Fálkinn - 06.06.1947, Blaðsíða 11

F Á L K I N N
11
Glerhús og glerspuni. — TTZKUMUUíIHII —
ÞaÖ eru ekki mörg ár síðan farið
var að spá gierinu glæsilegri fram-
iíð, að það nnmdi verða nofað á
óiíkt fjölbreyttari hátt en áður, svo
sem til húsabygginga, gatnagerðar
og - fatnaðar. Og nú eru jjessar
spár sem óðast að verða að veru-
leika. Glerið hefir svo marga yfir-
gnæfandi kosti, að notkun þess lilýt-
ur að fara sívaxandi. Raki eða fúi
vinnur ekki á því, og ])að er besta
einangrunarefni veraldar. Nú er
farið að byggja hús úr glersteini,
glerull er notuð sem einangrunar-
efni, og meira að segja i fatnað og
gluggatjöld.
Með þeirri tækni, sem menn hal'a
nú, geta þeir sagað gler eins og
timbur, rullað það eins og bómull
og ofið það eins og silki. Gler-
þróður er notaður til að sauma
saman sár. Enskir vísindamenn eru
farnir að búa til gler, sem er svo
slerkt, að liægt er að leggja það
á ís og hella ofan á það bráðnu
blýi, án þess að það springi. Það
er hægt að smíða straujárn og ofna
úr gleri og í gleraugu, sem ekki
geta brotnað.
Það eru talin 3300 ár síðan fyrst
var búið til gler. En aldrei hafa
framfarirnar i gleriðnaði verið jafn
miklar og á siðustu tíu árum. Ó-
trúlegast er að hægt skuli vera að
nota gler i fatnað, en þettó byggist
á ]>anþoli ])ess. í Bretlandi eru
komnar á fót verksmiðjur fyrir
gierfatnað og eins i Ameríku. llr
28 grömmum af gleri er hægt að
„spinna“ 483 kílómetra langan þráð,
sem er ekki grófari en sem svarar
fimmtungi höfuðhárs en þó sterk-
ari en stál, og stenst bæði ryð, möl
og eld.
Vegna ]>ess að glerið er óeldfimt
þykir það ágætt í gluggatjöld og
dyratjöld. Það er mjúkt og þægi-
legt viðkomu og ekki hægt að sjá
annað en það sé silki, enda er það
notað í hálsbindi, brúðarkjóla, hatta
og skó. Með því að blanda í það
ýmsuin efnum cr hægt að gefa því
þann lit sem óskað er, en einskon-
ar silfurbjarmi verður jafnan á
glerfötum.
Gler það, sem notað er í þráð
og fatnað, verður að vera afar vönd-
uð vara. Hráefnin í það eru vandlega
valin og brædd saman og steyptar
úr þeim kúlur, sem svo eru brædd-
ar og þráður teygður úr, eins og
þegar band er undið af hnykli. Úr
kúlunutn fást að maðaltali 160 km.
af glerþræði.
Úr glerþræðinum er m. a. búin
lil glerull, sem litur út eins og silki-
kennd froða, ekki ósvipuð bómull.
Þessi glerull er notuð sem einangr-
unarefni - er m. a. utan um hita-
veituæðarnar, sem liggja úr götu-
æðunum inn í húsin i Reykjavík.
Glerull er einnig notuð sem milli-
veggjatróð í húsum. En hún er líka
góður liljóðeinangrari, og liefir það
gert hana eftirspurða af þeim, scm
ekki kunna við að heyra allt sem
fram fer hjá nógranna sínum fyrir
handan þilið. Gegnum loft, scm
einangrað er með glerull, heyrist
ekki þó barið sé með liamri á loftið
Þá má nota glerull fil að sía loft,
sem dælt er inn í liús.
Gler er einnig notað sem steinn
til húsbygginga. Má ])á hafa það svo
gagnsætt að ljós leggi í gegn um
veggina, og þarf þá enga glugga.
Glersteinninn er afar sterkur, ódýr
og léttur, er liann steyptur með
ákveðinni lögun og þarf enga skreyt-
ing'u.
Húsmæðurnar eru þegar farnár að
kynnast kostum nýja glersins af
eldlnisáhöldum sínum.. Gömlu gler-
áhöldin vildu brotna í eldhúsinu.
En nú fæst óbrjótandi gler, sem
meira að segja er hægt að sjóða
matinn í eins og járnpotti, án þess
að saki. I Skotlandi hefir fundist
glersandur, sem er algerlega laus
við járnsölt og þvi er hægt að gera
úr honum gagnsæja glermuni, sem
smámsaman útrýma leiráhöldunum.
íbúar glerliúsa framtíðarinnar
munu nota eldavélar úr gleri, steikja,
egg á glerpönnum, og hita stofur
sínar með ofnum úr gleri og spila
á glerpíanó. r.
Það er ekki ósennilegt að glcriife
eigi í vændum álíka blómaöld og*,
alúminíum hefir átt undanfarið, og
hægt verði að tala nm gleröldir.a
næstu árin. Og nú geta þeiv grýct,
sem í glerhúsi búa, þvi að rúðu-
brot ganga úr tísku. „Brothætt gler“
verður aðeins til á forngripasöfn-
um.
Með París á höfðiiju. —
Þær liafa orð fyrir að vera frum-
legar Parísardömurnar. Hér er
-ein með liatt, sem samsettur er
úr smálíkönum af helstu bygg-
ingum Parisar, og gnæfir Eiffel-
turninn hæst.
HEILRÆÐI :
ÍÞvottur.
Viðgerð og athugun á fatnaði
þeim, sem á að þvo er nauðsynleg
áður en þvegið er, til þess að l>að
sem farið er að slitna eða rifna eyði
leggist ekki. Það er líka tvíverknaður
að taka strokið tauið sundur til
viðgerðar í stað þess að láta það
strax í skápinn.
Blettir eru lagðir í viðeigandi
efni og teknir burl ef hægt er áður
en lagt er í bleyti.
Þvotturinn er aðskilinn. Mancli-
ettskyrtur og flibbar sér, rúmföt
dúkar og nærföt, mislitt tau og
vasaklútar livað fyrir sig. Þess er
helst að gæta að lóta ekki fínan
þvott með grófum flíkum, jafnvel
þó að hvorttveggja sé t. d. hvitt,
einnig þess að sjóða ekki of lengi.
Snúið oft í pottinum og gætið þess
að vatnið fljóti yfir. Hellið aldrei
köldu vatni yfir þvott sem sýður,
óhreinindin harna þá og rákir
myndast i þvottinum. Sokkar og
ullarföt er þvegið úr volgum sápu-
vötnum og licngt strax til þerris.
Silki og' ullarföt má eklci vinda.
*****
Allur er varinn góður.
Þegar sjahinn af Persíu var á
ferðalagi lét liann drepa alla hunda
i þorpunum, sem leið lians átti að
liggja um. Þetta var ekki að ástæðu-
lausu, því að hundaæði er mjög
algengt í Persíu.
*****
Betty Box heitir fjmsta enska
leikkonan, sem gerist kvikmynda
framleiðandi. Samkvæmt samn
ingum liennar við Gainsborough-
félagið i Islinglon á hún að ljúka
fjórum myndum á ári og laun
hennar verða 15 milljón krón-
ur. - Héc sést Betty Box lii
vinstri og Patricia Rock, ieik-
kona félagsins tii liægr'
Hundar í kvikmyndum.
Það cr oft þolinmæðisverk að fá
hundana til að gera það, sem þeim
egr ætlað í kvikmyndum. í sýningu
í myndinni „Penrod and liis IPwin
Brotlier“ átti hundurinn Rex að
kyssa eina kvilunyndáleikkonuna af
eintómri gleði. En Rex fannst eng-
in ástæða til að sýna alókunnugri
manncskju slík atlot og neitaði
bendingu. Þá datt leikstjóranum ráð
í hug. Hann makaði munninn á
leikkonunni með ísrjóma.
Hentug sumardragt. — Velsaum-
uð dragt úr munstruðu efni er
heppilegur og snotur sumar-
klæðnaður. Þær, sem telja efn-
ið of marglitl, geta hafl kraga,
hnappaáldæði, hatt skó og
hanska i sama stíl og aðallitur
dragtarinnar er.
Ofurlítil tilbreyting. Það fer
vel á því að nota hálsklút og
vasaklút i sama lit með sum-
ardragtinni, þegar ekki er sér-
staklega heitt í veðri.
Hárlausir hundar.
voru að sögn Columbusar til á Cuba,
þegar hann kom þangað fyrir nálægt
450 árum. Þessir hundar g'átu ekki
gelt. Voru þeir tamdir sem veiði-
hundar og sem fórnardýr á altari
goðanna.Og ketið af þessum hund-
um var talið mesta sælgæti.