Fálkinn - 20.09.1940, Blaðsíða 10

10
F Á L K I N N
YM8/W
kE/SMbllRNIR
lejidardömar njösnaiaana.
Þegar ófriður geysar eru njósn-
arar taldir ómissandi hjá styrjaldar-
þjóðunum. Þeir eru taldir jafnmikils
virði og hermennirnir sjálfir og lier-
gögnin. Duglegur njósnari getur náð
þjóð sinni, eða hermálastjórninni
rjettara sagt, í frjettir, sem geta
hjargað heilum herdeildum frá hráð-
um bana. Sömuleiðis getur her gert
geigvænlegar mótárásir, ef herstjórn-
— í matvagninum í einni hrautar-
lestinni frá París til Sviss sat mað-
ur og var að borða. Að máltíðinni
lokinni sat hann og handljek blý-
ant, en þó var ekki svo að sjá, að
hann væri að teikna á dúkinn, eins
og margir hafa fyrir ósið að gera.
Maðurinn yfirgaf lestina nokkru áð-
ur en hún fór yfir svissnesku landa-
mærin, enda hefir hann líklega ekki
Heyhlassið er vandlega rannsakað.
in fær að vita um fyrirætlanir ó-
vinanna. Á hernaðartímum þurfa
striðsjjjóðirnar mjög að halda á upp-
lýsingum hvor um aðra, og það er
verk njósnaranna að verða sjer úti
um jæssar upplýsingar. Það er oft
erfiðara fyrir njósnarana að koma
haft vegahrjef til þess að komast inn
í Sviss.
Þegar lestin var komin inn í Sviss,
settist annar maður við borðið, sem
hinn hafði yfirgefið áður en lestin
fór yfir landainærin. — í bugðu á
tirautinni hristisl lestin svo mikið,
Njósnaraflug, sem endaði með skelfingn.
upplýsingunum heim til sín heldur
en jafnvel að ná í þær, því að oftasl
eru engar póstsamgöngur miili landa,
sem eiga í ófriði hvort við annað.
— Og ])ó að njósnararnir reyni að
senda upplýsingar sinar gegnum
milligöngumann í hlutlausu landi,
þá er allur póstur ritskoðaður á
hernaðartimum og væri því hætta
á. að upplýsingarnar lentu i liöndum
ritskoðaranna.
Það eru liessir erfiðleikar á send-
ingunum, sem jeg ætla að segja ykk-
ur frá núna. Og j)etta eru sannir
viðburðir úr heimsstyrjöldinni.
að vínglas, sem maðurinn hafði l'yrir
framan sig, datt og heltist úr ])ví,
og áður en j)jónninn gaf sjer tíma
til að liafa dúkaskifti á borðinu,
höfðu nokkrir skrifaðir stafir sjest
sem snöggvast á dúknum, — nógu
lengi til j)ess, að maðurinn gæti
iesið þá, skrifað ])á upp og sent þá
þýskri njósnarastöð. — Maðurinn,
sem fyrst sat í lestinni var nefnilega
þýskur njósnari í Frakklandi. Hann
hafði skrifað á dúkinn með ósýni-
legu letri, sem komst yfir landa-
inærin, án þess að nokkur tæki eftir,
og þegar yfir uin var komið gerði
— Verið þið sœl. Jeg kem aftnr
með !skálina eftir vikn.
S k r í
hjálparmaðurinn orðin sýnileg með
þvi að láta hellast á dúkinn úr vín-
glasinu.
Eimlestarstjórarnir belgisku, sem
voru neyddir til að vinna fyrir Þjóð-
verja meðan Belgía var hertekin,
höfðu einnig sjerstakt frjettakerfi.
Belgisku brautirnar ganga viða á
löngum svæðum fram með hollensku
landamærunum. Á þessum slóðum
gáfu belgisku lestarstjórarnir merki
með því að opna og loka hurðum
fyrir eldstæðunum. Þá komu fram
Ijósglampar, sem mynduðu táknmál,
Það, sem dúkurinn geymdi.
sem njósnarar bandamanna í Hol-
landi skildu og ljetu ganga áfram
til rjettra viðkomenda, sem höfðu af
þessu mikið gagn. Þeir fengu að
vita sitt af hverju um hreyfingar
þýsku herdeildanna i Belgíu. Þeir
njósnarar, sem höfðust við á víg-
stöðvunum voru mjög hæltulega selt-
ir, því að þeir höfðu ekkert sam-
band við landa sína í skotgröfunum
andspænis. Oftast voru njósnararnir
látnir síga í fallhlíf úr flugvjel nið-
ur á óvinalandið, en þegar niður
kom urðu þeir að sjá fyrir sjer sjálf-
ir, en þetta var cngin kurteisislieim-
sókn hjá þeim, enda voru viðtök-
urnar eftir því. Væri njósnari hand-
tekinn, sem liafði í fórum sínum
einhverjar skriflegar upplýsingar,
mátti hann telja sjer dauðann vísan.
Til þess að koma frá sjer upplýs-
ingum tóku njósnararnir það til
hragðs að hafa með sjer svolilið
húr með hréfdúfum í, og flugu þær
með tilkynningarnar til baka. Þegar
pkki voru fleiri dúfur eftir, ljel
njósnarinn vita, kom þá flugmaður
á ákveðinn stað og Ijet nýtt dúfna-
húr falla til jarðar í fallhlif.
Fruin, sem hafði keypl sjer gamal-
ost.
11 u r.
Hagsýnn .betlari.
Kona nokkur gekk yfir brú á Seine
i Paris og sá þar einfættan be'ilara,
scm baðst öhnusu. Konan tók skild-
ing úr pússi sínu og fleygði í húfu
hans.
„Eíi segið mjer,“ sagði hún alt í
einu. „ í gær vantaði yður hinn
fótinn, var það ekki?“
„Rjett er það, frú,“ sagði betlarinn
og brosti vingjarnlega. „Jeg neyðist
til að skifta um fót öðru hverju,
til að slíta báðum skónum. Skó'iauið
er svo skrambi dýrt núna!“
Hann varð að aka seglum eftir vindi.
Góðgjarn maður var vanur að
stinga skildingi að veslings blindum
manni, sem stóð á götuhorni með
luind við hlið. Einn góðan veðurdag
sá maðurinn, að sá blindi stóð á
horninu með bæði augu galopin og
horfði í kringum sig með nýtt spjald
á brjóstinu.
„Jeg skal segja yður það, góði
herra,“ sagði betlarinn, „jeg er bú-
inn að missa hundinn. Jeg liætti því
við að vera blindur, svo að nú er
jeg orðinn heyrnarlaus og mállaus.“
Gerbreyttur!
—. Nei, góðan daginn! Nei, sko, þú
ert búinn að raka af þjer skeggið?
— Jeg hefi aldrei liaft skegg?
— Nei, hvað ertu nú að segja,
Magnús?
— Svo heiti jeg lieldur ekki Magn-
ús?
— Hvað er þetta, ertu líka húinn
að skifta um nafn?
Hæverskur öldungur.
Sú saga er sögð um franska rit-
iiöfmidinn Fontenelle, að þegar liann
var næstum orðinn 100 ára, hafi
hann do’ttið á gólfið, þegar liann ætl-
aði að taka upp blævæng, sem ung
stúlka misti á gólfið.
Þegar hún hjálpaði honum á fæt-
ur sagði liann:
— Æi, já, það er svo sem auðfuud-
ið, að maður er orðinn meira en
áltræður!
Myndin sýnir slæma klípu, sem
enskur flugmaður komst i, þegar
liann flaug með njósnara og dúfur
yfir landshlula, sem óvinirnir höfðu
á valdi sínu. Ilann hrapaði til jarð-
ar, vjelin brotnaði, en njósnarinn
Tjet lífið.