Stúdentablaðið - 01.12.1939, Blaðsíða 37
STÚDENTABLAÐ
29
Árelíus Níelsson, stud, theol.:
Bindindismál stúdenta
Innan Háskólans starfa mörg félög, bæði
stjórnmálaleg og menningarleg. Sum lifa
sæmilegu lifi. Um önnur má segja, að þau
séu aðeins nafnið. Þau eru stúdentum til
lítils sóma. Væru kannske betur dauð. Samt
eru til félög, sem skömm er, að skuli ekki
starfa í skólanum. Þar má nefna söngfélag
og leikfélag. En ekki er hægt að lasta hið
ófædda. Og þótt félögin séu að ýmsu leyti
álösunarverð, þá hafa þau flest notið ein-
hverrar hylli og jafnvel persónulegra fórna
af nemendum, nema eitt. Það er olbogabarn,
sem flestir virðast álíta, að eigi engan til-
verurétt. Þettá félag er Bindindisfélag Há-
skólans.
Þó þarf ekki að kvarta yfir andúð gegn
þessu félagi. Það mætir aðeins þegjandi fyr-
irlitningu og kuldalegu afskiptaleysi. Fáir
meðal stúdenta munu neita því, að bindindis-
jstarfsemi sýnir yfirleitt menningarviðleitni.
Um leið og þeir hafa varið kröftum og tíma
til aukinnar þekkingar og meiri þroska, hafa
þeir vígt sig menningu og siðgæði.
egar né hentugar, og gátu þær ekki rutt sér
til rúms, þrátt fyrir ítrekaðar tilraunir. Vorið
1913 gerðu t. d. ýmsir stúdentar þess árs til-
raun með svarta silkihúfu, skyggnislausa, sem
var í sniði svipuð færeysku húfunni. Skóla-
piltar voru óánægðir með allar þær húfur,
sem reyndar höfðu verið, og veturinn 1913—
14 ákvað „Framtíðin“ að gera tilraun til þess
að fá fram nýja gerð, sem hægt væri að una
við. Jón J. Víðis gerði þá teikningu að þeirri
húfu, sem síðan hefir verið notuð og fyrst var
borin af stúdentunum frá 1914. Á henni hafa
þó verið gerðar 2 breytingar síðan: Upphaf-
lega var snúran aðeins hvít og blá, en við
lögfesting staðarfánans 1915 var rauðum þætti
bætt í snúruna, í samræmi við fánalitina, og
1930 var breytt um merkið í húfunni, stjarnan
sett í stað krossins, sem þar var áður.
Hvers vegna eru þá stúdentar ekki svo trúir
þessari sinni eigin vígslu, að þeir vilji leggja
saman krafta sína, ef verða mætti til þess
að varpa örlitlum ljósglömpum inn i myrkrið,
sem Bakkus hefir nú sveipað þjóð vora svo
ægilega?
Til þess eru þrjár orsakir veigamestar:
Hugsunarleysi, kreddufesta og of lágt mat á
sjálfum sér.
Stúkurnar segja, að fólkið þurfi að fræðast
um skaðsemi og afleiðingar áfengisnautnar.
Vel getur þaö verið rétt.
En hér þarf ekki um það að ræða. Hver
óinasti piltur eða stúlka, sem náð hefir
stúdentsprófi, þekkir áhrif áfengis á sál og
líkama þeirra, sem það hefir á valdi sínu,
og sömuleiðis hvernig það eitrar út frá sér
með spillingu og eymd, svo að segja á öllum
sviðum þjóðlífsins.
Hver einasti háskólaborgari veit, hvernig
áfengið grefur undan andlegum og líkam-
legum viðnámsþrótti manna í lifsbaráttunni.
Hvernig gáfuðustu og beztu menn verða afl-
vana flök í helgreipum ástríðunnar.
Hversu þeir berast á stýrislausu fleyi ó-
gæfunnar á blindsker auðnuleysis, slysa og
jafnvel glæpa, en grátin augu vonlausra ást-
vina stara eftir þeim, án þess að geta hjálpað.
En í tárum ástvinanna glitra geislar dáinna og
deyjandi vona.
Vér vitum, hve margar eiginkonur og mæð-
ur bíða andvaka nótt eftir nótt, eftir ógeðs-
legri heimkomu eiginmanna og sona, og
jafnvel dætra, særðar í hjartastað. Og vér
vitum öll, að fátæka, íslenzka þjóðin eyðir
þúsundum, já, tugum eða hundruðum þús-
unda króna árlega í áfengi.
Þó eru margir fátækir, sem lítillar hjálpar
njóta.
En flestar krónurnar, sem áfengi er keypt
fyrir, fara í það að vekja óspektir á almanna-
færi, gera skemmtistaðina að vitfirringahæl-
um og heimilin að griðalitlum svínastíum.
Og helzt verður þetta á hátíðum og tylli-
dögum, þegar mest ætti að sjást af sannri
fegurð, gleði, fjöri, æskuþrótti og yndisleik.