Stúdentablaðið - 01.12.1950, Blaðsíða 28

22
STÚDENTABLAÐ
björginni. Á hinn bóginn óx upp af þessu og
öðru, bæði í fámenni og strjálbýli, einhver
hin dýrlegasta dyggö íslenzkrar þjóðar, gest-
risnin. Iiver taldi sér skylt að láta sitt í té
til að seðja svangan ferðamann og gefa hon-
um tóm til að hvíla lúin bein, veita honum
allt, er til var. Því má skilja góðmennsku
þá, er íslenzk þjóð hefur tekið í arf, hjálp-
fýsi og skilning á högum annarra. Þetta
bregður nokkru ljósi á þol illa kominnar þjóð-
ar og samheldni hennar í langvinnum þraut-
um, — eigi síður en þá ákvörðun hennar aö
standa ein.*) í samræmi við þessa skap-
gerð, sem nú hefur verið lýst í fáum drátt-
um, styrk og raungæði, má telja einn fræg-
an eiginleika íslendinga, þann er útlendingar
koma fljótlega auga á, kunna illa í fyrstu,
en sætta sig við hann, jafnvel dást að hon-
um, er frá líður: íslendingar eru dulir menn,
sumir með afbrigðum. Þeim er gjarnt að
hylja sig óþýðu eða kæruleysislegu yfirbragói.
Til þessa sem annars liggja orsakir. Fyrir
harðbýlli náttúru og erlendri ofstjórn og van-
rækslu á högum landsins fundu menn sig van-
máttuga. En gamalt stórlæti, sem m. a. birt-
ist í ófriði Sturlungaaldar, hefur komið mönn-
um til að bera harm sinn í hljóði, þola eins
og Kínverjar, geyma, en ekki gleyma. Þessi
kostur, ef svo má kalla, fylgir þjóðinni enn
í dag. Óneitanlega er það kostur, að kunna
að þegja er við á, en grípa síðan tækifærið
til að koma fram, þegar hin hentuga stund
er runnin upp. Fylgir þessu annar dýrmæt-
ur, íslenzkur eiginleiki: yfirlætisleysið. í nor-
rænum hjörtum hefur dramb og stórlæti allt-
af mætt köldum huga. Kappgirni og sókn á
brattann til einhverra afreka, a. m. k. ein-
hvers hagkvæms þroska, hefur verið eitt
aðalsmerkja Islendinga. Af því leiðir andúö
þeirra á öllum oflátungshætti og feigðar-
*) Koma kann hér mönnum í hug, það er segir
i fornum sögum um örlæti og höfðingsskap. E. t. v.
er hér um arf að ræða að einhverju leyti. En hitt
mun sönnu nær, að frá öndverðu eru íslendingar
ein órofin heild, margvíslega skyldir og venslaðir
— auk þeirrar einingar, sem landnám hafa haft i
för með sér.
drambi. Menn hafa orðið að sýna í verki
og afköstum, það er þeir gáfu í skyn í orði
eða framkomu. Þessi hlið skapgerðar er ein-
hver hinn dýrlegasti arfur norrænna þjóða.
Heiðríkja og skyggni til allra átta ríkir i
köldu, en heilnæmu, hressandi norðurlofti.
Eldur býr þar í jörðu, og „funi kveikist af
funa“. Hver einstaklingssál tekur svip lands-
ins með sér, hvert sem hana kann að reka
um jarðir. Vandasamt líferni blasir við hverju
íslenzku barni. Því er lagður óskasteinninn
í hcndur, hinn norræni arfur.
Þótt þú langförull leggðir
sérhvert land undir fót,
bera hugur og hjarta
samt þíns heimalands mót.
(St. G. St.)
Jón Sigtryggsson,
hinn nýskipaði prófessor í tannlækningum.