Stúdentablaðið - 01.03.1999, Blaðsíða 17
syientiaftlatfig
17
reglunuin undirbúning, gcrð og eftirlit með
samningiiin sainkvæmt þessari grein og um
þær almennu kröfur sein gera skal til
samningsaðila, svo sem um fjárhagslegt bol-
magn, faglega þekkingu og aðstöðu. Ákvæði
þessarar greinar og reglna settra samkvæmt
henni skulu gilda með saina hætti um samn-
inga um rekstrarverkefni sem gerðir em
samkvæmt heimild í
öðrum lögum, siir. 2.
mgr., nema ríkari kröf-
ur séu gerðar til samn-
inganna í sérlögum.“
1 lögum uin opinber
innkaup segir að fari
áætlaður kostnaður yf-
ir þrjár milljónir króna
skuli bjóða rekstrar-
verkefni út. I umræð-
uin ménntamálanefnd-
ar var komist að þcirri
niðurstöðu að útboð
þeirra vérkefna er SHl
hefur sinnt væri ekki
nauðsynlegt því um
þau mætti semja hvert
og eitt og nái kostnaður
við livert verkefni ekki
tilskilinni upphæð.
Pólilískir fulltrúar
Við ákvæðið uin að menntamálaráðherra
skipi tvo fulltriia í háskólaráð, skv. 4 gr. lag-
anna voru gerðar athugasemdir og á liá-
skólaráðsfundi þann 19. nóvember, var (il-
laga stúdenta um að Hollvinasamtök 111 til-
nefndu tvo fulltrúa þjóðlífsins einróma sam-
þykkt. Engar breytingar voru gerðar á þessu
ákvaiði og segir Ásdís Magnúsdóttir að það
liafi valdið sér vonbrigðum að ekki hafi ver-
ið tekið tillit til vilja háskólasainfélagsins
bvað þetta varðar og að báskólaráð liafi
ekkeri að gera með pólitískt skipaða full-
trúa. „Undir lok vinnunnar og í meðförum
þingsins gerðu fuUtrúar Stúdentaráðs alvar-
legar athugasemdir við
þá pólitísku fulltrúa
sem menntamálaráð-
herra hefur vald til að
skipa í háskólaráð.
Hollvinasamtök HI eru
þverpólitísk samtök,
samansett af fólki
hvaðanæva að úr þjóð-
lífinu. Að okkar mati
var það injög æskilegt
að slík samtök fengju
vald til að tilnefna um-
ratdda fulltrúa sein ekki
eiga að vera fulltrúar
menntainálaráðherra
heldur fulltrúar þjóð-
lífsins. Það býður aug-
ljóslega hætttunni heim
að menntamálaráð-
herra, pólitískur fram-
kvæmdavaldshafi lil fjögurra ára í senn ráði
því hverjir skipi 20% af háskólaráði. Há-
skólaráð hefur ekkert að gera með pólitískt
skipaða lulltrúa en ráðinu er hins vegar
nauðsynlegt að fá beina tengingu við þjóðlíf-
ið eins og við lögðum til.
Þá voru einnig gerðar athugasemdir við
ákvæðið í meðförum menntamálanefndar.
Hjálmar Árnason segir að það hafi verið ein-
„Ég hef það mikla trú á
mannskepnunni að ég tel
það fullvíst að þegar
menntamálaráðherra velur
fulltrúa í háskólaráð geri
hann það með hliðsjón af
þekkingu þeirra á HÍ og
umhverfi hans."
ing um ákvæðið milli stjómarflokkanna og
að bæði séu rök með og á móti tillögu stúd-
enta en að beildarmarkmið frumvarpsins
vegi þyngra. „Hugsunin á bak við þetta
ákvæði er að fulltrúar úr þjóðlífinu komi að
stjórn Hl. Eg er samþykkur því að skipa
fulltrúa utan háskólasamfélagsins í liáskóla-
ráð enda bafa þeir ekki meirihluta í ráðinu,
eru einungis tveir. Ilvar finnum við ópóli-
tíska fulltrúa? I atvinnulífinu og verkalýðs-
félögunum er bullandi pólitík og einhverja
leið verðum við að hafa til að velja þessa
fulltrúa. Eg hef það inikla trú á mann-
skepnunni að ég tel það fullvíst að þegar
inenntamálaráðherra velur fulltrúa í há-
skólaráð geri hann það með hliðsjón af
þekkingu þeirra á HI og umhverfi hans.“
Sérlögin frainför
Almennt er þó talið að nýju lögin séu mjög
til bóta fyrir háskólann og á Alþingi voru
einungis gerðar athugasemdir við einstök
ákvæði en ekki frumvarpið í lieild sinni. Páll
Skúlason, rektor HI, segir aðalatriðið að
málið sé í liöfn og að nú hefjist aðlögunar-
tímabil því breytingarnar séu miklar. „Ég
vona að störf okkar miðist við nýju lögin í
öllum mégindráttum frá og ineð haustinu.
Pað er margt sem þarf að gera, endurskoða
þarf ýinsar reglur og inóta þarf starf liá-
skólafundar. Eg tel mikilvægt að vanda vel
til þeirra verka. Pað er ljóst að við endur-
skoðum ekki allar reglur í einni svipan. Við
þurfmn að gefa okkur tvö til þrjú ár þar til
nýja kerfið fer að virka. Petta cr vinna sem
er injög spennandi.“ Ásdís Magnúsdóttir
segir margt vera gott í frumvarpinu og að
það komi til með að liafa jákvæð áhrif á há-
skólasamfélagið. „Sjálfstæði Háskólans er
aukið og frelsi lians til athafna. Tekið er til-
lit til veigamikilla atriða sem samþykkt voru
innan báskólaráðs að frumkvæði stúdenta
eins og |iess að liafna skólagjölduin í Há-
skóla tslands jafnt í grunn- og framhalds-
námi. Rétlarstaða stúdenta er bætt sein ekki
síður cr mikilvægt svo eittlivað sé nefnt.“
Erumvarpið um sérlög fyrir Hl var lagt
frain í kjölfar þess að almenn lög voru sett
um báskóla í árslok 1997. Þau lög, nr.
136/1997, hafa að geyma meginreglur um
starfsemi háskóla þar sem kveðið er almennt
á um blutverk háskóla, stjómsýslu lians og '
fjárveitingar til lians frá ríkisvaldinu. Við
setningu laganna var gert ráð fyrir að lög
hvers háskóla yrðu endurskoðuð og einföld-
uð, nánari útfærslur á starfsemi hvers skóla
yrði að finna í sérlögum, rcglugerð og öðrum
rcglum hvers skóla.
I sérlögunum er að finna grundvallarrcgl-
ur um stjórnskipulag, stjórnsýslu, starfslið
og nemendur skólans. Nánari reglur um
starfserni Háskóla íslands setur báskólaráð
sem er æðsti ákvörðunaraðili innanháskól-
ans. 1 samræmi við lög um háskóla, nr.
136/1997, er eitt af gmndvallarfnarkmiðum
laganna að auka sjálfstæði Háskóla Islands.
Kemur það m.a. fram í því að lagt er til að
háskólinn fái aukið vald til þess að setja
sjálfur reglur um ýmis framkvæmdar- og út-
færsluatriði, án atbeina meimtamólaráð-
herra. I samræmi við það er lagt lil í frum-
varpinu að háskólarektor ráði kennara skól-
ans og flesta aðra starfsmenn í stað mennta-
málaráðherra eins og nú er. Einnig er gert
ráð fyrir að reglur sem varða starfseini skól-
ans og deilda innan lians verði settar af að-
ilum innan hóskólans en samkvæmt gild-
andi lögum setur ráðherra í reglugerð ýmsar
af þessum regluin.
Þá eru gerðar róttækar breytingar á æðstu
stjórn háskólans en hún verður falin liá-
skólaráði og rektor. Háskólafundi verður
komið á sem verður eins konar þing liá-
skólamanna J>ar sem saman koma fulltrúar
deilda og stofnana háskólans, fulltrúar
starfsmanna, stjómsýslunnar, stúdenta og
þjóðlífs. Honum er ætlað tveims konar hlut-
verk, annars vegar að vera samráðsvett-
vangur og koma að sameiginlegum málefn-
um háskólans og hins vegar að veita umsögn
þegar megimeglur er varða stjórnskipulag
Háskólans em settar. Æðsta stjórn háskól-
ans er í liöndum háskólaráðs, rektors og
sameiginlegrar stjómsýslu.