Fálkinn - 13.05.1949, Blaðsíða 12

12
FÁLKINN
20.
ÚT í OPINN DAUÐANN
andnazistaflokkar í Þýskalandi. Þeir liafa
sæst á að gleyma gömlum væringum en
starfa saman. Vonir yðar eru vitanlega i
hópi þýsku marxistanna, en bæði Rhein-
hardt og Wachmiiller eru jafnaðarmenn.
En það voru þeir, sem gáfu mér nafn yðar.
— í livaða tilgangi?
— Til þess að við í Englandi, sem höf-
um samúð með andnasistafélagsskapnum
i Þýskalandi getum liist og styrkt þá eins
og liægt er. ■—
Archer hristi höfuðið. — Eg er hrædd-
ur um að þér hafið farið húsa villt, herra
Baird. Eg þekki ekkert til andnasistafé-
lagsskaparins.
Gregory brosti. — Eg skil vel að þér neit-
ið að tala, hr. Archer. En þetta getur kann-
ske sannfært yður.
Af ótta við vasaþjófa hafði liann búið til
eins konar vasa fyrir hakakrossinn dýrmæta
neðst í silkislifsinu sínu. Iiann hneppti frá
sér vestinu og sýndi djásnið. Bjóst við að
Arclier mundi skipta um ham strax, en
það brást honum.
Arclier leit á Iiakakrossinn án þess að
breyta svip. — Hvað kemur þetta málinu
við? spurði hann. — Það er öfugur haka-
kross, er ekki svo?
-— Nei. Hann er réttur -— það er tákn frið-
arins, sem opnar hinum rétttrúuðu allar
dyr. Gregory þagði. Hann hafði notað orð-
in, sem hann hafði lieyrt hæði Rheinhardt
og Wachmuller segja, en þau fengu elck-
ert á Archer. Svo hélt Gregory áfram:
•— Þér vitið eins vel og ég að ýmsir hátt-
settir þýskir herforingjar eru að undirbúa
byltingu gegn nasistaforsprökkunum og
ætla Sér að koma á nýrri stjórn, sem þýska
þjóðin kýs. Tilgangurinn er að landið fái
heiðarlegan frið og sem skjótast.
— Það gleður mig að heyra, sagði Archer.
— Og það fellur í okkar hlut að veita
þeim allan þann stuðning, sem við með
nokkru móti getum, þegar þar að kemur.
— Eg skil. En hvaða stuðning getum við
veitt þeim þegar við eigum í ófriði við
Þýskaland? Það er sama hvað við gerum
til að hjálpa heiðarlegum þýskum verka-
mönnum lil að losna við nasistabófana.
Hendur okkar eru bundnar.
— Ekki alveg, sagði Gregory og reyndi
að blekkja. — Þegar ég var í Þýskalandi
átti ég tal við hershöfðingjann Gra....
Hver fjárinn. Hvað hét hann nú aftur?
— Reynið þér eitthvað annað, sagði
Archer.
— Hvað er nú þetta! Næst gleymi ég víst
mínu eigin nafni. En þér skiljið víst livern
ég á við. Hann var góður vinur von Fritsch
baróns, sem dó nýlega. Nafnið hans var
á tungubroddinum á mér.
— Var það? Eg get ekki hugsað mér
það. Og næst gleymið þér víst hvað þér
heitið sjálfur. í augnahlikinu kallið þér
yður Joe Baird.
Gregory sá að það var ekki hægt að
mjaka honum. Hann gerði það eina sem
hann gat gert og sagði með raunabrosi: —
Eg óska yður til hamingju, hr. Archer. Þér
verðið að afsaka að ég reyndi að toga út
úr yður, en til þess er ég hérna. Eg heiti
ekki Baird. Það kemur heldur ekki mál-
inu við hvað ég heiti. En hitt er satt að ég
hefi verið í Þýskalandi síðan stríðið hófst
og að ég hitti marga, sem hafa unnið að
þvi að steypa Ilitlersstjórninni. Og það ætti
að vera yður áhugamál ekki síður en mér.
Við ættum að vinna saman.
— Eg á eftir að heyra hverra hagsmuni
þér starfið fyrir.
Eg starfa fyrir bresku stjórnina. Hún er
fús til að veita allan þann stuðnirig sem
hún getur, hverri þeirri andstöðuhreyfingu
sem þýski herinn og þjóðin stofnar til að
steypa Hitler. Og hún vill líka ábyrgjast
Þýskalandi heiðarlegan frið.
— Kapilalistafrið, já? Frið sem gefur
bönkunum tækifæri til að veita Þjóðverj-
um lán gegn hæfilegri tryggingu og setja
iðjuhöldana til höfuðs verkamönnum í
stað nasista. Nei, þakka yður fyrir.
— Yður skjátlast, hr. Archer. Það verð-
ur friður við kjörna fulltrúa þýsku þjóð-
arinnar.
Archer hristi höfuðið. -— Eg hefi eklcert
samband við þessa fúnu heimsveldisstjórn,
og það vitið þér. Þér kastið tíma yðar á
glæ, herra Hvað-þér-nú-heitið. Eg held það
sé best að þér hverfið. Eg liefi mikið að
gera.
— Eitt augnablik, sagði Gregory. -— Þér
eruð Englendingur, er ekki svo?
-— Nei. Eg er fæddur hér í landinu og
liefi lifað hér lengst af ævinni, en ég tel
mig ekki Englending. Eg er manneskja. Eg
er alveg eins og aðrar manneskjur í ver-
öldinni, án tillits til uppruna eða hörunds-
litar. Þér ætlið að vitna til ættjarðarástar
minnar, er ekki svo? Þér skuluð spara yð-
ur það, því að ég er enginn ættjarðarvin-
ur. Það er vegna þess að fólk hefir alisl
upp í falskri þjóðernistilfinningu og finnst
það lirósvert að forfeður þess liafa drep-
ið þúsundir útlendinga, að heimurinn er í
því ástandi sem hann er nú. Það eru vit-
firringslegar þjóðernis- og auðvaldastefn-
ur sem valda því að Þýskaland, Pólland,
Frakkland og Bretland hafa byrjað þessi
löghelguðu Iiópmorð, sem við köllum stríð.
Gregory yppti öxlum. — Það getur ver-
ið að þér hafið rétt fyrir yður. Persónu-
lega tel ég að svo sé. En því miður er
mannkynið ekki komið svo langt á leið að
það viðurkenni þetta. Við verðum að líta
á málið eins og það liggur fyrir. Þér verð-
ið að minnsta kosti að viðurkenna að
verkamennirnir í Englandi og Frakklandi
eiga betri daga en þýskir verkamenn und-
ir oki nasismans. Og fyrsla hlutverk okkar
er að gefa þeim frelsið aftur. Þegar það er
gert getum við talað um afnám þjóðernis-
tilfinningarinnar.
— Ekkert getur réttlætt sjórn, sem etur
þjóð sinni í stríð.
— Eg er ckki sammála um það. En við
verðum að horfast í augu við staðreynd-
irnar. Fjórar stjórnir hafa att þjóðum sín-
um í stríð. Nú er það yðar hlutur og minn
og allra rétt hugsandi manna að reyna að
slöðva þessi morð eins fljótt og liægt er.
Lýðræðislöndin vilja ekki undirskrifa
neinn friðarsamning fyrr' en nazisminn er
hrotinn á bak aftur. Þér hafið ýms gögn í
höndum, sem geta hjálpað okkur til að
gera út af við þá. Þessvegna hið ég yður
að segja mér allt sem þér vitið um sam-
særi andnasista, svo að stjórnin geti hjálp-
að vinurn okkar í Þýskalandi.
— Þetla er ekki til neins. Eg hefi sagt
yður að ég veit ekkert. Og þótt ég vissi eitt-
hvað þá mtmdi ég ekki segja yður það.
Svipurinn harðnaði á andliti Gregorys.
— Úr því að svo er þá er það óþægileg
skylda mín að láta yður vita, að stjórnin
getur gert þær ráðstafanir að þér neyðist
lil að tala. Eg er sannfærður um að þér
hafið upplýsingar, sem gætu hjálpað stjórn
inni til að birida enda á stríðið. Kjósið þér
heldur að láta taka yður faslan?
Archer hallaði sér aftur á bak, stakk
höndunum i vasann og hló.
— Hætlið þér þessu! Þér getið elcki hrætt
mig. Ef þér komið mér í fangelsi með á-
kæru, sem ekki er hægt að sanna, verður
ekki smáræðis gauragangur í blöðunum.
En þótt þér gerðuð það þá stendur mér á
sama. Eg hefi margsinnis verið í fangelsi,
sakaður um að hafa eggjað lil uppreisnar
og ineð öðrum forsendum, sem auðvalds-
sinnar eru vanir að nota gegn mönnum,
sem berjasl fyrir rétti hinna kúguðu. Þér
skuluð gera eins og yður sýninst. Eg segi
yður ekkert og ég skal segja yður hvers
vegna, ef ]>að gæti orðið til þess að þér
yrðuð fljótari að hypja yður hurt.
— Gerið ]iað, sagði Gregory. — Gaman
að heyra það!
— Jæja. Setjum svo að ég eigi vini í liópi
þýskra marxista. Það spillir engu þótt ég
segi það, því að það vita allir. En ef ég
segi yður hverjir það eru — livað gerið
þér þá? Þér segið leynierindrekum ykkar
í Þýskalandi að ná sambandi við þá. Til-
gangurinn er kannske góður, en hver verð-
ur afleiðingin? Vinir mínir eru þegar um-
setnir af Gestapo dag og nótt. Einhver
hugsunarlaus og heimslcur enskur foringi
með Týrólarliatl og í tvíhnepptum jakka
birtist einn góðan veðurdag í verkamanna-
hverfunum í Essen, Diisseldorf eða Cliar-
loltenburg. Gestaj)o sér að liann leitar upp
kunningja mína, og Iivað svo? Beint í
fangabúðirnar með þá, ef ckki annað verra.
Nei, þakka yður fyrir! Farið þér nú og
segið þetta þeim sem sendi yður.
Gregory fannst eins og ásökununum sem
Archer kom með væri stefnt beint til sín.
Bæði Rheinhardt og Wachmúller höfðu