Fálkinn - 19.11.1943, Blaðsíða 5

F Á L K I N N
&
Vjeltæknin og flutningarnir.
Þegar á það er lilið hverskon-
ar vörur nú eru mest fluttar í
stríði, þá getur enginn gengið
þess dulinn hve vjelanotkunin
í ófriði hefir aukist frá því sem
áður var. Til dæmis má geta
þess, að bensín og olía, sem
flutt var úr landi fyrstu tólf
mánuði þessa stríðs var 80 sinn-
um meiri en fyrsta árs fyrri
lieimsstyrjaldarinnar. 1 stað-
inn fyrir hesta og fóður fær
lierlið Bandaríkjanna erlendis
nú bifreiðar, dráttarvjelar, skrið
dreka, bensín og olíu.
Á fyrsta ári fyrri heimsstyrj-
aldar sendu Bandaríkin eina
flugvjel úr landi, í stað þús-
unda árið 1942. Þegar vopna-
hlje komst á í Frakklandi árið
1918, liafði her Bandaríkjanna
241 skriðdreka, sem Bretar og
Frakkar höfðu aðallega sjeð
um rekstur á. Nálega jafnmarg-
ir liafa verið fluttir í einni ein-
ustu ferð i þessari styrjöld.
Vjelsmiðjur á vígstöðvunum.
Ein af þeim stoðum, sem
runnu undir sigurinn í Tunis
var sú, að Bandamenn höfðu
það fyrirkomulag á, að þeir
gátu sett saman vjeltæki við
viglinuna sjálfa. Orustuvagnar
og flutningabifreiðar komu óaf-
látanlega úr samsetningarsmiðj-
um hak við viglínuna, þar sem
sjerfróðir hermenn unnu verkið
aðeins nokkra kílómetra bak
við framverðina. Flestir þessara
manna höfðu fyrir nokkrum
mánuðum unnið í vjelaverk-
smiðjum eða að þeir ráku híla-
viðgerðarverkstæði eða seldu
hifreiðar í Bandaríkjunum.
Hver bifreið var send í köss-
um i tvennu lagi, samkvæmt
fyrirkomulagi, sem áður liafði
verið reynt í Bandaríkjunum
af herstjórninni. í liverjum
tveimur kössum voru partar i
tvær bifreiðir. í öðrum kass-
anum var til dæmis grind, hreyf-
ill, öxull, lijól og hringir í tvo
bíla, en i liinum yfirbygging
og fleira. Undir eins og köss-
unum liafði verið skipað upp
voru þeir fluttir á samsetning-
arstöðina og tekið til óspiltra
málanna við að setja innihald-
ið saman, sem víðast hvar var
undir berum himni, og von
hráðar var bifreiðin tilbúin til
íiotkunar. Að meðaltali var það
fimm stunda vinna fyrir fimm
menn að setja saman 2^/2 smá-
lesta flutningabifreið og gera
hana tilbúna til aksturs.
Flug-flutningar.
Það sýndi sig á Guadalcanal
i vor hversu vel má takast að
framkvæma flutninga þar, sem
við óyfirstíganlega örðugleika
virðist vera að stríða. Tvö
hundruð amerískir hermenn
voru einangraðir uppi á hæð
einni. Þeim hafði tekist frá-
bærlega vel að ná hæðimíi á
sitt vald, nokkrum dögum á
undan áætlun. En er þeir höfðu
náð henni var aðeins um tvent
að velja: að biða þarna matar-
lausir og' vatnslausir eða að
forða sjer á burt. Vitanlega af-
rjeðu þeir að freista að liald-
ast þarna við. Eftir tvo daga
vörðust þeir enn vasklega og
hopuðu hvergi.
Meðan þessu fór fram reyndi
birgðastjórinn á næstu aðal-
stöðvum að iiugsa upp ráð til
þess að koma til þeirra vistum
og vatni. Áhöfn á flugvirki einu
hauð sig fram sjálflcrafa til
þess að freista að fljúga með
vistir til þeirra. Flugvirkið flaug
hægt yfir vettvanginn, aðeins 46
metrum yfir japönsku byssun-
um og flugmennirnir komu nú
vatni, dósum með osti og lceti,
þurrefni úr sítrónum og appel-
sínum og niðursoðnum kalk-
únum fyrir í fallhlifum. Þeim
tókst að lála fallhlífarnar lenda
á rjettum stað og flugvjelin
komst heilu og höldnu heim til
bækistöðva sinna, án þess að
liana sakaði.
Þarna var ket frá Montana,
kalkúni frá Vermont, ostur frá
Wisconsin og ávexlir frá Ore-
gon. Einangruðu hermönnun-
um við Guadalcanal kom vel
að fá þessa sendingu að heim-
an.
Flutningamennirnir eru orðn-
ir þaulvanir slíkum erindrekstri.
Og þegar saga þessara sjer-
stöku deilda innan hersins verð-
ur að fullu sögð, þá mun margt
furðulegt koma í ljós. Og samt
er þetta ung sjergrein innan
hersins, ])ví að ekki var farið
að æfa menn sjerstaklega til
þessara starfa fyrr en i ágúst i
fyrra. Og þá mun einnig sjást
hversu vel er vandað til undir-
búnings slíkra leiðangra.
Margskonar starf.
Undir Army Service Forces
lelst margskonar starfsemi, er
skiftist á ýmiskonar deildir, svo
sem skipulagsstarfsemi, merkja-
deild, kemiskur hernaður, verk-
fræðingadeild, lögregludeild,
dómsmáladeild — yfirleitt nær
þessi starfsemi til alls nema
vopnaburðarins sjálfs.
Það gildir einu hversu erfitt
og víðtækt viðfangsefnið er —
þjónustudeildirnar verða að
ráða fram úr því. Sumar nætur
verður að flytja tugi þúsunda
af hermönnum stað úr stað inn-
an Bandaríkjanna eða á vig-
stöðvunum. Stórar járnbrautar-
lestir hlaðnar hráefnuin verða
að komast til verksmiðjanna i
tæka tíð, svo að vinnan stöðv-
ist ekki, en aðrar lestir að flytja
skriðdreka, fallbyssúr og flug-
vjelar frá verksmiðjunum á út-
skipunarstaðina. Alt það skipu-
lag, sem þarf til þess að æfa
nýtt herlið má aldrei stöðvast
frekar en starfið á vígstöðvun-
um. Og vistir og hergögn verða
að komast á vígstöðvarnar i
tælca tíð í ríkum mæli.
Þessi setning stendur letruð
á skrifstofum Army Service
Forces og virðist vera vel til
fallin. Hún er eftir yfirforingj-
ann, Brehon Somerwell hers-
höfðingja og hljóðar svo:
„Við gerum þad .ómögulega undir
einsl
Það undraverd'a tekur ofuiiítið
lengri tima.“
Pandaríkjaskip að taka flugvjelar um borð. Auk þess að
fylla lestirnar með flugvjelum í kössum, eru orustuflug-
vjelar fluttar i heilu lagi á þilfarinu.
Vörur, sem Bandaríkjaskip hafa skipað upp i höfn i
Indlandi og bíða framhaldsflutnings til vígstöðvanna.
Þessar vörur hafa verið fluttar sem svarar þriðjungi af
leiðinni kringum hnöttinn.