Fálkinn - 22.06.1956, Blaðsíða 6
6
FÁLKINN
JAMES M. CAIN samdi þessa sögu árið áður en hann gaf út „Pósturinn
hringir alltaf tvisvar" en hún varð metsölubók í U.S.A. Sýnishorn af rit-
hæfni hans fá lesendurnir í þessari sögu. Hún fjallar um mann, sem heldur
að hann sé góður villidýratemjari, um tígrisinn Rajah, um stelpu sem elskar
ketti, um réifabarn í kæliskáp og um morð. Hrærigrautur úr hrottaskap og
gamansemi.
FYRRÍ HLUTI.
ÞAÐ slóð að vísu ýniislegt í blöðun-
um lim l>að sem gerðist heima hjá
okkilr i sumar, en blöðin eru svo
öfgafull, að nú datt mér í hug að
skrifa hvernig þetta í raun og sann-
leika var, sérstakega byrjunin að þvi,
svo að þið sjáið að það er ekki allt
lygi-
Því að þegar karl og konan hans
fara að leika sér í höfrungahlaupi
með tígrisdýri, og blöðin fjölyrða ein-
göngu um jsað en minnast ekki á byrj-
unina, og benda á glæpamanninn í
dag, en nefna hins vegar ekki Iivað
eiginlega var um að vera, þá verður
maður að afsaka þó að fólki finnist
þetta ískyggilegt og heimti að ein-
hverjum sé refsað. En hér var engum
bægt að refsa — þvi allt gekk sinn
gang og þorparinn fékk það sem bann
bað um, eins og þið munuð sjálfsagt
fallast á þegar þið liafið heyrt sagt
frá aðdragandanum.
Fyrsta snurðan hljóp á ástarlopann
milli Duke og Lúru daginn sein þau
fengu sér kettina. Þau höfðu ekkert
við kött að gera. Þau höfðu stæði
fyrir bilfcrðafólk ásamt bensinsölu
og hádegisvcrðarveitingum þarna úti
á sléttunni, og komust vel af. Duke
seldi bensínið, með minni aðstoð og
og Lúra sá um veitingarnar og bragg-
ana. En Duke var ekki ánægður.
Hann hafði stundað kanínueldi áður
en hann byrjaði á jíessum stað, og
einu sinni hafði liann haft býflugna-
rækt og þar áður kanarifugla, og nú
datt honum í hug að eignast nokkra
ketti, til að draga fóik að. Ykkur finnst
þetta kannske skritið, cn hér í Kali-
forniu eru býli með alls konar kvik-
indum, frá pokadýrum til krókodíla,
svo að það var einmitt svona, sem
Duke gat látið sér detta í hug. Hann
byrjaði á að smíða búr og einn góðan
veðurdag hafði hann fengið stóran
farm af villiköttum.
Ég var ekki við þegar hann losaði
farminn af bílnum. Þarna stóðu einir
tveir—þrír bílar og biðu, svo að ég
varð að afgreiða bensin handa þeim.
En undir eins og því var lokið fór
ég að skoða. Og trú mér til, það var
alls ekki skemmtileg sjón. Náunginn,
sem hafði selt Duke alla kettina, var
farinn fyrir nokkrum mínútum, og
Duke stóð við búrið með lurk í liefid-
inni og Llóðið rann úr honum. Og inni
í búrinu lá steindrepinn köttur. Hinir
sátu uppi á hillu, sem hafði verið sett
þarna til þess að þeir hefðu eitthvað
að hoppa upp á, og hver einasti þeirra
hvæsti framan i Duke.
Ég veit ekki hvort l)ið hafið
nokkurn tíma séð urðarkött, en þeir
eru um það bil helmingi stærri en
venjulegir húskettir, grábröndóttir
með stutta rófu og hárskúfa á eyrun-
um. Þegar þeir sitja kyrrir og góna
á mann eru lieir líkir uglum, en þeir
sátu ekki eða góndu núna. Þeir æddu
i hring og hvæstu og urruðu og rauðar
og grænar eklingar brunnu úr augum
þeirra. Það var váleg sjón, sérstaklega
af því að dauði kötturinn lá fyrir
neðan, alblóðugur. Duke var fölur og
andardrátturinn suðaði í nefinu á
honum, svo að engan lækni þurfti til
að sjá að hann var ofsahræddur.
„Þú verður að taka þennan kött
og grafa hann,“ sagði hann við mig.
„Ég skal afgreiða bílana.“
Ég gægðist gegnum vírnetið og hann
þreif i öxlina á mér. „Varaðu þig!“
sagði hann. „Þeir geta drepið þig á
svipstundu!"
„Hvernig á ég þá að ná í hræið?“
spurði ég.
„Náðu þér í skaft,“ sagði hann og
fór á burt.
Ég var nú alls ekki borubrattur en
ráfaði þó burt li! að finna mér skaft.
Loksins fann ég það, en þegar ég kom
aftur var Lúra kornin þarna. „Hvernig
atvikaðist þetta?“ spurði hún.
„Ekki veit ég það,“ sagði ég, „en
svo mikið er vist að ef þið þurfið að
jarða meira af þessu tagi, verðið þið
að fá einhvern annan til þess. Ég er
ráðinn hingað til að skóbæta bíla-
barða, og ég ætla mér ekki að gerast
neinn katta-útfararstjóri.“
Hún svaraði þessu engu. Hún stóð
langa stund, meðan ég var að krækja
með skaftinu, og ég heyrði að liún
slappaði í sandinn með fætinum, og
af því réð ég að hún vildi ekki segja
það sem hana langaði, og að hún væri
ekki hrifnari af þessu kattafargani
en ég sjáifur var.
Skaftið var of stutt. „Nei, nei,“
sagði hún hrygg. „Hörmung er að sjá
þetta. Við getum ekki tekið á móti
fólki meðan líkið liggur þarna.“
„Jæja, náðu þá í lengra skaft,“
sagði ég.
En hún hrærði hvorki hönd né fót
lil að ná í skaft. Hún tók hendinni
í hurðina á búrinu. „Snertu þetta
ekki!“ sagði ég. „Það eru engin lömb
að leika sér við — þessar bestiur!"
„Iss!“ sagði hún. „Mér finnst þeir
vera alveg eins og kettir gerast.“
Bak við búrið var ofuriítill kofi,
með fall-hlemm fyrir framan. Það var
ætlunin að kettirnir yrðu þar á nótt-
inni. En til þess að koma þeim þangað
varð að ginna þá með æti, en það vissi
ég ekki þá. Ég reyndi að stugga þeim
þangað inn, en ekkert gerðist. Það
eina sem þeir gerðu var að hvæsa
framan í mig. Lúra hlustaði á mig
um stund, svo andvarpaði hún eins
og hún væri hundleið á þessu, opnaði
hurðina og fór inn.
Tririð mér til — næstu mínúturnar
voru engin sælustund, því að Lúra
var alls ekki ijót, og það var ekki
gaman að liugsa til þess að viliidýrin
rifu hana í tætlur. En jafnvel blindur
maður gat séð að hún hafði lag á kött-
um. Það fyrsta sem hún gerði þegar
inn kom, var að standa kyrr eins og
mús, 'húri hreyfði ekki svo mikið sem
litiafingur, en talaði bara við kettina.
En ekki sagði hún neitt sérstakt. Bara:
kis-kis-kis, livað liafa þeir gert við
ykkur? — og eitthvað svoleiðis. Svo
gekk hún til þeirra.
Þeir skriðu á maganum á hinn enda
lrillunnár. En hún elti þá og strauk
einum þeirra um hrygginn. Svo náði
hún í annan og bráðum var hún farin
að klappa þeim öllum. Síðan sneri hún
sér við og tók dauða köttinn upp á
annarri afurlöppinni og kom út með
hann. Ég fór með hann á skranhjól-
börunum og gróf hann.
Ég undraðist stóriega eftir á hvers
vegna Lúra hafði ekki sagt Duke
hvernig hún lék sér að því að ná kett-
inuin úr búrinu. Hún minntist ekki
einu sinni á að hún liefði farið inn
í búrið. En liklega var það af því að
hún vildi ekki láta bera á því, live
bleyðulega liann hafði hagað sér.
Þegar við sátum við kvöldverðinn
sagði hún ekki eitt einasta orð. Duke
var flaumósa og hræddur og var að
segja frá hvernig kettirnir hefðu ráð-
ist á hann og hann hefði orðið að
nola bareflið lil að bjarga lifinu. Og
á eftir hélt hann langan fyrirlestur
um ketti yfirleitt, og sagði að það
eina sem dygði við þá væri að hræða
þá. Yfirleitt talaði hann eins og hann
væri sjálfur dýraveiðarinn Martin
Johnson, nýkominn heim úr safari,
eða eitthvað þess háttar.
En niér fannst glamra meira cn
vant var í bollunum, þegar lnin var
að bera á borð um kvöldið, og það
var skrítið, því að eitt má segja Lúru
til hróss: hún var róleg og stillt í öllu
dagfari. Svo að þegar Duke spurði
mig hvernig ég hefði náð kettinum,
heyrði ég sjálfan mig segja: „Með
priki —,“ og ekkert meira. Lítiil fugl
flýgur um loftin og hvíslar svona að
manni, stundum. Lúra mótmælti þessu
ekki. Lét það eiga sig. Og að því* cr
ég veit best fékk Duke aldrei að vita
hve góða stjórn hún hafði á köttun-
um, og það er ekki bara tilgáta, því
að það sást á þvi, sem gerðist seinna,
þegar við fengum ijergljónið okkar.
Bergljón er það sama, sem kallað
er púma, það er aðeins hér útfrá sem
við köllum skepnuna bergljón. Jæja,
eitt kvöldið um klukkan fimm settist
ljónið okkar á afturlappirnar og fór
að væla alveg hræðilega. Og liélt
þessu áfram alla nóttina, svo að mig
sárlangaði lil að skjóta skepnuna.
GAMALL HANI. — Þessi hani þarf
ekki óttast að verða soðinn eða steikt-
ur, þv íað hann er orðinn of seigur
til þess. Hann er elsti haninn í Vestur-
Þýskalandi, 18 ára, og er það hár
hanaaldur, því að hanar verða yfir-
leitt ekki nema 7—8 ára. Hann heitir
Hannemann og á heima í Neumiinster
og nýtur þar mikilla virðinga.
Morguninn eftir kom Duke inn og
sagði: „Komið þið út og sjáið hvað
gerst hefir!“ Við eltum harin út að
búrinu, og þá sat ljómandi fallegt
púma-karldýr þar inni. Þetta var
mesli dolpungur, að minnsta kosti
sextíu kíló og feldurinn gljáandi eins
og lakkskór og hvítur blettur neðan
á hálsinum.
„Hann kom ofan úr fjalli þegar
hann heyrði ástamjáimið í henni í
gærkvöldi," sagði Duke. „Og svo hefir
hann komist einhvern veginn inn. Er
það ekki dæmalaust? Þegar þeir heyra
þetta hljóð láta þeir ekkert stöðva
sig.“
„Já,“ sagði ég. „Þetta getur maður
kallað ást.“
„Það getur maður,“ sagði Duke.
„Og bráðum koma yrðlingar sannið
þið til. Það verður ódýrara en að
kaupa þá.“
Þegar hann hafði farið inn í bæ til
að versla kom Lúra og settist hjá mér
við borðið. „Þetta var fallega gert,“
sagði ég, „að hleypa Rómeó inn í
nótt.“
„Rómeó?“ sagði hún.
„Já, einmitt Rómeó. Honum, sem á
að verða tvíburakrakki þarna úti í
ljónabúrinu, þegar til kemur.“
„Ó,“ sagði hún, „ætli hann hafi ekki
komist inn sjájfur."
„Tæplega," sagði ég. „Úr því að
hún gat ekki komist út þá gat hann
varla komist inn?“
Fyrst horfði hún kuldalega á mig.
Virtist ekkert skilja. Ég varð eiginlega
móðgaður. En þegar hún hafði sótt
mér kaffi í bollann aftur. var eins og
birti yfir henni. „Heyrðu ... !“ sagði
hún. „Maður má ekki stia tveimúr
elskandi hjörtum sundur, eða finnst
þér það?“
Þetta var eiginlega hálf óviðfelldið,
en verra varð það þó þegar Duke kom
heim með Rajah, tígrisinn. Þvi að nú
laug hann svo freklega að nærri iá
að hann tryði sjálfum sér, og liann
var farinn að temja sér sams konar
hreyfingar og maður sér hjá útlærð-
um dýratamningamönnum. Þegar fólk
kom á sunnudögum var hann vanur
að taka langt, svart keyri og fara inn
til urðarkattanna og púmahjónanna
og láta smella í keyrinu svo að dýrin
mjálmuðu og urruðu, en Duke lét
MEÐ GÖMLU LAGI. — í Towy-á í
Wales veiðist mikið af laxi, og nota
með bátategund, sem er 2000 ára göm-
ul, við þessa veiði. Bátarnir eru mjög
léttir, því að rengurnar eru ask- eða
beykikvistum, og segldúkur þaninn
um þær, tjöruborinn. Bátar þessir eru
svo léttir, að strákur geur borið þá
á bakinu.