Fálkinn - 18.07.1947, Blaðsíða 8

8
F Á L K I N N
Guðlaug Benediktsdóttir:
Yíra formið
Atvikin liöguðu því þannig, að
í fýrsta skipti, sem ég fór a'ð
heiman lengra til, sá ég Sól-
horgu. Hún var þá miðaldra
stúlka, sem gekk alltaf á peysu-
fötum eða uþphlut, og strauk
háíið vandlega niður með vöng-
unum. Sólborg var vönduð í öllu
sínu dagfari, hæglát og þýð, ef á
hana var yrt, en annars afskipta-
lítil.
Eg man, að fyrst eftir að ég
kom á heimilið, fannst mér Sól-
horg mjög einkennileg lcona, og
kannske helst fvrir það, að ég
efaðist um, að hún hefði nokk-
urntíma séð mig, þó að við vær-
um búnar að vera saman i heila
viku. Eg liafði aldrei arðið
vör við, að Sólborg lili til min,
enda sýndust mér, þessi stóru,
þungu augnalok liennar, hyrgja
henni allt útsýn.
Sólborg vann sín verk, þögul
og afskiptalaus. Eg liorfði oft á
þreyttar liendur hennar, þegar
hún gljáfægði gólfin, eða strauk
yfir húsgögnin, alls staðar fægði
hún, hvort sem noklcurt ryk-
korn sást eða ekki. Þessu var
henni nú einu sinni trúað fyrir
og þá vai* það liennar, að gera
það eins vel og unnt var. En
mér þótti liún Sólborg vinna ó-
þarflega samviskusamlega. Eg
skildi það ekki ])á, í upphafi
þroska míns livernig nokkur
manneskja gat verið eins og
Sólborg. — En með árunum
befi ég alltaf skilið hana hetur
og betur.
Eitt kvöldið, meðan ég var
gestur í þessu húsi, var öll
fjölskyldan líoðin út, hjónin,
þrjár dætur, og tveir synir. Við
Sólborg urðum tvær einar lieima.
— Eg trejrsti þér til þess, Sóla
mín, að gera allt sem þú getur
fyrir hana Villu, sagði húsmóð-
irin, um leið og liún kváddi
Við Sólborg stóðum saman i
dyrunum, og horfðum á eftir
])essari glaðlegu, fallegu fjöl-
skyldu, þar sem þau gengu nið-
ur götuna.
Þegar við komum aftur inn
í stofuna, var svo mikil dauða-
kyrrð á öllu, að klukkan virt-
ist hafa hækkað sitt daglega
tikk-takk.
— Það er nú alltaf svona,
þegar blessaður hópurinn fer
allur úl, sagði Sólborg. Þá verð-
ur þetta fádæma lómaliljóð í
hænum. Það á nú alltaf svo vel
við mig, að heyra þessar glað-
legu góðu raddir, hver leikur
sem best hann getur, eftir sinni
hjartans list, og Sólborg brosti,
með djúpum aðdáunarsvip á
hrukkóttu stórskornu andlitinu.
Hefir þú verið lengi hjá
þessari fjölskyldu? spurði ég, til
þess að segja eitthvað.
Þá lyftust hægt, þung augna-
lok Sólborgar, og ég sá inn i
stór gráhlá augu. Hún horfði á
mig, að mér fannst, hissa og
rannsakandi í senn, og styrldi
það trú mína, að hún myndi
alls ekki hafa séð mig fyrri.
Eg héll að rannsókn þessara at-
hugulu augna ætluðu aldrei að
verða lokið, en loks sagði hún.
— Já, ég er húin að vei’a hérna
aldurinn hans Tomma, og það
voru tuttugu og þrjú ár í haust.
En Ton)mi var elsta harn hjón-
anna.
Nú varð löng þögn. Það var
engu líkara, en samtalið myndi
lognast út af, og augnalokin
myndu, það sem eftir væri
kvöldsins, fela augu Sólhorgai-.
Það reis einhver meinlaus
glettni upp í huga mínum, svo
ég sagði við Sólborgu:
-— Það er undarlegt Sólborg,
að þú, jafn myndarleg og sam-
viskusöm stúlka, skulir aldi-ei
liafa gifst.
Enn á ný, sá ég inn i þessi
földu augu Sólborgar. Hún
horfði á mig, af svo milcilli á-
kefð, að þá stundina, fannst mér
ekkert í hugskoti mínu myndi
dyljast fyrir hennar glöggu al-
hygli-
— Það er nú svona, sagði hún
og dró hvert orð við sig. — Þeg-
ar maður hefir lært að þekkja
lifið, og ná á því réttum tökum,
þá getur þjónustan orðið sann-
gjörn, ef hún er rétt af hendi
leyst. Eg á nú satt að segja við
að maður finni það, innra með
sjálfum sér, að maður sé i þjón-
nstu Guðs.
I þriðja sinn á þcssum stutta
tíma, horfðu augu hennar hrein
og djarfmannleg, heint á mig.
Eg fann hvernig orð hennar
fengu samhljóm í sjálfri mér,
og ég svaraði:
— Já, ég er þér Iijarlanlega
sammála.
Þegar ég liafði sleppt þessum
orðum, sýndust mér augu Sól-
horgar ljóma, þvílík birta, sem
gal lýsl út úr þessu grófgerða
konuandliti.
— Eg liefi einmitt verið að
hugsa um ])að, þegar ég liefi ver-
ið að virða þig fyrir mér, Villa
lilla, að ])ú myndir vera mér
sammála. En sumir ganga svo
langt, að skoða mann ekki með
réttu ráði, ef maður talar um
Guð, sem uppistöðu lifsins.
Þella, að Sólhorg liefði nokkru
sinni virt mig fyrir sér, koni
mér alveg á óvart. Eg hefði aldr-
ei séð liana opna almennilega
augun, fyrr en í kvöld, eða beina
andlitinu í áttina til mín. En
hvað mig langaði að heyra þessa
konu tala meira. Eg hafði þó
tekið eftir þvi, að í kringum
þessa kyrrlátu dulu manneskju,
varð allt svo elskulegt. Hún var
vist allan daginn að vanda sig,
að þjóna lierra sínum, afla sér
öruggra fjármuna á öruggum
stað.
— Mig langar til að vita allt
uin þig, sagði ég i djúpri alvöru
og einlægni.
— Allt um mig, sagði Sólborg
og teygði úr hverju orði. —
Það er harla lítið um mig að
segja, þó að þér. sýnist ég forn
í útliti. En þér mvndi ég þó, öðr-
um fremur, trúa fyrir þvi litla,
sem um mig er að segja. Það
liefir stundum gripið mig sá
liégómi, að mig hefir langað
að minnast á við einlivern,
hvernig lífið og alvik þess mætlu
mér, á meðan ég var að mótast
í það fátæklega form, sem ég
stend í enn í dag.
Mér fannst ég ekkert geta sagt.
í rauninni liafði ég liitl á óska-
stund þessarar konu, þegar ég
hað liana að segja mér allt um
sig.
Sólborg virtist sitja í djúpum
hugsunum, augnalokin huldu
augu liennar, og djúpar hrukk-
ur voru eins og rúnir um allt
andlilið. Skolleitt liárið féll ])élt
að vöngunum, og gráu hárin
lágu um það hér og þar, eins og
silfurþræðir.
— Við vorum tvær systurn-
ar, tók Sólhorg lil máls. —
Við áttum gott heimili, og vant-
aði því ekki neitt. Við fengum
að læra, eftir þvi, sem þá var
koslui’, og vorum vel undir lífs-
starf Iiúsmóðurinnar húnar.
Systir mín, er var fjórum ár-
um eldri en ég, giftist ungum
og vel gerðum manni, seni stund-
aði verslunarstörf, og það fór
vel á með þeim.
Þegar systir min var farin,
var ég undarlega ein. Það greip
mig einhver ókyrrð, eins og ég
liefði misst af einliverju. Þetta
liefði þó ekki átt að vera svo,
]>vi þó að ojkkur systrunum
kæmi vel saman, þá töluðúm
við sjaldan, eða kannslce aldrei,
um það sem lá næst lijartanu.
Einstaka manneskjur í móður-
ætt okkar, voru svona gerðar,
dular og seinar til að tina hvert
orð fram, sem var hjartanu
helgað.
Eftirmiðdag nokkurn vildi svo
til, að mér varð reikað út í
hraunið, innan við bæinn. Þar
gelck ég fram á mann, sem sat
þar undir stórum steini, og las
í bók. Það var svo sem ekkert
undur, að liitta á mann, þarna
úti í hrauninu, þar sem ekki
minna kauptún var skanmit frá,
en þorpið mitt var þá. En þetta
greip mig samt þannig, ])að fékk
vfir sig sérstakan ævintýraljóma
í augum mínum.
Eg þekkti manninn strax. Þó
þorpið væri alls ekki lítið, þekkti
unga fólkið hvort anað, minnsla
kosti i sjón.
Varstu að villasl Sólhorg.
Kallað Sveinn glaðlega til min.
— Ónei, ekki fremur en ])ú.
Maður laðast svona lit i góða
veðrið og tilveruna, þegar frí-
stund gefst.
—• Kanske, sagði liann, og
skellti saman bókinni. —- Hún
er hábölvuð öll ])essi vitleysa, og
allt þetta öfugstreymi, eða livað
heldurðu að þú myndir gera í
minum sporum?
Eg hló að þessum útúrdúrum