Fálkinn - 22.03.1961, Side 29
arlegum gáfum. Hann mun hafa verið
á undan samtíð sinni um marga hluti,
t. a. m. í trúarlegum efnum. Hann var
skáldmæltur allvel. Margt er sérkenni-
legt haft eftir séra Hjálmari, t. d. var
bersögli hans oft mikil í stólnum, og
ekki ávallt ljóst, hvort réði, bláköld al-
varan eða hrekkir. En hér er kafli úr
hj ónaví gsluræðu:
„Sá mikli og stóri ósiður tíðkast nú
mjög á voru landi íslandi, að hver dár-
inn keppist við að eiga börn, eins og
börn væru sá mesti og bezti hlutur í
eigu manns og hinn þarfasti, sem menn-
irnir mega alls eigi án vera, svo sem
góður hestur eða góð kýr. — Ó, þú,
Ásdís, sem situr þarna í bekknum og
fallið hefur með hinum argasta þjóf
og skelmi, sem uppi hefur fundizt nú
í nálægar aldir, og það ekki einu sinni,
heldur tvisvar; og þó léztu ekki þar
með búið, heldur féllstu nú í þriðja
sinn með þínum tilvonandi ektamaka,
Indriða Hallgrímssyni, sem er af góðu
fólki kominn og varla þó það. — En
þótt nógur væri auðurinn og velmakt-
in á Kolmúla, þá er þar einn löstur-
inn, sem spillir öllum kostunum, en það
er bölvað barnauppeldið, og kemur það
líér fram Ijósast í því, að þið eruð bæði
heimsk og illa vanin.“
1 þessu hafði faðir brúðgumáns, Hall-
grjmur í Stóra-Sandfelli, sagt: Ætlið
þið að sitja leingur undir þessum and-
skota? — Og er brúðhjónin og kirkju-
gestir bjuggust til útgaungu, mælti
prestur: Bíðið hæg, það getur skánað,
— og hélt síðan fegurstu hjónavígslu-
ræðu, sem viðstaddir höfðu heyrt, að
mælt er.
Eitt sinn kom hjá honum eftirfar-
andi ræðukafli við útför látins manns:
„Hví fórstu að deyja, Jón, frá úngri
konu og börnum? En dauðinn spyr ekki
að; því komist hann ekki inn um dyrn-
ar, þá skýzt hann inn um skráargatið.
Amen.“
Sonur Hjálmars prests hét Gísli. Hann
kvæntist Guðlaugu, dóttur Guttorms
prófasts í Vallanesi. Hjálmar prestur
vígði þau, en við lýsingarnar komst
hann svo að orði:
Lýsist, lýsist til heilags hjónabands
með Gísli syni mínum og Litlu-Laugu
í Vallanesi!
Séra Páll Tómasson, síðast prestur á
Knappstöðum (d. 1881, 84 ára gamall)
þótti all-ófyrirleitinn og hrekkjóttur á
námsárum, og ekki varð þess vart að
það eltist neitt af honum. Hann var
Grímseyjarprestur 1828—1835. Þá var
þar vinnumaður í Neðri-Sandvík er
Hans Andrésson hét, og síðar nefndist
Sköruvíkur-Hans. Honum og Páli presti
var ekki innbyrðis hlýtt innan rifja og
áttu þeir í sífelldum brösum. Eitt sinn
sat Hans á krókbekk við guðsþjónustu.
Prestur hafði nýlokið við að taka í nef-
ið — það gerði hann óspart í stóln-
um —snéri sér síðan að Hans í miðri
ræðu og ávarpaði hann: Ó, þú Hans,
ó þú óguðlegi Hans, sem yztur situr
í drottins húsi, með saurugt hjarta og
skítuga skó. Réttast væri að ég tæki
pontuna mína og senti henni í helvítis
hausinn á þér. — Ekki ber mönnum
saman um, hvort prestur léti verða af
tilræðinu.
Séra Páll var hagmæltur, og gætti
þess oft í ræðum hans. Þetta var eitt
sinn í jólaræðu:
„Jesús kallar á börnin sín. Hann kall-
ar á mig og hann kallar á þig, — si
sona: (hér sneri hann sér að ekkju með
börn sín): Komdu híngað ekkjan mín
með börnin þín. Sýndu þeim ljósin.
Segðu þeim það séu jólin og því sé
kveikt.— Komið híngað volaðir og hrjáð-
ir (hér sneri hann sér að gamalli konu,
er kölluð var Gunna eineygða). Komdu
híngað gamla kona, sem gekkst á járn-
skóm af landi, þú ert mædd og hrjáð;
þú með þitt eina auga. (Hér fór stúlka
ein að hlæja í barm sér, en þá brýndi
hann röddina og sneri sér að henni).
Að því þarftu ei spauga, — þú, lýgna
Lauga.“
Þetta spjall hófst með kafla úr ferm-
íngarræðu. Það á vel við að slá í þetta
botninn með prédikun sem höfundur er
ókimnur að, en það er líkræða:
„Þarna liggur þú himdvotur uppúr
henni Grafará. Mikið var um þig að
fara að deyja frá kornúngri konunni og
hráblautum börnunum. Nú gángið þið
út, kæru tilheyrendur, og súpið á glös-
um ykkar, en ég er bundinn sem hund-
ur hér við. Vil ég ekki tefja leingur hér
við og veiti þið honum þá síðustu þén-
ustu, að koma honum frá okkar aug-
um...“
\u n ^ £ 1 I ATH UQA SL£ mA M£L r/ ELM $/<• ST. ►♦♦1 ►♦♦< fjke A mEA/V 6o L XX\ 4A/ 5 HL. SM 'Ad ♦♦♦ ♦ ♦♦
Á j —> TTTB~
L M
Ta k SVKOR 1
11- Hl
. | FUbL KM* i (Tr f •J't 'X natm
r/MAB-
Kfl'« u&r S * r. PÚKA G-æla
FlSKAU Ö*u/n
§ 'A F£TI 0* SM'AO. -»
SK.tT.
(d 1 1 PflÁ/rt- i
oHHf
MEt) TÖLU %£>HS * tTEJaCCTTT £ t* D i £ r t^ Miri
1
'A $K IPI u T A M L 7] V D R r ta 2 SAmtt/
KlÉ Ál L rr T'Prr ] SLÆ mm—aa 1
leit i l'it 'í> L£/T AVC . RÓFA U □ '0i& ÞV£R
m $KO PP AP Ui f. 9 t /lAt
KIN DUR. A 5* M il líða AtÓ T STAF t/ft Oí'oM MF'Ð SL/. L iÁwm
HÚS % Húsör '0 s i T
VON D Rl rii'HH l.EJní! r—^ VE/öt FÆR! VE/ zlA ‘il'at
n
15. VERÐLAUNA-
KROSSGÁTA
FÁLKANS
tií
FLKINN biftir verðlauna-
krossgátu- í ' hverju blaði.
Verðlaúnin er 100 krónur
hVerju sinni og frestur til að
skila lausnum þrjár vikur.
Lausnir skal senda í lokuðu
umslagi, og utanáskriftin er:
FÁLKINN,
póstliólf 1411,
Rvík.
Krossgáta.
★
í blaðinu sem kom út 1.
febrúar síðastliðinn, birtum
við til tilbreytingar mynda-
gátu og bárust fjölmargar
lausnir við henni. Rétt ráðn-
ing gátunnar er þannig:
Margur naut þess að heyra
karpað um bjór. Var eigi
spaugilegt mest af því? —
Dregið var úr réttum ráðn-
ingum, og upp kom lausn
Jóns Erlendssonar, Heima-
vist M.A., Akureyri. í næsta
blaði birtist lausn á kross-
gátu nr. 10.