaða skæraliðaað-
gerð var rásmerkið fyrir geysilegt
áhlaup á Somoza-alræðið. Alls-
herjarverkfall og hemaðarsókn
hefst. Sandinistar ná mörgum
mikilvægum borgum algjörlega á
vald sitt eða hiuta þeirra.
Bardagar FSLN og Þjóðvarðliðs-
ins geysa fram og aftur um landið.
Somoza byrjar sprengjuárásir á
borgir og bæi undir stjóm
Sandinista og einnig á meintar
skæraliðastöðvar þeirra í grann-
löndunum. Með gífurlegri eyði-
leggingu, loftárásum og fjölda-
morðum tekst Þjóðvarðhðinu að
ná stjóm yfir landinu. Somoza
telur sig traustan í sessi.
1979: f byrjun ársins:
FPN stofnað. Það innihélt sam-
tök tengd FSLN. ,,12-menning-
amir“ sem lengi vora talsmenn
FSLN klufu sig nefnilega út úr
FAO, sem var hinn borgaralega
samsteypa. FPN verður aðalafl
andstöðunnar.
1979: 8. apríl.
Sandinistar hertaka borgina
Esteli og halda henni í nokkra
daga. Árásir eru gerðar inn í
aðrar borgir.
1979: 29. maí.
„Lokabaráttan gegn Somoza-
einræðinu er hafin“ - segir Radíó
Sandino. Margar borgir verða
samtímis fyrir árásum FSLN;
hörðustu bardagamir á fjalla-
svæðunum meðfram landamær-
um Costa Rica. Bardagar brjót-
ast út í fátækrahverfum Mana-
gua.
1979: 4. júní.
Allsherjarverkfall hafið í Nicara-
gua. Fimm-manna-juntan er
mynduð sem bráðabirgðastjóm.
1979: 17.júní.
Sókn Sandinista heldur áfram og
sífellt fleiri svæði era frelsuð.
León, næst stærsta borg Nicara-
gua er frelsuð. Þjóðvarðliðar
verða að flýja, sumir á nær-
buxunum einum. Samkvæmt
Somoza er um liðsflutninga að
ræða!
1979: 21. júní.
Somoza kemur fram í sjónvarpi
og segir að han vilji „heldur
deyja sem hetja en falla í hendur
óvininum“. Samtímis lætur hann
gera loftárásir á íbúðahverfi í
Managua! Somoza hefur sífellt
minna feröafrelsi; er ekki einu
sinni öruggur í sérbyggðu byrgi
sínu sem er það eina heila í mið-
borg Managua. Sandinistar svara
loftárásunum með því að
sprengja byrgið.
Á fundi OAS leggja Bandaríkin
til að „friðarsveitir verði sendar
inn í Nicaragua til að koma á
,,friði“ og setja á fót ríkisstjóm
sem er fulltrúi allrar þ jóðarinnar í
Nicaragua“, þ.e. einnig Somoza.
FSLN lýsir því yfir að öllum út-
lendum sveitum sem komi inn í
Nicaragua verði tekð sem óvina-
hersveitum.
FSLN setur á fót bráðabirgða-
stjóm.
1979: 23. júní.
Tillögu Bandaríkjanna á OAS
fundinum er hafnað og fundurinn
krefst afsagnar Somoza.
1979: 7. júlí.
„Eg er eins og bundinn asni sem
berst við tígrisdýr“ - segir So-
moza í viðtali við Washington
Post. Aðstaða hans er orðin von-
laus. Sjálfum er honum það ljóst.
Um leið halda vopnasendingar
frá Bandaríkjunum áfram að
streyma inn í landið, þó ekki
beint frá Bandaríkjunum heldur
fyrir milligöngu ísraels, Argen-
tínu, Guatemala og E1 Salvador.
1979: 9. júlí.
Meginhluti landsins á valdi
Sandinista.
1979: lO.júlí.
FSLN hafnar samningum við
Bandarikin.
1979: ll.júlí.
Sótt að Managua. Somoza krefst
þess að Ráð Rio-bandalagsins sé
kallað saman og taki ákvarðanir
um alþjóðlega hemaðaríhlutun.
1979: 14. júlí.
Bandaríkjastjóm reynir að fá
Somoza til að segja af sér.
1979: 16. júlí.
Somoza undirbýr afsögn sína.
Með ýmsum hætti reynir hann að
koma eins miklu af eignum sínum
úr landi og hægt er. Hann segir sig
einnig reiðubúinn að segja af sér
ef frjálslyndi flokkur hans og
Þjóðvarðliðið fái að taka þátt í
myndun nýrrar ríkisstjómar.
1979: 17. júlí.
Somoza segir af sér.
Fransisco Uracuyo forseti öld-
ungadeildar þingsins tekur við og
segist ætla að sitja til ársins 1981
þegar kjörtímabilið rennur út.
Hann skipar Þjóðvarðliðinu að
halda áfram bardögum.
1979: 18. júlí.
Somoza flýr til Bandaríkjanna.
Áður hafði hann komið 60 vöra-
bflum með verðmæti til Miami og
alveg tæmt stærsta banka Nicara-
gua. Sandinistar hafa unnið hem-
aðarsigurinn. Uracuyo flýr til
Guatemala.
1979: 19. júlí. Þ jóðvarðliðið gefst opin-
berlega upp.
1979: 20. júlí.
Sandinistar ganga fylktu liði
inní Managua. Fólkið fagnar
„Lengi lifir byltingin!“ 5-manna
júntan er gerð að æðstu stjóm
landsins. Hana skipa: Violetta
Barrios de Chamorro, Daniel
Ortega Saavedra, Sergio Ramir-
ez Mercado, Moises Hassas Mor-
ales og Alfonso Robelo Callejos.
13