Fálkinn - 18.05.1929, Blaðsíða 9

FÁLKINN
9
í stríðið?“
„Jú, þ\i að —- — þá verða
þó einhver not æfi minnar".
Hún verður að þrýsta vörun-
um saman, til þess að verjast
gráti. En eftir stundar bið svar-
ar hún, eins og út í bláinn, en
þó ákveðin og róleg:
,Jú, Jean, far þfi!“
Margir mánuðir eru liðnir.
Hjá Margrjetu hefir von og
ótti barist um yfirtökin; en þó
liður lienni eiginlega vel. Hún
er hraustari en áður, því að nú
er hún svo mikið úti. Hún hefir
á hendi póstburð, í stað Fran-
uois Bonnets, sem kvaddur var
i herinn, og Jiað er ofreyndum
taugum hennar holt. Hún nýtur
líka svo óvenju mikillar velvild-
ar í Jiessu nýja starfi. Áður hafði
henni ekki dulist það, að ná-
grannarnir litu ekki með neinni
aðdáun til mannsins hennar, og
við það hafið hún orðið ófrjáls-
legri og ómannblendnari. En nú
er þetta gjörbreytt. Það er altaf
verið að spyrja hana, þar sem
hún kemur með brjefin, livernig
,-herra Dupons“ líði. Og gamla
Nannetta hefir boðist til að
gæta drengjanna hennar, meðan
hún er að heiman, og lofar þeim
jafnvel að sofa í rúmi Gastons
riddaraforingja, sem er sonar-
sonur hennar og mesta eftir-
lætisgoð.
Margi'jetu er Jiað líka ánægju-
efni, að geta miðlað af leirkera-
birgðunum. Því að nú gerast
menn fátækir. Verði hún þess
vör, þar sem hún kemur, að fat
eða kanna hai'i brotnað, þá sæk-
ir hún ilát upp á loftið og færir
Jiað hlutaðeiganda næsta dag
— með vingjarnlegu brosi. Og
aldrei gleymir hún að geta Jiess
i brjefum sínum til Jeans, í hve
góðar þarfir smíðisgripir hans
koma. Á kvöldin fær hún jafn-
vel tóm til að fást ofurlítið við
kjólasaum, svo að hún lifir blátt
áfram „sældar-Iífi“, getur stund-
um soðið sjer hænsnasúpu, og
margan böggulinn sendir hún
út á herstöðvarnar til mannsins
síns.
Jean virðist Iíka vera í besta
skapi. Brjefin hans eru glaðleg
og full af frjettum um daglega
viðburði. En á fyrra starf sitt
minnist hann aldrei.
Nei, ahlrei, fyrr en nú um ný-
ársleytið. Og það brjef er svo
undarlegt, að Margrjet er marga
daga að brjóta heilann um inni-
hald þess, áður en hún nær að
átta sig á Jjví.
Þar skrifar hann meðal ann-
ars á Jjessa leið: „ViJlu vera svo
væn, að skrifa ekki „listamaður"
utan á brjefin til mín. Jeg skal
reyna, J)ó mjer sje Jiað ekki
auðvelt, að gera þjer skiljanlegt,
hvers vegria jeg bið þig um
þetta:
Siðastliðna jólanótt var jeg á
yerði út í skotgröfunum og kom
ekki heim fyrr en „hátíðahald-
inu“ var lokið og flestir sofnaðir.
hegar jeg var húinn, að fá mjer
ofurlitla hressingu, lagði jeg
niig fyrir og lór að hugsa heim
til þin og barnanna. Hugsana-
sambandið get jeg ekki greint, en
'njer fanst sem jeg stæði við
jötu, sem í var háhnur — fá-
læklcgt flet, alveg eins og Jjað,
sem jeg lá í. Og jeg starði á
drenginn, sem í jötunni lá — gat
ekki haft augun af honum. Ekki
liefði hann þurft að liggja
Jjarna; annað betra hæfði hon-
um. Og þó var hann kominn nið-
ur í jiessa ljótu og blóði-drifnu
jörð — og hingað til mín, sem
er svo ...... Já, það er ekki
auðvelt að skýra frá Jjessu, en
injer fanst jeg verða lítihnótlegri
cn auvirðilegasta smáfluga. Og
jeg vil ekki láti nefna mig neinu
merkis-heiti framar, Jjví oð jeg
er enginn merkismaður. Jeg sje
Jiað nú, að þegar jeg var ungur
og mjer var sagt, að jeg skyldi
hætta að teikna og móta myndir,
því að jeg hefði ekki næga hæfi-
leika til Jiess, þá hefði jeg átt að
iara eftir Jieim ráðum; en af
hjegómaskap og metnaðargirni
lijelt jeg áfram, sem aldrei skyldi
verið hafa. Liðnu árunuin hefi
jeg illa varið fyrir þig, verið Jjjer
til skapraunar, og þú orðið að
vinna baki brotnu einsömul. Já,
Jieim árum er blátt áfram glatað.
Þetta varð mjer alt Ijóst á
jólanótt.
Það var mjer ekki sársauka-
laust, að komast að raun um
þetta; en mjer þykir þó vænt
um, að svo varð.
Og nii verður Jiú að lofa mjer
einu, Margrjet: Ef drengirnir
Jjínir spyrja Jiig, er þeir stálpast,
hvað jeg sje, Jiá máttu ekki segja
þeim, að jeg sje „listamaður“.
Segðu bara, að jeg sje óbreyttur
hermaður. Jeg vil aðeins vera
einn af mörgum, því að meira
er jeg ekki. Og Jiegar Jiú hefir
tíma til, Jiá taktu alt gamla
skranið, sem er uppi á loftinu
og þú ert ekki búin að gefa, og
gerðu úr því vegflísar. Því að nú
ríður Frakklandi á að hafa góða
vegi, til skotl'æraflutnings.-----
Ef brjef gæti eyðst við að
renna augum yfir Jiað, þá mundi
engin tætla hafa verið eltir af
Jjessu brjefi, svo oft þurfti Mar-
grjet að lesa Jiað.
Nokkur ár eru liðin. Það er
hinn mikli viðhafnardagur
Frakklands, er fram á að fara
liátíðleg greftrun „ókunna her-
mannsins“ undir sigurboganum,
— dagurinn sá, er öll franska
Jjjóðin lætur fánana drúpa við
gröf Jiessa unga manns, og vott-
ar Jiann veg heiður og Jiakklæti
hinum mörgu Jiúsundum, fyrir
fórnina miklu, er þeir Ijetu lífið
vegna þjóðar sinnar.
I ystu röðum hins mikla
mannfjölda stendur ung, dökk-
klædd kona, rauð í kinnum, með
bládjúp augu. Það er Margrjet
Dupons. Þegar hún frjetti hvað
til stóð í París, hafði hún lagt
af stað Jiangað, Jió að lítið væri
um fararefnin.
Nú stendur hún þarna; hún
tyllir sjer á tá, til að sjá yfir
manngrúann og starir stöðugt í
áttina Jiangað, sem von er á lík-
fylgdinni. Þarna kemur hún —
og líður fram hjá, hægt og há-
tíðlega. Örlitla stund kemur hún
auga á kistuna — og hjartað
herst í brjósti hennar.
Því að í kistunni hvílir Jean,
Jean hennar. Um Jiað er hún al-
veg sannfærð. í dag veiiir Guff
Iionum heiðurinn, af Jiví að
hann horfði á barnið í jötunni á
jólanótt, laut Jiví í auðmýkt og
einlægni, afsalaði sjer öllum
heiðri og upphefð og vildi aðeins
vera „einn af mörgum“. Og
hún veit Jiað líka svo vel, að Jiað
var alls ekki af hjegómaskap og
metnaðargirni, að hann lagði
stund á list sína, heldur aðallega
af meðfæddri fegurðarjirá. Það
vissi Guð vel, en vildi ekki full-
nægja löngun hans — þá. En nú!
mi gjörir hann Jiað. Nú nær
hann takmarkinu, hinu göfug-
asta, sem nokkurn mann getur
dreymt um, því að nú er hann
til Jiess hæfur.
Henni l'inst, sem hún sé hafin
upp frá jörðu, svo sæl er hún.
Við fótstall hins stóra ininn-
ismerkis, sem- myndin hjer að
ofan er af, standa tveir her-
menn, annar frá Chili, en hinn
frá Argentínu. Og minnismerk-
ið stendur á landamærum Chili
og Argentíu, langt uppi í And-
esfjöllum. Myndin sem Jiar er
sýnd á að tákna friðarhöfðingj-
ann, sem rjettir upp háðar
hendur og blessar hinar tvær
nágrannaþjóðir. Og á fótskör
minnismerkisins stendur: „Fyr
skulu Jiessi fjöll verða að dufti,
en að þjóðir Chili og Argentíu
rjúfi friðinn, sem þær hafa heit-
ið hvorri annari við fótskör
Jesú Krists“.
Aðdragandi þess að þessi frið-
arstytta var reist er Jiannig:
Fyrir nálægt mannsaldri varð
áköf deila milli Chili og Argent-
ínu út úr landaþrætumál’. Báð-
ar þjóðirnar komust í mildar
æsingar og tóku að vígbúast og
mátti búast við blóðugum bar-
daga þá og þegar.
Þetta var árið 1900. En þá bar
Jiað við, að friðarþing Kvekara í
New York tók í taumana. Þeir
þarna sem hún stendur, og niður
uin kinnarnar streyma fagnaðar-
tárin. Sælli dag hefir hún aldrei
lifað.
En seinna, þegar hún er kom-
in heim, segir hún engum frá
því, að hún veit hver Jrað er,
sem hvílir i gröfinni undir sig-
urboganum. Og þegar drengirnir
hennar spyrja, hvað faðir Jieirra
hal'i verið, Jiá brosir hún og
svarar: „Hann var ókunnur her-
maður“.
,í rni Jóhann.fson
þýddi.
fengu tvo biskupa í hvoru Iandi
til þess að vinna að sáttum og
nú voru haldnir fundir í hverju
hjeraði í löndunum tveimur og
alstaðar samþyktar áskoranir
um, að láta gerðadóm í'jalla um
málið í stað Jiess að berast á
banaspjótum. Þetta sigraði. —
Stjórnirnir beygðu sig fyrir
þjóðaviljanum og komu sjer
saman um að skjóta málinu til
Breta og úrskurðurinn varð
þannig, að báðir aðilar sættu
sig við. Ennfremur var samþykt
að láta gerðardóm framvegis
skcra úr deilum, sem upp kynnu
að koma inilli þjóðanna, og að
afnema vigbúnað að mestu leyti.
Á Jiann hátt spöruðust miljón-
ir króna til nytsamlegra starfa
og atvinnuvegúm Jijóðanna
fleygði fram.
Gerðardómar milli Jijóða eru
engan vegin ný bóla. En minn-
isinerkið talar sínu máli til
menningarþjóðanna, sem nú eru
að þrátta um hvort gera skuli
það sama, sem þessar tvær J>jóð-
ir gerðu fyrir 30 árum.
iiiiiiiiija::aiii!iiitinitia<!i::anBi ini!ir!«;iiiiiiiiiiiuiMinii!|::« i i iii i i iiiiii: luitiiiiini i it.itm i
SIGUR GERÐARDÓMSINS YFIR STRÍÐINU.