Fálkinn - 19.05.1939, Page 8

8
F Á L K I N N
Sagan er eftir OLLE AHNÉR og er
um harðvítuga skíðakepni uppi í
Norrland í Svíþjóð.
liver álti að verða þriðji maður?
Veðurhorfur kvöldsins fyrir
nóttina og morgundaginn. Sunn-
anvert Norrland: Suðvestlægur,
liægur, en síðar vaxandi vindur,
hlýnandi, sennilega þýðviðri.
Það leit ekki vel út með veðr-
ið fyrir skíðamótið. Við sátum
hringinn í kring um borðið i
eldhúsinu, átta vinnuf jelagar,
seni höfðum unnið saman við
skógarhöggið frá því í nóvem-
ber. Kannan stóð yfir eldinum
og suðaði í henni. Við eyddum
laugardagskvöldinu með því að
spila kasínu og tuttugu og eitt.
Snjórinn var orðinn meter-
djúpur ])etta janúarkvöld, og enn
Kalle Björk var góður í köldu
veðri og góðu færi. Sjálfur var
jeg góður á stuttri leið, en „mara-
þonhlaup" eins og Angurmanna-
hlaupið, var alt of langt fyrir
mig, svo að ekki gat jeg komið
til greina.
Hvort John Johansson, „lieim-
fara svo í rúmið dauðuppgefnir
......?
Það varð senna úr þessu, sem
aidrei ætlaði að taka enda. Það
var rætt fram og aftur um gagn
og gildi íþróttanna, um sport-
idiota og kappleikjaflón, um feg-
urð grindahlaupsins og göngu-
íþróttarinnar.
inn úr dósinni sinni. Arno rit-
stjóri frá Morgunblaðinu gekk
fram og aftur og talaði við pilt-
ana og lagði ýmsar spurningar
fyrir þá. Hann gekk einnig til
Jolin. Hann stóð lengi kyr og
horfði á hann, þegar hann var
að smyrja.
- Mjer finst Johansson ekki
s])ara smurninguna, sagði hann
alt i einu við John.
En Jolin var ekki orðlaus:
Það gerir ekki svo mikið til,
því að hún er svo ódýr á okkar
dögum.
Þetta var matur fvrir Morg-
unblaðið.
^ IÞROTTA-HATARINN ^
þá var kalt í veðri- En útvarpið,
sem stóð úti í horni hafði lofað
hlýnandi veðri og rigningu, svo
að um nóttina var veðrabreyt-
ingin í vændum.
Daginn eftir átti hin mikla
skíðakappganga fjelagsins að
fara fram. Bestu skíðagarpar
Norrlands ætluðu að taka þátt í
Angurmanngöngunni. Það var
merkilegur dagur i sögu Trev-
ingebæjar.
Þarna ætluðu margir garpar
að leiða saman hesta sína, og
voru mjög skiftar skoðanir um
hver myndi vinna. Flestir treystu
á Erik Persson, sem árið áður
hafði bæði unnið Vasagönguna
og meistaratign i 50 km. göng-
unni. Angurmannkappgangan
var fvrsta mikla kappgangan á
árinu, og það var um að gera
að ná nú góðum árangri og áliti
í byrjun ársins.
Við vinnufjelagarnir vorum
allir góðir skíðamenn, og þó
einkum „Björninn“, sem virtist
vera fæddur á skíðum. Það var
ekki eingöngu til gamans, að
hann sem sjö ára drengur hafði
gengið á hverjum degi milu veg-
ar í skólann norður i Lapplandi
heilan vetur.
Verkamannafjelagið hafði til-
kynt þátttöku þriggja manna i
göngunni, en ekki nöfn þeirra.
Kappgangan átti að fara fram
snemma morguns, og við höfð-
um loforð frá flokkstjóranum
að hann kæmi með. En klukkan
tvö urðum við að vera komnir
aftur, því þá urðu vaktaskifti.
Skógurinn lieimtaði nefnilega
vinnukraft okkar sunnudaga sem
aðra daga. Og nú var um að
gera að velja þá þrjá til kapp-
göngunnar, er mættu fyrir okk-
ur, með hliðsjón af veðurút-
litinu.
Björninn var nú sjálfsagður,
hvernig svo sem veðrið yrði. Og
Jósef, sem hafði orðið þriðji í
röðinni í kappgöngunni árið áð-
ur, virtist líka sjálfkjörinn. En
spekingurinn", eins og liann var
kallaður, kynni að ganga á sldð-
um, hafði okkur aldrei hug-
lcvæmst, en hann var Vesturbotn
ingur, svo að liann vissi vel að
minsta kosti hvað skíði voru. Og
það var hka satt — hann átti
geymd skíði úti í skúrnum.
Nöfn keppendanna skyldu gef-
in upp fyrir klukkan 6 á sunnu-
dagsmorguninn, því að keppend-
urnir áttu að leggja af stað stund-
víslega klukkan sjö. Seint um
kvöldið var lialdinn fundur til að
velja mennina. Það varð strax
fult samkomidag um Björninn
og Jósef, en hver átti að verða
þriðji maðurinn?
Segið þið mjer, piltar,
hvaða gaman hafið þið eiginlega
af því að eyða orku ykkar til
hins ítrasta fyrir það eitt að fá
tinkrús til að setja á hylluna fyr-
ir ofan rúmið ykkar? spurði
heimspekingiirinn alt i einu.
Finst þjer kanske ekkert
varið í íþróttir, eða hvað? sagði
Kalle sárgramur.
— Jú, jeg dái íþróttir, í hófi
hafðar, en jeg hef orðið skömm
á öllu þessu metaæði og kapp-
leikjum. íþróttirnar eru að fara
út í öfgar.
Nú liófst áköf orðasenna.
Heimspekingurinn hafði okkur
alla sjö á móti sjer. Við vorum
allir íþróttamenn og höfðum all-
h- tekið þátt í kappleikjum. Við
höfðum gaman af að neyta kraft-
anna til hins ýtrasta og „sigra
eða tapa“ í heiðarlegri kepni. Og
mest þótti okkur koma til skíða-
íþróttarinnar. Og nú höfðum við
mitt i okkar hóp íþróttahatara,
sem efaðist um gildi íþróttanna.
— Hugsið þið ykkur, hversu
margt gagnlegt mætti gera á
þeim tíma, sem þið eyðið í þessa
sífeldu kappleiki! sagði lieim-
spekingurinn. Mörgum dýrmæt-
um stundum er varpað frá sjer
í tóma vitleysu. Hvaða á-
nægju getið þið liaft af því að
vera að renna þetta um skóginn
og standa á öndinni af mæði, og
- Hefurðu nokkurn tima geng
ið á skíðum? spurði Jósef alt í
einu.
— Vertu nú ekki að þessu,
svaraði heimspekingurinn, og
augu hans skutu gneistum. En
eitt ætla jeg að segja ykkur, piít-
ar! Það er fyrir eigin reynslu,
þegar jeg felli hinn harða dóm
yfir íþróttunum, eins og þær eru
iðkaðar nú á dögum.
Hvernig sem nú kappræðunni
lauk, þá var það ákveðið að
heimspekingurinn skildi verða
þriðji maður, og var ekki laust
við að sumir brosti í kampinn.
Við biðum með mikilli eftir-
væntingu eftir kappleiknum, en
John sjálfur hló kæruleysislega
þegar hann hreiddi teppið yfir
sig og sofnaði.
Hitamælirinn sýndi einnar
gráðu kulda þegar klukkan var
sex um morguninn.
Kalle fór ofan i þorpið með
nöfn okkar manna, og Björninn
og Jósef voru komnir út óðara
en þeir höfðu fengið sjer hress-
ingu. Þeir reyndu færið og skegg-
ræddu um smurninguna. Heim-
spekingurinn var hinn rólegasti
við horðið og drakk kaffi með
smurðu brauði.Svo gekk hann út
og leit til veðurs, og eins og þef-
aði af loftinu. Úr töskunni sinni
tók liann upp •— okkur til undr-
unar — smurningsdós, og fór
síðan úl i timburskúrinn og tók
fram skíði sín. Stutt, snolur kapp
gönguskiði. Svo lögðum við skið-
in á axlirnar og gengum í áttina
til bæjarins, fjórðungsslundar
leið gegn um skóginn ......
Iljá markalínunni var saman
kominn urmull af fólki. Þar var
mikið af andlitum, sem við þekt-
um. Þarna voru stórir og litlir
keppendur, þektir og óþektir,
sumir ungir og upprennandi,
aðrir farnir að tapa sjer.
Nú var farið að smyrja. Hit-
inn var i kringum núll. Björninn
og Jósef smurðu með klístri, en
heimspekingurinn notaði áhurð-
Nú var keppendunum raðað
upp við markalínuna. Það var
ekki lítið spennandi að standa
svona og bíða eftir viðbragðs-
merkinu. Loksins kom skotið.
Það var þó gott!
Eitt hundrað og tuttugu kepp-
endur brunuðu af stað i áttina til
skógarins. Fyrstur var Dahlberg,
„halastjarnan“, sem hafði unnið
svo marga sigra í fyrra. Margir
hjeldu að enn mundi hann verða
fyrstur. Ekki fjarri honum var
firik Persson, sem flestir veðjuðu
á. Björninn var framarlega.
Hann vissi að það var um að
gera að verða framarlega strax
í byrjun. Jósef var í miðjum hóp
og aumingja heimspekingurinn
var einn af þeim allra seinustu.
Það virtist sem liann tæki því
öllu með schopenhauerskri ró,
eins og hann var vanur að segja.
Leiðin, sem var kring um fjór-
ar mílur, Iá í talsverðum boga.
Sjálfur boginn var þrjár mílur,
og er keppendurnir höfðu gengið
hann á enda fóru þeir framhjá
„start“-linunni, svo að fólkið
ferigi að sjá þá, og síðasta mil-
an var svo lokaspretturinn ....
Fyrsti eftirlitsmaðurinn, sem
var við Eknes, sjö kílómetra frá
„start“-línunni, sendi þá frjett,
að Dahlberg væri fyrstur, en
rjett á hælum honum væri hópur,
og í lionum væri m. a. Erik Pers-
son. Á okkar menn var ekkerl
minst.
Það safnaðist fleira og fleira
t'ólk við „start“-linuna, sem
einnig var endamark. Hátalari,
sem komið hafði verið fvrir á
þaki skólahússins, spilaði einn
foxtrottinn og marsinn eftir ann-
an meðan fólkið beið óþreyju-
fult eftir nýjum frjettum frá
göngunni.
Pylsukarlinn græddi drjúgan
skilding þenna dag. Og konurnar
seldu kaffi við mikla aðsókn.
Ljósmyndarar blaðanna athug-
uðu myndavjelarnar sínar og
blaðamennirnir gengu um og