Fálkinn - 11.10.1940, Síða 5

5
F Á LKINN
Atvinnuleysismálin voru líka
deiluatriði. Konungur vildi gera
eitthvað í þeim málum, en það
vildi Baldwin ekki.
Loks sauð upp úr. Það hyrjaði
með þvi að Blunt biskup flutti
aðfinsluræðu á prestastefnu í
Bradford. Líklega liefði hún enga
athygli vakið liefði ekki íhalds-
blaðið „Yorksliire Post“ tekið
hana upp í leiðara stað einn
daginn.
„Yorkshire Post“ er mjög tengl
Anthony Eden, því að ættfólk
konu hans á blaðið. -— Eftir þetta
komst málið inn í önnur blöð.
En síðan tóku utanríkismálin
að snúast í þá átt, sem Edward
konungur hafði ráð fyrir gert.
Tæpu ári síðar vingaðist Neville
Chamberlain við Mussolini, og
varð það til þess að Eden veltist
úr ráðherrastóli sínum.
Nokkru siðar var samningur
gerður við Tyrki og þeim veitt
breskt miljónalán. Og Haile Sel-
assie, vesalingurinn, situr nú um-
komulítill í Englandi, — en hann
er orðinn bandamaður Breta.
Gaman er líka að veita því at-
hygli, segir Mackenzie, að eigi
alk fyrir löngu ljet Eden til sín
taka aðaláhugamál Edwards, at-
vinnuleysismálin í Englandi, og
hjelt um þau ræðu mikla í kjör-
dæmi sínu. Það er eins og liann
hafi síðar lært af konunginum í
þvi efni ......
Þetta er nú skoðun Compton
Mackenzie um tildrög þess, að
Edward VII. afsalaði sjer kon-
ungdómi. Hann heldur þvi ský-
laust fram, að Anthony Eden
liafi átt mikla sök á þvi.
En það geta liðið mörg ár þar
til úr því verður skorið hvað
rjett er í þeim málum.
Ef það þá verður nokkurn-
tíma.
Cary Grant er að skifta afmælis*-
tertunni fyrir nýjan inótleikanda
sinn, Jean Arthur. Það fylgir ekki
sögunni, hve gömul sú fríða mær
er við það tækifæri.
□ rekkiö Egils-öl
3 - Úr náíiurunnar píki - ij
3 3
Heimurinn er fullur náttúrufyrir-
brigða, sem enn hefir engin lausn
fundist á. Svo er t. d. um trjásöngv-
arategund eina i sumum hlutum
Ameríku. Æfiferill hennar er ákaf-
lega merkilegur. Skordýr þettá lifir
ekki nema h. u. b. 5—6 vikur eftir
að það hefir náð lullum þroska, en
það er eigi skemur en 10 ár og 11
mánuði að ná þessum þroska. Það
er ölluni skordýrum langlífara. Vís-
indamennirnir geta nákvæmlega sagt
til um það, hvenær dýr þetta kemur
fram á sjónarsviðið, þeir geta það
jafnvel með eins mikilli vissu og
stjarnfræðingarnir geta sagt til um
gang himintunglanna.
Eng’in lausn hefir fundist á gátunni.
17 ár -f- 1 mánuð leynist skordýr
þetta í jörðu, það er aðeins síöasta
mánuð æfinnar, sem það nýtur sól-
arinnar. — Karldýrin verja sinni
skömmu æfi til að syngja, svo að
skógarnir, sem áður voru liljóðir
og kyrrir, bergmála nú af söngv-
um þeirra, eða hvað sem maður á
nú að kalla hin livellu liljóð trjá-
söngvaranna. Kvendýrin sjá hinsveg-
ar fyrir þvi, að tegundin deyi ekki
úl. —
Þau verpa eggjum í þúsunda tali.
Þegar kvendýrin hafa lokið móður-
skyldum sínum, deyja þau — .Þau
verpa eggjum sínum á laufblöð, en
þegar lirfan kemur úr egginu lætur
hún fallast ofan úr trjenu og byrjar
slrax að grafa sig í jörðu, en þar
býr hún næstu sautján ár.
Oss virðist þetta skordýr fremur
ómerkilegt í sjálfu sjer og eigum því
erfitt með að skilja, hvers vegna
náttúran ver svo löngum tíma til
þess að fullskapa það, og eigi hvað
sist, þegar litið er á það, að jafn-
stórt dýr og fíllinn er fullvaxinn um
tvítugt, og að það lifa fjórar kyn-
slóðir gíraffa og þrjár kynslóðir
bjarna, meðan þelta skordýr er að
vaxa. Á þeirri gátu finst líklega
aldrei lausn. Það væri a. m. k. hægt
að búast við þvi, að á eftir svo
löngum uppvexti kæmi löng æfi. En
svo er ekki. Er þetta ómaksins verl
fyrir einn mánuð?
Tvö lifandi dýr vc.rða að einu.
Þegar lirfan liefir látið fallast of-
an úr trjenu stefnir hún niður að
þeirri rót trjesins, sem næst er. Hún
grefur hausinn inn í rótina og sýgur
úr lienni næringu næstu sautján ár-
in. Og þarna er annað dularfult fyrir-
brigði; trjeð bíður ekker’t tjó'n við
að hafa þetta snýkjudýr á sjer. Ef
til vill færa dýrin sig til, þau hafa
nefnilega góð graftæki. Eftir sextán
ár og einn mánuð lætur náttúran
þeim skiljast, að nú verði þau að
búa sig undir hina miklu breytingu,
og fara þau nú að grafa sig upp.
Siðan breytist lirfan i púpu. Púp-
urnar krifra upp eftir trjánum með
sterkum klóm. Fjöldi dýranna er
svo mikill, að oft ern 25 holur á
einu ferfeti. Um leið og hvert dýr
liefir komið sjer fyrir á berkinum
rifnar húðin á bakinu og fallegt
fiðrildi með hvíta vængi skriður út
úr liýðihu og tekur að þurka sig í
sólinni. Gamli hamurinn, með aug-
um, þreifurum og fótum, fellur dauð-
ur og einskisverður til jarðar. Nú
getur. liið þýðingarlausa og skamma
líf hafist. Það er ennþá merkilegra,
að þessi mikla og skammvinna skor-
dýraviðkoma skeður aðeins 17. hvert
ár. Það úir og grúir af öðrum trjá-
söngvurum í skógum Norður-Amer-
íku, en þessi sjaldgæfa tegund kemur
aðeins fram á sautján ára fresti.
Siðast kom hún fram árið 193G.
Litli snáðinn, Marie Wilson og
James Cagney.
Skopleikarinn James Cagney hefir
nú, eftir langa hvíld, leikið í nýrri
mynd frá Warner Bros. Heitir sú
mynd „Piltur og stúlka hittast“ (Boy
meets Girl). Er bún gerð eftir leik-
riti, sem var geysivinsælt, var t. d.
leikið í tvö ár samfleytt í New York
og af farandleikflokkum í ekki færri
en 235 borgum.
James Cagney leikur á móti Pat
()’ lirien, og þarna leikur líka Maríe
Wilson, ljóshærð leikkona, ný af
nálinni.
James Cagney vill annars helst liafa
hægt um sig. Hann á lystisnekkju
og dvelst oft á henni i tómstundum
sínum til að vera laus við gesti og
annan átroðning.
Robert Taylor og
Maureen O’Sullivan.
Robert Taylor hefir reynt sitt al'
liverju. í síðustu kvikmynd sinni
leikur hann hnefaleikara. Sú mynd
heitir Hnefaleikameistarínn, og var
liún sýnd hjer í Gamla Bíó s.l. vetur.
Þegar Robert Taylor átti að leika
í þessari mynd mátti ekki eyða löng-
um tíma í hnefaleikanáminu. Hann
hafði haft aðeins 3 vikur úr að
spila, og enda þótt hann stundum
liefði. iðkað hnefaleika smávegis af
gamni siiiu, þá varð hann auðvitað
að æfa af óðakappi nú. Hann varð
að æfa sig 8 klst. og hlýtur það að
vera bága dagsverkið! Sagt er, að
ýmsir miklir hnefaleikarar hafi bara
orðið hrifnir af hnefaleikfimi R. T.
i myndinni.
Hvað skeður
á einum klukkutíma?
Þó að sumir kvarti undan því, að
„ekkert gerist“, er það samt ekki
neitt smáræði, sem við ber í heim-
inum á hverjum einasta klukkutíma.
Samkvæmt liagskýrslum fæðast á
hverjum klukkutima 5440 börn, en
4630 manneskjur deyja. 1200 hjón
eru gefin saman, en 85 skilja. Á
liverjum tíma eru 15 manneskjur
myrtar. Og hjer er aðeins talið það,
sem gerist í hinum siðmenta heimi,
en engar skýrslur eru til um fædda,
dána etc. lijá fjölda þjóða.
Á hverjum klukkutíma eru unnir
dúkar úr 10.000 vættum af bómull
og 3000 vættum af ull og á sama
tíma eru framleidd 99.600 tonn af
sykri. Á hverjum klukkutíma eru
vindlar og sígarettur gerðar úr 176
tonnum af tóbaki og tóbak reykt
fyrir 1 % miljón dollara. Á sama
tima eru druknar 1,5 miljón lítrar
af víni og tæp liálf miljón lítra af
öli, nálægt 500 miljón bollar af kaffi
og' jetin 25 miljón tonn af kartoflum
og 3,6 miljón tonn af keti. Sömu-
ieiðis 30 miljón tonn af brauði og
2,4 miljón tonn af eggjum. Og á sama
tima eru 122.000 tonn af steinkolum
grafin úr jörðu og gull fyrir 10
miljón krónur, en silfur fyrir 30
miljónir. Á hverjum tíma eru drepin
35.000 loðdýr og 156.420 tunnur af
jarðoliu teknar úr jörðu, og er þriðj-
ungur af henni gerður að bensíni.
Bifreiðasmiðjurnar smiða samtals
700 bíla á klukkutima, en þeir, sem
eru í notkun, aka yfir 17 manns og
drepa þá.
Tímakaupið er breytilegt, alt frá
því, sem kinverskur kúli fær i kaup,
en það eru nálægt 8 aurar og upp
i 96 dollara, sem forstjórinn í raf-
inagnshringnum í New York fær.
Annárs er ekki gott að reikna út
tímakaupið og það getur verið
breytilegt. Spánska tónskáldið Jose
Padilla var t. d. hálftíina að búa til
lagið „Valencia“ og fyrir það fjekk
hann miljón franka.
Á einum tíma eru send 114.000
simskeyti, þar af er helmingurinn
viðvíkjandi verslun. Á sama tíma af-
greiða pósthúsin 1.141.600.000 brjef
og brjefaspjöld, sem eru frimerkt
með 25 miljón dollurum samtals.
Kvikmyndafjelögin nota um 50
kilómetra af negalivfilnni .á klukku-
tima, en af þeirri filmu kemur ekki
nema tíundi hlutinn fyrir almenn-
ingssjónir. Pappírsgerðirnar fram-
leiða á sama tima 1900 tonn af papp-
ír, en 1.600 þúsund blöð og tímarit
lcoma út.
Meðan þessu fer fram lireyfist
jörðin 106.200 kílómetra og jarð-
skjálftamælarnir mæla tvo jarð-
skjálfta .... Alt á einum 60 mín-
útum.
„í dag rak jeg Krists erindi,
í kvðld rek ég mitt.“
Einu sini var prestur í Innhlið-
inni, sem messaði i Teigi að útlið-
andi sumri. Við kirkjuna var liann
fenginn til að skíra barn í sókninni
og fór liann þangað. Eftir skirnina
var hann góðglaður og fer heim i
besta skapi, og var ])á farið að
skyjggja. Á leiðinni mætir liann
kvenmanni, staldrar við hjá henni
og vildi vera góður við hana. Þá
segir stúlkan: „Ósköp er á þjer,
prestur minn. Öðruvísi kendir þú i
dag“. Þá svarar prestur: „í dag rak
jeg Krists erindi, i kvöld rek jeg
mitt“.