Fálkinn - 28.08.1959, Blaðsíða 5
FÁLKINN
5
— Hún hlýtur að vera alzírsk,
sagði hann. — Við vitum að yfir
þúsund aizírskar konur berjast með
bændum sínum.
— En hún er frönsk, sagði inn-
fæddi njósnarinn. Hún vann að
hjálparsta'rfi meðal fátækra í Oran
og Algeirsborg. Þeir kölluðu hana
Engilinn.
— Engilinn? hváði Lacroix og
hnyklaði brúnirnar. — Þetta hlýt-
ur þá að vera jómfrú Raymonde
Peschard. Hún starfai hjá almanna-
tryggingunum í Algeirsborg og er
franskur borgari. Nei, yður skjátl-
ast. Það er auðvelt að villast á
kvenfólki, sem er með vefjarhött og
slæðu fyrir andlitinu.
-— — En njósnaranum hafði ekki
skjátlast, og Lacroix gekk bráðlega
úr skugga um það. Nú tóku skýrslur
að berast til hans úr öllum áttum
um fífldjarfar árásir á herdeildir
og flutningalestir. Franskir borgar-
ar voru brytjaðir niður hvar sem
þessi skæruliðasveit kom, hvort
heldur þeir voru í herklæðum eða
ekki. En Arabar, sem sóru henni
trúnaðareið fengu að halda lífi, en
allt hirt sem þeir áttu.
„Hvít kona rænir lestarmenn í
öræfunum í Alzír. Frönsk kona,
sem kölluð er Engillinn“. Þetta var
daglegt viðkvæði. Lacroix símaði
til Parísar: — Eg þarf allar fáan-
legar upplýsingar um Raymonde
Pechard, sagði hann. —- Hún er um
þrítugt og mér er sagt að hún sé
frá París. Það er skaðlegt fyrir bar-
áttuandann og örfun fyrir uppreisn-
armennina að frönsk stúlka berjist
með þeim. Eg veit ekki hvers vegna
Raymonde hefur gengið í lið með
þeim, en ég er ekki framar í vafa
um að hún hefur gert það.
— Eg þekki hana í sjón, ofursti,
sagði Boileau liðsforingi. — Eg hitti
hana oft í Algeirsborg og þar vanri
hún þarft verk. Hún er falleg, með
ljósjarpt hár, grá augu og fallega
vaxin.
— Og yður hefur litist vel á hana,
sagði Lacroix.
— Tvímælalaust, herra ofursti. —
Það eru vitni að því. En hún er
Framh. á bls. 14.
Alzírskir upp-
reisnarmenn úr
sveit, sem stofn-
uð var í Oran,
Uppreisnar-
sveitir eru um
ollt land.
MAÐURINN, SEM - varð skólakennari veraldarinnar
1. Heinrich Pestalozzi var dökkur á hörund, bólugrafinn, 2. Pestalozzi stofnaði skóla í Neuhof og 1787 gaf hann út
ótútlegur og feiminn, og hefur eflaust verið skotspónn prakk- bókina „Lienhart og Gertrud“, sem síðar varð útbreiddasta
aranna, sem voru með honum I skólanum. Kennarar hans létu alþýðubók allra þýzkumælandi þjóða. Franska lýðveldið kaus
hann oft vita, að aldrei gæti orðið maður úr honum, og þegar hann heiðursborgara árið 1792 og þegar hann kom í áheyrn
hann giftist Önnu Schultess árið 1769 — en hún var átta hjá Napoleon Bonaparte 1802 var mikið lof borið á hann
árum eldri en hann -—• spurðu foreldrar hennar: „Hvað viltu fyrir það starf sem hann hefði unnið fyrir foreldralaus börn
með þennan ljóta og vitlausa „Pestlutz"? “ svaraði hún: „Eg frá bænum Stans, en hann hafði verið lagður í ösku í bylting-
vil eiga hann. Mér varðar ekkert um útlitið á honum. En ég unni. Heimsspekingurinn Schopenhauer heimsótti skóla hans
elska sálina í honum.“ árið 1804, er hann var 16 ára og skrifaði um komuna í dagbók
sína: „Mig furðar að sjá 8 ára börn teikna með svona mikilli
nákvæmni".
3. Fræðsluaðferð Pestalozzi byggðist á því að láta börnin
sjá fyrir augum sér það sem þau áttu að læra. Nemendurnir
áttu að nota skilningarvitin til að festa í sér það sem þeim var
sagt frá, og aldrei var hætt fyrr en hver einasti nemandi gat
gert grein fyrir því, sem um var að ræða. Kennarar úr allri
Evrópu gerðu sér ferð til þess að kynnast skólanum hans í
Burgdorf. Árið 1803 var danski rektorinn Torlitz sendur þang-
að til þess að kynna sér kennsluaðferð Pestalozzis. Hann sagði
eftirá: „Meðal allra þeirra manna, sem ég hefi hitt eða heyrt
af sagt, þekki ég engan jafningja Pestalozzis.“
dorf. Stofnaði hann þá skóla í Yverdon og starfaði þar í 20 ár,
en ýmsir urðu þó til þess að vinna á móti kennsluaðferðum
hans. Síðar fluttist hann aftur til Neuhof og fékk son sinn
til að koma upp stofnun fyrir foreldralaus börn. Hann hjápaði
sjálfur til við bygginguna, með því að bera steina að múrar-
anum, og var hann þó orðinn 80 ára þá. Alla ævi sina var
hann lítils metinn á ættjörð sinni, Sviss. En eftir dauða hans
var honum reist veglegt minnismerki í Zurich.