Fálkinn - 04.11.1933, Blaðsíða 5

F A L K 1 N >'
„Ekkert veitir stúl-
kum eins mikið að-
dráttarafl og fagurt
hörund “ segir hin
fagra Mary Nolan.
,;Jeg nota altaf Lux
llandsápu, vegna
bc^s að Inin veitir
11ö rundinu si 1 kimýKt
n?ldur \ ið æsku-
u i.ti. Hún er dá-
samleg.“
VERNDARENGILL
HÖRUNDSFEGUR-
ÐARINNAR
Hin yndislega fejurö iilmleik-kvenna í Holly-
wood, er aö pakka hinni stö'öugu notkunn
hvítu Lux Handsápunnar. Þær treysta á hiö
mjúka löður liemiár og láta f>að halda við
yadisfokka sínum <>g æskufegurð. Látið hörund
yöar njóta sömu gæða, og pjer munuð undrast
ylir árangnum.
LUX
HANDSÁPAN
Töframeðal stjarnanna
.—■——
XVf k ; ROTHERS LIMITED, PORI SUNLIGHT, ENGLAND
X-LTS 23 1 -50 l<Z
cin verðlaiinin ætluð þeini, sem
á síðasta ári hefir ritað bestu
skáldsöguna í hugsæisáttina og
ioks eru fimtu verðlaunin ætl-
uð þeim, scm mest hefir gert
á umliðnu ári til þess að efla
hróðurhug meðal þjóðanna eða
orðið mest ágengt í því að koma
á afvopmm eða starfað best að
fjclagsskap tii eflingar heims-
friðinum.
Upphæð sú, sem Nobel ljet
eftir sig til þessa markmiðs nam
túmum 30 miljón krónum, en
liver verðlaun voru í fyrstu um
150.000 krónur. En vegna
breyttrar skattalöggjafar í Sví-
þjóð Jækkuðu þau raunverulega
um ca. 20 af hundraði eftir
nokkur ár.
Það má ýmislegt um Nohel
iæra á arfleiðsluskrá lians, þvi
að hún lýsir lyndiseinkunn
háns og persónugerð. Sýnir
skráin þá fyrst, að hann er
friðarvinur, að áhugamál hans
eru í mörgum greinum og að
hann liefir trú á framtíð mann-
kynsins og er lnigsjónamaður.
Til eru eftir iiann sjálfan eftir-
farandi ummæli um það hvern-
ig hann lnigsi sjer eflingu
Jiræðralags mannkynsins:
„Það er vöntun á þekkingu,
sem skilur mennina sundur, en
vísindin sem sámeina þá!“
Og hvernig vildi liann svo
tryggja heimsfriðinn? Sumpart
auðvitað með vísindunum og
viðskiftum þeim, er af þeim
leiddi milli þjóðanna, en sum-
part nfeð sameiginlegri vopn-
aðri aðför þjóða gegn þeirri,
sem ryfi heimsfriðinn eða færi
með ófriði gegn annari og svo
loks með því að láta gerðar-
dóma dæma um misklíðir þjóða.
Það er þannig sömu aðferðirn-
ar, sem alþjóðabandalagið sam-
Jiykti að nota, löngu síðar. Þó
tiúði Nohel þrátt fyrir alt ekki
á afvopnun og vildi láta hvérja
Jijóð hafa hervarnir sínar í góðu
lagi. Hann liafði þá skoðun, eins
og áður er sagt, að friðurinn
gæti ekki orðið staðgóður fyr
en ófriðurinn yrði ókleifur.
Hann hafði megna ótrú á frið-
arfundunum og hann hafði enga
trú á þvi, að þjóðirnar myndu
leggja niður vopn af frjálsum
vilja. Að áliti lians lá leiðin til
friðar um vísindin og endanlegt
afnám ófriðar gat því aðeins
komið til greina að hergögnin
yrði svo fullkomin, að fjand-
mannahérirnir gæti strádrepið
liverir aðra á fáeinum mínútum.
Það er út frá þessum skilningi,
að Nohel samdi arfleiðsluskrá
sina. Um mannkærleika sinn að
öðru leyti kemst hann þannig
að orði í brjefi lil fjelaga síns:
„Ef þú aðeins gætir lært að
skilja, að maður getur hjálpað
ineðhræðrum sínum, án þess að
vænta hlunninda í staðiim. Af
ísraelsmönnum er það ekki
nema einn, Ivristur sjálfur, sem
hefir látið sjer detta í hug og
þetta þótti svo einstakt, að liann
var tekinn í guða tölu fvrir“.
Nobel hafði heðið kunningja
sinn í Stokkhólmi að fá lögfræð-
ing til að gera uppkast að arf-
leiðsluskrá siirni, á líkuni grund-
velli og lmn síðar varð, en þetta
hafði farist fyrir. Það var árið
1889. Og svo gerði hann arf-
leiðsluskrána sjálfur og er hún
dagsett 27. nóv. 1895 í Svenska
Klubben í París. Verðlaununum
fyrir efnafræði ög eðlisfræði
skyidi úthlutað af Svenska ve-
tenskapsakademiet, en lífeðlis-
og læk n isfræðis verðla u n u ínim
af Karolinska Institutlet, bók-
mentaverðlaununum af Svenska
Akademiet, en friðarverðlaun-
unum skyldi úthlutað af fimm
manna nefrid, sem norska stór-
þingið kysi. Nóbelsverðlaunún-
um var úlilutað í fyrsta siiin
árið 1901.
Þegar lil átti að taka kom
það á daginn, að ýmsir form-
gallar voru á arfleiðsluskránni
og að liún var ónákvæm i ýms-
um atriðum, svo að tvær al'
stofnunum Jieim, sem áttu að
úthlutá verðlaununum voru í
vafa um, hvort Jiær gætu tekist
það á hendur. Og lögerfingjar
Nobels fóru í mál og kröfðust
þess að arfleiðsluskráin skyldi
gerð ógild. Loks komust á samn-
ingar um málið í júní 1898 eft-
ir mikinn málarekstur.
Alfred Nobel dó á heimili
sínu i San Remo 10. desember
1890. Þann hústað nefndi hann
Mio Nido (hreiðrið mitt) og
hafði bann lifað Jiar lengstum
eftir að árin fóru að færast yfir
hann. Einn af vinum hans gerði
sjer ferð suður, til þess að lala
yfir honum látnum áður en lík-
ið yrði flutt til Svíþjóðar. Það
var þáverandi sendiprestur. í
París, cr síðar varð erkibiskup
Svía og frægur kirkjuhöfðingi:
Nathan Söderblom.
Frá San Remo var lík lians
flutt til Stokkliólms og Jiar fór
jarðarförin fram frá Stórkirkj-
unni á jóldaginn. En gröf hans
er í ættargrafreit hans á Norra
Kyrkogárden í Stokkhóhni.
Útlend ferðafjelög eyða árlega
700—800 þúsund krónum í auglýs-
ingar um ferðlög til Noregs, og' eru
Englendingar þar fremstir, enda
eru þar 2000 ferðskrifstofur. Nord-
deutscher Lloyd telur, að hvert
skemtiskip fjelagsins kosti um
20.000 krónur í auglýsingar. í
Frakklandi fá fjelögin 900 krónu
viðskifti fyrir hverja eina krónur
í auglýsingum, i Sviss 450 krónur,
en í Noregi 250 krónur.
——x-------
Siðan þýsku skipin „Bremen" og
,,Európa“ hófu ferðir milli Evrópu
og Ameriku hafa þau barist um
metin á siglingaleiðinni og viður-
kenninguna „bláa bandið". Breinen
setti nýtt met á leiðinni Newyork-
Cherhourgh seint í júni, með 4
dögum 17 tímum og 40 mínútum,
en rúmum hálfum mánuði seinna
endurbætti sama skip þetta met og
fór vegalengdina á 4 döguni 16 tím-
um og 5 minútum eða með 28,51
kvartmílna meðalhraða á klukku-
stund.
GRÖF HAMLETS
Sainkvænit munnmælum á Hamlel
að hafa átl heirila í Helsingjaeyri
í Danmörku og hefir bærinn haft
ærnar tekjur af þvi að sýna erlend-
um ferðamönnum gröf hans undan-
farin ár. En nú hefir bærinn Rand-
érs á Jótlandi rænt Helsingjaeyri
þessuni heiðri. Samkvæmt sögn
Saxo Grammaticus var Hamlet graf-
inn á Ammelheiði eða Amledslieiði
við lianders og nú liafa ltanders-
húar tekið sig til og sett honum
íninnisvarða þar á heiðinni. Sjesl
steinninn hjer á m.yndinni og var
hann afhjúpaður nýlega nieð mikilli
viðhöfn. Er úr vöndu að ráða fyr-
ir úflendinga framvegis, hvort þeir
eiga að fara lil Helsingjaeyrar eða
Randers lil þess að sjá gröf þess-
arar þjóðsöguhetju, sem Shake-
speare hefir gerl heimsfræga.