Fálkinn - 08.05.1937, Side 11

F Á L K I N N
11
YNCSSVU
U/6NMRHIR
TVÍBURARNIR
ÆFINTÝRI.
Fyrir fjöldamörgtmi árum átti trje-
smiður einn heima uppi í Efstadal.
Hann var bláfátækur og nú var hann
iíka orðinn gamall og hrumur. Hann
átti tvo drengi, sem voru tvíburar
og svo líkir voru þeir i sjón, að þaS
mátti heita ógerningur aS þekkja þá
sundur, en aS innræti voru þeir jafn
ólíkir eins og dagur og nótt. Annar
þeirra, sem lijet Lárus, var allra
skynugasti piltur, viljugur og vissi
jafnan ráS við öllu. Hann var altaf
í góðu skapi og söng þegar hann var
aS vinna, þvi að þá fanst honum
verkið ganga fljótar og betur. Hanu
söng þegar hann lagði af stað í vinn-
voru skemtilegustu skepnurnar scm
hann þekti og þess var ekki langt
aS biða, aS kongsliestarnir væru
orðnir svo stryknir og gljáandi og
þriflegir, að þeir höfðu aldrei verið
eins áður. Konungurinn varð svo á-
nægður, aS hann gerði Lárus að
stallmeistara, ljet sauma handa hon-
um fagran einkennisbúning meS
rauðum og bláum snúrum og fjölda
af silfurhnöppum á brjóstinu og
ermunum. Og svo fjekk hann líka
ríflegt kaup, svo að liann gat lagt
marga dali í handraðann á hverri
viku.
MeSau þessu fór fram hafði Pjet-
una á morgnana, og trallaSi þegar
hann kom heim aftur á kvöldin. En
hinn drengurinn, sem hjet Pjetur,
var húSarletingi. Hann nenti engu
og hjekk lieima í bæ allan daginn.
Einstöku sinnum dragnaðist hann þó
út í móa og settist á þúfu og sat
þar eins og slytti, ljek sjer aS því aS
herja i steina og kletta og lagði eyr-
að við og hlustaSi. Hann var aS vona,
að gæfan mundi koma til hans á
gullskóm einhvern daginn, án þess
aS hann gerði nokkur til þess. ÞaS
væri best aS vera þolinmóður og
bíða þangað til liún kæmi. Og svona
ranglaði hann um og barði í kletta
og steina, hver veit nema að þar
væru tröll og vættir, sem ættu fulla
poka af gulli og sem hægt væri að
leika á, og ná í gullið frá þeim.
Svona leið hver dagurinn hjá Lata-
Pjetri, en faðir hans fann að þessu,
og allir sem reyndu að nota hann
til einhvers, skömmuðu hann.
Jæja, svo dó nú faðir þeirra.
Drengirnir seldu bæinn og þaS lítið
sem til var í kotinu og hjeldu svo út
i heiminn til þess að freista gæf-
nnnar — hvor í sína áttina. Lárus
lagði leið sína áleiðis i kongsgarð-
inn, því að hann taldi víst, að þar
mundi duglegur verkmaSur altaf geta
fengið eitthvað að gera. Hann gekk
og gekk og loksins komst hann á
kiðarenda. Konungurinn tók honum
vel og setli liann til að gæta hest-
anna sinna. Og það var einmitt starf-
ið, sem Lárus kaus lielsl. Hestar
ur haldið sína leið, með miklum
heilabrotum og hugleiðingum. Hann
var altaf að berja í steina og kletta
og fór makindalega að öllu. Hann
sníkti sjer mat á bæjunum og gisti
í blöðum og fjárhúsum. Á þessu
ferðalagi var hann vikum og mánuS-
um saman, altaf að leita að gæfunni.
E.n hún virtist ekki vera auðfundin.
— ÞaS er víst litið um tröll hjerna,
hugsaði Pjetur og lagðist útaf til að
hvíla sig. Dagleiðirnar voru ekki
langar hjá lionum. — Það er ekki
vert að flýta, sjer um of eða leita
langt yfir skamt.
Loksins var hann kominn inn í
þröngan og ljótan dal en standberg
voru á allar hliðar. Nú eða aldrei,
hugsaði Pjetur, og barði og barði i
klettana og hlustaði og hlustaði.
Hjerna hlýlur það að vera. Jú, þarna
heyrðist honum vera holt innifyrir
og heyrði hann ekki rumsk og um-
gang? Jú, loksins, þarna hafði hann
svo að segja gripið gæfuna með
báðum höndum, hugsaði hann. En í
sania bili fann hann, að það var
gripið óþyrmilega í jakkakragann
hans:
„Hvað vilt þú, þefarinn þinn, sem
ert að káfa á bæjarþilinu hjá mjer?“
spurði tröll, sem var svo ægilega
stórt og gamalt, að það hlutu að
vera liðin þrjú hundruð ár síðan það
fæddist.
Pjetur gat ekki stunið upp nokkru
orði, svo hræddur varð hann. Og nu
komu stór og litil tröll út úr kletl-
unum alt í kring, og sum voru með
eitt höfuð og sum með tvö. Já, það
mátti nú segja, aS hann hefði fundiS
gæfuna, greyið hann Pjetur, hann
riðaS'i á fótunum og tennurnar
glömruðu í túlanum á honum, svo
mikið skalf hann. Mikill voði var að
sjá þetta. Gamla tröllið greip haim
og fleygði honum upp á öxlina á
sjer, þrammaði með hann upp í
brekku og batt hann þar viS staur.
„Hjerna skaltu dúsa, þangað til við
liöfum ákveðið hvað við gerum við
þig“, sagði trölliS og skálmaði svo
niður brekkuna aftur, ægilega hjól-
beinótt.
En einmitt á þessari sömu stundu
stóS Lárus í heslhúsinu kongsins og
var að kemba hestunum. Þá kom
ofurlítill dvergur með skotthúfu út
úr hálmbyngnum og skríkti:
„Gullið mitt, gullið mitt! Nu
verðurðu að fara og hjálpa honum
bróður þínum, skilurðu þaS. Hann
er í mestu lífsliættu".
„Hvað amar aS honum?“ spurði
stallmeistarinn.
„Það eru tröllin, það eru tröllin“,
tísti dvergurinn og svo hvarf hann
aftur inn í hálmbynginn.
Honum var víst nauðugur einn
kostur. Lárus fór lil kongsins og
bað hann um að gefa sjer frá nokkra
daga. Hann yrSi aS fara og hjálpa
bróður sínum, sem væri í trölla-
höndum. Kongurinn var allra besti
maður og sagði já undir eins og
ljeði Lárusi besta hestin sinn að
ríða.
Þegar hann hafði riðið góðan
spöl tók hann upp nestið sitt og fór
að borða. Þá kom refur sem lædd-
ist á tánum fram úr urðarholti við
veginn.
„BlessaSur gefðu mjer svolitinn
matarbita", sagði refurinn.
„Mjer veitir nú varla af matnurn
mínum sjálfum“, sagði Lárus, „því
að jeg á langa leið fyrir höndum.
En illa er. mjer við að setja þig al-
veg hjá, Rebbi minn“. Og svo fjekk
refurinn kjötbein að naga.
„Þakka þjer fyrir mig“, sagði ref-
urínn, „og nú skal jeg vísa þjer til
vegar“.
Þegar þeir höfðu farið langa leið
sáu þeir geitung, sem lá afvelta i
götunni og gat enga björg sjer veitt,
en emjaði og skrækti af kvölum, og
var að stikna úr hita.
„Æ, góði, besti, hjálpaðu mjer að
komast í skuggann. Jeg hefi brotið'
á mjer vænginn og er ósjálfbjarga“.
„ÞaS ættu aS verða einhver ráð
nieð það“, sagði Lárus og tók geit-
unginn og setli hann varlega frá sjer
bak við stein.
„Þetta skal jeg borga þjer þó
seinna verði“, sagði geitungurinn,
þegar Lárus og refurinn hjeldu
áfram
En bráðum heyrðu þeir að verið
var að jagast og rífast.
„Hó, hó!“ sagði refurinn. „Hjer
er eitthvað alvarlegt á seiði. Nú
ætla jeg að þakka fyrir samveruna.
Þvi að jeg er ónýtur að fljúgast á“.
Lárus reið nú nær og þar sá hann
tröllin öll vera að berjast og hítast
um, hvert þeirra ætti að fá að jeta
hann bróður hans. Pjetur greyiS var
ekki á marga fiska þarna sem hann
stóð bundinn við staurinn og hlust-
aði á tröllin vera að metast um,
hvert þeirra ætti að fá að jeta hann
og smjatta um leið og þau voru að
útmála hvað góður mundi vera af
honum magállinn.
„Nú eru góð ráð dýr“, hugsaði
Lárus og faldi sig bak við stóran
klett meðan hann var að athuga
málið. Ekki mundi honum þýða að
ráðast á tröllin — hann var þarna
eips og krækiber í ámukjafti eða
mús meðal miljón katta, og varla
það. Og ekki var neinn timi til að
fara aftur og biðja um hjálp. Nu
heyrði hann að gamla tröllið hafði
komið vitinu svo fyrir hin, að það
átti að minsta kosti að fá bróður-
partinn af Pjetri.
Svo fóru öll tröllin að dansa, svo
að moldarkekkir og steinvölur fuku
um eyrun á jþeim. Þau æptu og öskr-
uðu, klóruSu hvert öðru milli herSa-
blaðanna og Ijetu í stuttu máli eins
og tröll láta, þegar þau eru a3
skemta sjer.
En þá bar nokkuð óvænt við. Það
var eins og ský bæri fyrir sólina
og í sama bili kom hver hópurinn
öðrum stærri fljúgandi — eintómir
geitungar, sem stungu tröllin, eins
og aðeins geitungar geta gert. Tröll-
in flýðu inn í hellana sína eins og
fætur toguðu og nú gat Lárus leyst
bróður sinn og svo tvímentu þeir
áleiðis heim í kongsgarð.
„Nú hefir þú víst lært, að maður a
ekki að leita gæfunnar í trölla-
björgum“, sagði Lárus, „heldur aS
stunda heiðarlega atvinnu og nenna
að vinna“.
„Já, jeg fer nú að skilja þaS“,
sagði Pjetur og nú lofaði hann Lár-
usi því, að hann skyldi falast eftir
atvinnu hjá konginum. „En heyrðu“,
sagði hann svo, „hvaðan komu allir
þessir geitungar?“
„Það var hirðin min“, sagði Lár-
us. „Það er golt að gera vel og hitta
sjálfan sig fyrir“, sagði Lárus um
leið og hann reið i hlað í kongs-
garðinum. „Hálfdauður geitungur
getur verið meira virði en trölla-
höll full af gulli“.
„Þetta er viturlega mælt“, sagði
Pjetur; hann fór að kemba kongs-
hestunum og söng og trallaði meðan
hann njeri þá og strauk, svo að það
stirndi á þá.
IIUNDRAÐ ÁR FRÁ DAUÐA
PUSJKINS.
Hinn 11. febr. voru 100 ár liðin frá
dauða eins frægasta skálds Rússa,
Alexanders Sergejevitsj Pusjkins.
Hann fæddist 1799 og í æsku var
liann liafður í gæslu á heimili sínu,
grunaður um stjórnmálaundirróður,
en komst til vegs og virðinga hja
Nikulási I, er hann tók völd 1825.
Pusjkin var talinn mesta lýriskt
skáld Rússlands og ruddi róman-
tisku stefnunni braut í bókmentum
Rússa. Kunnustu rit hans eru sög-
urnar Ruslan og Ludmilla, Fanginn
i Kákasus, Poltava og Bronsriddar-
inn og skáldsagan Eugene Onegin,
sem er í ljóðum; ennfremur sögu-
leg harmsaga: Boris Godunov. Hafa
verið gerðar óperur upp úr tveimur
ur hinum siðastnefnu. Árið 1929
fanst i Moskva handrit að áður ó-
þektum kvæðaflokki eftir Pusjkin,
sem Munkurinn heitir.
Pusjkin fjell í einvígi 11. febrúar
1837. Og nú hefir þessa dags veri'ð
minst um allan lieim, þar sem nafn
hans þekkist.
«-0-*0*-0 -O**0 -Nu-O -0m*O ■‘•n^O -«0^0
Drekkiö Egils-öl
, -<•»»*• O-Oi'O O •***►■ O Htto-O'**