Stúdentablaðið - 01.12.1939, Blaðsíða 28

20
STÚDENTABLAÐ
Sigurður Einarsson:
Á meðan hinum blæðir
Styrjaldar-þjóðirnar þrjár, Þýzkaland, Bret-
land og Prakkland, hafa hver um sig gert
grein fyrir stríðsmarkmiðum sínum. Þar er
í raun og veru ekki um neitt að villast. En á
hinu liggur miklu meiri vafi, hverjar eru
vonir og óskir helztu hlutlausu ríkjanna,
Sovét-Rússlands, Ítalíu, Bandaríkjanna og
Japan, sem aftur á móti þýðir sama sem það,
hvar og hvernig þessi riki leggi sitt lóð á vog-
arskálina, jafnvel þó þau grípi ekki til vopna.
En þetta er spurning, sem vert er að gefa
gaum, af því að á þessu atriði koma úrslit
styrjaldarinnar sennilega til að velta í eins
ríkum mæli, eins og aðgerðum sjálfra styrj-
aldarlandanna. Hinsvegar er mjög torvelt
verk og vandasamt, að draga upp línur fyrir
afstöðu þessara hlutlausu stórvelda, af því
að þau hafa ekki látið markmið sín jafn
hispurslaust uppi eins og styrjaldarríkin
sjálf.
Ég hefi undanfarið verið að safna mér um
þetta mál gögnum þeim, sem ég hefi talið
áreiðanlegust. Og þetta eru í stuttu máli
niðurstöðurnar.
Sovét-Rússland óskar öllum þremur styrj-
þokkað starf. En ég held, að við getum ekki
undan þeim vanda skorazt, og þó að það verði
illa þokkað verk að gera upp á milli manna,
þá getum við því síður skellt því á aðra.
Okkar litla þjóðfélag þarf að fara eins vel
með sína krafta og mögulegt er, og það væri
því sannarlega í þjóðfélagsins þágu, að reyna
að sjá fyrir því, að hver maður gæti notið
sinna hæfileika, að ekki þyrptust miklu fleiri
inn í eina stétt en nokkur þörf er fyrir, og
að hver maður fái notið sín sem bezt.
Nemendur, kennarar og allur almenningur
væri áreiðanlega langbezt farinn með því, að
við þyrftum aðeins að útskrifa góða og dug-
andi menn, sem þjóðfélagið hefði síðan full
not fyrir.
aldaraðilunum ósigurs og ófara. Þrátt fyrir
allan stuðninginn við Þýzkaland, og þrátt
fyrir margyfirlýsta vináttu, er það ósk Sovét-
Rússlands, að Þýzkaland tapi á endanum.
Bretland á einnig að tapa frá sjónarmiði
Rússlands, en þó ekki nema að það sé tryggt
um leið, að Bretland verði kommúnistiskt
ríki. Þar sem nú engar minnstu líkur eru til
þess í fyrirsjáanlegri framtíð, má brezka
heimsveldið frá rússnesku sjónarmiði hanga
uppi fyrst um sinn, þar sem það gerir sitt
gagn, sem vótvægi á móti Japan. Rússland
hefir óendanlega mikið að vinna á löngu og
eyðileggjandi stríði milli höfuðstórvelda Ev-
rópu, þar sem það getur sjálft að minnsta
kosti á yfirborðinu haldið sér utan við. Þess
vegna er það nokkurn veginn, áreiðanlegt, að
Sovét-Rússland veitir Hitler gætilegan stuðn-
ing þangað til að möguleikar sýnast vera á
byltingu í Þýzkalandi með rússneskri aðstoð
og undir rússneskri yfirstjórn. Sovét-Rúss-
land hefir þegar til muna bætt stórveldis-
aðstöðu sína síðan styrjöldin byrjaði. Þessa
bættu aðstöðu notar Sovét-Rússland til þess
að færa út yfirráð sín í Mið-Asíu og Norð-
vestur-Kína nema því aðeins, að einhverjir
þeir hlutir gerast í Evrópu, sem neyða Sovét-
Rússland, til þess að hafa allar gætur á vestur-