Fálkinn - 19.05.1939, Page 15

FALKINN
15
Gnðmundnr J. Sigurðsson, Þingeyri
FRAMLEIÐIR:
HERPINÓTAVINDUR,
HERPINÓTARÚLLUR,
AKKERIS- og' streng-vindur, — hentugar vind-
ur fyrir síldveiðiskip —
SLEPPIKRÓKA,
RÆKJUVINDUR,
DRAGNÓTAVINDUR m/stoppvjelum,
TÓGSKÍFUR fyrir dragnótaveiði,
STÝRISVJELAR, 3 stærðir,
AUSTURSDÆLUR, 5 gerðir,
LÍNUVINDUR, Lóðahjól,
KEÐJUKLEMMUR,
KEFA, keðjupípur,
RÆSILOKUR, fr. lág- og háþrýstivjelar,
GLÓÐARKÚLUR, fr. Tuxham, Bolinder o. fl.
vjelar.
LEITIÐ UPPLÝSINGA HJÁ
VERZLUN
0. ELLINGSEN H.F.
REYKJAVIK
1. Plantið aldrei trjám (reynivið,
birki, álm o. fl. nær húsi eða
háum garðvegí>jum en 1,25
l. 00 m.
2. Plantið aldrei runnum (víði, ribsi
o. fl.) nær húsi eða veggjum
en 1.00—0.80 m.
3. Bilið á milli trjánna í röðinni
má ekki vera minna en 1 m.
helst 1,5 m., nema sjerstaklega
sje ætlast til þess að skjólgarð-
ur myndist, þá má planta með
0.75—0.5 m. millibili.
4. Bilið á milli runna (ribs o. fl.)
má ekki vera minna'en 1.2—1.0
m. nema sjerstaklega standi á.
Við kaup á trjáplöntum er þetta
að athuga:
1. Það er algerlega rangt að gæði
plantnanna vaxi eftir þvi sein
þær eru meira laufgaðar.
2. Athugið vel að rótin sje góð
og ekki útþornuð.
Látiff aldrei mikið af áburði upp
að rótum trjáplantnanna.
Gœtið þess að vökva vel við gróð-
ursetningu og fyrslu dagana á eftir.
Iíaupið eingöngu íslensk nektað-
ar trjáplöntur.
Ásgeir Ásgeirsson.
Við siðustu þingkosningar i Dan-
mörku var einn frambjóðandinn
eldri en nokkur maður, sem boðið
hefir sig fram til þings í Danmörku
fyr eða síðar. Var það Peter Pjerre,
fyrrum fólksþingsmaður, Randers.
Er hann orðinn 84 ára. Það þarf
varla að taka það fram, að Bjerre
fjell.
Útbreiðið Fálbann!

Nýjar bækur.
Sigurður Þorsteinsson:
hOULÁKSHÖPN II.
I fyrra koni út bæklingur uni
Porlákshöfn eftir Sigurð Þorsteinss.
frá Flóagafli, og er þessi bók fram-
hald af honum, þvi að marga lang-
aði að vita meira um hina göiúlu
verstöð en þar stóð, og hvöttu þeir
böfund til að skrifa framhald.
Bókinni er skift í nokkra kafla,
en lengsti og veigamesti þátturinn
eru Endurminningar Jóns hrepps-
stjóra á Hliðarenda í Ölvesi, er enn
lifir hárri elli og var áratugum sam-
an atbafnamesti og fengsælasti for-
maður í Þorlákshöfn, auk þess sein
bann var drengur góður og merkur
maður um alla hluti.
1 bókinni er rakin all itarlega
saga Þorlákshafnar alt til þessa dags,
birtar myndir af allmörgum for-
inönnum og skipshöfnum, og af skipi
Jóns á Hlíðarénda undir seglum.
Þá eru og í bókinni gamlar for-
mannavisur frá Þorlákshöfn og skýr-
ingar birtar með myndunum.
Þjóðlegur fróðleikur hefir jafnan
verið vel metinn hjer á landi, og
er þessi bók góð viðbót á sviði
hans. Mun marga fýsa að eignast
þessa bók Sigurðar, sem er vel skrií-
uð og hressilega, og þá einkum
eldri og yngri sjómenn, er dvalið
liafa i Þorlákshöfn og margar minn-
ingar eiga um þann stað.
Guðmundur Böðvarsson:
HIN HVÍTU SKIP.
Bókaútgáfan „Heimskringla“ hef-
ir nýlega gefið út nýja ljóðabók
eftir Guðmund bónda Böðvarsson
á Kirkjubóli á Hvítársíðu, er heitir
IJin hvitu skip. Tímaritið Eimreið-
in kynti hann íslenskum lesendum
fyrir nokkrum árum, með kvæðum
er vöktu talsverða athygli, en fæstir
vissu þá hver maðurinn var. Fyrir
tæpum þrem árum gaf hann út
ljóðabókina Kysti mig sól. Fekk hún
hlýjar viðtökur og þóttust margir sjá
að þarna væri efnilegt ljóðskáld á
ferðinni. Það er óhætt að fullyrða,
að með liinni nýju bók efnir Guð-
mundur þær vonir — og betur til
— sem menn gerðu sjer um hann
eftir að liafa lesið fyrri bókina.
Hjer er um stórframför að ræða.
Guðmundur yrkir ekki aðeins altaf
vel heldur oftast nær ágætlega. Hin
hvítu skip færa nokkur afbragðs-
kvæði, sem eru méðal hins allra
besta, er ort hefir verið á íslandi
á seinustu árum. Hjer er ekki rúm
til að rekja þetta nánar, en þó má
minnast á kvæði eins og Við hverfi-
sleininn 1936, Fjarða-Björn, Eyrar-
rós o. fl. — Það er sæmd íslenskri
bændastjett að enn skuli hún ala
upp menn eins og Guðmund Böð-
varsson. Sem skáld lætur hann lítið
yfir sjer, er heill og hreinn, þrótl-
mikill með köflum en þó er eins og
saknaðarstrengur titri i hörpu hans.
Hann yrkir af innri þörf, hefir feng-
ið sönggáfuna í vöggugjöf, og hefir
ekki grafið hana i jörðu sem betur
fer.
Með þessari nýju bók hefir Guð-
mundur tekið sjer sæti á fremsta
bekk meðal íslenskra ljóðskálda.
Skák nr. 50.
Sicileyjarleikur.
Teflt í Taflfjelagi Norðfjarðar
Hvítt: Sigurður Gunnarsson.
Svart: Óli Valdimarsson.
1. e2—e4. c7—c5.
2. Rgl—f3. Rb8—c6.
3. d2—d4. c5xd4.
4. Rf3xd4. Rg8—f6.
5. Rbl—c3. d7—d6.
Bfl—e2. g7—g6.
7. Bcl—e3. Bf8—g7.
8. 0.—0 0—0.
9. f2—f4.
(Betra er Rd4—b3, eða Ddl—d2).
9 Dd8—b6!
(Hótar. 10 Rf6xe4. Rf6—g4.
Dxb2).
10. Rc3—-a4. Db6—a5.
11. Ra4—c3. Da5—b4.
12. a2—a3. Db4—b6.
13. Rc3—a4. Db6—a5.
14. b2—b4- 15. Be2—f3. Da5—c7.
(Sennlega best). 15 Rf6—g4!
(Losar taflið, a7- —aö kom til
mála).
Staðan eftir 15. leik svarts.
1 ti. Rd4—b5!
(Eini leikurinn. Ei' 16. Bf3xg4 þá
er Rc6xd4! 17. Be3xd4 Bc8xg4. 18.
Ddl—d2 Bg7xd4. 19. Dxd4. Dxc2).
(Ef 17. Bg4xc8 Rd4xc2! 18. Hal—
cl Hf8xc8, með hótunina Rxe3 og
b7—b5).
16.
MEÐ STÁLHJÁLMINN
Á HÖPÐINU f 24 ÁR.
Davis James Gullan heitir maður
nokkur í London, sem altaf hefir
stálhjálminn sinn frá striðsárunum
á höfðinu. Það sjer lítið á höfuð-
fatinu, þó að það sje farið að eldast.
17. Rb5xc7. Re3xdl.
18. Halxdl. Ha8—b8.
19. Hdl—d3.
(Þó hvítur sje búinn að koma
mönnum sínum út, þá er svartur bet-
ur settur, þar sem hann hefir báða
biskupana og Ra4 er illa settur.
Síðasti leikum livíts er þvingaður.
Ef c2—c4 eða b4—b5, þá Rc6—d4
og næst Rxf3.
19..... f7—f5.
(Betra er Rc6—(14.
20. e4xf5.
(Þvingað, R—d4 er
20.....
21. Bf3—dð.t?
22. Hd3—d2.
23. c2—c3.
24. Rc7—a6.
truflandi).
Bc8xf5.
Kg8—h8.
Rc6—d4.
Hb8—c8.
Hjer kemur i ljós, að B—d5t var
ekki góður leikur, þar sem hann
teppir reitinn fyrir R. Best var að
slá á d4 strax.
24..... b7—b5!
25. c3xd4. b5xa4.
26. b4—b5. Hc8—c3.
27. Hfl—f3! Hc3—clf.
(Ef 27....Hxf3. 28. Bxf3. B—d7.
29. B—c6. Nú má hvítur ekki leika
28. H—fl. vegna Hxfl. 29. Kxfl.
B—g4. 30. g2—g3 g6—g5!
28. Kgl—f2 Bf5—d7.
( 28......B—g4. 29. H—e3 Hxf4f.
30. K—g3 e7—e5! er sennilega miklu
betra á framhald fyrir svartan.
Hinn gerði leikur gefur hvitum
mikla jafnteflismöguleika.
29. Ra6—b4
(Sjálfsagt var nú Bd5—cö! og
hvítt hefir talsverða jafnteflismögu-
leika.
29.. Bd7xb5.
30. Rb4—a2.. Hcl—c7.
31. Ra2-—-c3. Bb5—c4.
32. Bd5—e4 ?
(Einasta leiðin var að skipta upp
biskupunum.
32 . Bc4—b3.
33. Rc3—b5.
(Ef 33. R.—d5 Jiá II—c4. 34. Rxe7
Bxd4t K—e2 B—c5. -g +).
33 . Hc7—cl.
34. Rb5xa7"? d6—d5.
35. Hf3xb3. a4xb3.
36. Be4xd5. b8—b2!
Hvítt gal' í 45. leik.
Skákin rjeði úrslitum.
Athugasemdir eftir Óla Valdimars-
Rg4xe3