Fálkinn - 13.09.1930, Blaðsíða 14

14
F A L K I N N
götuhorninu endurtók hann orð Margheritu:
„Það væri betra að hann fengi að deyja“.
— Hver? Er súpan heit? Eg skal smakka,
sagði hinn og teygði hálsinn eftir skálinni.
Anania varð reiður.
— Snertu hana ekki. Þú ert andstyggileg-
ur, þú verður alveg eins og Efes. Hversvegna
tókstu peningana? hjelt liann áfram með
lágri rödd. Það er dauðasynd að stela. Farðu
og sæktu þá aftur og legðu þá í skúffuna
þar sem þeir voru.
— Sveiattan. Ertu vitlaus?
— Jeg segi mömmu það!
— Móður þinni! sagði hinn háðslega, þú
verður þá fyrst að finna hana!
Á meðan þeir voru að kíta hjeldu þeir á-
fram hægt, og Anania gætti altaf skálarinnar.
— Við erum þjófar sagði hann með lágri
röddu.
— Það eru peningar föður míns, og þú ert
mamalucco. Jeg verð þá að fara einsamall
þangað, jeg fer einn, jeg fer einn!
— Farðu og komdu aldrei aftur! Jeg ..
jeg skal segja eftir þjer .. zia Tatana ..
Hann þorði ekki að kalla hana mömmu sína.
— Svikari, hrópaði Bustaneddu og ógnaði
honum, með kreptum hnefunum. Ef þú vog-
ar að segja eftir, drep jeg þig eins og köngur-
ló, jeg skal mylja í þjer tennurnar með steini,
jeg skal handfjatla þig svoleiðis að innýflinn
úr þjer komi fram í gegnum augnatóptirnar.
Anania hljóp í keng, hann var í senn lirædd
ur um að vinur hans myndi slá hann og að
hann myndi missa niður súpuna, en hann
hótaði ekki aftur að segja zia Tatana frá öllu
saman.
— Hvað var það eiginlega, sem það sagði
við þig þarna á bænum? sagði hinn skjálf-
andi af vonsku. Hvað sagði þessi stelpugopi?
Segðu mjer það!
— Ekkert. En jeg skal ekki vera þjófur.
— Þú ert lausaleikskrakki, lirópaði Bustia-
nedda, það er það sem þú ert. Jeg fer nú og
sæki peningana og vil ekki sjá þig framar.
Hann Iiljóp burtu og skildi við Anania full-
an sársauka. Þjófur, lausaleikskrakki, aleinn
og yfirgefinn! Hann grjet svo að tárin fjellu
niður í súpuskálina.
„Og nú skilur liann lika við mig og fer
einsamall! Hvenær á jeg að geta komist,
hvenær á jeg að geta leitað hana uppi?“ Síð-
an hresti hann sig upp og svaraði sjálfum
sjer: „Jú, þegar jeg er orðinn stór! Nú get-
ur það svo sem staðið á sama“.
Engu að síður hljóp hann á stað, strax og
hann hafði skilað zia Tatana skálinni, að
hesthúsglugganum. Alt var kyrt. Hann sá
engan, lieyrði heldur ekkert í hinum stóra
döggvota tunglskinsbjarta trjágarða. Fjöllin
bar blá við dimman himininn, yfir öllu
hvíldi friður og kyrð.
— Hann hefir líklega ekki sókt aftur pen-
ingana? hugsaði Anania. Hann hefir líklega
ekki farið inn i trjágarðinn. Skyldi jeg eiga
að fara?
En hann var hræddur. Hann gekk inn í
pressuherbergið og fór að strjúka sjer upp
við zia Tatana eins og svangur ketlingur.
Hún hjelt að hann væri veikur og kom með
vanalegu spurninguna:
— Hvað gengur að þjer? Er þjer ilt í
maganum ?
— Já, við förum heim!
En Tatana skildi að það var eitthvað, sem
i
hann vildi tala um við hana og fór með hon-
um út.
— Jesú, Jesú, santa Caterina bella! liróp-
aði hún upp yfir sig þegar hún fjekk að vita
hvernig í öllu lá. Hvaða lieimur er það eigin-
lega sem við lifum i! Jafnvel fuglarnir, jafn-
vel kjúklingarnir í egginu drýgja synd!
Anania fjekk aldrei að vita hvernig zia
Tatana hefði getað fengið Bustianeddu til
að leggja aftur peningana í skúffuna. En upp
frá því höfðu vinirnir horn í síðu livors
annars, og hvað lítið sem var flugust
þeir á.
Veturinn leið. Þegar komið var fram í
apríl var olíupressan ennþá starfandi þvi að
olíuuppskeran hafði verið óvenju mikil ár-
ið áður. Við og við lokaði þó Anania eldri
pressuhúsinu og fór út á land að vinna á
akrinum fyrir húsbónda sinn. Hann tók þá
Anania litla með sjer, því hann ætlaði að
láta hann verða hónda. Drengurinn fylgdi
honum, glaður yfir því að geta orðið til ein-
hvers gagns og har lireykinn verkfærin og
malinn um öxl.
Á miðjum akrinum, sem það árið var und-
ir umsjá olíupressarans, stóðu tvö stór trje.
Blöð þeirra bylgjuðust fyrir vindinum eins-
og ólgandi fossar. Landslagið var sljett og
dapurlegt, lijer og þar lágu einstöku vín-
garðar, hvergi sáust skógar eða runnar.
Mannsröddin hljómaði ánþessnokkurtberg-
mál svaraði, það var eins og hinn einmana-
legi þytur trjánna gleypti hana, þessara
tveggja einstöku pinja, sem báru við him-
inn með hinum miklu krúnum sinum.
Meðan faðirinn var að stinga upp og stóð
lotinn fram yfir liina ljósgrænu vaxtar-
borða þeyttist Anania úr einum stað i ann-
an í hinu tilbreytingarlausa umhverfi, söng
i kapp við fuglana og leitaði að sveppum
og berjum. Við og við, þegar faðirinn rjetti
úr sjer, sá hann drenginn tilsýndar og fann
til stings fyrir hjartanu, því þessi staður,
vinnan og litla veran, alt minti það hann á
Oli og litu bræðurna hennar, um glappa-
skotið sem hann hafði gert, um ástina og
gleðina, sem liann hafði notið.
Hvar var Oli? Hver vissi það? hún hafði
horfið, flogið leiðar sinnar eins og litlu
fuglarnir á akrinum. Nú, liún um það. Ana-
nia fanst hann gera nóg að fóstra upp son
hennar. Ef hann fyndi fjársjóðinn, sem
hann dreymdi altaf um slcyldi liann lála
drenginn læra, annars ætlaði hann að gera
úr honum duglegan bónda, hvers var meira
hægt að vænta af honum? Hugsið ykkur iiina
sem ekki einu sinni vildu kannast við sína
eigin syni, sem í stað þess að taka þá og
ala þá kristilega upp ljetu þá verða að engu
í fátækt og öllu illu! Já meira að segja
margir ríkir menn, þó nokkrir lieldri menn
gerðu það. Já meira að segja húsbÓJidinn
sjálfur.... sjálfur signor Carboni.... t
stuttu máli Anania eldri varð rórra innan-
brjósts þegar hann hugsaði um þetta. Að vísu
var hann ennþá hryggur íhugaþvíþegarhann
leit út i sjóndeildarhringinn fanst honum
hann geta sjeð grafhaugana, sem lágu krmg-
um varðstofuna hennar Oli, og þegar feðg
arnir voru að borða og livila sig, spurði
faðirinn son sinn um liið fyrra líf hans.
Anania var hræddur við föður sinn og
þorði aldrei að horfast í augu við hann, en
þegar nú einu sinni var búið að fá hann til
að tala um endurminningar sínar, hafði hann'
ánægju af að segja frá þeim og þvi sem
einusinni hafði skeð. Hann mundi eftir öllu
mögulegu. Fonni, stofu ekkjunnar og sögun-
um hennar, hinum vingjai-nlega Zuanne ineð
stóru eyrun, veiðimönnunum, munkunurn
klausturgarðinum, kastaníutrjánum, geitun-
um, fjöllunum, ljósasteypunni. En móður
sína mintist hann varla á, enda þótt faðii*'
inn leiddi altaf tahð að henni.
— Nú jæja, sló mamma þín þig?
— Aldrei, aldrei, sagði Anania.
— Jeg veit að hún barði þig.
— Mætti jeg verða blindur, ef það er
nokkur hæfa til í því! Drengurinn sór og
sárt við lagði að hún hefði nokkurntíma
barið hann.
— Jæja.... segðu mjer þá hvað hún
gerði ?
— Hún var altaf að vinna....
— Er það satt að veiðimaður hafi beðið
hennar?
— Það er lýgi! Veiðimaðurinn sagði við
mig: „Skilaðu kveðju til mömmu þinnar og
biddu hana að koma hingað“, jeg fór og
sagði henni það..
— Og hvað sagði hún? spurði faðirinn
dálítið órólegur.
— Hún varð bálreið eins og hundur.
— Jæja.
Olíupressarinn andvarpaði. Honum fanst
sjer ljetta við tilhugsunina um að Oh hafði
þó ekki farið til veiðimannsins. Já, svona
var það, lionum þótti ennþá vænt um hana.
Hann mintist með viðkvæmni, skæra, heita
augnatillitsins hennar, mundi eftir htlu
bræðrum hennar, fátæka og óhamingjusama
vegverðinum.. en livað átti hann að gera?
Ef liann hefði verið laus og liðugur liefði
han vafalaust gifst henni, nú hafði hann í
þess stað verið neyddur til þess að yfirgefa
liana; það var ekki til neins að vera að
hugsa meira um það.
— Heyrðu sagði hann við Anania, þegar
þeir voru búnir að neyta hinnar einföldu
máltíðar, þarna í nánd við fíkjutrjeð, seiu
þú sjerð er eldgamalt hús. Farðu og grafðu
þar i jörðina, hver veit nema þú finnir eitt-
hvað!
„Saklaus börn finna fremur fjársjóði. Ef
við nú bara fyndum eitthvað! Jeg skyldi
láta Oli hafa stóran hluta af því, og þegar
konan mín dæi skyldi jeg giftast henni, því
þegar alt kemur til alls var það jeg seiu
fyrstur leiddi hana á glapstigu“.
En Anania fann ekki neitt. Þegar leið að
kveldi snjeru faðir og sonur aftur heim til
bæjarins, þeir gengu efhr hinum ljósa þjóð-
vegi mót sjóndeildarliring, sem var eins og
logandi gull. Zia Tatana beið þeirra með
kveldmatinn, það brakaði í eldinum á hin-
um vel sópuðu hlóðum. Hún snýtti Anania
litla, þvoði augu hans og sagði manni sín-
um frá því sem gerst hafði um daginn.
Nanna hafði dottið í eldinn, Efes CaU
hafði fengið nýja skó, zio Pera liafði barið
einn drengjanna, signor Carboni hafði koin'
ið inn í pressuliúsið og htið eftir hestinurn-
— Hann segir að hann hafi megrast óg'
urlega.
— Diavolo, liann liefir líka svei mjer feng'
ið að taka á því, livað ætlast padroninn til-
Hafa dýrin ekki líka kjöt og blóð?
Eftir máltíðina fór olíupressarinn út i vín-
stofuna. Hann var alveg búinn að gleyma
Oli og örlögum hennar. Zia Tatana spann