Fálkinn - 27.04.1964, Blaðsíða 22

SJALFSÆVISAGA
Mossadeq var af hinum
mestu höfðingjaættum í Persíu.
Hann var sonur Nadim-es-Sol-
taneh prinsessu og hafði gengið
að eiga dóttur dóttur Kadshar
Shah, Musaffar-el-Din. Engu að
síður bar hann hag alþýðunnar
mjög fyrir brjósti, og hvatti
hana til að rísa einhuga gegn
„erlendum arðræningjum."
Bergmálið af baráttu hans
barst mér að sjúkrabeðinu. í
fyrsta skipti varð mér kunnugí
um þann þátt sem Bazaae — en
það er verzlunarhverfi Teheran
borgar — á í opinberu iífi borg-
arinnar.
Bazaar var lítið, nýtízkulegt
veitingahús, þar sem stuðnings-
menn Mossadeqs komu saman.
Eigandi þess Hassan Shamshiri,
var einn af upphafsmönnum
hreyfingarinnar. Margir vina
minna fóru þangað með leynd
og þeir sögðu mér:
„Áhrif Mossadeqs meðal
fólksins fara dagvaxandi. Og nú
líður áreiðanlega ekki langur
tími, þar til hann kemst til
valda.“
Þeir fóru ekki í iaunkofa með
það að samúð þeirra og stuðn-
ingur var með gamla bardaga-
manninum. Þeir minntu mig á
fyrirmenn við hirð Lúðvíks
XVI, sem biðu eftirvæntingar-
fuilir eftir byltingunni. Dag
einn þegar keisarinn kom að
vitja mín spurði ég hann:
„Vita Englendingar um
Mossadeq?“
„Já, ég hef margsinnis varað
þá við “ svaraði hann. „Og
hr. Grady ameriski ambassa-
dorinn hefur einnig hvatt þá
tiJ að gera ráðstafanir áður en
það er um seinan. Til allrar
óhamingju hefur það engan ár-
angur borið hingað til.“
Mér varð fyrir alvöru ljóst,
hve loft allt var lævi blandið
og raunverulega eldfimt og ég
skildi að áhyggjulausir skóla-
dagar mínir voru horfnir fyrir
fullt og allt. En ég iðrast ein-
skis. Þvert á móti hafði ég
áhuga á vandamálum þjóðar-
innar og þeir erfiðleikar, sem
ég vissi að yrði við að glíma
stöppuðu aðeins í mig stálinu.
Með bjartsýni æskunnar sá ég
sjálfa mig leysa hin flóknustu
vandamál með þrautseigju og
góðum vilja. Ég hafði gefið orð
mitt og ég var ákveðin í að
uppfylla skyldur mínar svo vel
sem ég fremst megnaði.
E
.■-^ftir manuð var eg nægi-
lega hress til að fara á fætur.
Strax næsta dag fór ég í skóg-
arferð. Þessar fjórar vikur
hafði ég nærzt á vökvum. Nú
stóðst ég ekki freistinguna að
gæða mér á Ijúffengu sviss-
nesku konfekti, sem vinir mín-
ir höfðu sent mér.
Taugaveiki er eins og allir
vita innvortis sjúkdómur og ég
hefði ekki getað gert meiri vit-
leysu. Mér sló hastarlega niður
aftur og fékk auk þess snert
af lungnabólgu. Hitinn fór yfir
40 stig og næstu þrjá daga sveif
ég milli heims og helju. Eina
nótt var ástandið svo alvar-
legt, að dr. Ayadi var kvaddur
til að gefa mér sprautu.
Ég er þeirrar skoðunar að
houm einum og hæfileikum
22
hans sé að þakka, að ég lifði
af. Auðvitað var ég enn mátt-
farnari en áður og Mohammed
Reza var smám saman að verða
órólegur. Hann var áfjáður í að
kvænast mér sem allra fyrst,
bæði af stjórnmálalegum og
persónulegum ástæðum.
Áður en langt um liði mundi
hefjast trúarlegur syrgjenda-
tími í Persíu og má þá engin
gifting fara fram. Þessi tími
hefst um miðjan febrúar og
stendur nokkra mánuði. Ef gift-
ingin færi ekki fram fyrir þann
tíma, yrði að fresta henni fram
í mai eða júní og tilhugsunin
ein þótti keisaranum mjög
ógeðfelld. Hann spurði prest-
ana ráða og þeir sögðu:
„Síðasti dagur, sem hjóna-
vígslan mætti fara fram á er
12. febrúar. Á þeim degi eru
stjörnurnar mjög hagstæðar
fyrir hjónaband Hans Hátign-
ar.“
Siðan kvaddi keisarinn á
sinn fund læknaráð. Þeir létu
í ljós mikinn efa, þar eð þeir
vissu, að ómögulegt var að ég
hefði náð fullri heilsu fyrir
þann tima. En því var lofað, að
athöfnin yrði eins blátt áfram
og stutt og mögulegt væri. Ég
hafði aðeins verið á fótum þrjá
daga, þegar ég hinn 12 febrúar
klæddist brúðarkjólnum sem
Christian Dior hafði gert og
hafði beðið síðan í desember.
Eins og allir geta skilið var
ég mjög veikburða. Ég býst
ekki við að ég hefði getað kom-
ist skikkanlega frá þessu, ef
töfin hefði ekki glætt vonir
mínar og ákefð.
|»
JB-W rúðarkjóllinn minn var
mjög glæsilegur úr tjulli og
silfurbrókaðe og hann vóg um
það bil fjörutíu pund. Auk þess
bar ég hálsmen og armband
með sams konar gimsteinum og
kóróna sú, sem lánuð var handa
mér fyrir þetta tækifæri.
Meðan þjónustustúlkur og
hárgreiðsludömur hjálpuðu mér
að búast til brúðkaupsins var
enn deilt um, hver ætti að
koma og sækja mig. Sífelldar
símahringingar milli hallanna
til að reyna að útkljá vanda-
málið.
„Borgarstjórinn,“ sagði einn.
„Bróðir keisarans,“ sagði
annar.
,,Ég,“ sagði Shams prinsessa,
sem áleit að hennar væri rétt-
urinn þar sem hún var eldri
systir keisarans.
Að lokum fékk hún vilja
sínum framgengt og rétt fyrir
klukkan fjögur kom hún í upp-
hitaðri bifreið að húsinu mínu.
Sðan var lagt af stað í heiðurs-
fylgd eftir snæviþöktum göt-
um Teheran í áttina til Marm-
arahallarinnar.
Þar varð önnur töf. Neðst í
tröppunum stóðu fjórar litlar
brúðarmeyjar, sem áttu að
halda undir brúðarslörið, en
það var þá allt ofg þungt fyrir
þær. Tvær þjónustustúlkur
voru í skyndi kvaddar til og
þær aðstoðuðu mig upp tröpp-
urnar og inn í Speglasalinn.
Salurinn var skreyttur með
tvö hundruð orkideum, þúsund
rauðum nellikum og tólf hundr-
uð sýringum. Ættingjar okkar
voru viðstaddir en aðrir gestir
voru boðnir fyrir utan Aga
Khan og konu hans, sem var
einhver fegursta og glæsileg-
asta konan íveizlunni.
Þar sem engin upphitun var
í höllinni hafði keisarinn látið
koma fyrir ofnum á óteljandi
stöðum og hann skipaði einnig
svo fyrir, að gætt skyldi, að
dyrnar væru lokaðar. Hann
leiddi mig að legubekk, þar sem
hann gaf mér brúðargjöf sína,
sem er táknræn talin fyrir
brúðguma kristalker með ilm-
sykri. Um leið kom ekkjú-
drottningin að og stráði sykri
yfir höfuð okkar — og er þetta
einnig talið táknrænt, þótt ég
hafi aldrei vitað hver merking-
in er.
Vígsluna framkvæmdi Imam
Dojoumeh, sem er meðal vin-
sælustu presta Teheran. Þrátt
fyrir gróskumikið skeggið var
hann ungur maður sem numið
hafði í Lausanne, samtíða ein-
um föðurbræðra minna. í tóm-
stundum sinnti hann hinum
ýmsu páfagaukstegundum sin-
um og á ferðalögum í Evrópu
var hann alltaf klæddur að
vesturlanda sið. Síðar varð
hann náinn vinur minn og
hollur ráðgjafi.
Þegar ég hafði sagt ,,já“ ótal
sinnum eins og persneskir gift-
ingarsiðir bjóða, var mér enn
ekki fullljós sú byrði sem ég
hafði tekið á mig. Kannski gild-
ir svipað með flestar ungar
brúðir, sjálfsagt mundu fáar
geta sagt síðar meir, að þær
hafi í raun og sannleika skilið
þær stórfelldu breytingar, sem
verða á lífi hvers einstaklings
við giftinguna. Ég giftist ekki
aðeins karlmanni og fjölskyldu
hans, eins og oft er sagt, heldur
tengdi ég saman mín örlög
hinna tuttugu milljón lands-
manna minna, og héðan af yrði
ég að vera að mínu leyti ábyrg
fyrir velferð þeirra.
Þegar við höfðum tekið á
móti hamingjuóskum erlendra
FALKINN