Stúdentablaðið - 01.10.1983, Blaðsíða 2

2
STÚDENTABLAÐIÐ
Birna Gunnlaugsdóttir:
Ekkert er eyland
Undanfarið misseri hafa hljóm-
að háværar, samstilltar raddir um
að nú þurfi almenningur á íslandi
að greiða fyrir það að hafa lifað um
efni fram í áraraðir. Tóninn gefur
ríkisstjórnin og kórinn eru at-
vinnurekendur, kaupahéðnar og
braskarar í stöðugri útsendingu í
víðlesnustu dagblöðunum og i rík-
isfjölmiðlum.
Engu að síður er það jafn ill-
skiljanlegt, sérlega fyrir verkafólk
sem verst verður fyrir barðinu á
kjaraárásinni, hvernig lífsmáti
þeirra hefur megnað að steypa
þjóðinni í þvílíka glötun. Yfir-
drátturinn er einhversstaðar annars
staðar í þjóðfélaginu.
Ríkisstjórnir undanfarinna ára
hafa gert okkur fulla grein fyrir því
hverju sinni hverjar hugmyndir
okkar um lífskjörin eiga að vera
hverju sinni. Það er bæði gömul
saga og ný að gerðum kjarasamn-
ingum er breytt með tilvísun til al-
menningsheilla.
I hagsmunamálum sínum hafa
Islendingar þó ekki róið til einskis
og má þar nefna þróun heilbrigðis-
kerfisins, menntakerfisins og fé-
lagslegrar þjónustu síðustu 1 ár.
Engin stjórn hefur gengið svo langt
í aðgerðum sínum gegn þessum
þáttum og grundvallar mannrétt-
indum eins og núverandi ríkis-
stjórn, sem m.a. gengur þvert á
grundvallar lýðréttindi með setn-
ingu bráðabirgðalaga um afnám
samningsréttarins. Þá er von að
spurt sé að leikslokum.
Þegaráhrifa rýrnandi kaupmátt-
ar fer að gæta á öllum sviðum
þjóðlífsins og atvinnurekendur
kvarta undan frekari rekstrarörð-
ugleikum, er fyrirsjáanlegt að rík-
isstjórnin telji nauðsynlegt að
ganga skrefi lengra. Einnig er
greinilegt að hættunni á stórfelldu
atvinnuleysi er boðið heim.
Verkefni launafólks nú er því
ekki aðeins að verja lífskjörin,
heldur berjast fyrir mannsæmandi
kjörum á ný.
Kjaraskerðingin
Rétterað vera viðöllu búinn oger
afnám samningsréttarins órækt
dæmi þess. í mannréttindakafla
stjórnarskrárinnar er kveðið á um
að ráðherrar hafi ekki vald til að
banna starfsemi félaga (þó verka-
lýðsfélögin hafi ekki verið bönnuð
að öllu leyti), nema til bráðabirgða
— og þá með því skilyrði að mál sé
þegar höfðað gegn félaginu fyrir
ólögmæta starfsenii þess. Engu að
síður gerist Steingrímur Her-
mannsson svo djarfur síðastliðið
vor að vísa til hegningalaganna er
hann var spurður um viðurlög við
broti á bráðabirgðarlögunum.
Verkafólki er vissulega ögrað s.s.
með þeim hnífum sem skera á at-
vinnuöryggi startsfólks ríkisspital-
anna í þágu fjármálamanna. Ekki
síður er alvarleg sú aðför sem
beinist að heilbrigðiskerfinu.
Samstilling hagsmunasamtaka
og enn fremur verkalýðsfélaga er
bráðnauðsynleg undir kringum-
stæðum sem þessum. Fyrsta skrefið
hefur verið stigið með uppsögn
allra samninga, víðtækri undir-
skriftasöfnun gegn ólögunum og
mótmælastöðu við setningu Al-
þingis. Verkalýðshreyfingarinnar
bíður stórt verkefni og um annað
er ekki að. ræða en að hefjast
handa.
Húsnæði
Ein af frumþörfum Islendinga er
að búa í húsi með veggjum og þaki.
Tilraunir þeirra, er jafnt og þétt
vaxa úr grasi, til að verða sér út um
slíkt öryggi eru undantekningarlít-
ið undirorpnar séreignastefnunni.
Sá undanfari að fjárstreymi var til
einstakra húsbyggjenda í formi
óverðtryggðra lána, skilur nú eftir
sig gloppu í kerfinu, því slíkt bygg-
ingarfé er einfaldlega ekki til leng-
ur. Með núverandi launakjörum og
núverandi raunvaxtastefnu er al-
menningi ekki mögulegt að standa
undir húsnæðislánagreiðslum. Nú-
verandi húsnæðisstefna hefur gert
hóp manna að illa stöddum
skuldunautum og hækkun láns-
hlutfalls til séreignaríbúða í tæp
30% af kostnaðarverði leysir ekki
vandann. Breytt stefna í húsnæðis-
málum verður að koma til, aukning
við leiguíbúðir og húsnæðissam-
vinnufélög. Að stórum hluta er það
ungt fólk sem bíður húsnæðisör-
yggisins þ.á.m. námsmenn með
verðtryggð lán og landsbyggðar-
fólk sem stefnt er til Reykjavíkur í
skóla.
Menntamál
Hver kannast ekki við drauma
þeirrar kynslóðar sem nú er á efri
árum, um menntun sér lil handa,
drauma sem hún er nærri að láta
rætast á börnum sínum. Afurð
Framhald á bls. 3
Til
Háskólaráðs
(Skilið miðanum til skrifstofu H.í. —- Gildir sem eitt
atkvæði).
Þröngt mega sáttir sitja
og enn þretigra ósáttir
Vegna húsnæðisleysis, þrengsla, fjárskorts, SVIKA,
tanngarðs, óráðvendni, numerus clausus, o.fl. o.fl.
Ennfremur það sem ríki og samfélag hefur reynst
ÓHÆFTtil að stjórna málum hér á háskólalóðinni (og
víðar) ÞÁ hefur verið ályktað á mikilvægum fundi
RÉTTSINNA ÐRA MANNA:
1. Að stúdentar TAKI öll ráð í sínar hendur.
2. Breið samtaða um yfirtöku H.í.
3. Þau lög ein gilda á háskólalóð sem menn þar semja
um sín á milli.
4. Numerus clausus algjörlega virt að vettugi.
5. Akademiskt frelsi - Opinn Háskóli fyrir allt sam-
félagið.
6. Að stúdentar sem treysta sér til að bera ábyrgð,
REKI ábyrgðarlausa stjórnendur frá völdum.
7. Alger samstaða með réttsinnuðum lærifeðrum um
leitan nýrra leiða. „
8. Engar síur - Vandaðri yfirferð — og þá hægari. J:
Hvað liggur á? »
9. Eldri nemar aðstoði nýnema í námi og fái til þess
tíma.
10. Menntabylting stúdenta innleidd í Háskóla ís-
lands.
Vakandi fyrir verðandi og umbótasinnaðri
umræðu.
Samþykkir riti nafn hér undir:
r
— Svo mælir Friðmóður — Svo mælir Friðmóður — Svo mælir Friðmóður —
Af vettvangi nútíðar

Ágætu lesendur.
Er ég leit fyrsta Stúdentablað
komandi vetrar, augum nú á
haustmánuðum, þá blasti við
manni nokkuð kunnugleg sjón.
Sama fólkið og frá því í fyrra og
sömu málefnin. Og að vanda
kvarta ritstjórar blaðsins sáran
yfir pennaleti vorra stúdenta.
Þetta má vissulega til sanns vegar
færa. Það getur vart verið sérlega
skemmtilegt að þurfa að sitja með
sveittan skallann við að reyna að
snapa efni héðan og þaðan. Af
þessari niðurstöðu fenginni þótti
mér því tilhlýðilegt að hripa niður
nokkur orð.
Svo vill til að undirritaður
stundar nám í viðskiptafræði við
vorn göfuga Háskóla. Það er þó
ekki í frásögu færandi en hitt er
mikilvægari staðreynd að í þessa
sömu deild, viðskiptadeild, hefur
átt sér stað undraverð aukning
nemenda nú á allra síðustu árum.
Og þar sem bekkjardeildum er
samt sem áður ætlað sama
kennslurými og fyrr, þá hafa
skapast gífurleg vandkvæði. Af-
leiðingin er sú að nú tíðkast vart
lengur að nota borð við „glósu-
skriftir" nemenda á hinum fyrstu
misserum námsins. Er kemur upp
á annað námsár er nemendum að
vísu boðið upp á borð í kennslu-
stundum en þó er kennslustofan
enganveginn svo stór að hún rúmi
borð fyrir alla nemendurna. Þetta
hefur valdið því að viðskipta-
fræðinemar á öðru ári eru orðnir
með árrisulli mönnum. Menn
verða semsé að passa sig að mæta
nógu snemma hvern morgun til
að tryggja sér borð. Sem dæmi má
taka að morgun einn ákveð ég nú
að vakna snemma og drífa mig í
skólann tímanlega. Ég er því
mættur í skólann kl. 8 (kennsla
byrjar 8:15) en verð fyrir algjöru
skipbroti með áætlun mína. Ég
gef mig nú á tal við mann nokk-
urn á aftasta borði og spyr hven-
ær hann hafi mætt. Jú, hann
sagðist hafa mætt korter fyrir.
Semsagt að hann varð að bíða í
hálftíma eftir að kennsla hæfist
og náði hann þó aðeins aftasta
borði. Ég verð að segja að þessi
aðstaða sem Háskólinn býður
nemendum sínum upp á er hon-
um ekki samboðin. En hitt er víst
jafn ljóst að ekki verður að gert að
sinni. Því mænir maður nú stöð-
ugt á hið myndarlega Hugvís-
indahús sem verið er að byggja og
vonar að það verði einhverntíma
fullgert. Við skulum ætla að svo
verði og að það komi til með að
bæta hag vorra viðskiptafræði-
nema þó siðar verði. Mér finnst
að það væri hins vegar alls ekki
óviðeigandi að Stúdentablaðið
upplýsti okkur námsnrenn um
hvenær ljúka eigi þessari bygg-
ingu og hvers vænta megi af því
nývirki.
En snúum okkur nú að öðru.
Ég geri ráð fyrir að þegar pistill
þessi kemur fyrir sjónir lesenda,
standi fyrir dyrum kosningar hér
innan Háskólans. Þetta eru hinar
svokölluðu l.-des. kosningar.
Gera má ráð fyrir að a.m.k. tveir
listar verði í boði. Þetta eru listar
Vöku, félags lýðræðissinnaðra
stúdenta, og listi Félags vinstri
manna. Ekki er ég klár á hvenær
siður sá er hér um ræðir hóf
göngu sína. Hitt er annað mál og
verra að síðastliðin c.a. 12 ár hafa
vinstri menn farið með sigur. Ég
tel að það sé staðreynd sem tími
sé kominn til að breyta og sé
raunar bráðæskilegt. Er ekki
kominn tími til að lýðræðið fái að
njóta sín, þar sem friður frelsi og
mannréttindi eru höfð í háveg-
um? Ég tel að svo sé og skora á
þig kjósandi góður að kynna þér
þá möguleika sem í boði eru. Ég
er ekki í vafa að þá munir þú velja
stefnumið Vöku. En hitt má ekki
gerast, sem virðist þó vera alltof
algengt að menn láti allar kosn-
ingar líða hjá sem skrjáf í laufi, án
þess að taka afstöðu. Slíkt er í
raun afstaða sem bíður hættunni
lieim því andvaraleysið er vara-
samur óvinur. Við verðum að
vera meðvituð um skyldur okkar
gagnvart okkur sjálfum og þær
krefjast afstöðu í einhverri mynd.
Jæja, þá er víst mál að linni.
Kannski maður stingi einhvern-
tíma niður penna síðar í vetur og
allavega vona ég að sem flestir
aðrir verði til þess. Og að lokum
vona ég að menn séu bjartsýnir
nú í upphafi námsárs og þeir
vinni sigur á hinum ýmsu erfið-
leikum sem framundan eru. Með
fyrirfram þökk.