Fálkinn - 03.07.1953, Qupperneq 4

4
FÁLKINN
Alog belgishu konungsœttarinnar
Konungsdæminu stafar hætta af konu Leopold
FÁAR konungsættir Evrópú hafa
haft eins miki'ð af hraklollum
að segja og sú belgiska. Lcopold
gamli Belgíukonungur var hrotti og
harðstjóri og það er svo að sjá sem
að syndir hans komi nú niður á niðj-
um hans „í þriðja og fjórða lið“, eins
og þar stendur. — Hinn seinasti son-
ur lians, Albert konungur hrapaði i
fjallgöngu og sonur Alberts, Leopold
komst í ónáð hjá þjóðinni og varð að
afsala sér völdum í hendur Bondoins
sonar síns. Og nú eru allar horfur á
að Bondoin fari sömu leiðina og faðir
hans og að Belgia verði lýðveldi.
Nærri 30 ár eru iiðin siðan þáver-
andi ríkisarfi Belga, Leopold konung-
ur kvæntist Ástríði Carlsdóttur, syst-
ur Meerger krónprinsessu. Ástríður
var merk kona og mikilhæf og varð á
skömmum tíma eftirlætisgoð sinnar
nýju þjóðar. Allt virtist benda á hám-
ingjusama framtíð liinna vænlanlegu
konungshjóna. Þau eignuðust þrjú
börn, Joscphine Charlotte, Bondoin
og Albert.
En svo komu skúrir eftir skin. Árið
1934 hrapaði Alberth, hinn vinsæli
konungur sem verið hafði þjóðhetja
Belga i stríðinu 1914—18, til bana í
fjallgöngu skammt frá Namur. Og
sumarið 1935 fórst Ástriður í bílslysi
suður við Bodenvatn og það var Leo-
pold konungur sjálfur, sem stýrði
bílnum, telja ýmsir að hann hafi al-
drei orðið sami maður eftir það. Haiin
hafði verið þunglyndur í æsku, en
það eltist af honum í sanrbúðinni við
A.striði, sem var glaðlyndari og miklu
nreiri skörungur en lrann. Því þóttist
liann öllunr lreillunr horfinn og vinir
hans þekktu lrann ekki fyrir sama
mann.
En sumarið 1938 hittir hann kon-
una, sem síðar kostaði lrann konungs-
ríkið. Ung amtmannsdóttir var kynnt
fyrir honunr og hann fór ekki dult
nrcð að lrann væri hrifinn af lrenni.
Hún lrét Lilian Baeli.
Lilian var fædd 28. nóv. 1917 í
London, en þar lrafði amtmaðurinn
faðir hennar fengið fjölskyldu sinni
griðastað er Þjóðverjar óðu yfir
Belgíu. Hún gekk einnig í skóla i Eng-
landi nokkur ár og síðan í „Institut du
Saere Coeur“ í Bryssel.
Lilian var bráðgreind en ráðrík
nrjög og skeytti aldrei boðunr nróður
sinnar. Hún fór snenrnra að ferðast
upp á eigin spýtur, varð tíður gestur
á hinum alþjóðlegu íþróttastöðunr í
Chanronix og Daver, við franska
Ricieram, í alpafjallahótelunr Austur-
rikis og í ítaliu. Hún fór líka oft til
Englands, en þar átti hún nrarga vini
í höfðingjastétt. Og hún var falleg og
frí af sér, svo að allsstaðar var henni
veitt athygli. — Eftir þetta flakk fór
Irún til foreldra sinna í Tlrndern sunr-
arið 1938. Og skönrnru síðar kynntist
hún Leopold.
Svo dundi þjóðarógæfan yfir, nreð
styrjöldinni 1939 þegar Þjóðverjar
óðu yl'ir Belgíu i annað sinn. í nraí
1940, stjórnaði Leopold hernrönnun-
unr sjálfur, en taldi óhjákvænrilegt
að gefast upp nreð allan lrer sinn 28.
inaí. Ríkissjórnin andnrælti þessari
ráðstöfun konungsins, og flýði til
Englands og lrélt áfranr andstöðunni
þaðan. En Þjóðverjar tókrí Leopold í
sina unrsjá.
Árið 1941 kvæntist hann „til vinstri
handar" Lilian Baeli, senr unr leið var
gerð „prinsessa de Rethy“. Hitler
Bondoin konungur, stjúpa hans, Leopold fyrrverandi konungur og Alberth
prins stödd við franska Rivieram meðan sjóflóðin gengu yfir Belgíu í vor.

■

wfflm
1

iMlMMM
I’rinsessa de Itethy, hhin fagra stjúpa Bondions konungs.
sendi brúðhjónununr heillaóskaskeyti
og konungurinn þakkaði nreð svar-
skeyti.
En lrjá belgisku þjóðinni vakti
hjónabandið hitra grenrju. Hún vildi
ekki viðurkenna Lilian Baeli senr
drotningarefni. En konungur dáði
lrana nrjög og eins stjúpbörnin. Hún
var glaðlynd og skenrmtileg og eldri
börnin voru orðin nrestu nrátar lrenn-
ar áður en hún giftist föður þeirra.
Þegar handamenn náðu fótfestu í
Frakklandi vorið 1944 þótti Hitler
vissara að flytja Leopold og fjölskyldu
hans til Þýskalands, en þar leystu
Bandaríkjanrenn lrann úr prísundinni
vorið eftir. Hanri gerði sér ljóst ]ri
þegar, að margs konar erfiðleikar
væru franrundan. Belgar höfðu hvorki
fyrirgefið honunr uppgjöfina 28. nraí
1941 eða liitt að lrann giftist Lilian
Baeli.
í Belgíu varð hatramleg deila um
hvort konungurinn skyldi tekinn i sátt
eða ekki. Lá við að- borgarastyrjöid
yrði í landinu út af konuriginum. And-
stæðingar konungsins, vinstri flokk-
arnir, kröfðust að hann afsalaði sér
konungstign, en hann þverneitaði, og
fylgisnrenn lrans, kaþólski flokk-
urinn Irerli sóknina. Konungur kom
lreim, en svo írrikil var andstaðan
gegn honunr að hann varð að afsala
sér völdum til ríkisarfans, Bond'oins,
óliarnaðs unglings, sem var algerlega
á valdi föður síns og stjúpu og vildi
allt frenrur gera en verða konungur.
Þegar Leopold afsalaði sér ríki í hend-
ur sonar síns, var Bondoin svo lrrærð
ur, að lrann gat eklci flutt áðfararæðu
sína til enda.
Þjóðin gerði sér von um að Borido-
ins rrrundi kippa svo i Ástríðarkynið
að nú væri ný öld borin og hrakföll
Leopokls gleynrd von bráðar. En þjóð-