Fálkinn - 22.03.1961, Blaðsíða 14

0, ÞESSl KJANI...
— Ég átti þá heima í Rue des Saints-
Péres, sagði Georges Kervelin. — Þeg-
ar foreldrar mínir voru loksins orðnir
ásáttir um að ég skyldi nema lögfræði
í París, spunnust miklar umræður um
það, hvernig bezt væri fyrir komið burt-
för minni og dvöl í hinni miklu borg.
Það var ákveðið, að ég skyldi fá til
framfærslu mér tvö þúsund og fimm
hundruð franka, en vesalings móðir
mín varð hrædd, og hún lét föður minn
skilja það á sér:
,,Ef hann nú tekur upp á því að eyða
penmgum sínum í skemmtanir í staðinn
fyrir hollan og góðan mat, verður hann
veikur. Það væri svo sem ekki ólíklegt.
Ungt fólk getur tekið upp á öllum
skrambanum.“
Það var því ákveðið að mér skyldi
verða útveguð vist í gistihúsi, einhverju
alþýðlegu en góðu gistihúsi og skyldi
faðir minn borga dvöl mína þar mán-
aðarlega.
Ég hafði aldrei til þessa farið út úr
Quimper. Ég þráði yfirleitt allt, sem
ungir menn á mínum aldri þrá, og ég
hafði sannarlega í hyggju að lifa
skemmtiiegu lífi að öllu leyti.
Nokkrir nágrannar, sem spurðir voru
ráða, mæltu með fyrrverandi sveitunga,
frú Kergaran, sem tók á móti ,kost-
göngurum. Faðir minn hóf bréfaskrift-
ir við þessa ágætu konu og árangur-
inn varð sá, að ég kvöld nokkurt flutti
inn í hús hennar ásamt ferðakistum
mínum.
Frú Kergaran var um 34 ára gömul.
Hún var gild, mjög gild, talaði skipun-
arrödd og úrskurðaði hvert mál með
ákveðnum fáorðum setningum. Húsið
hennar var hátt en mjótt og aðeins
einn gluggi var á hverri hæð. Það leit
út eins og einhvers konar gluggastigi,
eða öllu heldur eins og þunnt álegg
milli tveggja brauðsneiða.
Húsmóðirin bjó sjálf á fyrstu hæð
með vinnukonu sinni. Á annarri hæð
var eldhús og borðstofa og á þriðju og
fjórðu hæð bjuggu fjórir aðrir gistifé-
lagar frá Bretagne. Herbergin mín
voru á fimmtu hæð.
Mjór og dimmur stigi, sem var eins
og tappatogari í laginu, lá upp á kvist-
herbergin mín. Allan daginn frá morgni
til kvölds fór frú Kergaran upp og nið-
ur þennan stiga, eins önnum kafin og
skipstjóri á skipi sínu. Að minnsta kosti
tíu sinnum á degi hverjum heimsótti
hún sérhvert herbergi og vakti yfir
hverju og einu af hinni mestu ná-
kvæmni með ofsalegum orðaflaumi.
Hún gætti að hvort vel væri búið um
rúmin, hvort fötin væru vel burstuð
og yfirleitt hvort nokkrum sköpuðum
hlut væri áfátt. í stuttu máli sagt: Hún
hugsaði eins og góð móðir, já betur en
nokkur móðir, um leigjendur sína.
Ég kynntist fljótt hinum fjórum
sveitungum mínum. Tveir þeirra lásu
læknisfræði og hinir tveir lög. En all-
ir voru þeir, fjórir að tölu, ofurseldir
harðstjórn húsfreyjunnar. Þeir voru
eins hræddir við hana og veiðiþjófar
við skógárvörð.
Hvað mig snerti var ég strax ákveð-
inn í að halda sjálfstæði mínu óskertu,
því að ég er að eðlisfari ákaflega frá-
bitinn því að láta stjórna mér. Til að
byrja með lýsti ég því yfir, að ég hefði
í hyggju að koma heim á kvöldin, þeg-
ar mér sýndist sjálfum, en frú Ker-
garan hafði ákveðið að klukkan tólf
yrðu allir í hennar húsi að vera komnir
heim.
Þegar ég hafði gefið þessa yfirlýs-
ingu, horfði frúin á mig nokkra stund
stórum augum og sagði svo:
„Það er ómögulegt, alveg ómögulegt.
Ég þoli ekki að Annetta sé vakin hve-
nær sem er á nóttunni. Þér hafið ekk-
ert að gera úti eftir miðnætti.“
Ég svaraði mjög ákveðinni röddu:
„Samkvæmt lögum, frú mín góð, er-
uð þér skyldugar til að opna fyrir mér
húsið hvenær sem er sólarhringsins. Ef
þér neitið því kalla ég fyrst á tvo lög-
regluþjóna til vitnis um að ég hafi ver-
ið lokaður úti, og síðan fer ég á eitt-
hvert gistihúsið og dvel þar, og þér
verðið að borga reikninginn, það hef
ég rétt til að heimta. Þér verðið svo
neyddar til að opna fyrir mér eða ef
þér viljið heldur segja mér upp. Annað
hvort eða . . . Nú getið þér sjálfar valið.“
Ég hló upp í opið geðið á henni um
leið og ég gaf henni þessa kosti. Þegar
undrun hennar hafði lækkað svolítið
reyndi hún að fara samningaleiðina, en
ég sat fastur við minn keip og hún lét
undan. Við sættumst á það, að ég skyldi
fá útidyralykil, en þó aðeins með því á-
kveðna skilyrði, að hinir kostgangar-
arnir fengju ekkert að vita um það.
Hin ákveðna framkoma mín hafði
haft mjög góð áhrif á hana og ég vann
hjá henni töluvert álit. Hún hugsaði
enn meir um mig en áður og gerði mér
ýmiss konar smágreiða og sýndi mér
töluverða velvild, sem var mér alls ekk-
ert á móti skapi.
Stundum kom það fyrir, þegar ég
var í sólskinsskapi, að ég læddist að
baki henni og kyssti hana á kinnina eða
hálsinn, aðeins vegna lausa kinnhestsins,
sem hún var vön að rétta mér við slík
tækifæri. Þegar mér tókst að skjótast
undan, þaut lófi hennar gegnum loftið.
Ég skellihló og þaut burtu, en hún
steytti hlæjandi að mér hnefana og kall-
aði:
„Ó, þessi kjáni, ó, þessi kjáni. Þetta
skuluð þér fá borgað.“
Við vorum ágætir vinir.
En svo var það einn góðan veðurdag,
að ég kynntist lítilli, laglegri stúlku,
sem vann í búð.
Þér vitið vel hvernig slíkur kunn-
ingsskapur byrjar í París. Einhvern
daginn, þegar maður er á leiðinni heim
til sín, mætir maður ungri hattlausri
stúlku. Hún er í fylgd með vinstúlku
sinni og þær leiðast. Það er matmáls-
tími og þær nota vinnuhléið til þess að
fá sér ferskt loft, áður en þær fara aft-
ur til vinnunnar. Augun mætast og það
fer um mann skyndilegur straumur.
Þessi straumur er eitthvað það dásam-
legasta, sem til er í heiminum. Það mæt-
ast fjögur augu og kveikja bál, bál al-
gleymis og töfra. Fyrsta sinni, sem þér
mætið þessu andliti og sjáið þennan
munn, þetta hár, þennan háls, þetta
AEIir gluggar voru Ijóslausir. Allrr virtust
sofa í hiísinu. Varkár eins og þjófur
opnaii ég útidyrnar...
SMÁSAGA EFTIR GUY DE MAUPASSANT
14 FÁLKINN